Nghiên cứu phẫu thuật cắt rộng – tạo hình điều trị ung thư da vùng mặt

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO BOÄ Y TEÁ

ÑAÏI HOÏC Y DÖÔÏC THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH

BUØI XUAÂN TRÖÔØNG

NGHIEÂN CÖÙU PHAÃU THUAÄT

CAÉT ROÄNG - TAÏO HÌNH

ÑIEÀU TRÒ UNG THÖ DA VUØNG MAËT

Chuyeân ngaønh: UNG THÖ HOÏC

Maõ soá: 62.72.23.01

LUAÄN AÙN TIEÁN SÓ Y HOÏC

Ngöôøi höôùng daãn khoa hoïc:

1. PGS. TS. BS. LEÂ HAØNH

2. TS. BS. LEÂ TRÖÔØNG GIANG

Thaønh Phoá Hoà Chí Minh – Naêm 2011

LÔØI CAM ÑOAN

“Toâi xin cam ñoan ñaây laø coâng trình nghieân cöùu cuûa rieâng toâi. Caùc soá lieäu, keát

quaû ghi trong luaän aùn naøy laø trung thöïc vaø chöa töøng ñöôïc coâng boá trong baát kyø

coâng trình naøo khaùc.”

Buøi Xuaân Tröôøng

MUÏC LUÏC

Trang

Lôøi cam ñoan

Muïc luïc

Danh muïc caùc kyù hieäu, caùc chöõ vieát taét

Danh muïc caùc baûng

Danh muïc caùc hình, bieåu ñoà, sô ñoà

ĐẶT VẤN ĐỀ 1

Chöông 1 – TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU 4

Chöông 2 – ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU 42

Chöông 3 – KEÁT QUAÛ 47

3.1. Ñaëc ñieåm nhoùm nghieân cöùu 47

3.2. Giai ñoaïn beänh 48

3.3. Vò trí sang thöông 49

3.4. Giaûi phaãu beänh 50

3.5. Phaân loaïi khuyeát hoång 50

3.6. Löïa choïn vaït 51

3.7. Ñaùnh giaù theo töøng vò trí 52

3.8. Phöông phaùp voâ caûm 75

3.9. Keát quaû veà maët ung böôùu hoïc 75

3.10. Bieán chöùng 79

3.11. Keát quaû chöùc naêng 81

3.12. Keát quaû thaåm myõ 82

Chöông 4 - BAØN LUAÄN 85

KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ 121

DANH MUÏC CAÙC COÂNG TRÌNH CUÛA TAÙC GIAÛ 123

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 124

PHUÏ LUÏC 133

DANH MUÏC CAÙC KYÙ HIEÄU, CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT

ATP

CTBÑ

CTBG

TH

Adenosine triphosphate

Carcinoâm teá baøo ñaùy

Carcinoâm teá baøo gai

Tröôøng hôïp

BAÛNG ÑOÁI CHIEÁU THUAÄT NGÖÕ VIEÄT – ANH

Carcinoâm teá baøo ñaùy

Carcinoâm teá baøo gai

Carcinoâm teá baøo ñaùy daïng noát

Carcinoâm teá baøo ñaùy daïng saéc toá

Carcinoâm teá baøo ñaùy daïng xô cứng

Carcinoâm teá baøo ñaùy daïng noâng

Ñieàu trò baèng quang ñoäng hoïc

Ñôn vò thaåm myõ

Ñöôøng giaûm caêng da

Gen ñeø neùn böôùu

Hoäi chöùng nevi teá baøo ñaùy

Phaãu thuaät caét roäng vaø taïo hình

Phaãu thuaät ñoâng laïnh

Phaãu thuaät Mohs

Phaãu thuaät naïo vaø ñoát ñieän

Tia cöïc tím

Vaït caïnh giöõa traùn

Vaït ñöôïc caáp maùu ngaãu nhieân

Vaït baûn leà

Vaït chen

Vaït chuyeån vò

Vaït coù cuoáng maïch,vaït truïc

Vaït cuoáng döôùi da

Vaït ñaûo

Basal cell carcinoma

Squamous cell carcinoma

Nodular basal cell carcinoma

Pigmented basal cell carcinoma

Morpheaform basal cell carcinoma

Superficial basal cell carcinoma

Photodynamic therapy

Aesthetic unit

Relaxed skin-tension lines

Tumor suppressor gene

Basal cell nevus Syndrome

Wide excision and reconstruction

Cryosurgery

Mohs’surgery

Electrodesiccation and Currettage

Ultraviolet light

Paramedial forehead flap

Random cutaneous flap

Hinged flap

Interpolated flap

Transposition flap

Arterial cutaneous flap,axial pattern flap

Island subcutaneous flap

Island flap

Vaït goác muõi

Vaït hai thuøy

Vaït hình thoi

Vaït muõi moâi

Vaït taïi choã

Vaït truï

Vaït tröôït

Vaït xa

Vaït xoay

Vuøng thaåm myõ

Glabellar flap

Bilobed flap

Rhomboid flap

Nasolabial flap

Local flap

Pivotal flap

Advancement flap

Distant flap

Rotation flap

Aesthetic region

DANH MUÏC CAÙC BAÛNG

Baûng Teân baûng Trang

1.1

1.2

1.3

1.4

1.5

2.1

2.2

3.1

3.2

3.3

3.4

3.5

3.6

3.7

3.8

3.9

3.10

3.11

3.12

3.13

3.14

Xeáp haïng TNM

Xeáp giai ñoaïn laâm saøng

Caùc yeáu toá tieân löôïng beänh cuûa carcinoâm teá baøo ñaùy

Chæ ñònh xaï trò hoã trôï cho ung thö da khoâng phaûi meâlanoâm

Phaân loaïi vaït theo caùch chuyeån vaït

Ñaùnh giaù keát quaû chöùc naêng sau phaãu thuaät

Ñaùnh giaù keát quaû thaåm myõ sau phaãu thuaät

Tieàn caên beänh lyù vaø thoùi quen nhoùm nghieân cöùu

Phaân boá vò trí sang thöông

Caùc daïng ñaïi theå cuûa carcinoâm teá baøo ñaùy

Vò trí khuyeát hoång phöùc taïp

Caùc kyõ thuaät taïo hình ñaõ aùp duïng

Vaït söû duïng trong taïo hình sang thöông vuøng traùn

Vaït söû duïng trong taïo hình sang thöông vuøng mi maét

Vò trí sang thöông vuøng muõi

Vaït söû duïng trong taïo hình sang thöông vuøng muõi

Vò trí sang thöông vuøng moâi - caèm

Vaït söû duïng trong taïo hình sang thöông vuøng moâi - caèm

Vò trí sang thöông vuøng maù

Vaït söû duïng trong taïo hình sang thöông vuøng maù

Vaït söû duïng trong taïo hình sang thöông vuøng tai ngoaøi

17

17

19

21

33

45

46

48

49

50

51

52

53

55

59

61-62

63

66

67

69-70

71

Baûng Teân baûng Trang

3.15

3.16

3.17

3.18

3.19

3.20

3.21

3.22

3.23

3.24

3.25

3.26

3.27

4.1

4.2

4.3

4.4

Vaït söû duïng trong taïo hình sang thöông nhieàu vuøng thaåm myõ

Choïn löïa phöông phaùp voâ caûm

Rìa dieän caét phaãu thuaät

Keát quaû kieåm soaùt dieän caét sau phaãu thuaät

Vò trí taùi phaùt

Töông quan giöõa dieän caét vaø taùi phaùt

Bieán chöùng phaãu thuaät

Keát quaû chöùc naêng

Ñaëc ñieåm caùc TH ñaït keát quaû keùm

Ñaëc ñieåm beänh hoïc - ñieàu trò caùc TH ñaït keát quaû keùm

Keát quaû thaåm myõ

