Nghiên cứu chuyển cấu trúc Promoter::Gen-GmNAC (35S::GmNAC004) thông qua vector pZY101Asc và chủng vi khu

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM

VIỆN SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT

LÊ THN MAI HƯƠNG

NGHIÊN CỨU CHUYỂN CẤU TRÚC PROMOTER::GEN - GmNAC

(35S::GmNAC004) THÔNG QUA VECTOR pZY101-Asc VÀ CHỦNG VI

KHUẨN AGROBACTERIUM TUMEFACIENS EHA101 VÀO GIỐNG

ĐẬU TƯƠNG ĐT22 VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC

Hà Nội - 2018

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM

VIỆN SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT

LÊ THN MAI HƯƠNG

NGHIÊN CỨU CHUYỂN CẤU TRÚC PROMOTER::GEN - GmNAC

(35S::GmNAC004) THÔNG QUA VECTOR pZY101-Asc VÀ CHỦNG VI

KHUẨN AGROBACTERIUM TUMEFACIENS EHA101 VÀO GIỐNG

ĐẬU TƯƠNG ĐT22 VIỆT NAM

Chuyên ngành : Sinh học thực nghiệm

Mã số : 8420114

LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. NGUYỄN VĂN ĐỒNG

Hà Nội - 2018

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên

cứu được trình bày trong luận văn là trung thực, khách quan và chưa từng dùng để bảo

vệ một học vị nào.

Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn đã được cám

ơn, các thông tin trích dẫn trong luận văn này đều được chỉ rõ nguồn gốc.

Hà Nội, ngày… tháng… năm 2018

Tác giả luận văn

Lê Thị Mai Hương

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành bản luận văn này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS. TS.

Nguyễn Văn Đồng đã tận tình hướng dẫn và tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi trong quá

trình học tập và nghiên cứu.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới các thầy cô giáo phòng Sau Đại học, thầy

cô giáo Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật đã giúp đỡ nhiệt tình và tạo mọi điều kiện

thuận lợi trong thời gian học tập cũng như khi hoàn thành luận văn tốt nghiệp.

Tôi xin gửi lời cảm ơn tới tập thể cán bộ Phòng thí nghiệm Trọng điểm Công nghệ

tế bào Thực vật - Viện Di truyền Nông nghiệp về sự giúp đỡ nhiệt tình trong suốt thời gian

tôi thực hiện luận văn.

Tôi xin trân trọng cảm ơn sự hỗ trợ kinh phí từ Chương trình Khoa học và Công

nghệ độc lập cấp nhà nước trong đề tài mã số 03/2012/HĐ-ĐTĐL.

Cuối cùng tôi xin gửi tới bố mẹ, anh chị cùng bạn bè lời cảm ơn thân thương nhất -

những người đã luôn quan tâm, ủng hộ và là chỗ dựa cho tôi trong suốt thời gian tôi làm

khóa luận này, cũng như trong cuộc sống.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, ngày ... tháng ... năm 2018

Học viên

Lê Thị Mai Hương

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN……………………………………………………….……..

LỜI CẢM ƠN………………………………………………...…………...…...

MỤC LỤC………………………………………………………….………….

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT………………………..…….

DANH MỤC BẢNG.………………………………………………….………

DANH MỤC HÌNH…………………………………………………..………..

CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU………………………………………………..………

1.1. Đặt vấn đề…….………………………………………………………...

1.2. Mục đích và yêu cầu của đề tài....................….……………………......

1.3. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn và tính mới của đề tài.................................

CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU………………………………...….....

2.1. Tình hình sản xuất đậu tương trong và ngoài nước.…………………....

2.1.1. Giới thiệu chung về cây đậu tương……..........................................

2.1.2. Tình hình sản xuất đậu tương trên thế giới……………………..…

2.1.3. Tình hình sản xuất đậu tương ở Việt Nam.………………………..

2.1.4. Tình hình phát triển và ứng dụng cây đậu tương chuyển gen trên

thế giới và tại Việt Nam…..………………………………………...……

2.2. Nghiên cứu chuyển gen vào đậu tương…………………...……………

2.2.1. Chuyển gen vào đậu tương thông qua vi khuẩn A. tumefaciens…..

2.2.2. Đặc tính chịu hạn và một số gen liên quan đến khả năng chịu hạn

ở cây đậu tương………………………………………………………......

CHƯƠNG 3: VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU………….….

3.1. Địa điểm và thời gian nghiên cứu…………...…………………………

3.2. Nội dung nghiên cứu.…….……………………………………….……

3.3. Vật liệu nghiên cứu………………………………………………..…...

3.4. Phương pháp nghiên cứu………..……………………………………...

3.4.1. Phương pháp biến nạp ………………………………………….…

3.4.2. Kiểm tra sự có mặt của gen chuyển trong cây ở thế hệ T0……......

3.4.3. Chọn lọc dòng chuyển gen đồng hợp tử bằng phun Basta………..

3.4.4. Phương pháp thu thập và phân tích số liệu thống kê..…………….

i

ii

iii

v

vi

vii

1

1

3

3

4

4

4

7

9

10

15

15

19

27

27

27

27

30

30

32

35

36

iv

CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN…………………….……………

4.1. Kết quả biến nạp cấu trúc 35S::GmNAC004 vào giống đậu tương

ĐT22……………………………………………………………………….

4.2. Kết quả chọn lọc cây chuyển gen bằng phun Basta..............…………..

4.3. Kết quả phân tích PCR cây chuyển gen thế hệ T0.….……………...….

4.3.1. Phân tích PCR kiểm tra sự có mặt của gen bar......……..………...

4.3.2. Phân tích PCR kiểm tra sự có mặt của cấu trúc 35S::GmNAC004.

4.4. Kết quả chọn lọc dòng chuyển gen đồng hợp tử………………………

CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ………………………………..........

5.1. Kết luận………………………………………………….......................

5.2. Đề nghị………………………………………………............................

DANH MỤC CÔNG TRÌNH LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN VĂN………….......

TÀI LIỆU THAM KHẢO………………………………..................................

PHỤ LỤC…………………………………………………...............................

37

37

40

42

42

43

45

51

51

51

52

53

60