Một Số Ý Kiến Góp Phần Hoàn Thiện Công Tác Hạch Toán Kế Toán Chi Phí Sản Xuất Và Tính Giá Thành Sản Phẩm Tại Công Ty Tnhh Một Thành Viên Vật Liệu Chịu Lửa Chí Linh Hải Dương

69

MỤC LỤC

Trang

ĐẶT VẤN ĐỀ..................................................................................................... 1

PHẦN I: Cơ sở lý luận về công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành

sản phẩm trong doanh nghiệp ............................................................................. 4

1.1. Những vấn đề cơ bản về hạch toán kế toán trong doanh nghiệp. ................ 4

1.1.1. Khái niệm về hạch toán kế toán. ............................................................... 4

1.1.2. Nhiệm vụ của hạch toán kế toán. .............................................................. 4

1.1.3. Những nguyên tắc cơ bản của hạch toán kế toán...................................... 4

1.1.4. Nội dung công tác tổ chức hạch toán kế toán trong doanh nghiệp. .......... 5

1.2. Chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm. ...................................................... 6

1.2.1. Chi phí sản xuất......................................................................................... 6

1.2.2. Giá thành sản phẩm. .................................................................................. 7

1.2.3. Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm. ...................... 9

1.2.4. Nguyên tắc kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. ............ 9

1.2.5. Nhiệm vụ của kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. ........ 9

1.3. Đối tượng kế toán chi phí sản xuất và đối tượng tính giá thành sản phẩm.10

1.3.1. Đối tượng kế toán chi phí sản xuất.......................................................... 10

1.3.2. Đối tượng tính giá thành sản phẩm. ........................................................ 10

1.4. Nội dung và phương pháp kế toán chi phí sản xuất. .................................. 10

1.4.1. Phương pháp kế toán chi phí sản xuất..................................................... 10

1.4.2. Trình tự hạch toán kế toán chi phí sản xuất. ........................................... 11

1.4.3. Kế toán chi phí sản xuất trong doanh nghiệp.......................................... 11

1.5. Tính giá thành sản phẩm hoàn thành.......................................................... 15

1.5.1. Kỳ hạn và đơn vị tính giá thành. ............................................................. 15

1.5.2. Phương pháp tính giá thành sản phẩm. ................................................... 16

PHẦN II: Đặc điểm cơ bản và tình hình sản xuất kinh doanh của Công ty

TNHH một thành viên Vật liệu chịu lửa. .......................................................... 18

2.1 Quá trình hình thành và phát triển của Công ty TNHH một thành viên Vật

Liệu Chịu Lửa.................................................................................................... 18

2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty. ..................................... 18

2.1.2. Ngành nghề và lĩnh vực sản xuất kinh doanh của Công ty..................... 18

2.2. Đặc điểm các yếu tố nguồn lực cho sản xuất kinh doanh của Công ty…...19

2.2.1. Đặc điểm về cơ sở vật chất kỹ thuật của Công ty. .................................. 19

70

2.2.2. Đặc điểm về vốn sản xuất kinh doanh của Công ty. ............................... 20

2.2.3. Đặc điểm về lực lượng lao động của Công ty......................................... 22

2.3. Đặc điểm về tổ chức sản xuất kinh doanh của Công ty. ............................ 23

2.3.1. Đặc điểm về sản phẩm và thị trường tiêu thụ của Công ty. .................... 23

2.3.2. Đặc điểm về quy trình công nghệ sản xuất. ............................................ 24

2.3.3. Đặc điểm về tổ chức sản xuất.................................................................. 24

2.3.4. Đặc điểm về tổ chức bộ máy quản lý của Công ty.................................. 25