Vò trí caùc TH ñaït keát quaû keùm

Ñaëc ñieåm beänh hoïc - ñieàu trò caùc TH ñaït keát quaû keùm

So saùnh tæ leä taùi phaùt

So saùnh tæ leä bieán chöùng

So saùnh keát quaû chöùc naêng

So saùnh keát quaû thaåm myõ

73-74

75

75

76

77

78

80

81

82

82

83

83

84

90

116

117

119

DANH MUÏC CAÙC HÌNH

Hình Teân hình Trang

1.1

1.2

1.3

1.4

1.5

1.6

1.7

1.8

1.9

1.10

1.11

1.12

1.13

1.14

3.1

3.2

3.3

3.4

3.5

3.6

3.7

3.8

Giaûi phaãu hoïc cuûa da

Ñoäng maïch da - cô vaø ñoäng maïch da tröïc tieáp

Toån thöông daïng noát cuûa carcinoâm teá baøo ñaùy

Toån thöông daïng xô cöùng cuûa carcinoâm teá baøo gai

Giaûi phaãu hoïc maïch maùu vaø thaàn kinh vuøng maët noâng

Caùc ñôn vò thaåm myõ vuøng maët

Vaït hai thuøy

Vaït hình thoi

Vaït xoay

Vaït chuyeån vò

Vaït chen

Vaït tröôït moät cuoáng vaø hai cuoáng

Vaït tröôït kieåu V-Y

Vaït tröôït kieåu Y-V

Söû duïng vaït tröôït hai cuoáng taïo hình vuøng traùn

Söû duïng vaït tröôït hai cuoáng taïo hình vuøng thaùi döông

Söû duïng vaït tröôït taïo hình khuyeát hoång khoùe trong

Söû duïng vaït xoay taïo hình khuyeát hoång khoùe trong

Söû duïng vaït xoay - chuyeån suïn taïo hình khuyeát hoång mi döôùi

Söû duïng vaït xoay - gheùp suïn taïo hình khuyeát hoång mi döôùi

Söû duïng vaït cuoáng döôùi da taïo hình khuyeát hoång mi döôùi

Söû duïng vaït caïnh giöõa traùn taïo hình khuyeát hoång mi döôùi

5

6

13

13

26

28

31

31

33

36

36

39

40

40

54

54

56

56

57

57

57

58

Hình Teân hình Trang

3.9

3.10

3.11

3.12

3.13

3.14

3.15

3.16

3.17

3.18

3.19

3.20

3.21

3.22

3.23

3.24

3.25

3.26

3.27

3.28

Söû duïng vaït caïnh giöõa traùn taïo hình khuyeát hoång phöùc taïp

Söû duïng vaït caïnh giöõa traùn taïo hình khuyeát hoång goác muõi - soáng muõi

Söû duïng vaït tröôït cuoáng döôùi da cho khuyeát hoång thaønh beân soáng muõi

Söû duïng vaït hai thuøy taïo hình khuyeát hoång thaønh beân muõi

Söû duïng vaït muõi moâi daïng ñaûo taïo hình caùnh muõi

Söû duïng vaït muõi moâi - gheùp suïn taïo hình khuyeát hoång caùnh muõi

Söû duïng vaït tröôït cuoáng döôùi da taïo hình khuyeát hoång da moâi treân

Söû duïng vaït ñaûo muõi moâi taïo hình khuyeát hoång da moâi treân - truï muõi

Söû duïng vaït tröôït hai cuoáng kieåu Bernard taïo hình khuyeát hoång da moâi

döôùi

Söû duïng vaït Estlander taïo hình khuyeát hoång moâi treân

Söû duïng vaït da cô baùm da coå taïo hình khuyeát hoång vuøng caèm - moâi

döôùi

Söû duïng vaït xoay taïo hình khuyeát hoång vuøng goø maù

Söû duïng vaït hai thuøy taïo hình khuyeát hoång vuøng goø maù

Söû duïng vaït Mustarde taïo hình khuyeát hoång vuøng maù

Söû duïng vaït chuyeån vò taïo hình khuyeát hoång vuøng oáng tai

Söû duïng vaït chuyeån vò taïo hình khuyeát hoång vuøng vaønh tai

Söû duïng vaït Mustarde taïo hình khuyeát hoång vuøng maù - mi maét

Söû duïng vaït ñaûo - tröôït taïo hình khuyeát hoång vuøng muõi - maù

Keát quaû chöùc naêng

Keát quaû thaåm myõ

58

58

59

60

60

60

64

64

64

65

65

68

68

68

71

72

72

74

81

84

DANH MUÏC CAÙC BIEÅU ÑOÀ

Bieåu ñoà Teân bieåu ñoà Trang

3.1

3.2

3.3

Phaân boá tuoåi beänh nhaân

Phaân boá ngheà nghieäp

Giai ñoaïn beänh

47

47

48

DANH MUÏC CAÙC SÔ ÑOÀ

Sô ñoà Teân bieåu ñoà Trang

1.1 Löïa choïn phöông phaùp söûa chöõa khuyeát hoång ôû maët 24

1

Đặt vấn đề

ÑAËT VAÁN ÑEÀ

Ung thö da laø beänh lyù ung thö thöôøng gaëp nhaát, theo thoáng keâ haøng naêm taïi

