Luận văn: An sinh giáo dục: Thực trạng và một số biện pháp phát triển nghiệp vụ này ở công ty Bảo

Luận văn: An sinh giáo dục: Thực trạng

và một số biện pháp phát triển nghiệp vụ

này ở công ty Bảo Việt Nhân thọ Hà Nội

An sinh giáo dục: Thực trạng và một

số biện pháp phát triển nghiệp vụ

này ở công ty Bảo Việt Nhân thọ Hà

Nội

CHƠNG I

KHÁI QUÁT VỀ BẢO HIỂM NHÂN THỌ VÀ SẢN PHẨM AN SINH GIÁO DỤC

I. TỔNG QUAN VỀ BẢO HIỂM NHÂN THỌ

1. Sự cần thiết của bảo hiểm nhân thọ (BHNT).

Bảo hiểm là sự chia sẻ rủi ro giữa một số đông với một số ít trong số họ phải gánh

chịu những rủi ro. Có thể nói nguyên tắc này lần đầu tiên đợc ghi vào lịch sử là năm 1583,

ở thị trờng Luân đôn một nhóm ngời đã thoả thuận góp tiền và số tiền này sẽ đợc trả cho

ngời nào trong số họ bị chết trong 1 năm. Đây cũng là mầm mống của nghiệp vụ bảo hiểm

nhân thọ (BHNT).

Trong cuộc sống sinh hoạt cũng nh trong hoạt động sản xuất kinh doanh hàng ngày

dù đã luôn chú ý ngăn ngừa và đề phòng nhng con ngời vẫn có nguy cơ gặp phải những rủi

ro bất ngờ xảy ra. Các rủi ro do nhiều nguyên nhân, ví dụ nh:

- Các rủi ro do môi trờng thiên nhiên: Bão, lụt, động đất, hạn hán...

- Các rủi ro xảy ra do sự tiến bộ và phát triển của khoa học kỹ thuật. Khoa học kỹ

thuật phát triển, một mặt thúc đẩy sản5 xuất và tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc sống con

ngời nhng mặt khác cũng gây ra nhiều tai nạn bất ngờ nh tai nạn ôtô, hàng không , tai nạn

lao động...

- Các rủi ro do môi trờng xã hội. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra

rủi ro cho con ngời, khi xã hội càng phát triển thì con ngời càng có nguy cơ gặp nhiều rủi

ro nh thất nghiệp, tệ nạn xã hội, lạm phát...

Bất kể là do nguyên nhân gì, khi rủi ro xảy ra thờng đem lại cho con ngời những khó

khăn trong cuộc sống nh nguy hại đến bản thân, hao tổn tài chính gia đình... làm ảnh hởng

đến đời sống kinh tế xã hội. Để đối phó với những rủi ro con ngời đã có nhiều biện pháp

khác nhau nhằm kiểm soát cũng nh khắc phục những hậu quả do rủi ro gây ra. Đó là nhóm

biện pháp kiểm soát rủi ro và tài trợ rủi ro.

+ Nhóm biện pháp kiểm soát rủi ro bao gồm các biện pháp né tránh rủi ro, ngăn ngừa

tổn thất, giảm thiểu rủi ro. Các biện pháp này thờng đợc sử dụng để ngăn chặn hoặc giảm

thiểu khả năng xảy ra rủi ro. Tuy nhiên là biện pháp này đã giúp chúng ta ngăn chặn và

giảm thiểu rất nhiều rủi ro trong cuộc sống nhng khi rủi ro xảy ra chúng ta không ngăn

ngừa hết đợc hậu quả.

+ Nhóm các biện pháp tài trợi rủi ro bao gồm các biện pháp chấp nhận rủi ro và bảo

hiểm. Đây là các biện pháp đợc sử dụng trớc khi rủi ro xảy ra với mục đích khắc phục các

hậu quả tổn thất do rủi ro gây ra nếu có. Khi chấp nhận rủi ro thì con ngời phải đối phó với

những khó khăn không những cho bản thân mà còn về mặt tài chính của gia đình nữa cho

nên bảo hiểm là phơng pháp tốt hơn để đối phó với rủi ro. Bảo hiểm là một phần quan

trọng trong các chơng trình quản lý rủi ro của các tổ chức cũng nh cá nhân. Theo quan

điểm cảu các nhà quản lý rủi ro, bảo hiểm là sự chuyển giao rủi ro trên cơ sở hợp đồng.

Theo quan điểm xã hội bảo hiểm không chỉ chuyển giao rủi ro mà còn là sự giảm rủi ro do

việc tập trung một số lớn các rủi ro cho phép có thể tiên đoán về các tổn thất khi chúng

xảy ra. Bảo hiểm là công cụ đối phó với hậu quả tổn thất do rủi ro gây ra, có hiệu quả nhất.

Nh vậy, bảo hiểm ra đời là đòi hỏi tất yếu khách quan của cuộc sống con ngời.

Sự ra đời và phát triển của BHNT đã đóng góp một phần không nhỏ vào sự phát triển

cuả nền kinh tế trên thế giới. Ngày nay tham gia BHNT trở thành một nhu cầu tất yếu của

ngời dân các nớc phát triển cũng nh các nớc đang phát triển. Ở châu Á, những năm gần

đây BHNT phát triển hết sức mạnh mẽ, thực hiện chức năng huy động nguồn vốn nhàn rỗi

trong dân, tạo nguồn đầu t dài hạn cho sự phát triển kinh tế- xã hội, giảm bớt tình trạng

vay vốn nớc ngoài với lãi suất cao. Theo số liệu của Thời báo kinh tế thì trong năm 2001

doanh thu phí BHNT đạt 2500 tỷ đồng, chiếm 0,55% GDP. BHNT giúp tăng tích luỹ cho

ngân sách nhà nớc, góp phần giải quyết một số vấn đề xã hội nh vấn đề thất nghiệp, vấn đề

giáo dục...Hiện nay hầu hết các công ty lớn trên thế giới đều tham gia BHNT nhằm duy trì

hoạt động của công ty, bù đắp phần thiệt hại do rủi ro trong trờng hợp ngời chủ công ty

phải ngừng làm việc do tử vong hoặc thơng tật toàn bộ vĩnh viễn.

Trong điều kiện kinh tế Việt nam, trải qua hơn 10 năm thực hiện đờng lối đổi mới dới

sự lãnh đạo của Đảng, đất nớc ta đã đạt đợc những thành tựu đáng phấn khởi và có ý nghĩa

rất quan trọng. Đã ra khỏi khủng hoảng kinh tế kéo dài, tạo ra đợc những cơ sở vật chất

thuận lợi cho sự nghiệp phát triển đất nớc, cho phép chúng ta chuyển sang thời kỳ mới:

"Đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá vì mục tiêu dân giàu nớc mạnh xã hội văn

minh".

Cùng với tốc độ tăng trởng kinh tế hàng năm từ 8 đến 9% và tốc độ tiêu dùng thấp

hơn tốc độ tăng trởng kinh tế thì tiết kiệm trong dân sẽ không ngừng tăng cả về số tuyệt

đối và tỷ trọng so với GDP. Đa số với ngời dân, ngoài khả năng gửi tiền tiết kiệm vào

ngân hàng thì thờng rất ít khả năng để đầu t những khoản tiền nhàn rỗi. Nh vậy cùng với

việc tăng nhanh số lợng và tỷ lệ tiết kiệm trong dân, nhà nớc cần phải có giải pháp, chính

sách và công cụ để huy động mạnh nguồn vốn trong dân cho đầu t phát triển.

BHNT từ khi ra đời và triển khai các nghiệp vụ BHNT hỗn hợp mang tính chất vừa

bảo hiểm vừa tiết kiệm đã và đang huy động đợc một lợng vốn không nhỏ trong dân. Tuy

bớc đầu, lợng ngời tham gia bảo hiểm cha lớn, số hợp đồng tham gia ở mức trách nhiệm

cao cũng cha nhiều, nhng đã mở ra thêm cho ngời dân một cách thức tiết kiệm mới đồng

thời góp phần vào phát triển nguồn vốn, tăng đầu t cho đất nớc.

2. Vai trò và vị trí của BHNT

2.1. Vai trò của BHNT

Để đánh giá đợc đầy đủ ý nghĩa và vai trò của BHNT, trớc hết chúng ta cần hiểu rõ

khái niệm về BHNT:

Bảo hiểm nhân thọ là sự cam kết giữa ngời bảo hiểm và ngời tham gia bảo hiểm, mà

trong đó ngời bảo hiểm sẽ trả cho ngời tham gia (hoặc ngời thụ hởng quyền lợi bảo hiểm)

một số tiền nhất định khi có những sự kiện đã định trớc xảy ra (ngời đợc bảo hiềm bị chết

hoặc sống đến một thời điểm nhất định) còn ngời tham gia phải nộp phí bảo hiểm đầy đủ,

đúng hạn. Nói cách khác, BHNT là quá trình bảo hiểm các rủi ro liên quan đến sinh mạng,

cuộc sống và tuổi thọ con ngời.

BHNT ra đời có ý nghĩa rất lớn đối với sự phát triển kinh tế xã hội của mỗi quốc qia:

Thứ nhất: BHNT góp phần ổn định tài chính cho ngời tham gia hoặc ngời đợc

hởng quyền lợi bảo hiểm.

Nhắc đến BHNT là phải nhắc đến vai trò đầu tiên này, rủi ro là cái không thể lờng trớc

trong cuộc sống mỗi con ngời, xã hội càng phát triển càng có nhiều cơ hội nhng cũng đồng

nghĩa với có nhiều rủi ro đe doạ cuộc sống con ngời dẫn đến những bất ổn về tài chính cho

cá nhân gia đình cũng nh xã hội. Khi rủi ro chẳng may xảy ra, nếu tham gia BHNT thì bản

thân hoặc ngời thân, gia đình của bạn sẽ dợc đảm bảo về mặt tài chính bù đắp phần nào

những tổn thất do rủi ro gây ra. Còn khi rủi ro không xảy ra, thông qua một số loại hình

sản phẩm khác nh bảo hiểm trợ cấp hu trí, bảo hiểm hỗn hợp.. ngời tham gia vẫn nhận đợc

số tiền bảo hiểm cùng với lãi để sử dụng cho nhu cầu ngày càng cao của con ngời.

Thứ hai: BHNT góp phần giảm gánh nặng cho ngân sách Nhà nớc và tăng thêm

quyền lợi cho ngời lao động.

Trớc đây, trong thời kỳ bao cấp, hàng năm ngân sách Nhà nớc phải chi ra một lợng tiền

khá lớn để chi trả cho các cá nhân, công ty gặp rủi ro dới hình thức trợ cấp (trợ cấp ốm dau

trợ cấp mất việc làm..). Các khoản chi này vừa làm thâm hụt ngân sách Nhà nớc, đôi khi

lại còn gây tâm lý ỷ lại không cố gắng vì đã có ngời khác chịu trách nhiệm giúp mình đối

với cả cá nhân cũng nh tổ chức. Ngày nay khi BHNT ra đời, ngời tham gia đã có thể tự

bảo vệ cho mình, chủ động đối phó với các rủi ro đồng thời tạo ra một khoản tiết kiệm

(không may rủi ro xảy ra, bên cạnh các chế độ bảo hiểm y tế, BHXH ngời lao động còn

đợc hởng quyền lợi từ BHNT nếu họ tham gia). Bên cạnh đó, tham gia bảo hiểm hu trí tụ

nguyện ngời lao động còn đợc hởng khoản trợ cấp hu trí, tụ lo đợc cho bản thân giảm gánh

nặng cho gia đình cũng nh xã hội.

Thứ ba: BHNT là công cụ thu hút vốn đầu t hữu hiệu.

Phí trong BHNT khá lớn, nhờ vào những đặc trng cũng nh quyền lợi to lớn khi tham

gia BHNT mà ngày nay ngời ta ngày càng quan tâm đến BHNT, từ đó mà lợng vốn đợc

huy động từ dân chúng đợc tăng lên. Việt Nam đang trong thời kỳ đổi mới “Công nghiệp

hoá - hiện đại hoá” đất nớc để phục vụ cho sự phát triển kinh tế phảI có một lợng vốn đầu t

rất lớn. Chính vì nhận thức đợc tầm quan trọng của BHNT nên tuy mới ra đời đợc 5 năm

nhng Nhà nớc ta đã liên tục có những chính sách để tạo điều kiện cho BHNTngày một

phát triển mà bớc tiến quan trọng là sự cho phép các công ty BHNT nớc ngoài tham gia

vào thị trờng BHNT Việt Nam và sự ra đời của Luật Bảo hiểm ngày 7/12/2000. Đây là

một trong các biện pháp của Nhà nớc nhằm tạo ra các nguồn vốn dồi dào cho đầu t phát

triển Đất nớc với chủ trơng là chủ yếu dựa vào nguồn nội lực và tranh thủ nguồn ngoại lực,

chúng ta có quyền hy vọng thông qua BHNT có thể trong thời gian tới dần dần sẽ thu hút

đợc nguồn vốn nhàn rỗi trong dân c vì lợng tiền này đợc dự kiến sẽ lên tới hơn 10 tỷ (đợc

dự trữ dới dạng ngoại tệ cũng nh vàng). Ngoài ra, khi các công ty BHNT nớc ngoài tham

gia vào thị trờng BH Việt Nam nguồn vốn do họ đầu t vào cũng sẽ rất lớn. Thêm vào đó,

do đặc điểm của BHNT là mang tính dài hạn, nguồn vốn huy động đợc có thể đem đầu t

trong một thời gian dài đây là đựoc coi là nguồn vốn tuyệt vời nhất cho các dự án kinh tế

lớn.

Thứ t: BHNT tạo ra một số lợng lớn công ăn việc làm cho ngời lao động.

Với dân số gần 80 triệu lại là dân số trẻ, hàng năm riêng số lợng sinh viên ra trờng

cũng là cả một thách thức đối với xã hội, việc làm luôn là vấn đề nóng bỏng khi mà lợng

ngời không có việc làm ngày càng nhiều và trong đó ngoài những ngời không có trình độ

thì cũng có rất nhiều ngời có trình độ không đợc sử dụng đúng mục đích. Hoạt động

BHNT cần một mạng lới rất lớn các đại lý khai thác bảo hiểm, đội ngũ nhân viên tin học,

tài chính, kế toán, quản lý kinh tế... Vì vậy, phát triển BHNT đã góp phần tạo ra nhiều

công ăn việc làm, giảm bớt số lợng ngời thất nghiệp, bớt đi gánh nặng cho ngân sách Nhà

nớc. Cứ nói riêng ở công ty BHNT Hà Nội, với số lợng cán bộ khai thác ở mỗi phòng lên

đến trên dới 50 ngời, riêng nội thành đã có 16 phòng khai thác, đa số đấy đều là các cán bộ

chuyên nghiệp cha kể đến các đại lý bán chuyên nghiệp rải rác ở từng quận huyện, ngoài

ra BHNT còn có 60 công ty khác ở khắp các quận huyện trong cả nớc.

Thứ năm: BHNT là biện pháp đầu t hợp lý cho giáo dục và góp phần tạo nên một

tập quán, một phong cách sống mới.

Đối với những nớc đang phát triển, đầu t cho giáo dục là rất quan trọng và phải coi

là nền tảng của sự phát triển. Tuy nhiên khi chi phí cho giáo dục ngày một tăng thì nguồn

lực của các nớc này lại rất hạn hẹp, bên cạnh các biện pháp hỗ trợ giáo dục nh kêu gọi

đóng góp, viện trợ của các cơ quan trong vá ngoài nớc, cho sinh viên vay vốn tín dụng đều

mang tính nhất thời, không ổn định, tham gia BH An sinh giáo dục là một biện pháp hợp

lý để đầu t cho việc học hành của con em nhờ tiết kiệm thờng xuyên của gia đình. Đây

cũng là giải pháp góp phần xây dựng mục tiêu công bằng xã hội vì đầu t cho tơng lai con

em mình không chỉ là trách nhiệm của Xã hội mà còn là trách nhiệm của từng gia đình.

Ngoài ra, tham gia BHNT còn thể hiện một nếp sống đẹp thông qua việc tạo cho

mỗi ngời thói quen biết tiết kiệm, biết lo lắng cho tơng lai của ngời thân, đồng thời giáo

dục con em mình cũng biết tiết kiệm và sống có trách nhiệm đối với ngời khác.

Tham gia BHNT vừa tạo quyền lợi cho chính mình vừa tạo quyền lợi cho ngời thân

đồng thời đóng góp vào sự phát triển của xã hội. Con ngời là nhân tố quyết định sự phát

triển. Do vậy, việc thực hiện chiến lợc, chính sách về con ngời là vô cùng quan trọng, thực

hiện BHNT chính là thực hiện chiến lợc phát triển toàn diện con ngời của Đảng và Nhà

nớc.