Nâng cao hiệu quả kinh doanh tại ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh: Luận văn thạc sĩ kinh tế / Nguyễn Thị Thúy An

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN THỊ THÚY AN

NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH DOANH TẠI

NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT

TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2018

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN THỊ THÚY AN

NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH DOANH TẠI

NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN

VIỆT NAM - CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng

Mã ngành: 8.34.02.01

Người hướng dẫn khoa học: PGS., TS. Nguyễn Đăng Dờn

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2018

i

TÓM TẮT

Những năm gần đây tốc độ phát triển về tổng tài sản, về lợi nhuận, về các chỉ

tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của BIDV – Chi nhánh TP.HCM liên

tục tăng mạnh. Tuy nhiên, nếu so sánh với một số ngân hàng TMCP hàng đầu khác

tại Việt Nam thì BIDV – Chi nhánh TP.HCM vẫn còn tồn tại một số hạn chế, yếu

kém. Luận văn vận dụng lý thuyết về hiệu quả kinh doanh ngân hàng, đồng thời

đánh giá thực trạng hiệu quả kinh doanh tại ngân hàng, từ kết quả phân tích đưa ra

giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của BIDV – Chi nhánh TP. HCM

trong thời gian tới

Luận văn sử dụng phương pháp phân tích định tính với công cụ thống kê, mô

tả, phân tích đi từ cơ sở lý thuyết đến thực tiễn nhằm giải quyết các mục tiêu đặt ra

trong luận văn. Nghiên cứu sử dụng phương pháp thu thập số liệu thứ cấp là nguồn

thông tin bên trong ngân hàng. Luận văn tập trung nghiên cứu các yếu tố tác động

đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, công tác huy động vốn từ dân cư mặc dù có

nhiều giải pháp tích cực nhưng do tác động của nhiều yếu tố khách quan cũng

như chủ quan như cạnh tranh lãi suất, biến động của thị trường chứng khoán, bất

động sản, thị trường vàng… dẫn tới tốc độ tăng trưởng thấp. Cơ cấu nguồn vốn này

không ổn định, tỉ trọng vốn ngắn hạn thường lớn hơn nhiều so với nguồn vốn dài

hạn. Vấn đề này hiện nay cần được đặc biệt quan tâm, chi nhánh cần có giải pháp

và những quyết sách chủ động, linh hoạt hơn nữa nhằm thu hút tối đa lượng vốn

nhàn rỗi từ đối tượng này. Trong khi nguồn vốn ngắn hạn không ngừng tăng trưởng

với tốc độ cao thì nguồn vốn trung dài hạn lại có chiều hướng giảm sút trong

những năm gần đây, dẫn đến sự mất cân đối về kì hạn huy động vốn tại ngân hàng.

Hoạt động tín dụng mặc dù đã tập trung chỉ đạo tích cực tìm kiếm khai thác

khách hàng ngoài quốc doanh, khách hàng bán lẻ, tuy nhiên khi triển khai vẫn gặp

khó khăn về khách hàng. Cơ cấu hoạt động dịch vụ đã có nhiều chuyển biến,

ii

hoạt động dịch vụ đã tăng, nhưng sức cạnh tranh của sản phẩm dịch vụ bán lẻ

còn hạn chế, tuy nhiên tỷ trọng thu dịch vụ bán lẻ trên tổng thu dịch vụ còn thấp.

Ngân hàng chưa thực sự chú trọng quảng bá và xây dựng hình ảnh của mình trên thị

trường. Các hoạt động khuyến mại tuy được thực hiện nhưng với quy mô nhỏ và

chưa chủ động đưa thông tin tới khách hàng, thường khách hàng chỉ biết được khi

đến giao dịch trực tiếp tại Ngân hàng hay vào website của Ngân hàng. Do đó, các

dịch vụ của ngân hàng vẫn chưa được giới thiệu rộng rãi đến khách hàng.

