Nghiên cứu những thay đổi về chức năng thất trái bằng siêu âm Doppler tim ở bệnh nhân đái tháo đường Typ 2

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.Lrc-tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC

----------------

TRẦN NINH

NGHIÊN CỨU

NHỮNG THAY ĐỔI VỀ CHỨC NĂNG THẤT TRÁI

BẰNG SIÊU ÂM DOPPLER TIM Ở BỆNH NHÂN

ĐÁI THÁO ĐƢỜNG TYP 2

LUẬN VĂN THẠC SĨ Y HỌC

Thái Nguyên - 2009

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.Lrc-tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC Y - DƢỢC

TRẦN NINH

NGHIÊN CỨU

NHỮNG THAY ĐỔI VỀ CHỨC NĂNG THẤT TRÁI

BẰNG SIÊU ÂM DOPPLER TIM Ở BỆNH NHÂN

ĐÁI THÁO ĐƢỜNG TYP 2

CHUYÊN NGÀNH: NỘI KHOA

Mã số: 60.72.20

LUẬN VĂN THẠC SĨ Y HỌC

HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Trịnh Xuân Tráng

Thái Nguyên - 2009

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.Lrc-tnu.edu.vn

LỜI CẢM ƠN

Để giúp tôi hoàn thành khóa học và luận văn tốt nghiệp cao học này, đã

có nhiều người giúp đỡ , hỗ trợ tôi rất nhiều.

Đầu tiên tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới Đảng uỷ, Ban Giám hiệu, Phòng

Đào tạo Sau Đại học và bộ môn Nội Trường Đại học Y-Dược Thái Nguyên đã

tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS, TS. Trịnh Xuân Tráng

người thầy đã hết lòng dạy dỗ, dìu dắt, trực tiếp hướng dẫn và luôn tạo mọi

điều kiện thuận lợi giúp tôi hoàn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám đốc, phòng Kế hoạch hợp tổng,

tập thể các bác sĩ, y tá khoa Nộ i tiết-Hô hấp, khoa Thăm dò chứ c năng Bệnh

viện Đa khoa Trung ương Thái Nguyên đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt

quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn Ban thường trự c Trung ương Hộ i kế hoạ ch

hóa gia đình Việt Nam nơi tôi đang làm việc đã tạo mọi điều kiền thuận lợi

cho tôi trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu.

Đặc biệt tôi xin tỏ lòng biết ơn tới gia đình, các đồng nghiệp và bạn bè

đã cổ vũ, động viên và hỗ trợ tôi trong suốt thời gian qua.

