Nâng cao hiệu quả quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản tại quỹ đầu tư phát triển tỉnh Lào Cai

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

ĐẶNG THÁI SƠN

NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ

XÂY DỰNG CƠ BẢN TẠI QUỸ ĐẦU TƯ

PHÁT TRIỂN TỈNH LÀO CAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2020

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

ĐẶNG THÁI SƠN

NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ

XÂY DỰNG CƠ BẢN TẠI QUỸ ĐẦU TƯ

PHÁT TRIỂN TỈNH LÀO CAI

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. VŨ THỊ LOAN

THÁI NGUYÊN - 2020

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan toàn bộ nội dung của luận văn này là do chính tôi trực

tiếp nghiên cứu và thực hiện. Những số liệu, phân tích và đánh giá trong luận

văn chưa được công bố trong bất cứ tài liệu nào.

Tác giả luận văn

Đặng Thái Sơn

ii

LỜI CẢM ƠN

Học viên xin gửi lời trân trọng cảm ơn tới tập thể các cán bộ, các thầy cô

giáo Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh, Đại học Thái Nguyên đã

truyền thụ kiến thức, kinh nghiệm và kỹ năng để học viên có thể hoàn thành

khóa học.

Đặc biệt, học viên xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất tới TS.Vũ Thị Loan,

người đã hướng dẫn và chỉ bảo tận tình trong suốt quá trình học viên thực hiện

nghiên cứu của mình.

Tiếp đến, tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo và toàn thể nhân viên tại

các sở ban ngành tỉnh Lào Cai, đã cung cấp cho tôi những thông tin cần thiết,

phục vụ hữu ích để tôi có thể hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình.

Cuối cùng, xin cảm ơn gia đình, bạn bè và người thân đã đồng hành cùng

tôi trong suốt thời gian tham gia khóa học cũng như trên chặng đường nghiên

cứu để thực hiện đề tài luận văn tốt nghiệp.

Do còn thiếu kinh nghiệm và kỹ năng, luận văn vẫn còn nhiều hạn chế,

kính mong các thầy cô giáo góp ý và nhận xét thêm để luận văn được hoàn

thiện hơn.

Trân trọng cảm ơn!

Tác giả luận văn

Đặng Thái Sơn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN..................................................................................................ii

MỤC LỤC.......................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT............................................................... vi

DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ .........................................vii

LỜI MỞ ĐẦU.................................................................................................. 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 2

3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu. .................................................................. 3

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài nghiên cứu. .................................. 3

5. Quy trình nghiên cứu. ................................................................................... 4

6. Kết cấu luận văn:........................................................................................... 4

CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HIỆU QUẢ QUẢN

LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN ............................................... 6

1.1 Tổng quan nghiên cứu có liên quan ............................................................ 6

1.2 Cơ sở lý luận về hiệu quả quản lý dự án đầu tư XDCB.............................. 8

1.2.1. Tổng quan về dự án đầu tư XDCB.......................................................... 8

1.2.2 Hiệu quả quản lý dự án ĐT XDCB........................................................ 25

1.2.3 Cơ sở thực tiễn về hiệu quả quản lý dự án đầu tư XDCB tại một số địa

phương và bài học kinh nghiệm cho Quỹ Đầu tư phát triển tỉnh Lào Cai...... 32

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1.............................................................................. 37

CHƯƠNG 2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................... 39

2.1 Câu hỏi nghiên cứu. .................................................................................. 39

2.2 Các phương pháp nghiên cứu: .................................................................. 39

2.2.1 Phương pháp thu thập thông tin ............................................................. 39

2.2.2 Trình tự nghiên cứu................................................................................ 40

2.2.3 Mục đích nghiên cứu.............................................................................. 42

iv

2.3 Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu và phương pháp thu thập số liệu................ 42

2.4 Phương pháp phân tích dữ liệu ................................................................. 48

CHƯƠNG 3 THỰC TRẠNG VỀ HIỆU QUẢ QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN

ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TẠI QUỸ ĐTPT TỈNH LÀO CAI GIAI

ĐOẠN 2016-2020........................................................................................... 50

3.1 Tổng quan về Quỹ Đầu tư phát triển tỉnh Lào Cai ................................... 50

3.1.1 Khái quát hệ thống Quỹ Đầu tư phát triển địa phương tại Việt Nam.... 50

3.1.2 Quá trình hình thành và phát triển của Quỹ Đầu tư phát triển tỉnh Lào Cai

đến nay ............................................................................................................ 53

