Nâng cao hoạt động cho vay tài trợ bằng đồng USD đối với khách hàng xuất nhập khẩu thủy sản tại ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Bạc Liêu: Luận văn thạc sĩ kinh tế / Nguyễn Phú Doãn

TÓM TẮT

Hiện nay với sự phát triển về ngành thủy sản tại vùng đồng bằng sông Cửu

Long nói chung và tỉnh Bạc Liêu nói riêng thì các doanh nghiệp xuất nhập khẩu

thủy sản càng ngày càng xuất hiện nhiều trên thị trƣờng. Song song với đó là nhu

cầu vốn vay của các doanh nghiệp trên, đặt biệt là nguồn vốn vay giá rẻ nhƣ nguồn

vốn USD. Với mục đích nâng cao hơn hoạt động cho vay USD đối với các doanh

nghiệp trên nên tôi lựa chọn đề tài “NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG CHO VAY TÀI

TRỢ BẰNG ĐỒNG USD ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG XUẤT NHẬP KHẨU THỦY

SẢN TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN

VIỆT NAM – CHI NHÁNH BẠC LIÊU” để làm vấn đề nghiên cứu của mình. Mục

tiêu nghiên cứu của đề tài là tìm ra các giải pháp, kiến nghị để nâng cao hoạt động

cho vay tài trợ bằng đồng USD đối với khách hàng xuất nhập khẩu thủy sản tại

Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bạc Liêu trong thời

gian tới dựa trên nền tảng các nghiên cứu có liên quan trƣớc đây và các số liệu thu

thập đƣợc từ năm 2012 – 2016 tại Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Đầu tƣ và Phát

triển Việt Nam chi nhánh Bạc Liêu. Phƣơng pháp nghiên cứu sử dụng trong luận

văn này là thống kê, phân tích, so sánh, đánh giá và tổng hợp các số liệu đã thu thập

đƣợc, từ đó xác định đâu là mặt đạt đƣợc, mặt tồn tại từ đó đƣa ra kết quả nghiên

cứu nhằm nâng cao hơn hoạt động cho vay USD đối với khách hàng xuất nhập khẩu

thủy sản đồng thời kết quả nghiên cứu phải phù hợp với mục tiêu nghiên cứu đã đề

ra.

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn này chƣa từng đƣợc trình nộp để lấy học vị thạc sĩ

tại bất cứ một trƣờng đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của

tôi, kết quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã đƣợc công

bố trƣớc đây hoặc các nội dung do ngƣời khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn

đƣợc dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn.

TP Hồ Chí Minh, Ngày……tháng……năm .......

Sinh viên thực hiện

LỜI CẢM ƠN

Cùng với hơn tất cả các học viên cao học khóa 17, em chân thành cảm ơn Quý

thầy cô, Quý trƣờng. Trong suốt thời gian học tập và rèn luyện tại trƣờng, em luôn

nhận đƣợc sự hỗ trợ nhiệt tình và tận tậm của Quý thầy cô từ việc truyền dạy kiến

thức chuyên môn cho đến việc chia sẻ những kinh nghiệm, kỹ năng.

Trên thực tế không có sự thành công nào mà không gắn liền với những sự hỗ trợ,

giúp đỡ dù ít hay nhiều, dù trực tiếp hay gián tiếp của ngƣời khác. Trong suốt thời

gian từ khi bắt đầu học tập đến nay, em đã nhận đƣợc rất nhiều sự quan tâm, giúp

đỡ của quý Thầy Cô. Với lòng biết ơn sâu sắc nhất, em xin gửi đến quý Thầy Cô đã

cùng với tri thức và tâm huyết của mình để truyền đạt vốn kiến thức quý báu cho

chúng em trong suốt thời gian học tập tại trƣờng.

Trong quá trình thực tập và hoàn thành Khóa luận tốt nghiệp em nhận đƣợc sự

góp ý, chỉnh sửa kịp thời của GVHD là Thầy Bùi Quang Tín trong việc hoàn thiện

đề cƣơng và tiến hành nghiên cứu và các Anh, Chị đang làm việc tại BIDV Bạc

Liêu đã tận tình hỗ trợ em trong quá trình thu thập số liệu tại Ngân hàng, giúp em có

thể tiếp cận với vấn đề nghiện cứu, nhìn nhận vấn đề cụ thể hơn, chi tiết hơn và

giúp em khái quát đƣợc kiến thức đã học tập tại nhà trƣờng.

