Nâng cao hiệu quả quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo của các doanh nghiệp kinh doanh sách báo Việt Nam trong bối cảnh hội nhập

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ CÔNG THƢƠNG

VIỆN NGHIÊN CỨU THƢƠNG MẠI

--------

TRỊNH TÙNG

NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ

HOẠT ĐỘNG NHẬP KHẨU SÁCH BÁO

CỦA CÁC DOANH NGHIỆP KINH DOANH SÁCH BÁO

VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

Chuyên ngành: Thƣơng mại

Mã số : 62.34.10.01

Người hướng dẫn khoa học:

1. PGS. TS. Trần Công Sách

2. PGS.TS. Nguyễn Đình Thọ

HÀ NỘI, năm 2011

ii

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu trích dẫn

trong Luận án là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Các kết quả nghiên cứu của

Luận án không trùng với các công trình khoa học khác đã công bố.

Nghiên cứu sinh

Trịnh Tùng

iii

MỤC LỤC

Trang

TRANG BÌA

LỜI CAM ĐOAN i

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT v

DANH MỤC BẢNG SỐ LIỆU vi

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ viii

NỘI DUNG CỦA LUẬN ÁN

MỞ ĐẦU

1

Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ HOẠT

ĐỘNG NHẬP KHẨU SÁCH BÁO CỦA DOANH NGHIỆP

13

1.1. Quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo của doanh nghiệp trong

bối cảnh hội nhập

13

1.1.1. Khái niệm về sách báo và quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo 13

1.1.2. Đặc điểm về hoạt động nhập khẩu sách báo và quản trị hoạt động

nhập khẩu sách báo trong bối cảnh hội nhập quốc tế

19

1.1.3. Nội dung và phƣơng pháp, công cụ quản trị hoạt động nhập khẩu

sách báo

32

1.1.4. Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế đối với quản trị hoạt động

nhập khẩu sách báo của doanh nghiệp Việt Nam

40

1.2. Hiệu quả quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo của doanh nghiệp 43

1.2.1. Quan niệm về hiệu quả quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo của

doanh nghiệp

43

iv

1.2.2. Tiêu chí và một số chỉ tiêu chủ yếu đánh giá hiệu quả quản trị hoạt

động nhập khẩu sách báo của doanh nghiệp

46

1.3. Kinh nghiệm của một số doanh nghiệp nƣớc ngoài và bài học rút

ra về quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo

55

1.3.1. Kinh nghiệm của một số doanh nghiệp nƣớc ngoài 55

1.3.2. Bài học rút ra cho doanh nghiệp Việt Nam trong quản trị hoạt động

nhập khẩu sách báo từ nghiên cứu kinh nghiệm của một số doanh

nghiệp nƣớc ngoài

60

Chƣơng 2: THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ HOẠT ĐỘNG NHẬP

KHẨU SÁCH BÁO CỦA DOANH NGHIỆP VIỆT NAM TRONG BỐI

CẢNH HỘI NHẬP

64

2.1. Thực trạng quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo của doanh

nghiệp Việt Nam

64

2.1.1. Khái quát thực trạng hoạt động nhập khẩu sách báo của doanh nghiệp

Việt Nam

64

2.1.2. Phân tích thực trạng quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo của

doanh nghiệp Việt Nam

70

2.2. Thực trạng hiệu quả quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo của

một số doanh nghiệp Việt Nam điển hình

82

2.2.1. Đánh giá thực trạng hiệu quả quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo

của Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu Sách báo Việt Nam

82

2.2.2. Đánh giá thực trạng hiệu quả quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo

Công ty TNHH Nhà nƣớc Một thành viên Sách và Thƣơng mại Hà Nội

90

2.2.3. Đánh giá thực trạng hiệu quả quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo

của Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Văn hoá phẩm

98

2.3. Tổng hợp đánh giá thực trạng quản trị và hiệu quả quản trị hoạt

động nhập khẩu sách báo của một số doanh nghiệp kinh doanh

109

v

sách báo Việt Nam

2.3.1. Những thành tựu và nguyên nhân 109

2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân 110

Chƣơng 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ HOẠT

ĐỘNG NHẬP KHẨU SÁCH BÁO CỦA CÁC DOANH NGHIỆP KINH

DOANH SÁCH BÁO VIỆT NAM THỜI KỲ TỚI

113

3.1. Bối cảnh và những cơ hội, thách thức đối với việc nâng cao hiệu quả

quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo của các doanh nghiệp kinh

doanh sách báo của Việt Nam thời kỳ tới năm 2020

113

3.2. Quan điểm và phƣơng hƣớng nâng cao hiệu quả quản trị hoạt động

nhập khẩu sách báo của các doanh nghiệp kinh doanh sách báo của

Việt Nam trong thời kỳ tới.