3.2 Thực trạng về hiệu quả quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản tại Quỹ Đầu

tư phát triển tỉnh Lào Cai. ............................................................................... 63

3.2.1Công tác quản lý chi phí đầu tư xây dựng cơ bản................................... 64

3.2.2 Công tác quản lý thời gian quyết toán chi phí đầu tư xây dựng cơ bản 66

3.2.3Công tác quản lý tiến độ thực hiên dự án ............................................... 68

3.2.4 Công tác quản lý chất lượng thực hiên dự án ........................................ 70

3.3 Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý dự ánđầu tư xây dựng

cơ bản tại Quỹ Đầu tư phát triển tỉnh Lào Cai................................................ 73

3.3.1 Điều kiện tự nhiên.................................................................................. 73

3.3.2Khả năng huy động và sử dụng vốn đầu tư XDCB ................................ 74

3.3.3 Công tác kế hoạch hóa của dự án........................................................... 76

3.3.4 Công tác quản lý nhà nước về đầu tư XDCB......................................... 76

3.3.5 Chất lượng nhân lực phục vụ trực tiếp cho công tác đầu tư XDCB...... 78

3.3.6 Tinh thần trách nhiệm của các chủ thể tham gia thực hiện dự án.......... 79

3.3.7 Trang thiết bị cơ sở vật chất................................................................... 80

3.4 Đánh giá hiệu quả quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản tại Quỹ Đầu tư

phát triển tỉnh Lào Cai giai đoạn 2016-2020. ................................................. 81

3.4.1 Những kết quả đạt được ......................................................................... 81

3.4.2 Những hạn chế còn tồn tại ..................................................................... 83

v

3.4.3 Những nguyên nhân của hạn chế. .......................................................... 85

CHƯƠNG 4 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ

DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TẠI QUỸ ĐẦU TƯ PHÁT

TRIỂN TỈNH LÀO CAI............................................................................... 88

4.1 Định hướng, mục tiêu nâng cao hiệu quả quản lý dự án đầu tư XDCB tại

Quỹ Đầu tư phát triển tỉnh Lào Cai................................................................. 88

4.2 Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý các dự án đầu tư xây dựng cơ bản tại

Quỹ Đầu tư phát triển tỉnh Lào Cai................................................................. 89

4.2.1 Nâng cao hiệu quả quản lý chi phí đầu tư xây dựng cơ bản:................. 89

4.2.2 Nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng thực hiện dự án:........................ 91

4.2.3 Nâng cao hiệu quả quản lý tiến độ thực hiện dự án:.............................. 93

4.2.4 Hoàn thiện công tác quản lý thời gian thanh quyết toán dự án đầu tư xây

dựng cơ bản:.................................................................................................... 95

KẾT LUẬN VÀ KIÊN NGHỊ...................................................................... 96

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................... 101

PHỤ LỤC..................................................................................................... 103

PHỤ LỤC 1.................................................................................................. 104

PHỤ LỤC 2.................................................................................................. 106

PHỤ LỤC 3.................................................................................................. 109

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT Ký hiệu Nguyên nghĩa

1 CĐT Chủ đầu tư

2 QLNN Quản lý nhà nước

3 ĐTPT Đầu tư phát triển

4 QLDA Quản lý dự án

5 UBND Ủy ban nhân dân

6 XDCB Xây dựng cơ bản

7 GPMB Giải phóng mặt bằng

8 TMĐT Tổng mức đầu tư

9 HSMT Hồ sơ mời thầu

vii

DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ

Bảng

Bảng 2.1 Đối tượng thu thập số liệu ............................................................... 40

Bảng 3.1: Các dự án đầu tư trực tiếp đã thực hiện được phê duyệt Quyết toán

vốn của Quỹ ĐTPT tỉnh Lào Cai trong giai đoạn 2016-2020. ....... 61

Bảng 3.2: Thống kê hiệu quảquản lý chi phí các dự án trong giai đoạn 2016-

2020 tại Quỹ Đầu tư phát triển tỉnh Lào Cai .................................. 64