Lời cuối cùng, em xin gửi lời cám ơn chân thành đến toàn bộ tập thể cán bộ

lãnh đạo, tập thể giảng viên và các cán bộ hỗ trợ khác của Trƣờng ĐH Ngân hàng

TP.HCM và BIDV chi nhánh Bạc Liêu, đặc biệt là Thầy Bùi Quang Tín. Chúc tất cả

các thầy cô và anh chị thật nhiều sức khỏe và công tác tốt!

Trân trọng. TP. HCM, ngày 20 tháng 10 năm 2017

Sinh viên thực hiện

MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU....................................................................................................... 1

1. GIỚI THIỆU ....................................................................................................................1

1.1 Đặt vấn đề ........................................................................................................................1

1.2 Tính cấp thiết của đề tài...................................................................................................2

2. MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI...............................................................................................3

2.1 Mục tiêu tổng quát ...........................................................................................................3

2.2 Mục tiêu cụ thể ................................................................................................................3

3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU...............................................................................................4

4. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ...............................................................4

5. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...................................................................................4

6. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU............................................................................................4

7. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI .............................................................................................5

7.1 Về mặt lý luận..................................................................................................................5

7.2 Về mặt thực tiễn...............................................................................................................5

8. TỔNG QUAN VỀ LĨNH VỰC NGHIÊN CỨU............................................................6

PHẦN NỘI DUNG ................................................................................................... 8

CHƢƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHO VAY USD ĐỐI VỚI DOANH

NGHIỆP XUẤT NHẬP KHẨU TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ..... 8

1.1. Khái quát về cho vay doanh nghiệp tại các Ngân hàng thƣơng mại...............................8

1.1.1. Khái niệm về ngân hàng thƣơng mại...........................................................................8

1.1.2. Khái niệm về cho vay doanh nghiệp............................................................................8

1.1.3. Đặc điểm cho vay khách hàng doanh nghiệp ..............................................................8

1.1.4. Phân loại cho vay khách hàng doanh nghiệp...............................................................9

1.2. Khái quát về cho vay USD tài trợ khách hàng xuất nhập khẩu thủy sản của ngân hàng

thƣơng mại ...........................................................................................................................10

1.2.1. Khái niệm cho vay USD đối với khách hàng xuất nhập khẩu thủy sản.....................10

1.2.2. Điều kiện cho vay USD đối với khách hàng xuất nhập khẩu thủy sản......................10

1.2.3. Quy trình cho vay USD đối với khách hàng xuất nhập khẩu thủy sản......................11

1.3. Các loại rủi ro trong hoạt động cho vay USD tài trợ cho hoạt động xuất nhập khẩu

thủy sản của khách hàng doanh nghiệp ...............................................................................21

1.3.1. Rủi ro về nguồn nguyên liệu đầu vào ........................................................................21

1.3.2. Rủi ro về kiểm soát chất lƣợng sản phẩm đầu ra của doanh nghiệp..........................22

1.3.3. Rủi ro về bảo hộ thƣơng mại từ các thị trƣờng nhập khẩu ........................................22

1.3.4. Rủi ro về tỷ giá và thanh toán quốc tế .......................................................................23

1.3.5. Rủi ro về kiểm soát dòng tiền và sử dụng vốn vay của khách hàng ..........................23

1.3.6. Rủi ro thanh toán của doanh nghiệp ..........................................................................24

1.3.7. Một số rủi ro khác......................................................................................................24

1.4. Một số tiêu chí đánh giá hoạt động cho vay USD tài trợ cho hoạt động xuất nhập khẩu

thủy sản của khách hàng doanh nghiệp……………………………………………………25

1.5. Vai trò của hoạt động cho vay USD tài trợ cho hoạt động xuất nhập khẩu thủy sản của

khách hàng doanh nghiệp ....................................................................................................26

1.6. Một số bài học kinh nghiệm để phát triển hoạt động cho vay USD đối với khách hàng

xuất nhập khẩu thủy sản tại hệ thống các ngân hàng thƣơng mại hiện nay.........................27

KẾT LUẬN CHƢƠNG 1....................................................................................... 29

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY TÀI TRỢ BẰNG

ĐỒNG USD ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG XUẤT NHẬP KHẨU THỦY SẢN TẠI

NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT

NAM – CHI NHÁNH BẠC LIÊU ........................................................................ 30

2.1. Vài nét sơ lƣợc về Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam –

Chi nhánh Bạc Liêu .............................................................................................................30

2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển ................................................................................30

2.1.2. Cơ cấu tổ chức ...........................................................................................................31