Trên cơ sở vận dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu khoa học và

phân tích đánh giá tổng kết thực tiễn, luận văn đã khái quát hoá các cơ sở lý thuyết

cơ bản về hiệu quả hoạt động của NHTM. Tổng kết những vấn đề tồn tại trong hoạt

động kinh doanh và đề xuất một hệ thống giải pháp đồng bộ nhằm nâng cao hiệu

quả kinh doanh của BIDV – Chi nhánh TP.HCM.

iii

LỜI CAM ĐOAN

Luận văn chưa từng được trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất cứ một

Trường đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết

quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố

trước đây hoặc các nội dung do người khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn được

dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn.

iv

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn đến:

Thầy PGS.TS. Nguyễn Đăng Dờn, là người đã hướng dẫn và tận tình chỉ bảo tôi

trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Nhờ những hướng dẫn và sự chỉ bảo của Thầy

mà tôi đã hiểu rõ hơn và hoàn thành được luận văn này.

Quý Thầy Cô Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh đã tận tình giảng

dạy, hết lòng truyền đạt cho tôi những kiến thức quý báu, kinh nghiệm thực tiễn trong

quá trình tôi học tập tại trường.

Cuối cùng, tôi xin cảm ơn gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã giúp đỡ, ủng hộ

tinh thần cho tôi trong suốt thời gian học tập tại trường.

Trong quá trình thực hiện luận văn, dù đã cố gắng để hoàn thiện nhưng cũng

không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong nhận được những lời góp ý chân thành từ

Quý Thầy Cô.

Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Thúy An

v

MỤC LỤC

TÓM TẮT .................................................................................................................... i

LỜI CAM ĐOAN ......................................................................................................iii

LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ iv

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................................ ix

DANH MỤC BẢNG................................................................................................... x

DANH MỤC HÌNH ................................................................................................... xi

PHẦN MỞ ĐẦU......................................................................................................... 1

1. SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI........................................................................... 1

2. MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI...................................................................................... 1

2.1. Mục tiêu tổng quát ........................................................................................ 1

2.2. Mục tiêu cụ thể.............................................................................................. 1

3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ...................................................................................... 2

4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU........................................................ 2

4.1. Đối tượng nghiên cứu.................................................................................... 2

4.2. Phạm vi nghiên cứu....................................................................................... 2

5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........................................................................... 2

6. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ................................................................................... 3

7. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI..................................................................................... 3

8. TỔNG QUAN VỀ LĨNH VỰC NGHIÊN CỨU TRƯỚC...................................... 4

8.1. Nghiên cứu nước ngoài .................................................................................4

8.2. Nghiên cứu trong nước..................................................................................7

CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ HIỆU QUẢ

HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI..................... 9

1.1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI........................................... 9

1.1.1. Khái niệm về ngân hàng.............................................................................9

1.1.2. Các mặt hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại .....................10

1.1.2.1 Hoạt động huy động vốn ........................................................................10

vi

1.1.2.2 Hoạt động tín dụng.................................................................................10

1.1.2.3 Cung ứng dịch vụ ngân quỹ và thanh toán.............................................11

1.1.2.4 Các hoạt động kinh doanh khác .............................................................11

1.2 HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG....................12

1.2.1 Thu nhập, chi phí và lợi nhuận của ngân hàng thương mại...................... 14

1.2.1.1 Thu nhập của ngân hàng.........................................................................14

1.2.1.2. Chi phí của ngân hàng...........................................................................15

1.2.1.3. Lợi nhuận của ngân hàng ......................................................................16

1.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng

thương mại..........................................................................................................16

1.2.2.1. Tốc độ tăng trưởng nguồn vốn huy động và tốc độ tăng trưởng tín dụng

............................................................................................................................16

1.2.2.2. Hiệu suất sử dụng vốn ...........................................................................17

1.2.2.3. Tỷ suất lợi nhuận kinh doanh ................................................................17

1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân

hàng ....................................................................................................................17

1.2.3.1. Nhóm nhân tố bên ngoài .......................................................................18

1.2.3.2. Nhóm nhân tố bên trong........................................................................22

1.2.4. Sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của NHTM . 28

TÓM TẮT CHƯƠNG I ............................................................................................ 29

CHƯƠNG II.............................................................................................................. 30

THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU

TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH TP.HCM ............................... 30

2.1. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NGÂN HÀNG

ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM (BANK FOR INVESTMENT AND

DEVELOPMENT OF VIETNAM – BIDV) CHI NHÁNH TP. HỒ CHÍ MINH30

2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển...............................................................30

2.1.2. Cơ cấu tổ chức và chức năng nhiệm vụ ...................................................31

2.1.2.1. Cơ cấu tố chức.......................................................................................31

2.1.2.2. Chức năng nhiệm vụ..............................................................................32