Bảng 3.3. Chỉ tiêu kế hoạch giao thu tiền ngân sách hàng năm từ năm 2016 đến

năm 2019 Của Quỹ Đầu tư phát triển tỉnh Lào Cai........................ 65

Bảng 3.4: Thời hạn quyết toánchi phí đầu tưtheo Quy định củapháp luật ..... 66

Bảng 3.5: Thời gian phê duyệt quyết toán chi phí các dự án thực hiện trong giai

đoạn 2016-2020 tại Quỹ ĐTPT tỉnh Lào Cai ................................. 67

Bảng 3.6: Thời gian tiến độ thực hiện dự án đầu tư xây dựng các công trình

trong giai đoạn 2016-2020 tại Quỹ ĐTPT tỉnh Lào Cai................. 68

Bảng 3.7: Tiến độ bàn giao dự án đầu tư xây dựng các công trình trong giai

đoạn 2016-2020 tại Quỹ ĐTPT tỉnh Lào Cai cho cơ quan quản lý nhà

nước vận hành, khai thác ................................................................ 70

Bảng 3.8: Tổng hợp ý kiến đánh giá về điều kiện tự nhiên tới hiệu quả QLDA

đầu tư xây dựng cơ bản tại Quỹ ĐTPT tỉnh Lào Cai...................... 73

Bảng 3.9: Tổng hợp ý kiến đánh giá về khả năng huy động và sử dụng vốn đầu

tư XDCB tới hiệu quả QLDA đầu tư xây dựng cơ bản tại Quỹ ĐTPT

tỉnh Lào Cai..................................................................................... 74

Bảng 3.10: Tổng hợp ý kiến đánh giá về công tác kê hoạch hóa của dư án tới

hiệu quả QLDA đầu tư xây dựng cơ bản tại Quỹ ĐTPT tỉnh Lào Cai

......................................................................................................... 76

Bảng 3.11: Tổng hợp ý kiến đánh giá về Công tác quản lý nhà nước về đầu tư

XDCB tới hiệu quả QLDA đầu tư xây dựng cơ bản tại Quỹ ĐTPT

tỉnh Lào Cai..................................................................................... 76

viii

Bảng 3.12: Tổng hợp ý kiến đánh giá về Chất lượng nhân lực phục vụ trực tiếp

cho công tác đầu tư XDCB tới hiệu quả QLDA đầu tư xây dựng cơ

bản tại Quỹ ĐTPT tỉnh Lào Cai...................................................... 78

Bảng 3.13: Tổng hợp ý kiến đánh giá về Tinh thần trách nhiệm của các chủ thể

tham gia thực hiện dự án tới hiệu quả QLDA đầu tư xây dựng cơ bản

tại Quỹ ĐTPT tỉnh Lào Cai............................................................. 79

Bảng 3.14: Tổng hợp ý kiến đánh giá về trang thiết bị cơ sở vật chất tới hiệu

quả QLDA đầu tư xây dựng cơ bản tại Quỹ ĐTPT tỉnh Lào Cai... 80

Sơ đồ, hình vẽ

Hình 1.1 Sơ đồ vòng đời của dự án đầu tư ..................................................... 12

Hình 1.2 Các giai đoạn quản lý dự án đầu tư xây dựng.................................. 16

Hình 1.3 Nội dung quản lý dự án theo trình tự đầu tư.................................... 25

Hình 2.1 các yếu tố tác động đến hiệu quả quản lý dự án Đầu tư xây dựng cơ

bản................................................................................................... 41

Hình 3.1: Cơ cấu tổ chức bộ máy của Quỹ Đầu tư phát triển tỉnh Lào Cai.... 56

Hình 3.2 Chi phí thu được từ quá trình đầu tư trực tiếp tại Quỹ qua các năm

2016-2019 so với kế hoạch đề ra (tỷ đồng).................................... 66

1

LỜI MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, để xây dựng một xã hội hiện đại

và văn minh thì công tác xây dựng kiến thiết cơ sở hạ tầng đóng vai trò rất quan

trọng cho nền kinh tế phát triển. Để có thể xây dựng các công trình, dự án đạt

được hiệu quả tối ưu cần kể đến nhiều yếu tố, nhưng quan trọng nhất đó là cần

nâng cao hiệu quả Quản lý dự án trong quá trình thực hiện đầu tư. Nâng cao

được hiệu quả quản lý dự án có thể làm rút ngắn tiến độ thi công, đảm bảo chất

lượng dự án hoàn thành và sử dụng nguồn vốn đúng theo mục đích đầu tư, tránh

thất thoát lãng phí và tham nhũng trong quá trình đầu tư.