116

3.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo

của các doanh nghiệp kinh doanh sách báo Việt Nam

126

3.3.1 Giải pháp đối với doanh nghiệp nhập khẩu sách báo 126

3.3.2 Giải pháp về phía Nhà nƣớc 146

KẾT LUẬN 152

DANH MỤC CÁC BÀI BÁO CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ

PHỤ LỤC

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

LỜI CẢM ƠN

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Tiếng Việt Tiếng Anh

CBCNV : Cán bộ công nhân viên

CITIMEX : Công ty Đầu tƣ và Phát triển Văn hoá

CULTURIMEX : Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Văn

hóa phẩm

DN : Doanh nghiệp

ĐVT : Đơn vị tính

HCM : Hồ Chí Minh

HN : Hà Nội

LATS : Luận án tiến sĩ

NK : Nhập khẩu

NXB : Nhà xuất bản

NQ : Nghị quyết

PH : Phát hành

PTS : Phó tiến sĩ

QĐ : Quyết định

TNHH MTV : Trách nhiệm hữu hạn một thành viên

TP : Thành phố

VHP : Văn hóa phẩm

VND : Việt Nam đồng

TW : Trung ƣơng

TT : Thủ Tƣớng

XK : Xuất khẩu

XNK : Xuất nhập khẩu

XBP : Xuất bản phẩm

XUNHASABA : Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành

viên Xuất nhập khẩu sách báo Việt Nam

VIETBOOK : Công ty TNHH Nhà nƣớc Một thành

viên Sách và Thƣơng mại Hà Nội

TSLĐ : Tài sản lƣu động

VLĐ : Vốn lƣu động

CIF : Giá giao hàng tại biên giới nƣớc nhập

khẩu, gồm giá hàng hoá, chi phí bảo

hiểm và cƣớc vận tải

Costs – Insurance

– Freight

FOB : Giá hàng hoá khi giao hàng lên tàu ở

biên giới nƣớc xuất khẩu

Free on Board

vii

DANH MỤC BẢNG SỐ LIỆU

Bảng Trang

Bảng 1.1:

Đặc điểm của kinh doanh sách, báo nhập khẩu và hoạt động

nhập khẩu sách, báo qua một số chỉ tiêu so sánh

24

Bảng 1.2:

So sánh đặc điểm quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo với đặc

điểm quản trị hoạt động nhập khẩu hàng hóa tiêu dùng khác

31

Bảng 2.1:

Kim ngạch xuất nhập khẩu sách báo của doanh nghiệp Việt

Nam thời kỳ 2002 – 2011

65

Bảng 2.2:

Số lƣợng sách báo xuất nhập khẩu của doanh nghiệp Việt Nam

thời kỳ 2002 – 2011

66

Bảng 2.3:

Quĩ khen thƣởng của 3 Công ty Xunhasaba, Vietbook,

Culturimex thời kỳ 2002 -2011

81

Bảng 2.4:

Tỉ lệ giữa kim ngạch nhập khẩu sách báo với chi phí quản lý

hoạt động nhập khẩu sách báo của của Công ty Xunhasaba thời

kỳ 2002 – 2011

83

Bảng 2.5:

Tỉ lệ giữa doanh thu thuần từ kinh doanh nhập khẩu với chi phí

kinh doanh nhập khẩu của của Công ty Xunhasaba thời kỳ 2002

– 2011

84

Bảng 2.6:

Thị phần sách báo nhập khẩu của Công ty Xunhasaba thời kỳ

2002 – 2011

86

Bảng 2.7:

Tỷ lệ lợi nhuận gộp so với tổng kim ngạch nhập khẩu của Công

ty Xunhasaba thời kỳ 2002 – 2011

88

Bảng 2.8: Tổng hợp các chỉ tiêu của Công ty Xunhasaba 89

Bảng 2.9:

Tỉ lệ giữa kim ngạch nhập khẩu sách báo với chi phí quản lý

hoạt động nhập khẩu sách báo của của Công ty Vietbook thời kỳ

2002 – 2011

90

viii

Bảng 2.10:

Tỉ lệ giữa doanh thu thuần từ kinh doanh nhập khẩu sách báo

với chi phí kinh doanh của Công ty Vietbook thời kỳ 2002 –

2011

92

Bảng 2.11:

Thị phần sách báo nhập khẩu của Công ty TNHH Nhà nƣớc

Một thành viên Sách và Thƣơng mại Hà Nội thời kỳ 2002 –

2011

94

Bảng 2.12:

Tỉ lệ lợi nhuận gộp so với tổng kim ngạch nhập khẩu của Công

ty Vietbook thời kỳ 2002 – 2011

96

Bảng 2.13:

Tổng hợp các chỉ tiêu của công ty TNHH Nhà nƣớc Một thành

viên Sách và Thƣơng mại Hà Nội

97

Bảng 2.14: Hiệu quả hoạt động nhập khẩu sách báo 98

Bảng 2.15: Hiệu quả của toàn bộ hoạt động kinh doanh nhập khẩu 99

Bảng 2.16:

Thị phần sách báo nhập khẩu của Công ty CULTURIMEX từ

năm 2002 – 2011

101

Bảng 2.17:

Tỷ lệ lợi nhuận gộp so với tổng kim ngạch nhập khẩu của Công

ty CULTURIMEX từ năm 2002 – 2011

103

Bảng 2.18: Tổng hợp các chỉ tiêu của Công ty CULTURIMEX 104

Bảng 2.19:

Hiệu quả quản trị hoạt động sau khi thực hiện hợp đồng nhập

khẩu của Công ty Xunhasaba từ 2002 -2011

105

Bảng 2.20:

Hiệu quả quản trị hoạt động sau khi thực hiện hợp đồng nhập

khẩu của Công ty TNHH Nhà nƣớc Một thành viên Sách và

Thƣơng mại Hà Nội từ 2002 -2011

106

Bảng 2.21:

Hiệu quả quản trị hoạt động sau khi thực hiện hợp đồng nhập

khẩu của Công ty Culturimex từ 2002 -2011

107

Bảng 2.22:

So sánh hiệu quả quản trị hoạt động sau khi thực hiện hợp đồng

nhập khẩu của ba công ty thời kỳ 2002 -2011

108

ix

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ

Sơ đồ1.1 Hoạt động kinh doanh nhập khẩu sách báo của doanh nghiệp 17

Sơ đồ 1.2

Quá trình quản trị của doanh nghiệp kinh doanh sách báo

nhập khẩu

18

Biểu đồ 2.1

Số lƣợng sách báo, tạp chí nhập khẩu của doanh nghiệp

Việt Nam thời kỳ 2002 – 2010

76

Biểu đồ 2.2

So sánh hiệu quả trong khâu nhập khẩu với hiệu quả kinh

doanh của Công ty Xunhasaba thời kỳ 2002 - 2011

85

Biểu đồ 2.3

So sánh hiệu quả trong khâu nhập khẩu với hiệu quả kinh

doanh của Công ty Vietbook thời kỳ 2002 -2011

93

Biểu đồ 2.4

So sánh hiệu quả trong khâu nhập khẩu với hiệu quả kinh

doanh

100

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài luận án

Trong bối cảnh toàn cầu hoá, những chuyển dịch mang tính cơ cấu nhƣ cuộc

cách mạng công nghệ thông tin và truyền thông, những tiến bộ nhanh chóng và vƣợt

bậc của khoa học - công nghệ, sự phát triển mạnh các chuỗi giá trị toàn cầu đã thúc

đẩy cạnh tranh giữa các nƣớc. Lợi thế cạnh tranh chuyển từ tài nguyên thiên nhiên,

