Nâng cao nâng lực giám sát tài chính của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước

TAI CHiNH VI MO ( So 09 (86)-2010 )

Nang cao nang lye giam sat tai chinh cua

cac tap doan, tong cong ty nha nu'O'c

'•-'•'•'-• •^^•^::.^-^''i'''-'V TS. Nguyen Tuan Phu'o-ng

C^c tap dodn, tdng cong ty nhd nudc Id nhdng doanh nghiep cd qui md ldn ve von, tdi

sdn vd lac .^Jng, phqm vi hoqt dqng rdng, kinh doanh da ngdnh, da linh vuc. Cdc tap

dodn, tong cdng ty nhd nudc cd nhiem vu sir dung cd hieu qud tien vdn, tdi sdn, dat dai,

tdi nguyen vd cdc nguon luc duqc nhd nudc giao, ddng thdi phdi chiu sukiem tra, kiem sodt vd

gidm sdt cua cdc ca quan qudn ly nhd nudc ve tudn thu chinh sdch phdp luat, ve qudn ly hoqt

dqng kinh doanh, ve bdo ve moi trudng... Hoqt dqng ciia cdc tap dodn, tong cdng ty nha nudc

rdt phong phii vd da dqng, nhung trong do hoqt dqng tdi chinh van la hoqt dqng ca bdn nhat.

Hoqt dqng tdi chinh cua cdc tap dodn, tong cong ty nhd nudc bao gdm cdc hoqt dqng tqo lap

ngudn vdn vd hoqt dqng sir dung vdn, trong hoqt dqng su dung vdn cd hoqt dqng ddu tu true

tiep tdi sdn cho sdn xudt kinh doanh vd hoqt dqng ddu tu tdi chinh nhu: ddu tu vdn vdo cdc

cdng ty con, cdng ty lien ket, gdp vdn lien doanh, thue mua mot phan hoac toan bq mot doanh

nghiep khdc, ddu tu thdnh lap doanh nghiep mdi, mua bdn lqi cdc doanh nghiep, kinh doanh

von tren thi trudng tien te, thi trudng chung khodn... , ,,. ,

Hien nay, cac tap doan,

tdng cdng ty nha nude dang

nam giii 100% vdn dieu le ciia

484 doanh nghiep thanh vien,

nam tren 50% vdn dieu le ciia

832 doanh nghiep thanh vien

va sd hiiu dudi 50% vdn dieu

le ciia 1.427 doanh nghiep

vdi tdng sd vdn nha nudc udc

khoang 492.579 ty ddng. Cac

tap doan, tdng cdng ty nha

nudc hang nam da ddng gdp

han 40% gia tri GDP va tao

ra nhieu cdng an viec lam,

gdp phan quan trgng cung vdi

chfnh phii trong viec on dinh

thi trudng, gia ca, kiem che

lam phat va dn dinh ddi sdng.

Nam 2009 viia qua mac dii

gap nhieu khd khan thach thiic

do cudc khiing hoang kinh te

toan cau nhung kinh te nudc

ta da vugt qua dugc da suy

giam, giii dugc dn dinh kinh

te vT md, duy tri tang trudng

va dam bao an sinh xa hdi.

Dat dugc ket qua tren ed sy

ddng gdp het siic quan trgng

cua cac tap doan, tdng cdng

ty nha nudc. Nam 2009 miic

tang trudng vdn nha nudc tai

cac tap doan, tdng cdng ty nha

nudc tuang ddi cao 9,7% so

vdi nam 2008. Cac tap doan,

tdng cdng ty nha nudc cd miic

doanh thu cao nhu: Tap doan

Dau khf. Tap doan Vien thdng

quan ddi, Tdng edng ty.Mfa

dudng I, Tdng cdng ty Ca khf

giao thdng Sai Gdn... Tdng lgi

nhuan trudc thue ciia cac tap

doan, tdng cdng ty nha nudc

dat 80.799 ty ddng, tang 5% so

vdi nam 2008.

Ben canh nhiing ket qua

va thanh tfch da dat dugc, cac

tap doan, tdng cdng ty nha

nude van cdn nhieu han chl

bat cap nhu: Tang trudng chua

cao, NSLD tang cham, chi phi

san xuat chua giam, gia thanh

cdn cao, chat lugng san pham

chua that dn dinh, kha nang

canh tranh tren thj trudng

trong nudc va thi trudng qudc

te cdn thap. Cac tap doan, tdng

cdng ty nha nudc chua tan

dyng dugc lgi the ciia nhiing

doanh nghiep cd qui md

ldn, nang lye quan tri doanh

nghiep chira dap iing dugc yeu

cau ciia thyc te kinh doanh va

canh tranh day bien ddng. Dac

biet dau tu cdn dan trai, chua

tuong xiing vdi kha nang huy

ddng vdn ma Tap doan Cdng

nghiep tau thiiy VinaShin

la mdt dien hinh. Tap doan

VinaShin da dau tu vao rat

nhieu dy an, nhieu ITnh vyc,

ke ea dy an ngoai chuyen mon

dan den hau qua phai ng gan

80.000 ty ddng. Ben canh do

tang trudng ciia cac tap doan,

tdng cdng ty nha nudc dat thap

han nhieu so vdi miic tang

trudng chung ciia toan bd nen

kinh te, doanh thu cua eac tap

Zy Tqp chf nghie n cihi Tdi chfnh ke'tod n