Myõ coù 700.000 ca môùi. Carcinoâm teá baøo ñaùy vaø gai chieám 97% taàn suaát vaø tiû leä

töû vong ñang coù chieàu höôùng gia taêng [51]. ÔÛ Vieät nam ung thö da cuõng laø beänh

lyù khaù phoå bieán. Theo ghi nhaän quaàn theå taïi Thaønh Phoá Hoà Chí Minh, naêm 2004

ung thö da ñöùng haøng thöù 10 trong caùc beänh ung thö thöôøng gaëp [6].

Tieáp xuùc vôùi aùnh naéng maët trôøi ñöôïc xem laø nguyeân nhaân gaây ung thö da.

Beänh coù khaû naêng ñöôïc chöõa khoûi cao, hieám khi gaây töû vong vaø chi phí ñieàu trò

cuõng khoâng nhieàu nhö caùc beänh ung thö khaùc. Treân thöïc teá, chuùng ta coù nhieàu

phöông thöùc ñeå ñieàu trò ung thö da nhö naïo vaø ñoát ñieän, phaãu thuaät ñoâng laïnh, caét

roäng taïo hình, phaãu thuaät Mohs, xaï trò. Moãi phöông phaùp ñeàu coù öu ñieåm vaø

nhöôïc ñieåm vôùi chæ ñònh ñuùng thì tiû leä taùi phaùt sau 5 naêm töø 2-10% [20],[51].

Veà phaân boá, khoaûng 3/4 ung thö da ôû vuøng ñaàu coå trong ñoù gaàn 90% ôû vuøng

maët, ñoàng thôøi khoaûng 90% carcinoâm teá baøo ñaùy vaø 70% carcinoâm teá baøo gai cuûa

da laø ôû vuøng ñaàu coå [71].

Ung thö da vuøng maët chuû yeáu laø carcinoâm teá baøo ñaùy vôùi ñaëc ñieåm dieãn tieán

taïi choã laâu daøi. Phaãu thuaät caét roäng taïo hình vôùi öu theá kieåm soaùt toát dieän caét,

cung caáp ñaày ñuû baèng chöùng veà giaûi phaãu beänh, ít bieán chöùng vaø laø phöông phaùp

ñieàu trò trieät ñeå trong haàu heát caùc tröôøng hôïp. Muïc ñích cuûa phaãu trò khoâng chæ laø

caét ñuû roäng ñeå giaûm thieåu tæ leä taùi phaùt maø coøn phaûi taùi taïo thaät toát caùc khuyeát

hoång ñeå traû laïi chöùc naêng vaø hình theå bình thöôøng cho beänh nhaân. Ñaây laø thaùch

thöùc lôùn vì vuøng maët laø vuøng giaûi phaãu raát tinh teá, lieân quan ñeán nhieàu caáu truùc

ñaûm nhaän caùc chöùc naêng quan troïng nhö maét, muõi vaø mieäng. Caùc sang thöông

naèm caïnh caùc caáu truùc naøy seõ gaây khoù khaên cho vieäc phaãu thuaät. Neáu phaãu thuaät

vieân quaù tieát kieäm moâ laønh ñeå baûo toàn chöùc naêng - thaåm myõ maø caét roäng khoâng

2

Đặt vấn đề

ñuùng möùc seõ daãn ñeán taùi phaùt. Y vaên cuõng ghi nhaän vaø caûnh baùo tæ leä taùi phaùt cao

cuûa ung thö da maët so vôùi caùc vò trí giaûi phaãu khaùc do xu höôùng baûo toàn.

Ñeå giaûm tiû leä taùi phaùt, rìa dieän caét phaûi ñuû roäng, phaãu thuaät caøng roäng caøng

giaûm khaû naêng taùi phaùt. Theo caùc nghieân cöùu treân theá giôùi, rìa dieän caét dao ñoäng

töø 2 - 10 mm ñoái vôùi caùc tröôøng hôïp carcinoâm teá baøo ñaùy, vaø 4 - 15 mm ñoái vôùi

caùc tröôøng hôïp carcinoâm teá baøo gai. Thay ñoåi cuûa ñoä roäng naøy tuøy thuoäc vaøo

daïng ñaïi theå, kích thöôùc, vò trí cuûa sang thöông vaø moät soá yeáu toá nguy cô khaùc.