Tỉnh Lào Cai những năm gần đây đã có nhiều chú trọng đến thực hiện

đầu tư xây dựng cơ bản sử dụng các nguồn vốn nhà nước và vốn ngoài ngân

sách, đã lập ra các Ban chuyên ngành thực hiện chức năng tư vấn đầu tư, thiết

kế, giám sát và quản lý dự án một cách chuyên nghiệp. Quỹ Đầu tư phát triển

(ĐTPT) tỉnhLào Cai là một trong các đơn vị có đóng góp quan trọng trong việc

thúc đẩy và phát triển nền kinh tế cho địa bàn tỉnh, với lĩnh vực hoạt động chính

là cho vay đầu tư và thực hiện đầu tư xây dựng cơ bản,Quỹ đã thực hiện đầu tư

trực tiếp vào 08 dự án với tổng số vốn đầu tư là 688,9 tỷ đồng, đem lại nguồn

thu lớn cho ngân sách tỉnh nhà qua các năm.

Là cán bộ công tác tại Quỹ ĐTPT tỉnh Lào Cai thực hiện nhiệm vụQLDA

đầu tư trực tiếp, tác giả nhận thấy đa số những dự án được thực hiện tại Quỹ

chưa đạt được hiệu quả tối ưu nói chung về quản lý dự án đặc biệt là qua các

tiêu chí đánh giá về tiến độ, chất lượng hay chi phí thực hiện dự án. Chưa có

quy trình cụ thể hóa các kế hoạch trong công tác quản lý dự án, chưa bám sát

và đánh giá được tác động các yếu tố khách quan trong quá trình thực hiện dự

án, biện pháp đảm bảo an toàn lào động và đảm bảo vệ sinh trong khu vực xây

dựng vẫn chưa được thực hiện triệt để, tiến độ thực hiện dự án vẫn còn trì trệ,

phụ thuộc vào quá nhiều yếu tố khách quan. Mặt khác, tác giả nhận thấy do quá

2

trình hội nhập đô thị hóa, hiện nay có tới 24 khu đô thị và tiểu khu đô thị đã và

đang được thực hiện đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh với chi phí đầu tưlên đến

hàng nghìn tỷ đồng tuy nhiên chất lượng thi công theo hướng công nghiệp hóa

(tay nghề lực lượng lao động không đồng đều, vật liệu được tái sử dụng nhiều

lần...), các nhà đầu tư chưa đảm bảo năng lực thực hiện quản lý, cơ sở vật chất

trang thiết bị máy móc phục vụ cho đầu tư còn hạn chế khiến hiệu quả thực

hiện dự án chưa đảm bảo, còn nhiều vướng mắc khi khai thác sử dụng.

Từ đó nhận thấy rằng, vấn đề hiệu quả QLDA đầu tư xây dựng cần phải

cải thiện và hệ thống hóamột cách tối ưu nhấtđể có thể khắc phục nhanh chóng

những tồn tại mà quá trình đầu tư xây dựng đang vướng mắc trong lĩnh vực đầu

tư trực tiếp tại Đơn vị tác giả đang công tác và cũng góp phầnnâng cao hiệu quả

cho các đơn vị chuyên môn trong lĩnh vực quản lý dự án thuộc địa bàn tỉnh Lào

Cai.

Xuất phát từ tính cấp thiết về vấn đề Hiệu quảquản lý dự án đầu tư xây

dựng công trình nói chung và đơn vị Quỹ nói riêng, tôilựa chọn đề tài “Nâng

cao hiệu quả quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản tại Quỹ Đầu tư phát triển

tỉnh Lào Cai” làm đề tài luận văn thạc sỹ của mình.

2. Mục tiêu nghiên cứu.

- Mục tiêu tổng quát:

Đánh giá hiệu quả quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản tại Quỹ Đầu tư

phát triển tỉnh Lào Cai để góp phần nâng cao hiệu quả quản lý các dự án này

trong tương lai.

- Mục tiêu cụ thể:

+ Xác định được các ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân do yếu tố khách

quan và yếu tố chủ quan trong công tác QLDA hiện nay tại Quỹ ĐTPT tỉnh Lào

Cai.

+ Phân tích thực trạng hiệu quả công tác QLDA đầu tư xây dựng đang

thực hiện trong hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản tại Quỹ ĐTPT tỉnh Lào Cai.