Nâng cao hiệu quả huy động vốn tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Thái Nguyên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM THỊ PHƢƠNG

NÂNG CAO HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN

TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN

VIỆT NAM CHI NHÁNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH

THÁI NGUYÊN - 2015

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM THỊ PHƢƠNG

NÂNG CAO HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN

TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN

VIỆT NAM CHI NHÁNH THÁI NGUYÊN

Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh

Mã số: 60.34.01.02

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. VĂN BÁ THANH

THÁI NGUYÊN - 2015

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan Luận văn thạc sỹ “Nâng cao hiệu quả huy động vốn tại Ngân

hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Thái Nguyên"

là công trình nghiên cứu của riêng tôi, toàn bộ số liệu và kết quả phân tích được

trình bày trong luận văn là hoàn toàn trung thực./.

Tác giả

Phạm Thị Phương

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ii

LỜI CẢM ƠN

Qua quá trình nghiên cứu làm luận văn, tôi đã nhận được sự giúp đỡ, ủng hộ

của cô giáo hướng dẫn, các anh, chị, đồng nghiệp, bạn bè và gia đình tôi đã tạo điều

kiện để tôi có thể hoàn thiện luận văn này.

Trước tiên, tôi xin chân thành cảm ơn PGS.TS. Văn Bá Thanh, Thầy đã giúp

tôi có phương pháp nghiên cứu đúng đắn, nhìn nhận vấn đề một cách khoa học,

lôgíc, qua đó đã giúp cho đề tài của tôi có ý nghĩa thực tiễn và có tính khả thi.

Tiếp theo, tôi xin chân thành cảm ơn ban lãnh đạo Ngân hàng Thương mại

Cổ phần Đầu tư Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên, Các doanh nghiệp,

Khách hàng và các đồng nghiệp... đã giúp tôi nắm bắt được thực trạng, cũng như

những vướng mắc và đề xuất trong công tác phát triển thương hiệu BIDV tại Ngân

hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên.

Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo và các đồng nghiệp đã góp ý

và tạo điều kiện cho tôi để tôi có thể hoàn thành luận văn .

Ngoài ra, bên cạnh sự giúp đỡ của thầy giáo hướng dẫn, các đồng nghiệp, tôi

còn nhận được sự ủng hộ, giúp đỡ của bạn bè và gia đình để hoàn thành luận văn

Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn PGS.TS.Văn Bá Thanh đã tận tình chỉ

bảo, hướng dẫn, giúp đỡ và tạo điều kiện để tôi có thể hoàn thành luận văn tốt

nghiệp này.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, tháng 7 năm 2015

Tác giả

Phạm Thị Phương

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN........................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................ii

MỤC LỤC................................................................................................................. iii

DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT..........................................................vi

DANH MỤC CÁC BẢNG........................................................................................vii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ................................................................... viii

MỞ ĐẦU ...................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................2

4. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn và đóng góp của đề tài ...............................................2

5. Kết cấu của luận văn ...............................................................................................3

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN CỦA

NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ..................................................................4

1.1. Cơ sở lý luận ........................................................................................................4

1.1.1. Khái quát chung về ngân hàng thương mại.......................................................4

1.1.2. Hoạt động huy động vốn của Ngân hàng thương mại ....................................11

1.1.3. Hiệu quả huy động vốn của ngân hàng thương mại........................................17

1.1.4. Những nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả huy động vốn của Ngân hàng

thương mại ...................................................................................................21

1.2. Cơ sở thực tiễn ...................................................................................................25

1.2.1. Kinh nghiệm huy động vốn tại một số ngân hàng thương mại.......................25

1.2.2. Bài học kinh nghiệm cho Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam.......29

Kết luận chương 1 .....................................................................................................30

Chƣơng 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................................31

2.1. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................31

2.2. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................31

2.2.1. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu...............................................................31

2.2.2. Phương pháp thu thập thông tin ......................................................................31

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

iv

2.2.3. Phương pháp tổng hợp thông tin.....................................................................34

2.2.4. Phương pháp phân tích thông tin ....................................................................34

2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu .............................................................................35

Kết luận chương 2 .....................................................................................................36