Taïi caùc nöôùc phaùt trieån, phaãu thuaät Mohs giuùp kieåm soaùt toát bôø dieän caét vaø tieát

kieäm toái ña moâ laønh ñöôïc aùp duïng khaù phoå bieán cho nhöõng tröôøng hôïp ung thö da

coù nguy cô taùi phaùt cao, nhaát laø ung thö da vuøng maët. ÔÛ Beänh Vieän Ung Böôùu

Thaønh Phoá Hoà Chí Minh, vì moät soá lyù do chuû quan vaø khaùch quan phaãu thuaät

Mohs chöa ñöôïc aùp duïng. Cho neân, chuùng toâi döïa treân nhöõng khuyeán caùo cuûa y

vaên vaø choïn löïa dieän caét töông ñoái roäng ñeå ñaûm baûo dieän caét khoâng coøn teá baøo

ung thö. Ngoaøi ra, chuùng toâi cuõng aùp duïng caét laïnh bôø dieän caét cho moät soá tröôøng

hôïp treân laâm saøng khoù xaùc ñònh roõ ñöôïc giôùi haïn böôùu.

Caét roäng ñuùng möùc caùc ung thö da maët cuõng ñoàng nghóa vôùi vieäc hy sinh nhöõng

caáu truùc quan troïng keá caän vôùi khoái böôùu, töø ñoù, gaây toån haïi cho chức năng vaø

thaåm myõ ñeå laïi nhöõng haäu quaû naëng neà, gaây nhieàu maëc caûm taâm lyù cho beänh

nhaân, aûnh höôûng xaáu ñeán khaû naêng hoaø nhaäp xaõ hoäi vaø chaát löôïng soáng cuûa ngöôøi

beänh. Ñieàu naøy ñaët ra moät thöû thaùch lôùn cho vieäc taïo hình khuyeát hoång. Nhieäm

vuï naøy caøng trôû neân quan troïng hôn bôûi beänh ung thö da maët coù tieân löôïng raát toát,

hieám khi gaây töû vong.

Ñeå ñaït ñöôïc keát quaû ñieàu trò toaøn dieän, ngöôøi baùc só phaãu thuaät phaûi coù keá

hoaïch choïn löïa rìa dieän caét vöøa ñuû ñeå ñaït ñoä an toaøn veà maët ung thö, maø khoâng

quaù nhieàu khoù khaên cho vieäc taïo hình khuyeát hoång; löïa phöông phaùp taïo hình ñôn

giaûn vaø hieäu quaû nhaát ñeå ñaûm baûo chöùc naêng vaø thaåm myõ cuûa beänh nhaân. Söï

3

Đặt vấn đề

ñoàng thuaän veà caùc vuøng thaåm myõ, caùc ñôn vò thaåm myõ vaø ñöôøng giaûm caêng da

maët laø cô sôû vaø nguyeân taéc ñeå chuùng toâi thöïc hieän loaïi phaãu thuaät naøy.

Ñaõ coù raát nhieàu nghieân cöùu veà ung thö da cuûa caùc taùc giaû taïi Beänh Vieän Ung

Böôùu Thaønh phoá Hoà chí Minh vaø moät soá nôi khaùc trong nöôùc ñaõ ñöôïc baùo caùo.

Rieâng ung thö da vuøng ñaàu coå, ñaõ coù moät soá nghieân cöùu veà caùc vaït taïi choã, veà

phaãu thuaät caét roäng taïo hình cho ung thö da ôû moät soá vò trí rieâng bieät nhö vuøng

muõi, vuøng maù, vuøng moâi, da ñaàu. Tuy nhieân, chöa coù nghieân cöùu naøo bao quaùt veà

toaøn caûnh cuûa ung thö da vuøng maët, phaân tích caùc böôùc chính yeáu cuûa phaãu thuaät

trò ung thö da vuøng maët nhö möùc caét roäng, phaân loaïi khuyeát hoång vaø phöông phaùp

taïo hình trong caùc vuøng thaåm myõ khaùc nhau cuûa maët vaø ñaùnh giaù caùc keát quaû veà

maët ung böôùu hoïc, chöùc naêng vaø thaåm myõ.