2.1.3. Tình hình hoạt động...................................................................................................33

2.2. Thực trạng chung về thị trƣờng xuất nhập khẩu...........................................................35

2.2.1. Tình chung của ngành xuất khẩu thủy sản tại Việt Nam...........................................36

2.2.2. Thị trƣờng Mỹ............................................................................................................38

2.2.3. Thị trƣờng Nhật Bản..................................................................................................39

2.2.4. Thị trƣờng Trung Quốc..............................................................................................40

2.2.5. Thị trƣờng Hàn Quốc.................................................................................................41

2.3. Thực trạng về hoạt động cho vay USD đối với nhóm khách hàng xuất nhập khẩu thủy

sản tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bạc

Liêu giai đoạn 2012-2016....................................................................................................42

2.3.1. Phân tích số lƣợng khách hàng ..................................................................................42

2.3.2. Phân tích doanh số USD cho vay tài trợ xuất nhập khẩu thủy sản ............................43

2.3.3. Phân tích doanh số thu nợ tài trợ xuất nhập khẩu thủy sản .......................................46

2.3.4. Phân tích dƣ nợ tài trợ xuất nhập khẩu thủy sản........................................................46

2.4. Phân tích các chỉ tiêu đánh giá tình hình tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu thủy sản......48

2.4.1. Dƣ nợ / Vốn huy động ...............................................................................................48

2.4.2. Hệ số thu nợ...............................................................................................................48

2.4.3. Vòng quay vốn tín dụng.............................................................................................49

2.4.3. Tỷ lệ nợ xấu, tỷ lệ nợ quá hạn....................................................................................50

2.5. Một số kết quả đạt đƣợc và khó khăn của Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Đầu tƣ và

Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Bạc Liêu trong việc cho vay USD đối với nhóm khách

hàng xuất nhập khẩu thủy sản..............................................................................................51

2.5.1. Một số kết quả đạt đƣợc.............................................................................................51

2.5.2. Một số khó khăn trong việc phát triển cho vay USD đối với khách hàng xuất nhập

khẩu thủy sản .......................................................................................................................53

2.5.2.1 Về mặt khách quan ..................................................................................................53

KẾT LUẬN CHƢƠNG 2....................................................................................... 56

CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG CHO VAY TÀI TRỢ

BẰNG ĐỒNG USD ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG XUẤT NHẬP KHẨU THỦY

SẢN TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT

TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH BẠC LIÊU................................................ 57

3.1 Giải pháp........................................................................................................................57

3.1.1. Giải pháp về đối tƣợng khách hàng ...........................................................................58

3.1.2. Giải pháp về biện pháp bảo đảm tiền vay..................................................................60

3.1.3. Giải pháp về việc kết hợp cho vay USD tài trợ hợp đồng xuất khẩu và nghiệp vụ

thanh toán quốc tế ................................................................................................................61

3.1.4. Giải pháp về kiểm soát, quản lý.................................................................................61

3.1.5. Giải pháp về yêu cầu chuyển doanh thu, mua bán USD............................................62

3.1.6. Giải pháp về nội tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam –

Chi nhánh Bạc Liêu .............................................................................................................62

3.1.7. Một số giải pháp hỗ trợ khác .....................................................................................65

3.2 Kiến nghị........................................................................................................................65

3.2.1. Kiến nghị đối với Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam..65

3.2.2. Kiến nghị đối với doanh nghiệp ngành xuất nhập khẩu thủy sản..............................66

3.2.3. Kiến nghị đối với ngân hàng Nhà Nƣớc ....................................................................67

3.2.4. Kiến nghị đối với phía chính phủ ..............................................................................67

KẾT LUẬN CHƢƠNG 3....................................................................................... 70

KẾT LUẬN............................................................................................................. 71

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT Ký hiệu viết tắt Tên đầy đủ

1 BIDV Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Đầu tƣ và Phát

triển Việt Nam

2 BIDV Bạc Liêu Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Đầu tƣ và Phát

triển Việt Nam - Chi nhánh Bạc Liêu

3 Cty CP Công ty cổ phần

4 TMCP Thƣơng mại cổ phần

5 KH Khách hàng

6 KHDN Khách hàng doanh nghiệp

7 NHTM Ngân hàng thƣơng mại

8 NHNN Ngân hàng nhà nƣớc Việt Nam

9 SXKD Sản xuất kinh doanh

10 TSBĐ Tài sản bảo đảm

11 TCTD Tổ chức tín dụng

12 XHTDNB Xếp hạng tín dụng nội bộ