Chƣơng 3. THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN

HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI

NHÁNH THÁI NGUYÊN GIAI ĐOẠN 2011-2013 .............................37

3.1. Khái quát về Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi

nhánh Thái Nguyên......................................................................................37

3.2. Tình hình cơ bản của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam

chi nhánh Thái Nguyên ................................................................................37

3.2.1. Lịch sử hình thành của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt

Nam chi nhánh Thái Nguyên .......................................................................37

3.2.2. Cơ cấu tổ chức.................................................................................................38

3.2.3. Hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt

Nam, chi nhánh Thái Nguyên giai đoạn 2011 - 2013 ......................................40

3.3. Thực trạng hoạt động huy động vốn của Chi nhánh NH đầu tư và phát

triển Thái Nguyên ........................................................................................48

3.3.1. Tình hình kinh tế xã hội, bối cảnh thế giới ảnh hưởng tới hoạt động

kinh doanh Ngân hàng .................................................................................48

3.3.2. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn tại BIDV

chi nhánh Thái Nguyên................................................................................49

3.3.3. Các sản phẩm huy động vốn của BIDV và các dịch vụ đi kèm......................59

3.3.4. Chính sách khách hàng....................................................................................64

3.3.5. Thực trạng hoạt động huy động vốn dân cư tại BIDV Thái Nguyên .................65

3.3.6. Vị thế của BIDV thể hiện qua kết quả khảo sát về hoạt động huy động vốn........72

3.4. Kết quả phân tích mô hình SWOT trong lĩnh vực huy động vốn tại BIDV

Thái Nguyên.................................................................................................77

3.4.1. Điểm mạnh ......................................................................................................77

3.4.2. Điểm yếu .........................................................................................................78

3.4.3. Cơ hội..............................................................................................................78

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

v

3.4.4. Thách thức.......................................................................................................79

3.5. Đánh giá chung về hiệu quả huy động vốn tại Thái Nguyên.............................79

3.5.1. Những kết quả đạt được ..................................................................................79

3.5.2. Những hạn chế và nguyên nhân ......................................................................81

Kết luận chương 3 .....................................................................................................83

Chƣơng 4. MỘT SỐ GIẢI PHẤP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG

VỐN TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐÀU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT

NAM CHI NHÁNH THÁI NGUYÊN GIAI ĐOẠN 2013 -2017.................. 84

4.1. Định hướng hoạt động huy động vốn của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển

Việt Nam Chi nhánh Thái Nguyên ..............................................................84

4.1.1. Định hướng chiến lược của BIDV trong giai đoạn 2013-2017 và tầm

nhìn đến 2020...............................................................................................84

4.1.2. Định hướng phát triển nguồn vốn huy động vốn tại BIDV ............................86

4.2. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả nguồn huy động vốn tại BIDV

Thái Nguyên.................................................................................................87

4.2.1. Xây dựng chính sách lãi suất linh hoạt ...........................................................87

4.2.2. Mở rộng mạng lưới huy động vốn ..................................................................88

4.2.3. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực..............................................................88

4.2.4. Nâng cao hiệu quả hoạt động truyền thông, tiếp thị và quảng bá .........................89

4.2.5. Giải pháp về công nghệ thông tin ...................................................................92

4.2.6. Giải pháp về nâng cao chất lượng phục vụ, thực hiện tốt công tác chăm

sóc khách hàng .............................................................................................93

4.2.7. Giải pháp đa dạng hóa sản phẩm, mở rộng kênh phân phối ...........................96

4.3. Một số kiến nghị.................................................................................................97

4.3.1. Kiến nghị với BIDV........................................................................................97

4.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước ...............................................................99

4.3.3. Kiến nghị với Nhà nước................................................................................102

Kết luận chương 4 ...................................................................................................103

KẾT LUẬN............................................................................................................104

TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................106

PHỤ LỤC...............................................................................................................108

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

vi

DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT

DN : Doanh nghiệp

KCN : Khu công nghiệp

NHNN : Ngân hàng nhà nước

NHTM : Ngân hàng thương mại

TCTD : Tổ chức tín dụng

TCXH : Tổ chức xã hội

TTCK : Thị trường chứng khoán

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Số mẫu điều tra ở các điểm nghiên cứu ....................................... 32