Vì lyù do naøy, chuùng ta caàn coù moät ñeà taøi nghieân cöùu tieàn cöùu coù soá löôïng töông

ñoái lôùn ñeå ñaùnh giaù vieäc kieåm soaùt beänh vaø vieäc aùp duïng caùc kyõ thuaät taïo hình

khaù tinh teá vaø phöùc taïp cho khuyeát hoång ôû caùc vò trí khaùc nhau cuûa ung thö da

vuøng maët. Vôùi keát quaû thu ñöôïc, chuùng ta coù theå ñaùnh giaù hieäu quaû ñieàu trò cuûa

phöông phaùp caét roäng - taïo hình ñoái vôùi ung thö da vuøng maët.

MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU

1. Phaân tích veà khuyeát hoång vaø phöông phaùp taïo hình

2. Ñaùnh giaù veà maët ung thö hoïc sau khi ñieàu trò baèng phaãu thuaät caét roäng ñoái

vôùi ung thö da vuøng maët

3. Ñaùnh giaù veà maët chöùc naêng vaø thaåm myõ sau phaãu thuaät taïo hình khuyeát

hoång

4

Toång quan taøi lieäu

CHÖÔNG 1

TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU

1.1. ÑAÏI CÖÔNG

Da laø cô quan lôùn nhaát cuûa cô theå, ñaûm nhaän nhieàu chöùc naêng. Da laø haøng raøo

cuûa cô theå vôùi theá giôùi beân ngoaøi, baûo veä cô theå khi tieáp xuùc vôùi nhieät ñoä cao, vôùi

caùc chaán thöông nheï, traùnh maát nöôùc, ñieàu nhieät vaø choáng laïi söï xaâm nhaäp cuûa vi

khuaån. Ngoaøi ra, da coøn coù vai troø caûm giaùc.

Da coù nguoàn goác töø ngoaïi bì phoâi vaø trung bì phoâi. Lôùp bieåu bì, nang loâng,

tuyeán baõ, tuyeán moà hoâi vaø moùng xuaát phaùt töø lôùp ngoaïi bì phoâi. Teá baøo haéc toá,

thaàn kinh, vaø thuï theå caûm giaùc chuyeân bieät xuaát phaùt töø lôùp ngoaïi bì thaàn kinh. Teá

baøo Langerhans, ñaïi thöïc baøo, döôõng baøo, teá baøo Merkel, nguyeân baøo sôïi,

nguyeân baøo sôïi, maïch maùu, maïch baïch huyeát, vaø teá baøo môõ xuaát phaùt töø lôùp trung

bì phoâi [2],[28].

1.1.1. Giaûi phaãu hoïc

Da bao goàm hai lôùp cô baûn laø lôùp bieåu bì vaø lôùp chaân bì. Lôùp bieåu bì laø lôùp

ngoaøi cuøng bao goàm boán loaïi teá baøo chuû yeáu laø teá baøo söøng, teá baøo haéc toá, teá baøo

Langerhans vaø teá baøo Merkel. Bieåu bì bao goàm naêm lôùp (1) lôùp ñaùy, (2) lôùp gai,

(3) lôùp haït, (4) lôùp boùng vaø (5) lôùp söøng.

Lôùp chaân bì daøy hôn lôùp bieåu bì, chöùa nhieàu moâ lieân keát nhö collagen, elastin,

vaø chaát neàn. Thaàn kinh, maïch maùu, maïch baïch huyeát, sôïi cô, nang loâng, tuyeán baõ

vaø tuyeán moà hoâi naèm trong lôùp chaân bì. Lôùp chaân bì bao goàm lôùp bì nhuù vaø lôùp bì

löôùi. Lôùp bì nhuù chöùa nguyeân baøo sôïi, döôõng baøo, moâ baøo, teá baøo Langerhans vaø

lymphoâ baøo. Lôùp bì löôùi naèm saâu vaø daøy hôn lôùp bì nhuù, tieáp giaùp vôùi lôùp môõ.

Lôùp bì löôùi bao goàm caùc sôïi elastin saép xeáp loûng leûo, xen keõ vôùi caùc sôïi collagen

[2],[28].