đất đai, lao động … sang tri thức, kỹ năng và tính sáng tạo. Phát triển kinh tế tri thức

luôn đƣợc các quốc gia xem nhƣ một quốc sách cho sự phát triển nhanh, bền vững và

nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế.Một yếu tố không thể thiếu và quan trọng để tạo

nên thời đại kinh tế tri thức đó là sách báo.Lê Nin đã từng đƣa ra khẩu hiệu:Không

có sách thì không có tri thức, không có tri thức thì không có chủ nghĩa cộng

sản.Văn kiện Đại hội toàn quốc lần thứ XI của Đảng đã nêu rõ “Phát triển giáo dục

và đào tạo cùng với phát triển khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu… Phát

triển nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lƣợng cao là

một trong những yếu tố quyết định sự phát triển nhanh, bền vững đất nƣớc.” [97, tr

41, 77]. Nhƣ vậy, trong thời đại kinh tế tri thức, trong sự nghiệp phát triển giáo dục

và đào tạo, khoa học và công nghệ hay trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội

thì sách, báo là một phƣơng tiện không thể thiếu. Sách, báo chứa đựng, lƣu giữ và

phổ biến các tri thức của nhân loại.Thông qua sách báo, các đƣờng lối, chính sách,

hệ tƣ tƣởng hay những nền văn minh của mọi thời đại sẽ đến đƣợc mọi tầng lớp

nhân dân.Sách, báo không chỉ là một hàng hoá đơn thuần mà còn chứa đựng các giá

trị văn hoá, tinh thần. Vì vậy, phát triển kinh doanh sách, báo góp phần quan trọng

vào quá trình phát triển kinh tế tri thức, phát triển khoa học và công nghệ - giáo dục

và đào tạo, tăng cƣờng giao lƣu quốc tế và nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế của

đất nƣớc.

Xã hội càng phát triển thì nhu cầu về văn hoá tinh thần của con ngƣời càng

nhiều và càng đa dạng. Để tồn tại và khẳng định mình, mỗi con ngƣời cũng nhƣ mỗi

quốc gia đều phải có một quá trình giao lƣu với xung quanh, với thế giới. Riêng đối

với nƣớc ta hiện nay, vấn đề trao đổi văn hoá, khoa học kĩ thuật, kinh tế…với các

2

nƣớc trên thế giới là hết sức cấp bách, nó góp phần đẩy nhanh quá trình hội nhập

của nƣớc ta với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới. Hoạt động xuất nhập

khẩu sách, báo là góp phần đẩy mạnh quá trình đó bằng giao lƣu văn hoá. Những

sách, báo xuất khẩu sẽ giới thiệu cho bạn bè thế giới biết hình ảnh, đất nƣớc, con

ngƣời Việt Nam. Mặt khác, các sách, báo nhập khẩu sẽ phổ biến những thành tựu

đạt đƣợc trên các lĩnh vực giáo dục văn hoá, khoa học kĩ thuật, kinh tế xã hội của

các nƣớc cho mọi tầng lớp quần chúng nhân dân, tạo ra các cơ hội tiếp cận và tiếp

thu tinh hoa văn hoá thế giới, từ đó nâng cao tri thức, kỹ năng để tăng năng suất lao

động, nâng cao chất lƣợng cuộc sống, đƣa đất nƣớc ta tiến nhanh, tiến vững chắc

trên con đƣờng công nghiệp hoá và hiện đại hoá nƣớc nhà. Đồng thời, trong nhiều

năm nay, hoạt động xuất nhập khẩu sách báo ở Việt Nam đã có những bƣớc tiến bộ

mới, song do yêu cầu của phát triển kinh tế- xã hội trong bối cảnh hội nhập, đặt ra

nhiều nhiệm vụ nặng nề, cả trong nghiên cứu lý luận và hoạt động thực tiễn đối với

hoạt động xuất nhập khẩu sách báo. Nghị quyết số 22 – NQ/TW ngày mùng 10

tháng 4 năm 2013 của Bộ Chính Trị về Hội nhập quốc tế đã đề ra định hƣớng: tranh

thủ sự hợp tác, hỗ trợ quốc tế, tiếp thu tri thức, nhất là tri thức về quản lý và khoa

học công nghệ, tiếp thu tinh hoa văn hóa của nhân loại. Đồng thời, cần tăng cƣờng

và nâng cao hiệu quả công tác tƣ tƣởng, văn hóa, thông tin, tuyên truyền; đấu tranh

có hiệu quả nhằm hạn chế tác động tiêu cực về xã hội, văn hóa, tƣ tƣởng, đạo đức,

lối sống. Đây vừa là định hƣớng vừa là yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra đối với doanh

nghiệp kinh doanh nhập khẩu sách báo Việt Nam trong hội nhập quốc tế thời kỳ tới.

