Nghiên cứu công thức khử trùng mẫu và môi trường nuôi cấy in vitro cây bình vôi vàng (Stephania spp.)

TNU Journal of Science and Technology 225(08): 239 - 244

http://jst.tnu.edu.vn; Email: [email protected] 239

NGHIÊN CỨU CÔNG THỨC KHỬ TRÙNG MẪU VÀ MÔI TRƯỜNG NUÔI

CẤY IN VITRO CÂY BÌNH VÔI VÀNG (Stephania spp.)

Tangmany SYSOMEPHONE 1

, Ngô Diễm Quỳnh2

,

PHANTHAHAK Santhana2

, Nongkhan MANISOK2

, Phạm Thị Thanh Nhàn2*

1Viện nghiên cứu Khoa học giáo dục - Bộ Giáo dục và Thể thao, Lào,

2Trường Đại học Sư pham - ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Cây Bình vôi (Stephania spp.) được sử dụng phổ biến trong y học. Củ Bình vôi chứa một lượng

alkaloid như L - tetrahydropalmatin (rotundin), stepharin, roemerin, cycleanin. Những hợp chất

này được sử dụng để điều chế thuốc an thần, điều hòa hoạt động tim và hô hấp, tăng khả năng

miễn dịch, ức chế tế bào ung thư, trực khuẩn lao, quá trình sao chép của HIV. Bài báo này trình

bày kết quả nghiên cứu khử trùng mẫu và môi trường tạo đa chồi in vitro của cây Bình vôi vàng.

Công thức khử trùng mẫu cây là đoạn thân non chứa chồi ngủ (dài 1,5 – 2 cm) được rửa sạch và

ngâm trong dung dịch xà phòng loãng 30 phút, rửa sạch bằng nước cất khử trùng và lắc trong dung

dịch HgCl2 0,1% trong 5 phút, sau 3 -5 lần rửa bằng nước cất khử trùng, mẫu được cấy trên môi

trường MS có tỷ lệ mẫu sạch sống sót là 93,33%. Môi trường MS cơ bản bổ sung sucrose 30 g/l+

agar 8 g/l+ nước dừa 100 ml/l + BAP 2,0 mg/l có số chồi/mẫu đạt 6,05; chiều cao chồi đạt 0,87 cm

sau 7 tuần nuôi cấy. Môi trường MS cơ bản bổ sung sucrose 30 g/l+ agar 8 g/l+ nước dừa 100 ml/l

+ BAP 2,0 mg/l + NAA 0,6 mg/l phù hợp cho sự sinh trưởng, phát triển của cây Bình vôi vàng

hoàn chỉnh, số rễ/mẫu đạt 5,71, chiều dài rễ đạt 4,08 cm sau 7 tuần nuôi cấy.

Từ khóa: BAP; NAA; Stephania spp; tạo chồi; tạo rễ.

Ngày nhận bài: 21/02/2020; Ngày hoàn thiện: 15/6/2020; Ngày đăng: 10/7/2020

STUDY ON STERILIZING PLANT MATERIALS AND THE IN VITRO

CULTURE MEDIUM OF Stephania spp. WITH YELLOW TUBERS

Tangmany SYSOMEPHONE 1

, Ngo Diem Quynh2

,

PHANTHAHAK Santhana2

, MANISOK Nongkhan2

, Pham Thi Thanh Nhan2*

1Research Institute for Educational Sciences - Ministry of Education and Sports, Laos,

2TNU - University of Education

ABSTRACT

Stephania spp. are well- known for the popular medical plants. Their tubers contain a number of

alkaloids such as L - tetrahydropalmatin (rotundin), stepharin, roemerin, cycleanin. These

compounds are commonly used to produce drugs of tranquilizer, regulation cardiac and respiratory

activities, increase immunity, inhibition the growth of cancer cells, tubercle bacilli and process of

HIV replication. This paper presents the results of sterilizing plant materials and the in vitro

medium for multi- shoot formation of Stephania spp. with yellow tubers. The suitably sterilizing

protocol is to wash trunk segments (1.5 - 2 cm in length) by tap-water. After soaking samples in

the weak soapy solution for 30 minutes, they were shaken in HgCl2 0.1% for 5 minutes and

washed by sterilized water from 3 to 5 times. Samples were cultured in the MS medium with the

survival rate of 93.33%. The optimum medium formula for rapid shoot organogenesis from

segments of the trunk is the basal MS medium supplemented with sucrose 3%, agar 0.8%, coconut

100 ml. L-1 water and BAP 2.0 mg. L-1 with 6.05 shoots/sample, 0.87cm of the mean shoot height

after 7 weeks of culture. The MS medium supplemented with sucrose 3%, agar 0.8%, coconut

water 100 ml. L-1 + BAP 2.0 mg. L-1 + NAA 0.6 mg. L-1

suitable for the growth and development

of a complete in vitro plants, the number of roots/ samples reached 5.71, root length reached 4.08

cm after 7 weeks of culture.

Keywords: BAP; NAA; Stephania spp; shoot formation; root formation.

Received: 21/02/2020; Revised: 15/6/2020; Published: 10/7/2020

* Corresponding author. Email: [email protected]