Bảng 2.2. Số mẫu cá nhân điều tra theo các tiêu chí giới tính, độ tuổi,

học vấn .......................................................................................... 33

Bảng 2.3. Số mẫu cá nhân điều tra theo tiêu chí thu nhập ............................ 33

Bảng 3.1. Nguồn vốn huy động của BIDV Thái Nguyên giai đoạn 2011-2013... 40

Bảng 3.2. Huy động vốn và thị phần huy động vốn của các NHTM trên

địa bàn năm 2011 - 2013............................................................... 42

Bảng 3.3. Dư nợ của BIDV Thái Nguyên giai đoạn 2011-2013................... 43

Bảng 3.4. So sánh tăng trưởng dư nợ tín dụng và thị phần dư nợ tín

dụng của các NHTM trên địa bàn năm 2011- 2013 ..................... 45

Bảng 3.5. Kết quả hoạt động kinh doanh BIDV Thái Nguyên năm

2011 - 2013 .................................................................................. 47

Bảng 3.6. Các văn bản quy định trần lãi suất tiền gửi năm 2013 ................. 54

Bảng 3.7. Hệ thống mạng lưới của BIDV Thái Nguyên và các NHTM

trên địa bàn năm 2013................................................................... 57

Bảng 3.8. Tiêu thức Phân đoạn khách hàng tiền gửi tại BIDV..................... 64

Bảng 3.9. Phân đoạn khách hàng tiền gửi tại BIDV Thái Nguyên ............... 64

Bảng 3.10. Tỷ trọng nguồn vốn huy động từ dân cư trong tổng nguồn

vốn huy động của các ngân hàng trên địa bàn năm 2013............. 65

Bảng 3.11. Quy mô tăng trưởng huy động vốn của BIDV phân theo

khách hàng giai đoạn 2011-2013.................................................. 66

Bảng 3.12. Tỷ trọng nguồn vốn huy động dân cư trong tổng nguồn huy

động năm 2011-2013 .................................................................... 67

Bảng 3.13. Nguồn vốn huy động phân theo kỳ hạn........................................ 68

Bảng 3.14. Nguồn vốn huy động phân theo loại tiền...................................... 69

Bảng 3.15. Số lượng khách hàng cá nhân, khách hàng sử dụng sản phẩm

huy động vốn dân cư năm 2011-2013 ............................................. 70

Bảng 3.16. Kết quả và cơ cấu huy động vốn từ dân cư theo nhóm khách

hàng từ 2011-2013 ........................................................................ 71

Bảng 3.17. Mức độ hài lòng của khách hàng.................................................. 74

Bảng 3.18. Mức độ trung thành của khách hàng đối với BIDV Thái Nguyên.... 76

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

viii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ

Biểu đồ:

Biểu đồ 3.1. Nguồn vốn huy động của BIDV Thái Nguyên giai đoạn 2011-2013.....41

Biểu đồ 3.2. Thị phần huy động vốn của các Ngân hàng Thương mại năm

2011 - 2013 .......................................................................................42

Biểu đồ 3.3. Dư nợ của BIDV Thái Nguyên giai đoạn 2011-2013.......................44

Biểu đồ 3.4. Thị phần tín dụng trên địa bàn tại thời điểm 31/12/2013..................46

Biểu đồ 3.5. Kết quả hoạt động kinh doanh BIDV Thái Nguyên năm 2011 - 2013.....48

Biểu đồ 3.6. Các nhân tố tác động đến quyết định sử dụng sản phẩm huy

động vốn của khách hàng..................................................................72

Biểu đồ 3.7. Kênh thông tin quảng bá thương hiệu và các sản phẩm huy

động vốn được quan tâm...................................................................73

Sơ đồ:

Sơ đồ 3.1. Mô hình tổ chức của BIDV Thái Nguyên ...............................................39

Sơ đồ 3.2. Giá trị cốt lõi của BIDV...........................................................................56

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Vốn là điều kiện tiền đề cho mọi hoạt động sản xuất kinh doanh. Ở Việt

Nam hiện nay, vốn đang trở thành một vấn đề cấp thiết cho quá trình tăng trưởng

và phát triển nền kinh tế đất nước. Hệ thống Ngân hàng thương mại là nơi tích

tụ, tập trung, khơi dậy các nguồn lực cho sự phát triển kinh tế thông qua việc

cung cấp lượng vốn cho nền kinh tế.

Theo chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 - 2020, Nước ta đã

đặt mục tiêu tốc độ tăng trường GDP bình quân 7 - 8%/năm. Trong điều kiện các

kênh dẫn vốn khác của thị trường tài chính chưa thực sự phát triển thì nguồn vốn từ

tín dụng ngân hàng hiện đang giữ vai trò quan trọng.

Huy động vốn là một trong những hoạt động chủ yếu và có vai trò quan trọng

đối với sự tồn tại và phát triển của mỗi Ngân hàng. Đặc biệt trước tình hình khan

hiếm vốn hiện nay huy động vốn đang trở thành hoạt động “nóng” được các ngân

hàng quan tâm nhiều nhất. Thông qua việc ứng dụng và phát triển công nghệ Ngân

hàng, tìm hiểu thị trường cũng như nhu cầu của khách hàng các Ngân hàng đang

tung ra nhiều sản phẩm mang tính “đột phá, chiến lược” từ đó thu hút và đáp ứng

được nhu cầu ngày càng cao và tinh tế của khách hàng.

Nhận thức được vấn đề đó, Ngân hàng Thương mại (NHTM) cổ phần Đầu tư

và Phát triển Việt Nam (BIDV), là NHTM lâu đời nhất Việt Nam và là một trong 5

NHTM nhà nước, đã coi nhiệm vụ huy động vốn là nhiệm vụ trọng tâm, hàng đầu,

xuyên suốt trong phương hướng kinh doanh hàng năm. Trong đó, tập trung vào một

số loại chính như huy động vốn dân cư, định chế tài chính, tổ chức kinh tế nhằm tạo

lập nền vốn vững chắc cho tăng trưởng tín dụng và quy mô hoạt động.

Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh

Thái Nguyên (BIDV Thái Nguyên) là một Chi nhánh của BIDV kinh doanh trên địa

bàn là một tỉnh trung du, miền núi với điều kiện kinh tế xã hội có nhiều khó khăn.

Do đó, việc phát triển nguồn vốn huy động còn có những mặt hạn chế nhất định. Tỷ

trọng nguồn vốn huy động trên tổng nguồn vốn còn thấp, tốc độ tăng trưởng nguồn

vốn huy động, nhất là huy động vốn từ dân cư còn dưới mức trung bình trên địa

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

2

bàn, chưa phát huy được lợi thế cạnh tranh, thị phần nguồn vốn huy động hạn hẹp

và có dấu hiệu tiếp tục suy giảm. Do vậy, để phát triển nguồn vốn huy động theo

định hướng của BIDV và nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, Chi nhánh cần

có những giải pháp đồng bộ và phù hợp.

Xuất phát từ nhu cầu thực tế đó, tôi lựa chọn đề tài: “Nâng cao hiệu quả huy

động vốn tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi

nhánh Thái Nguyên” cho luận văn thạc sĩ của mình.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1. Mục tiêu chung

Đề tài triển khai với mục đích đánh giá thực trạng tình hình huy động vốn để

làm căn cứ đưa ra các giải pháp giúp thúc đẩy công tác huy động vốn của Ngân

hàng tốt hơn trong thời gian tới.

2.2. Mục tiêu cụ thể

- Hệ thống hóa các vấn đề lý luận về huy động vốn trong Ngân hàng

Thương mại.

- Phân tích, đánh giá thực trạng tình hình huy động vốn tại Ngân hàng thương

mại cổ phần Đầu Tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên.

- Đề xuất các giải pháp huy động vốn tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu

Tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên.

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu là hiệu quả huy động vốn của Ngân hàng thương mại cổ

phần Đầu Tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

Nghiên cứu hiệu quả huy động vốn từ tiền gửi của tổ chức kinh tế, định chế tài

chính và dân cư tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu Tư và Phát triển Việt Nam

- Chi nhánh Thái Nguyên trong giai đoạn từ 2011 đến 2013.

4. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn và đóng góp của đề tài

4.1. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn

Tổng hợp và hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về công tác huy động

vốn, vai trò của nó đối với hoạt động Ngân hàng, các nhân tố ảnh hưởng đến việc