Hoạt động nhập khẩu sách báo là hoạt động ngoại thƣơng, góp phần không

nhỏ vào việc thực hiện các nhiệm vụ của doanh nghiệp cũng nhƣ nhiệm vụ chung

của ngành. Trong những năm gần đây, nhờ đƣờng lối, chính sách đổi mới của Đảng,

Nhà nƣớc hoạt động xuất khẩu sách báo trở nên sôi động hơn, phát triển mạnh mẽ

hơn.Bên cạnh đó, hội nhập kinh tế quốc tế đặt ra các cơ hội mới, thách thức mới đối

với các doanh nghiệp nhập khẩu sách báo của việt nam.Vì vậy, đòi hỏi các doanh

nghiệp phải đổi mới hoạt động, nâng cao sức cạnh tranh… để thích ứng với bối

cảnh hội nhập. Quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo sao cho có hiệu quả, đạt

3

đƣợc các mục tiêu mà doanh nghiệp đề ra, luôn là điều trăn trở đối với các doanh

nghiệp.

Tuy nhiên, quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo của các doanh nghiệp hiện

nay còn nhiều bất cập:

Thứ nhất: Nhiều doanh nghiệp nhập khẩu sách báo còn chƣa nhận thức đƣợc

thế nào là quản trị hoạt động nhập khẩu và vai trò của quản trị hoạt động nhập khẩu

sách báo đối với toàn bộ quá trình kinh doanh của doanh nghiệp nói riêng và toàn

bộ nền kinh tế nói chung.

Thứ hai: Nhiều doanh nghiệp còn đang lúng túng về phƣơng pháp quản trị hay

công cụ của quản trị để giúp doanh nghiệp đạt hiệu quả cao nhất trong hoạt động

nhập khẩu của mình.

Thứ ba: Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo chỉ

tập trung làm giảm chi phí nhập khẩu mà chƣa chú trọng đến các yếu tố khác của

quá trình quản trị.

Thứ tư: Nhiều doanh nghiệp nhập khẩu sách báo chỉ chú trọng đến hiệu quả

kinh tế trong hoạt động nhập khẩu chứ chƣa quan tâm đến hiệu quả xã hội mà hoạt

động nhập khẩu sách báo đem lại.

Bên cạnh đó, nhu cầu về quản lý hoạt động nhập khẩu sách báo ở tầm vĩ mô,

trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay luôn đƣợc các cơ quan chức năng đặc biệt

quan tâm.

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp kinh doanh sách báo nhập khẩu hoặc tham gia

trực tiếp vào hoạt động nhập khẩu sách báo đang trăn trở để đi tìm một qui trình

quản trị chuẩn cho hoạt động nhập khẩu. Thực tế, hoạt động nhập khẩu vẫn diễn ra

hàng ngày, hàng giờ nhƣng sự bất cập, không hợp lí… trong qui trình nhập khẩu

luôn làm chính những ngƣời trong cuộc gặp không ít khó khăn trong quá trinh kinh

doanh của mình.

Từ những lý do trên, cần có một công trình nghiên cứu, đánh giá hiệu quả

quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo để có giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị

hoạt động nhập khẩu sách báo trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Do đó, việc nghiên

4

cứu đề tài luận án “Nâng cao hiệu quả quản trị hoạt động nhập khẩu sách báo

của các doanh nghiệp kinh doanh sách báo Việt Nam trong bối cảnh hội nhập”

là rất cần thiết cả về lý luận và thực tiễn..