2.4. Kết quả sản xuất kinh doanh của Công ty.................................................. 26

2.4.1. Kết quả sản xuất kinh doanh bằng chỉ tiêu hiện vật................................ 26

2.4.2. Kết quả sản xuất kinh doanh bằng chỉ tiêu giá trị................................... 27

2.5. Tình hình tổ chức công tác hạch toán kế toán tại Công ty......................... 30

2.5.1. Tình hình tổ chức bộ máy kế toán của Công ty. ..................................... 30

2.5.2. Tình hình tổ chức công tác hạch toán kế toán tại Công ty...................... 31

PHẦN III: Thực trạng công tác hạch toán kế toán chi phí sản xuất và tính giá

thành sản phẩm tại Công ty TNHH một thành viên Vật liệu chịu lửa .............. 34

3.1. Tổ chức công tác hạch toán kế toán tập hợp chi phí sản xuất tại Công ty vật

liệu chịu lửa. ...................................................................................................... 34

3.1.1. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất. ............................................................ 34

3.1.2. Phương pháp kế toán tập hợp chi phí sản xuất tại Công ty..................... 35

3.1.3. Kế toán tổng hợp chi phí sản xuất toàn Công ty. .................................... 57

3.1.4. Kiểm kê đánh giá sản phẩm dở dang và tính giá thành sản phẩm tại Công

ty Vật liệu chịu lửa. ........................................................................................... 60

PHẦN IV: Một số ý kiến đề xuất góp phần hoàn thiện công tác kế toán chi phí

sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty TNHH một thành viên Vật liệu

chịu lửa .............................................................................................................. 62

4.1. Nhận xét chung về công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá

thành sản phẩm tại Công ty Vật liệu chịu lửa. .................................................. 62

4.1.1. Những thành công. .................................................................................. 62

4.1.2. Những mặt còn tồn tại. ............................................................................ 63

4.2. Một số ý kiến đề xuất góp phần hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản

xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Vật liệu chịu lửa.......................... 65

KẾT LUẬN ....................................................................................................... 68

Tài liệu tham khảo.

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

BHXH : Bảo hiểm xã hội

BHYT : Bảo hiểm y tế

CBCNV : Cán bộ công nhân viên

CPBD : Chi phí bồi dưỡng

CPSX : Chi phí sản xuất

CPSX KDDD : Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang

CPSCL : Chi phí sửa chữa lớn

CNSX : Công nhân sản xuất

CNTTSX : Công nhân trực tiếp sản xuất

DVVC : Dịch vụ vận chuyển

ĐVSP : Đơn vị sản phẩm

ĐVT : Đơn vị tính

GTGT : Giá trị gia tăng

KPCĐ : Kinh phí công đoàn

NVL : Nguyên vật liệu

PX : Phân xưởng

QLPX : Quản lý phân xưởng

SP : Sản phẩm

SX : Sản xuất

SXKD : Sản xuất kinh doanh

STT : Số thứ tự

TK : Tài khoản

TSCĐ : Tài sản cố định

TSCĐHH : Tài sản cố định hữu hình

TSCĐVH : Tài sản cố định vô hình

TĐPTBQ : Tốc độ phát triển bình quân

TNHH : Trách nhiệm hữu hạn

TTSX : Trực tiếp sản xuất

1

ĐẶT VẤN ĐỀ

Hạch toán kế toán là một bộ phận cấu thành quan trọng của hệ thống

công cụ quản lý kinh tế - tài chính, có vai trò tích cực trong việc điều hành và

kiểm soát các hoạt động kinh tế. Một nền sản xuất với quy mô càng lớn, với

trình độ xã hội hóa và sức phát triển sản xuất càng cao… thì càng đòi hỏi phải

tăng cường công tác hạch toán kế toán về mọi mặt.

Trong điều kiện hiện nay, thị trường luôn luôn diễn ra sự cạnh tranh gay

gắt, để có thể tồn tại và phát triển đòi hỏi mỗi doanh nghiệp phải có những

chiến lược đúng đắn. Thực tế cho thấy, hạ giá thành sản phẩm là một trong

những vũ khí cạnh tranh rất lợi hại. Sản phẩm của doanh nghiệp nào có chất

lượng tốt, giá cả phải chăng thì sẽ khuyến khích người tiêu dùng mua nhiêu

hơn, sẽ làm tăng khối lượng tiêu thụ, tăng doanh thu và tối đa hóa lợi nhuận

cho doanh nghiệp. Nhưng để có thể hạ được giá thành sản phẩm đòi hỏi các

nhà quản lý phải quan tâm đến việc quản lý chi phí, tiết kiệm chi phí sản xuất.