Thái Nguyên, tháng 12 năm 2009

Tác giả

Trần - Ninh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.Lrc-tnu.edu.vn

CÁC TỪ VIẾT TẮT

BCT-ĐTĐ : Bệnh cơ tim-Đái tháo đường

BMI : Body Mass Index-Chỉ số khối cơ thể

CO : Cung lượng tim

CT : Cholesterol total-Cholesterol toàn phần

Dd : Đường kính thất trái cuối tâm trương

ĐMC : Động mạch chủ

ĐMP : Động mạch phổi

Ds : Đường kính thất trái cuối tâm thu

ĐTĐ : Đái tháo đường

EF% : Ejection fraction- Phân số tống máu

FS% : Phân số co ngắn cơ

HDL-C : High density lipoprotein Cholesterol- Cholesterol tỉ trọng cao

IVSd : Bề dày vách liên thất tâm trương

IVSs : Bề dày vách liên thất tâm thu

LDL-C : Low density lipoprotein Cholesterol- Cholesterol tỷ trọng thấp

LVPWd : Bề dày thành sau thất trái tâm trương

LVPWs : Bề dày thành sau thất trái tâm thu

NMCT : Nhồi máu cơ tim

NPTĐH : Nghiệm pháp tăng đường huyết

SV : Thể tích tống máu

TG : Triglycerid

THA : Tăng huyết áp

Vd : Thể tích thất trái cuối tâm trương

Vs : Thể tích thất trái cuối tâm thu

WHO : Tổ chức y tế thế giới

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.Lrc-tnu.edu.vn

MỤC LỤC

Trang

Lời cảm ơn

Các từ viết tắt

Mục lục

Danh muc bảng

Mục lục biểu đồ

Chƣơng 1: Đặt vấn đê ………………………………………... 1

Chƣơng 2: Tổng quan ………………………………………... 4

1.1. Đại cương về đái tháo đường ……………………………... 4

1.2. Cơ chế bệnh sinh của đái tháo đường type 2 ……………… 10

1.3. Cơ chế bệnh sinh bệnh suy tim ở bệnh nhân đái tháo đường 10

1.4 Các nghiên cứu về thay đổi chức năng tim ở bệnh nhân đái

tháo đường ……………………………………………………... 16

1.5. Ứng dụng của siêu âm Doppler tim trong đánh giá chức

năng tim ………………………………………………………... 18

Chƣơng 3: Đối tƣợng và phƣơng pháp nghiên cứu ………… 24

2.1. Đối tượng nghiên cứu ……………………………………... 24

2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu ………………………… 26

2.3. Phương pháp nghiên cứu ………………………………….. 26

2.4. Các chỉ tiêu nghiên cứu …………………………………… 26

2.5. Kỹ thuật thu thập số liệu ……………………………… ....... 27

Chƣơng 3. Kết quả nghiên cứu ……………………………… 33

3.1 Đặc điểm chung của các nhóm nghiên cứu ………………... 33

3.2. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng c ủa các nhóm nghiên

cứu ……………………………………………………………... 34

3.3. Kết quả các thông số siêu âm …………………………… ... 38

Chƣơng 4: Bàn luận ………………………………………….. 47

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.Lrc-tnu.edu.vn

4.1 Đặc điểm chung của các nhóm nghiên cứu ………………... 48

4.2. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng c ủa các nhóm nghiên

cứu ……………………………………………………………... 49

4.3. Bàn luận về các thông số siêu âm tim … ...………………... 53

4.4 Kết quả các thông số siêu âm tim ………………………….. 47

4.5. Tổn thương van 2 lá và van động mạch chủ ……………… 49

Kết luận: ………………………………………………………. 58

Khuyến nghị: …………………………………………………. 59

Tài liệu tham khảo

Mẫu bệnh án nghiên cƣ́u

Danh sách bệnh nhân nghiên cứu

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.Lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤ C BẢNG

STT Tên bảng Trang

1. Bảng 1.1: Tỷ lệ mắc bệnh ĐTĐ ở một số nơi trên thế giới 5

2. Bảng 1.2: Số liệu thông báo của một số quốc gia về tỷ lệ bệnh

ĐTĐ năm 1999 ……………………………………… 5

3. Bảng 1.3: Tiêu chuẩn chẩn đoán ĐTĐ……………………. 7

4. Bảng 1.4: Tiêu chuẩn chẩn đoán ĐTĐ typ 1 và typ 2 ……. 9

5. Bảng 2.1: Bảng xếp loại BMI .............................................. 28

6. Bảng 2.2 Chẩn đoán mức độ tăng huyết áp theo JNC VI 29

7. Bảng 2.3 Phân độ suy tim theo NYHA …………………… 29

8. Bảng 3.1: Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu ……. 33

9. Bảng 3.2: Đặc điểm về giới, của các nhóm nghiên cứu …. 33

10. Bảng 3.3: Đặc điểm lâm sàng của đối tượng nghiên cứu 34

11. Bảng 3.4: Đặc điểm lâm sàng của nhóm đái tháo đường 34

12. Bảng 3.5: Đặc điểm của chỉ số BMI của các nhóm nghiên cứu

………………………………………………………... 35

13. Bảng 3.6: Đặc điểm của chỉ số BMI của nhóm bệnh nhân

ĐTĐ ………………………………………………………. 35

14. Bảng 3.7: Số lượng bệnh nhân có biểu hiện suy tim trên lâm

sàng của nhóm ĐTĐ …………………………………. 36

15. Bảng 3.8: So sánh nh ững biến đổi về sinh hóa của các nhóm

nghiên cứu …………………………………………. 36

16. Bảng 3.9: So sánh những biến đổi về sinh hóa của nhóm ĐTĐ 37

17. Bảng 3.10: Đặc điểm các thông số đánh giá chức năng tâm

thu thất trái ở các nhóm nghiên cứu ………………………. 38

18. Bảng 3.11: Đặc điểm các thông số đánh giá chức năng tâm

thu thất trái ở nhóm ĐTĐ …………………………………. 39