2. Tình hình nghiên cứu đề tài ở trong và ngoài nƣớc

2.1. Tình hình nghiên cứu ở ngoài nước

Đến nay, trên thế giới tuy chƣa có công trình khoa học nào nghiên cứu một

cách trực diện và có tính hệ thống về hiệu quả quản trị nhập khẩu sách báo của

doanh nghiệp, nhƣng đã có một số công trình nghiên cứu về quản trị, hiệu quả quản

trị doanh nghiệp…Một số công trình liên quan đến đề tài Luận án nhƣ:

+ Lý thuyết cổ điển về quản trị doanh nghiệp. Lý thuyết này khởi nguồn từ

Hoa Kỳ, với các tác phẩm nổi tiếng của Frederich Winslow Taylor và các cộng sự

(1911), “Lí thuyết quản trị một cách khoa học” (Scientific Management) và “Các

nguyên tắc quản trị một cách khoa học” (Principles of Scientific Management, [79,

tr 30]. Lý thuyết cổ điển trong quản trị doanh nghiệp gồm hai trƣờng phái lí thuyết

chính. Một là, trƣờng phái lý thuyết nâng cao hiệu quả quản trị bằng cách trình bày

các biện pháp để tăng năng suất lao động của công nhân (Trong thế giới phƣơng tây

ngƣời ta gọi TayLor là cha đẻ của quản trị học). Hai là trƣờng phái “Lý thuyết về

quản trị hành chính”, xuất hiện vài năm sau đó của Henry Fayol ở Pháp, Maz

Weber ở Đức, Chester Barnard, Luther Gulick và Lyndal Urwick ở Anh và Hoa Kỳ,

với các tác phẩm “Administration industrielle et generale” (Quản trị công nghiệp và

quản trị chung), xuất bản năm 1916, “The Function of the Excutive” (Các chức

năng của nhà quản trị), xuất bản năm 1938, “Luận cứ về khoa học quản trị”, xuất

bản năm 1937. Theo các tác phẩm này thì hiệu quả quản trị dựa theo các nguyên tắc

quản trị lớn, theo tính hệ thống hợp tác của các cấp bậc cao hơn hay đƣa ra các chức

năng trong quản trị nhƣ: Planning – dự kiến, Oganizing – tổ chức, Staffing – nhân

sự, Directing – chỉ huy, Coordinating – phối hợp, Reporting – báo cáo, Budgeting –

ngân sách, tạo thành thuật ngữ “Posdcorb” trong quản trị.

+ Trƣờng phái tâm lí xã hội trong quản trị doanh nghiệp, khởi đầu và điển

hình làHugo Munsterberg (1913), “Tâm lý học và hiệu quả trong công nghiệp”[79,

5

tr 34];trong đó, Hugo Munsterberg đã cho rằng hiệu quả quản trị là do năng suất lao

động quyết định, nhƣng năng suất lao động không phải chỉ do các yếu tố vật chất

quyết định, mà còn do sự thoả mãn các nhu cầu tâm lí xã hội của con ngƣời. Ngoài

ra, còn có Elton Mayo, Donglas Gregor với việc đƣa ra thuyết X – Y trong qui tắc

quản trị, Abraham Maslow với việc đƣa ra các thứ bậc của nhu cầu…

+ Trƣờng phái hệ thống trong quản trị doanh nghiệp, khởi đầu và điển hình

làWillian Gouchi với “Thuyết Z” trong quản trị[79, tr 35]. Theo thuyết Z, hiệu quả

quản trị dựa trên việc đƣa ra các quyết định đúng từ các nhà quản trị hay đề cao tính

hợp tác trong doanh nghiệp.“Thuyết Z” là ảnh hƣởng mạnh mẽ tại Nhật Bản.

+ Tompeters (1996), “301 ý tƣởng hay về quản trị kinh doanh của các công ty

Mỹ năng động nhất”, nhà xuất bản thành phố Hồ Chí Minh [90]. Đây là nhà kinh tế

học ngƣời Mỹ đã từ cách tiếp cận thực tiễn để tổng kết những ý tƣởng hay về quản

trị kinh doanh. Trong đó, tác giả đã hệ thống hóa các ý tƣởng hay của các nhà quản

trị doanh nghiệp các công ty thành công ở Mỹ theo các chủ đề lớn: Tiếp thị, quan hệ

khách hàng, quản lý con ngƣời, quản lý tiền bạc, lập kế hoạch, quan hệ với nhà

cung cấp, điều hành, giải quyết mối quan hệ giữa doanh nghiệp với các yếu tố môi

trƣờng kinh doanh …

2.2. Tình hình nghiên cứu trong nước

Một số giáo trình và sách chuyên khảo về quản trị doanh nghiệp:

+ Thanh Tâm, Ngô Kim Thanh (2010), “Giáo trình quản trị doanh nghiệp”,

Nhà xuất bản kinh tế quốc dân, Hà Nội [79]. Trong đó, các tác giả đã hệ thống hóa

một số lý luận về quản trị doanh nghiệp và quản trị kết quả kinh doanh trong doanh

nghiệp…

+ Nguyễn Thành Độ, Nguyễn Ngọc Huyền (2009), “Giáo trình quản trị kinh

doanh”, Nhà xuất bản kinh tế quốc dân, Hà Nội [24]. Trong đó, các tác giả đã đƣa

ra một số vấn đề lý luận cơ bản về quản trị doanh nghiệp và các yếu tố của quản trị

nhƣ: quản trị nhân sự, quản trị vốn…..

+ Hƣơng Lan, Kiên Cƣờng, Thuỷ Hồng (2009), “Quản trị marketing: Dành

cho Giám đốc điều hành”, John A. Quelch, Katherine Jocz, Gail Mcgovern; Dịch,

6

NXBTri thức [47]. Trong đó, các tác giả đã đề cập đến một số vấn đề trong quản trị

marketing nhƣ: quản trị hàng hóa, quản trị giá cả, xúc tiến…

+ Lƣu Văn Nghiêm (2009), “Thực hiện quản trị quảng cáo”, Sách chuyên

khảo, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội [60]. Trong đó, tác giả đã ra một số

lý luận về quản trị nói chung và quản trị quảng cáo nói riêng…

+ Nguyễn Khắc Hoàn (2009), “Giáo trình quản trị doanh nghiệp”, Đại học

Huế [37]. Trong đó, tác giả đƣa ra một số lý thuyết về quản trị doanh nghiệp và các

yếu trong quản trị nhƣ: nhân sự, tài chính, chất lƣợng…

+ Ngô Phúc Hạnh, Vũ Thị Minh Hiền, Phan Bá Thịnh (2010), “Giáo trình

quản trị doanh nghiệp”,NXB Khoa học và Kỹ thuật [29]. Trong đó, các tác giả đã

đƣa ra một số lý thuyết về quản trị nói chung.

+ Nguyễn Văn Hoài biên dịch (2004), “Quản trị doanh nghiệp”, “Các qui tắc

để tiến lên đỉnh cao của mọi tổ chức”/Jeffrey J. Fox; NXB Thống kê T.1 [35],“Để

trở thành CEO”. Tác giả đã đƣa ra một số nguyên tắc trong quản trị doanh nghiệp

…

 Một số Luận án tiến sĩ và công trình nghiên cứu khác về quản trị và

hiệu quả quản trị doanh nghiệp:

+ Đào Minh Đức (2008), “Các biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động quản

trị nhãn hiệu tại doanh nghiệp Việt Nam”: LATS [25]. Trong đó, tác giả có đƣa ra

cách tiếp cận về hiệu quả quản trị nhƣng dƣới góc độ nhãn hiệu. Luận án chƣa đề

cập đến các vấn đề của quản trị nói chung và hiệu quả quản trị trong hoạt động nhập

khẩu sách báo.

+ Nguyễn Đình Cung (2009),“Cơ sở khoa học hoàn thiện chế độ quản trị

công ty cổ phần thúc đẩy phát triển kinh tế ở Việt Nam”: LATS Kinh tế [16].

Luậnán chỉ đề cập đến một số mô hình quản trị công ty chứ chƣa đề cập đến hiệu

quả quản trị hoạt động nhập khẩu.

+ Lê Minh Diễn (2002) “Quản trị chiến lược marketing xuất khẩu của các

doanh nghiệp thương mại Việt Nam”: LATS [17].Luận án có đề cập đến một số vấn

đề lý luận cơ bản về quản trị chiến lƣợc Marketing xuất khẩu của doanh nghiệp