Lễ hội truyền thống của người Minh Hương ở Hội An

L‘ hÈi truy“n thËng

cÒa ngˆÍi Minh Hˆ¨ng Î HÈi An

TËng QuËc H÷ng*

D

o s¯c h p d…n cÒa thˆ¨ng trˆÍng

HÈi An, vµo cuËi th’ k˚ XVI trÎ v“

trˆÌc, nhi“u Hoa thˆ¨ng Æ· xu´i thuy“n

Æ’n Æ©y Æ” ÆÊi trao hµng h„a, s¶n vÀt vµ

h‰ d«n d«n ƈÓc ph–p d˘ng nhµ, lÀp phË

Æfinh cˆ bu´n b¸n b™n c¹nh ngˆÍi Vi÷t vµ

sau Æ„ lµ ngˆÍi NhÀt. Gi˜a th’ k˚ XVII,

do cuÈc ch›nh bi’n Î Trung Hoa nhµ

Thanh thay th’ nhµ Minh, Æ´ng ƶo ngˆÍi

Hoa Æ· di cˆ v“ phˆ¨ng Nam, trong Æ„ HÈi

An lµ n¨i h‰ dıng ch©n kh¸ nhi“u. VÀy lµ,

Æ’n cuËi th’ k˚ XVII, HÈi An Æ· c„ h¨n

6.000 ngˆÍi Hoa Æfinh cˆ, gÂm hai bÈ phÀn

Æ„ lµ Hoa ngÚ bang cfln g‰i lµ kh¸ch trÛ,

Hoa thˆ¨ng nh©n h‰ chÒ y’u lµ thˆ¨ng

nh©n, Æ’n tı c¸c vÔng PhÛc Ki’n, Qu¶ng

ß´ng, H¶i Nam, Tri“u Ch©u, Gia ¯ng vµ

h‰ Æfinh cˆ, bu´n b¸n, sinh ho¹t theo

ch›nh s¸ch ngo¹i ki“u. BÈ phÀn th¯ hai lµ

Hoa Minh Hˆ¨ng gÂm nh˜ng ngˆÍi Hoa di

cˆ nhÀp tfich Vi÷t Nam, ƈÓc ph–p thi’t

lÀp lµng, x· nhˆ ngˆÍi Vi÷t vµ ƈÓc hˆÎng

mÈt sË ÆÆc ©n ri™ng tı thÍi c¸c chÛa

Nguy‘n.

Ch›nh s˘ kh´ng ÆÂng nh t v“ thµnh

ph«n Æ„ mµ nh˜ng bi”u hi÷n v®n h„a cÒa

cÈng ÆÂng ngˆÍi Hoa Î HÈi An cÚng tˆ¨ng

ÆËi kh¸c nhau. N’u ngˆÍi Hoa NgÚ Bang

chÿ x©y d˘ng 5 hÈi qu¸n Æ” thÍ t˘ vµ sinh

ho¹t v®n h„a t›n ngˆÏng th× ngˆÍi Hoa

Minh Hˆ¨ng, vÌi tˆ c¸ch lµ mÈt lµng x· Ên

Æfinh, l¹i ki’n t¹o Æ«y ÆÒ c¸c lo¹i h×nh ki’n

trÛc, t´n gi¸o t›n ngˆÏng trong lµng. ß„ lµ

Minh Hˆ¨ng TÙy Ti™n ƈÍng thÍ c¸c bÀc

ti“n hi“n khai s¸ng, Minh Hˆ¨ng PhÀt t˘,

Qu¶ng An t˘, Chi™n ßµn L©m thÍ c¸c vfi

phÀt tÊ, Trıng H¸n Cung thÍ Quan Th¸nh

ß’ Qu©n, V®n chÿ thÍ Æ¯c KhÊng Tˆ vµ c¸c

bÀc hi“n s‹, mi’u NgÚ Hµnh thÍ NgÚ

Hµnh Ti™n Nˆ¨ng, chÔa Bµ MÙ thÍ Bµ MÙ

vµ 36 vfi th«n, Ngh‹a tı, T›n Ngh‹a tı thÍ

li÷t vfi ¢m hÂn... C„ th” ghi nhÀn rªng,

ngˆÍi Hoa Î HÈi An, ÆÆc bi÷t lµ ngˆÍi Hoa

Minh Hˆ¨ng Æ· c„ ÆÍi sËng v®n h„a t©m

linh h’t s¯c phong phÛ vµ Æa d¹ng, trong

Æ„ c„ c¸c sinh ho¹t l‘ hÈi. Trong khu´n

khÊ bµi vi’t nµy, chÛng t´i xin m´ t¶ kh¸i

qu¸t mÈt sË h×nh th¯c sinh ho¹t l‘ hÈi, rÛt

ra nh˜ng ÆÆc trˆng c¨ b¶n trong v®n h„a

l‘ hÈi cÒa ngˆÍi Hoa Î HÈi An.

* L‘ Nguy™n ti™u (hay t’t ThˆÓng

Nguy™n)

L‘ hÈi Nguy™n Ti™u lµ mÈt trong

nh˜ng l‘ hÈi lÌn Æ«u n®m cÒa cÈng ÆÂng

* TËng QuËc Hˆng, Phflng Nghi÷p vÙ - Nghi™n c¯u, Trung t©m QLBT Di t›ch HÈi An