Nghiên Cứu Hiệu Quả Của Chi Trả Dịch Vụ Môi Trường Rừng Đối Với Công Tác Bảo Vệ Và Phát Triển Rừng Tại Công Ty Tnhh Mtv Lâm Nghiệp Bảo Lâm Tỉnh Lâm Đồng

i

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành chƣơng trình đào tạo đại học chuyên ngành Quản lý tài

nguyên rừng tại trƣờng Đại học Lâm nghiệp, đƣợc sự đồng ý của nhà trƣờng,

khoa Quản lý tài nguyên rừng và môi trƣờng và thầy giáo PGS.TS Trần Quang

Bảo, tôi thực hiện nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu hiệu quả của chi trả dịch vụ

môi trường rừng đối với công tác bảo vệ và phát triển rừng tại Công ty TNHH

MTV Lâm nghiệp Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng”.

Trong thời gian thực hiện đề tài, ngoài sự nỗ lực của bản thân, tôi đã nhận

đƣợc rất nhiều sự giúp đỡ, hƣớng dẫn tận tình của các thầy giáo, cô giáo, bạn bè

trong và ngoài trƣờng.

Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và những tình cảm sâu sắc nhất tới thầy

giáo hƣớng dẫn PGS.TS Trần Quang Bảo – ngƣời đã định hƣớng, khuyến

khích và chỉ dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài; các cán bộ của

Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Bảo Lâm, cán bộ thôn xã và ngƣời dân địa

phƣơng…

Do bản thân còn những hạn chế nhất định về mặt chuyên môn và thực tế,

thời gian hoàn thành đề tài không nhiều nên đề tài không tránh đƣợc những thiếu

sót. Kính mong đƣợc sự góp ý của các thầy cô giáo và các bạn để đề tài hoàn

thiện hơn.

Tôi xin cam đoan số liệu thu thập đƣợc, kết quả tính toán là trung thực và

đƣợc trích dẫn rõ ràng.

Tôi xin chân thành cảm ơn.

Hà Nội, ngày 03 tháng 05 năm 2018

Sinh viên

Thái Bảo Hùng

ii

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................i

MỤC LỤC.............................................................................................................ii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................... v

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ........................................................................vi

DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH .........................................................................vii

ĐẶT VẤN ĐỀ....................................................................................................... 1

CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ................................ 3

1.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới................................................................. 3

1.1.1. Nghiên cứu về rừng và dịch vụ môi trƣờng rừng ....................................... 3

1.1.2. Nghiên cứu về chi trả dịch vụ môi trƣờng rừng.......................................... 7

1.2. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam ................................................................. 8

1.2.1. Khái niệm về rừng và dịch vụ môi trƣờng rừng ......................................... 8

1.2.2. Nghiên cứu về dịch vụ môi trƣờng rừng và chính sách chi trả dịch vụ môi

trƣờng rừng.......................................................................................................... 11

1.2.3. Kết quả thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trƣờng rừng................. 15

1.3. Tình hình chi trả dịch vụ môi trƣờng rừng trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng..... 17

1.3.1. Thu tiền DVMTR:..................................................................................... 17

1.3.2. Tác động của chính sách chi trả DVMTR đến công tác bảo vệ và phát

triển rừng ............................................................................................................. 18

CHƢƠNG 2. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ VÀ XÃ HỘI....................... 20

KHU VỰC NGHIÊN CỨU ................................................................................ 20

2.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên ........................................................................ 20

2.1.1. Vị trí địa lý ................................................................................................ 20

2.1.2. Địa hình..................................................................................................... 20

2.1.3. Khí hậu ...................................................................................................... 20

2.1.4. Thủy văn.................................................................................................... 21

2.1.5. Đặc điểm về đất đai................................................................................... 22

2.1.6. Đặc điểm đa dạng sinh học ....................................................................... 22

2.2. Đặc điểm điều kiện kinh tế - xã hội ............................................................. 23

iii

2.2.1. Dân số, dân tộc và lao động ...................................................................... 23

2.2.2. Đặc điểm kinh tế ....................................................................................... 23

2.2.3. Cơ sở hạ tầng............................................................................................. 24

2.2.4 Đánh giá chung về tình hình kinh tế - xã hội............................................. 25

CHƢƠNG 3. MỤC TIÊU, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU27

3.1. Mục tiêu nghiên cứu..................................................................................... 27

3.1.1. Mục tiêu chung.......................................................................................... 27

3.1.2. Mục tiêu cụ thể.......................................................................................... 27

3.2. Đối tƣợng và phạm vị nghiên cƣu................................................................ 27

3.2.1. Đối tƣợng nghiên cứu................................................................................ 27