Chính vì vậy, công tác tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm có

vai trò rất quan trọng trong các doanh nghiệp.

Nhận thức được vai trò, tầm quan trọng của việc tổ chức hạch toán kế

toán nhất là của hạch toán kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm.

Đồng thời, để kết hợp giữa kiến thức lý thuyết được trang bị trong nhà trường

và kiến thức thực tiễn nhằm nâng cao nhận thức cho bản thân, được sự nhất trí

của Khoa Quản trị kinh doanh và Bộ môn Kế toán tài chính, được sự hướng

dẫn của PGS. TS. Nguyễn Văn Tuấn, em đã tiến hành nghiên cứu đề tài:

“Một số ý kiến góp phần hoàn thiện công tác hạch toán kế toán chi phí

sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty trách nhiệm hữu hạn một

thành viên Vật liệu chịu lửa – Chí Linh – Hải Dương”.

Mục tiêu nghiên cứu:

- Mục tiêu tổng quát: Vận dụng kiến thức đã học vào nghiên cứu vấn đề

cụ thể trong thực tế để đề xuất một số ý kiến góp phần hoàn thiện công tác hạch

toán kế toán nói chung và công tác hạch toán kế toán chi phí sản xuất và tính

giá thành sản phẩm nói riêng tại Công ty TNHH một thành viên Vật liệu chịu

lửa – Chí Linh – Hải Dương.

2

- Mục tiêu cụ thể:

+ Hệ thống hóa được kiến thức lý luận về kế toán chi phí sản xuất và giá

thành sản phẩm trong doanh nghiệp.

+ Tìm hiểu về đặc điểm cơ bản và tình hình kết quả sản xuất kinh doanh

của Công ty.

+ Tìm hiểu được thực trạng công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá

thành sản phẩm tại Công ty.

+ Đề xuất được những giải pháp góp phần hoàn thiện công tác kế toán

chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty.

Đối tượng nghiên cứu:

- Nghiên cứu tình hình kết quả sản xuất kinh doanh của Công ty.

- Nghiên cứu công tác hạch toán kế toán chi phí sản xuất và tính giá

thành sản phẩm tại Công ty.

Phạm vi nghiên cứu:

- Về không gian: Địa điểm nghiên cứu tại Công ty trách nhiệm hữu hạn

một thành viên Vật Liệu Chịu Lửa – Chí Linh – Hải Dương.

- Về thời gian: Nghiên cứu kết quả sản xuất kinh doanh của Công ty

trong 3 năm 2005 - 2007 và nghiên cứu công tác hạch toán kế toán chi phí sản

xuất và tính giá thành sản phẩm trong tháng 01/ 2008.

- Về nội dung: Khoá luận tập trung đi sâu nghiên cứu về công tác hạch

toán kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản xuất sản phẩm - tức xác định

giá vốn của sản phẩm.

Phương pháp nghiên cứu:

- Phương pháp kế thừa có chọn lọc những tài liệu và kết quả nghiên cứu

có liên quan đến công tác hạch toán kế toán nói chung và công tác hạch toán kế

toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm nói riêng.

- Phương pháp điều tra, thu thập số liệu: Thông qua hệ thống sổ sách kế

toán của Công ty.

- Phương pháp khảo sát thực tiễn tại cơ sở.

- Phương pháp nghiên cứu chuyên ngành:

+ Phương pháp thống kê kinh tế.

+ Phương pháp phân tích kinh tế.

3

- Phương pháp chuyên gia: Tham khảo ý kiến của các chuyên gia và

những người có kinh nghiệm về công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá

thành sản phẩm trong doanh nghiệp.

Nội dung khóa luận: gồm 4 phần:

- Phần I: Cơ sở lý luận về công tác hạch toán kế toán chi phí sản xuất và

tính giá thành sản phẩm.

