Nghiên cứu hàm lượng nguyên tố vi lượng và các sản phẩm gia công của lúa

NGHIÊN CỨU HÀM LƯỢNG CÁC NGUYÊN TỔ

VI LƯỢNG VÀ CÁC SẢN PHẨM GIA CÔNG CỦA LÚA

A STUDY OF THE CONTENT OF ELEMENT-TRACE

IN THE RICE PRODUCTS

LÊ VĂN HOÀNG

Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng

TÓM TẮT

Hàm lượng các nguyên tố tạo tro chủ yếu tập trung ở lớp vỏ trấu và lớp cám. Vì vậy trong quá

trình chế biến cần phải thực hiện hai giai đoạn nhằm làm giảm bớt sự mất mát các nguyên tố

vi lượng vốn rất nghèo nàn trong hạt gạo. Giai đoạn đầu tiên phải có chế độ gia công thủy

nhiệt thích hợp nhằm làm giảm lượng nguyên tố trong lớp vỏ trấu và giảm lượng cám khi xát.

Giai đoạn hai là tăng hiệu suất xát gạo nhằm giảm bớt sự mất mát các nguyên tố vi lượng. Có

thể sử dụng biểu đồ 2 để kiểm tra sự tổn thất các nguyên tố vi lượng trong quá trình gia công

hạt lúa.

ABSTRACT

The element-trace concentrates essentially in the rice hush and bran. Thus, the processing

must be carried out through 2 phases to reduce the loss of element traces, which exist in

small quantities in the rice grain. In the first phase, the hydrothermal processing must be

controlled appropriately to reduce the content of element-trace in the rice hush and bran

during rice husking. In the second stage, the efficiency of rubbing must be increased to reduce

the loss of element-trace. The loss of element-trace in the rice processing could be checked

by using diagram 2.

1. GIỚI THIỆU

Nguồn dinh dưỡng chủ yếu của người Việt Nam hiện nay vẫn chủ yếu là gạo, chiếm 70-

80% năng lượng cung cấp hằng ngày. Giá trị dinh dưỡng của gạo không chỉ đề cập đến độ

calo mà cần kèm theo một số thông số khác như vitamin, khoáng chất... Vì vậy cần phải

nghiên cứu tỉ mỉ những chất trên cả về phương diện số lượng, chất lượng và những biến đổi

về số lượng trong quá trình chế biến từ hạt thóc ra gạo. Từ đó tìm ra những biện pháp bảo giữ

tối đa và bổ sung những nguồn khác nhằm cân bằng dinh dưỡng cho khẩu phần ăn hằng ngày.

Mục tiêu của bài báo là nghiên cứu hàm lượng các nguyên tố vi lượng trong hạt lúa của

một số giống và những biến đổi hàm lượng của chúng trong gia công thủy nhiệt và trong quá

trình xát.

2. NGUYÊN LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Nguyên liệu

Năm giống lúa (IR-22, Mộc khâm, T-1, Nếp hương và Nếp chuối) được gieo trồng ở

Đông Anh, Hà Nội.

2.2. Phương pháp nghiên cứu

- Xác định độ tro theo tiêu chuẩn hiện hành của Việt Nam (1).

- Hiệu suất quá trình xát được xác định bởi trị số mức độ xát theo thời gian và hiệu suất

cám trên thiết bị LYP-1

- Hàm lượng Mn, Cu, Fe, Zn, Pb và Cd được xác định bằng phương pháp cực phổ.

- Hàm lượng K, Na, Ca được xác định bằng phương pháp phép trắc quang ngọn lửa.