3.2.2. Phạm vị nghiên cứu................................................................................... 27

3.3. Nội dung nghiên cứu.................................................................................... 27

3.4. Phƣơng pháp nghiên cứu.............................................................................. 28

3.4.1. Phƣơng pháp tiếp cận................................................................................ 28

3.4.2. Phƣơng pháp nghiên cứu cụ thể................................................................ 30

CHƢƠNG 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN............................ 35

4.1. Hiện trạng rừng, đất lâm nghiệp và công tác quản lý bảo vệ rừng của Công

ty TNHH MTV Lâm nghiệp Bảo Lâm................................................................ 35

4.1.1. Diện tích rừng và đất lâm nghiệp.............................................................. 35

4.1.2. Đặc điểm và sự phân bố các trạng thái rừng và đất lâm nghiệp ............... 37

4.1.3. Thực trạng công tác quản lý, bảo vệ rừng................................................. 39

4.2. Tình hình chi trả dịch vụ môi trƣờng rừng của Công ty TNHH MTV Lâm

nghiệp Bảo Lâm .................................................................................................. 42

4.2.1. Kết quả chi trả tiền dịch vụ môi trƣờng rừng............................................ 42

4.2.2. Kết quả thực hiện các hạng mục khác....................................................... 44

4.2.3. Công tác kiểm tra thực hiện Chính sách chi trả DVMTR......................... 45

4.3. Hiệu quả của chi trả dịch vụ môi trƣờng rừng đối với công tác bảo vệ và

phát triển rừng tại Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Bảo Lâm........................ 46

4.3.1. Hiệu quả đối với công tác bảo vệ rừng ..................................................... 46

iv

4.3.2. Cải thiện sinh kế cho hộ gia đình nhận khoán và các tác động khác đến

công tác quản lý bảo vệ rừng .............................................................................. 48

4.3.3.Hiệu quả của chính sách chi trả đối với nhận thức và văn hóa của ngƣời

dân địa phƣơng.................................................................................................... 49

4.3.4. Hiệu quả của chi trả dịch vụ môi trƣờng rừng đến ý thức bảo vệ rừng của

cộng đồng ............................................................................................................ 50

4.3.5. Những tồn tại trong bảo vệ và phát triển rừng tại Công ty....................... 51

4.4. Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả bảo vệ và phát triển rừng từ chi trả

dịch vụ môi trƣờng rừng...................................................................................... 52

4.4.1. Giải pháp về công tác quản lý................................................................... 52

4.4.2. Giải pháp về phối hợp trong quản lý bảo vệ rừng..................................... 53

4.4.3. Giải pháp về khoa học công nghệ ............................................................. 55

CHƢƠNG 5. KẾT LUẬN, TỒN TẠI, KIẾN NGHỊ.......................................... 56

5.1. Kết luận ........................................................................................................ 56

5.2. Tồn tại........................................................................................................... 57

5.3. Kiến nghị...................................................................................................... 57

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ BIỂU

v

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Bộ NN&PTNT Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn

BVR Bảo vệ rừng

BV&PTR Bảo vệ và phát triển rừng

Công ty TNHH MTV Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên

Chi cục BVTV Chi cục bảo vệ thực vật

DLST Du lịch sinh thái

DVHST Dịch vụ hệ sinh thái

DVMT Dịch vụ môi trƣờng

DVMTR Dịch vụ môi trƣờng rừng

FONAG Quỹ bảo tồn nƣớc Quốc gia

UBND Ủy ban nhân dân

UNFCCC Công ƣớc khung Liên Hiệp Quốc về Biến đổi Khí hậu

PCCCR Phòng cháy chữa cháy rừng

PES Chi trả dịch vụ môi trƣờng

PFES Chi trả dịch vụ môi trƣờng rừng

QLBVR Quản lý bảo vệ rừng

SXKD Sản xuất kinh doanh

TLN Thảo luận nhóm

vi

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1. Diện tích, dân số theo đơn vị hành chính ........................................... 23

Bảng 2.2. Thống kê số hộ nghèo các xã.............................................................. 24

Bảng 3.1. Thiết kế phỏng vấn ở các cấp, các đơn vị và hộ gia đình................... 32

Bảng 3.2. Thiết kế thảo luận nhóm các cấp ........................................................ 33

Bảng 4.1. Hiện trạng diện tích các loại rừng và đất rừng theo chức năng................ 36

Bảng 4.2. Kết quả khai thác LSNG của Công ty giai đoạn 2012-2016.............. 40

Bảng 4.3. Thống kê lực lƣợng PCCCR của Công ty năm 2016 ......................... 41

Bảng 4.4. Kinh phí thanh toán tiền DVMTR giai đoạn 2011 – 2017................. 43

Bảng 4.5. Tổng hợp nguồn chi trả dịch vụ môi trƣờng rừng của Công ty giai

đoạn 2015 – 2017 ................................................................................................ 44

Bảng 4.6. Thống kê kết quả QLBVR giai đoạn 2012-2016................................ 47