- Phần II: Đặc điểm cơ bản và tình hình sản xuất kinh doanh của Công ty

TNHH một thành viên Vật liệu chịu lửa.

- Phần III: Thực trạng công tác hạch toán kế toán chi phí sản xuất và tính

giá thành sản phẩm tại Công ty.

- Phần IV: Một số ý kiến đề xuất góp phần hoàn thiện công tác hạch toán

kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty.

4

PHẦN I

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ

TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG DOANH NGHIỆP.

1.1. Những vấn đề cơ bản về hạch toán kế toán trong doanh nghiệp.

1.1.1. Khái niệm về hạch toán kế toán.

Hạch toán kế toán là một môn khoa học phản ánh và giám đốc các mặt

hoạt động kinh tế - tài chính ở tất cả các đơn vị, các doanh nghiệp, các tổ chức

sự nghiệp và các cơ quan.

1.1.2. Nhiệm vụ của hạch toán kế toán.

- Thu thập xử lý thông tin số liệu kế toán theo đối tượng và nội dung

công việc kế toán theo các chuẩn mực và chế độ kế toán.

- Kiểm tra giám sát các khoản thu chi tài chính, các nghĩa vụ thu nộp

thanh toán nợ, kiểm tra việc quản lý và sử dụng tài sản các nguồn hình thành tài

sản, phát hiện và ngăn ngừa những hành vi vi phạm về chế độ tài chính kế toán.

- Phân tích thông tin số liệu kế toán, tham mưu và đề xuất các giải pháp

phục vụ yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế tài chính kế toán của đơn vị.

- Cung cấp thông tin, số liệu kế toán theo quy định pháp luật.

1.1.3. Những nguyên tắc cơ bản của hạch toán kế toán.

- Cơ sở dồn tích: Mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính của doanh nghiệp phải

được ghi sổ kế toán vào thời điểm phát sinh, không căn cứ vào thời điểm thực

tế thu hoặc thực tế chi tiền.

- Hoạt động liên tục: Báo cáo tài chính phải được lập trên cơ sở giả định

là doanh nghiệp đang hoạt động liên tục sẽ tiếp tục hoạt động kinh doanh bình

thường trong tương lai gần.

- Giá gốc: Tài sản phải được ghi nhận theo giá gốc. Giá gốc của tài sản

được tính theo số tiền hoặc khoản tương đương tiền đã trả, phải trả hoặc tính

theo giá trị hợp lý của tài sản đó vào thời điểm tài sản được ghi nhận.

- Nhất quán: Các chính sách và phương pháp kế toán doanh nghiệp đã

chọn phải được áp dụng thống nhất trong cùng một kỳ kế toán năm.

- Thận trọng: Thận trọng là việc xem xét, cân nhắc, phán đoán cần thiết

để lập các ước tính kế toán trong điều kiện không chắc chắn.

5

- Trọng yếu: Thông tin được coi là trọng yếu trong trường hợp nếu thiếu

thông tin hoặc thiếu sự chính xác của thông tin đó có thể làm sai lệch đáng kể

báo cáo tài chính, làm ảnh hưởng đến quyết định kinh tế của người sử dụng.

- Phù hợp: Việc ghi nhận doanh thu và chi phí phải phù hợp với nhau.

1.1.4. Nội dung công tác tổ chức hạch toán kế toán trong doanh nghiệp.

1.1.4.1. Vận dụng hệ thống tài khoản kế toán.

- Tài khoản là phương pháp kế toán dùng để phân loại và phản ánh các

loại tài sản và nguồn vốn cụ thể của doanh nghiệp.

- Theo chế độ kế toán hiện hành thì có hai hệ thống tài khoản áp dụng

cho doanh nghiệp là:

+ Hệ thống tài khoản áp dụng cho doanh nghiệp ban hành theo quyết

định số 15/2006/QĐ-BTC ngày 20/03/2006 của Bộ trưởng Bộ tài chính.

+ Hệ thống tài khoản áp dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ ban hành

theo quyết định số 48/2006/QĐ - BTC ngày 14/09/2006 của Bộ Tài chính.

1.1.4.2. Vận dụng hình thức kế toán.

Hình thức kế toán là tổ chức vận dụng một hệ thống tổ chức sổ kế toán

bao gồm số lượng sổ, kết cấu sổ, mối quan hệ giữa các loại sổ để thực hiện

nhiệm vụ kế toán. Theo chế độ kế toán Việt Nam, hiện nay có 4 hình thức tổ

chức sổ kế toán đang được áp dụng tại các doanh nghiệp là:

- Hình thức nhật ký sổ cái.

- Hình thức nhật ký chung.

- Hình thức chứng từ ghi sổ.

- Hình thức nhật ký chứng từ.

1.1.4.3. Vận dụng hệ thống chứng từ kế toán.

Chứng từ kế toán là những minh chứng bằng giấy tờ của các nghiệp vụ

kinh tế tài chính khi chúng phát sinh và đã hoàn thành. Mỗi nghiệp vụ phát sinh

đều phải được phản ánh vào chứng từ theo đúng mẫu quy định, trong đó phải

được ghi chép đầy đủ, chính xác, kịp thời các yếu tố, các tiêu thức và theo đúng

quy định về phương pháp lập của từng loại chứng từ.

1.1.4.4. Tổ chức bộ máy kế toán.

Tổ chức bộ máy kế toán là việc tập hợp đồng bộ các cán bộ để đảm bảo

việc thực hiện khối lượng công việc kế toán trong từng phần hành cụ thể.

6

Hiện nay, các doanh nghiệp thường áp dụng một trong ba mô hình sau:

- Tổ chức bộ máy kế toán theo mô hình tập trung.

- Tổ chức bộ máy kế toán theo mô hình phân tán.

- Tổ chức bộ máy kế toán theo mô hình hỗn hợp.

1.1.4.5. Vận dụng hệ thống báo cáo kế toán.

Hiện nay, các doanh nghiệp đang áp dụng hệ thống kế toán ban hành

theo quyết định số 15/2006/QĐ-BTC ngày 20/03/2006 của Bộ trưởng Bộ tài

chính. Hệ thống báo cáo tài chính bao gồm 4 mẫu biểu báo cáo sau:

- Bảng cân đối kế toán (B01-DN).

- Báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh (B02-DN).

- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (B03-DN).

- Thuyết minh báo cáo tài chính (B09-DN).

Ngoài ra, để tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý kinh tế tài

chính, chỉ đạo điều hành các công ty có thể quy định thêm các báo cáo chi tiết

khác có tính chất hướng dẫn như: Báo cáo giá thành sản phẩm dịch vụ, báo cáo

chi tiết chi phí bán hàng, báo cáo chi tiết công nợ…

1.2. Chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm.

1.2.1. Chi phí sản xuất.

1.2.1.1. Khái niệm chi phí sản xuất.

Chi phí sản xuất kinh doanh là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ hao phí về

lao động sống và lao động vật hóa cần thiết cho quá trình hoạt động sản xuất

kinh doanh mà doanh nghiệp đã bỏ ra trong một kỳ kinh doanh nhất định.

1.2.1.2. Phân loại chi phí sản xuất.

Có nhiều cách phân loại chi phí khác nhau, về mặt hạch toán chi phí sản

xuất kinh doanh thường được phân loại theo các phương pháp sau:

Phân loại chi phí sản xuất theo yếu tố:

Phân loại chi phí sản xuất theo yếu tố chi phí là phương pháp phân loại

chi phí chỉ căn cứ vào nội dung kinh tế ban đầu của các chi phí mà không kể

đến công dụng cụ thể và địa điểm phát sinh của chi phí đó. Cách phân loại này

tạo điều kiện thuận lợi cho việc xây dựng và phân tích định mức vốn lưu động

cũng như việc lập, kiểm tra và phân tích dự toán chi phí.

Theo quy định hiện hành, toàn bộ chi phí được chia làm 5 yếu tố sau: