Nghiên cứu phát triển hệ thống thực tại ảo mô phỏng dữ liệu bộ xương trục người Việt Nam trưởng thành phục vụ cho việc giảng dạy và tra cứu

Trịnh Xuân Đàn và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 89(01/2): 117 - 121

117

NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG THỰC TẠI ẢO MÔ PHỎNG DỮ

LIỆU BỘ XƯƠNG TRỤC NGƯỜI VIỆT NAM TRƯỞNG THÀNH

PHỤC VỤ CHO VIỆC GIẢNG DẠY VÀ TRA CỨU

Trịnh Xuân Đàn1

; Đỗ Năng Toàn2

& CS

1

Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên

2

Viện Công nghệ Thông tin-Viện Khoa học Việt Nam

TÓM TẮT

Để khắc phục tình trạng thiếu điều kiện quan sát thực hành và rèn luyện kỹ năng nghề nghiệp về

sự hiểu biết thấu đáo cấu tạo cơ thể người giúp cho quá trình chẩn trị y học trong chăm sóc sức

khỏe. Dựa vào trang thiết bị hiện đại của Phòng thí nghiệm trọng điểm Công nghệ Mạng của Viện

CNTT-Viện KHVN. Với phần mềm tạo mô hình 3DSMax phiên bản 2010 và các kỹ thuật hỗ trợ,

nhóm tác giả bước đầu xây dựng thành công bộ xương trục mô phỏng với phần mềm VRBODY

1.0. Kết quả bước đầu giúp người học dễ dàng quan sát từng chi tiết cơ quan, bộ phận cơ thể người

bình thường để phát hiện được những bất thường của chúng khi có tổn thương bệnh lý giúp cho

việc nâng cao hiệu quả trong chẩn đoán và điều trị.

Từ khóa: Giải phẫu; mô phỏng 3D; công nghệ thông tin; phần mềm; phần cứng máy tính.

ĐẶT VẤN ĐỀ *

Ở nước ta việc giảng dạy và học tập môn Giải

phẫu vẫn còn tình trạng giảng chay, thiếu điều

kiện thực hành quan sát. Đây là môn học mô

tả các chi tiết cấu tạo cơ thể nên cần có nhiều

phương tiện hỗ trợ như xác, xương rời, tiêu

bản, tranh, mô hình...trong đó xác là phương

tiện trực quan tốt nhất giúp cho người học có

thể xác định được từng chi tiết cơ thể một

cách đầy đủ, chính xác. Chỉ khi hiểu được cấu

trúc cơ thể bình thường mới nhận ra được các

biến đổi bất thường do bệnh hoặc chấn

thương gây ra. Vì vậy, kiến thức về giải phẫu

rất cần cho tất cả các thầy thuốc lâm sàng.

Tuy nhiên, xác rất khó kiếm vì hiến xác là

vấn đề tình cảm, phong tục, rất nhạy cảm...

mặc dù có hàng nghìn đơn hiến xác nhưng

trong vòng trên 10 năm nay Viện Giải phẫu

chỉ nhận được 6 xác, BMGP trường ĐHYD

nhận đươc 2 xác hiến. Việc nhận xác vô thừa

nhận phức tạp về các thủ tục pháp lý, xử lý

khó khăn vì đã để lưu ở môi trường không

thuận lợi.

Trên lâm sàng, việc tìm kiếm bệnh nhân có

bệnh quan tâm để học tập, nghiên cứu cũng là

vấn đề khó. Bởi không dễ kiếm bệnh nhân và

ngay trong trường hợp có thì khoảng cách về

*

địa lý cũng chưa chắc cho ta tiếp cận với bệnh

nhân có loại bệnh ta quan tâm. Vậy câu hỏi

đặt ra là ta có thể tạo dựng bệnh nhân ảo, và

bệnh nhân này có được các bệnh mà ta mong

muốn? Làm được như vậy, chúng ta sẽ có

được kho dữ liệu về các loại bệnh, được thể

hiện mô hình bệnh nhân ảo.

Trên cơ sở sự phát triển của phần cứng máy

tính, các kỹ thuật đồ hoạ và thực tại ảo, hệ

thống đào tạo y học trên bệnh nhân ảo dần

thành hiện thực. Hệ thống đào tạo này bao

gồm hai bộ phận cơ bản: một là khối tương

tác ba chiều là mô hình sinh thể ảo cho phép

thực hiện các thao tác giải phẫu thông qua các

dụng cụ ảo; hai là khối giao diện cung cấp

thông tin phản hồi trực quan từ mô hình

trong phẫu thuật cũng như thông tin hướng

dẫn đào tạo.

Việc phát triển hệ thống mô phỏng tạo ra cái

nhìn trực quan về cơ thể. Khắc phục được

những nhược điểm của giảng dạy thông

thường hiện nay. Hơn nữa, việc xây dựng mô

phỏng này, sẽ giúp cho việc hoàn thiện xây

dựng cơ thể ảo và tiến tới xây dựng bệnh

nhân ảo. Khắc phục được những vấn đề khó

khăn về xác - một vấn đề tình cảm, phong tục

và rất nhạy cảm đồng thời xây dựng được

cho chúng ta một kho cơ sở dữ liệu về các

loại bệnh.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn