Lao động và việc làm Nam Định.doc

PhÇn 1: lêi nãi ®Çu

Theo kÕt kÕt qu¶ ®iÒu tra Lao ®éng- ViÖc lµm , t¹i thêi ®iÓm 1/7/2003 lùc lîng

lao ®éng c¶ níc(gåm nh÷ng ngêi ®ñ 15 tuæi trë lªn tham gia ho¹t ®éng kinh

tÕ) cã h¬n 42.128 ngµn ngêi,trong ®ã khu vùc thµnh thÞ chiÕm 24,18%,khu vùc

n«ng th«n chiÕm 75,82%.So víi thêi ®iÓm 1/7/85%.Bªn c¹nh ®ã,nhiÒu cuéc

®iÒu tra kh¸c còng cho thÊy nguån nh©n lùc ë ViÖt Nam cã quy m« lín ®· ,

®ang vµ sÏ t¹o ra cung vÒ nh©n lùc víi sè lîng nhiÒu.H»ng n¨m sè lîng ngêi

cÇn cã viÖc lµm t¨ng thªm h¬n 1,5 triÖu ngêi .Trong khi ®ã,víi tr×nh ®é ph¸t

triÓn kinh tÕ vµ c¬ cÊu kinh tÕ nh hiÖn nay ,cÇu vÒ nh©n lùc ph¶n ¸nh mét c¬

cÊu l¹c hËu,®¹i bé phËn nguån nh©n lùc cßn n»m trong khu vùc n«ng

nghiÖp.ChÝnh sù bÊt c©n ®èi nµy ®· ®Æt ra vÊn ®Ò lµ ph¶i gi¶i quyÕt viÖc lµm

cho ngêi lao ®éng.

VÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm kh«ng chØ ®îc thùc hiÖn b»ng thÞ trêng trong n￾íc mµ cßn ph¶i chó träng ph¸t triÓn c¶ thÞ trêng ngoµi biªn giíi,chÝnh v× vËy

vÊn ®Ò xuÊt khÈu lao ®éng (XKL§) hiÖn nay ®ang ®îc quan t©m rÊt nhiÒu.

XuÊt khÈu lao ®éng lµ mét ho¹t ®éng kh¸ míi ë níc ta vµ chØ ph¸t triÓn m¹nh

mÏ nhÊt trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y.MÆt kh¸c ho¹t ®éng nµy ë níc ta còng ®ang

béc lé rÊt nhiÒu khiÕm khuyÕt.ChÝnh v× vËy ,víi môc ®Ých t×m hiÓu thùc tr¹ng

®Ó ®a ra gi¶i ph¸p nh»m ph¸y huy hiÖu qu¶ h¬n,em quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi vÒ

ho¹t ®éng XKL§ ®Ó nghiªn cøu,vµ lÊy Nam §Þnh lµm thÝ ®iÓm cho viÖc

nghiªn cøu ®Ó cã thÓ nh×n nhËn mét c¸ch cô thÓ nhÊt trong viÖc thùc hiÖn ho¹t

®éng nµy.

MÆc dï ®· cã cè g¾ng trong viÖc nghiªn cøu,song ch¾c ch¾n b¶n th¶o nµy

vÉn cßn nhiÒu thiÕu sãt.Em rÊt mong ®îc thÇy xem xÐt vµ chØ b¶o ®Ó ®Ò ¸n

cña em ®îc hoµn chØnh nhÊt trong b¶n chÝnh s¾p tíi.Em xin ch©n thµnh c¶m

¬n thÇy.

PhÇn 2 : Néi dung

1

Ch¬ng 1: C¬ së lÝ luËn

I. XuÊt khÈu lao ®éng

1.Kh¸i niÖm:

XuÊt khÈu lao ®éng ®îc hiÓu lµ viÖc ®a lao ®éng vµ chuyªn gia ViÖt Nam ®i

lµm viÖc cã thêi h¹n ë níc ngoµi (gäi t¾t lµ XKL§) .§©y lµ mét ho¹t ®éng

kinh tÕ – x· héi cña Nhµ níc nh»m gãp phÇn ph¸t triÓn nguån nh©n lùc,gi¶i

quyÕt viÖc lµm,t¨ng thu nhËp vµ n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ cho ngêi lao

®éng,t¨ng nguån thu nhËp ngo¹i tÖ cho ®Êt níc,®ång thêi t¨ng cêng mèi quan

hÖ hîp t¸c gi÷a níc ta víi c¸c níc trªn thÕ giíi.

Nhµ níc ta còng thÓ hiÖn sù quan t©m ®èi víi ho¹t ®éng nµy th«ng qua viÖc

khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp, c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n t×m kiÕm vµ më

réng thÞ trêng lao ®éng nh»m t¹o viÖc lµm ë níc ngoµi cho ngêi lao ®éng ViÖt

Nam theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam, phï hîp víi ph¸p luËt níc së t¹i

vµ ®iÒu íc quèc tÕ mµ ViÖt Nam kÝ kÕt hoÆc gia nhËp.

§ång thêi §¶ng vµ Nhµ níc cßn thÓ hiÖn sù quan t©m cô thÓ trong viÖc chØ

®¹o, thu hót ®îc sù quan t©m cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp vµ c¸c ®oµn thÓ còng nh

gia ®×nh vµ b¶n th©n ngêi lao ®éng trong ho¹t ®éng XKL§.

2.C¸c h×nh thøc XKL§:

§iÒu 134a – Bé luËt lao ®éng ®· cã quy ®Þnh, XKL§ cã thÓ ®îc thùc hiÖn

th«ng qua 4 h×nh thøc :

Mét lµ, th«ng qua cung øng lao ®éng theo c¸c hîp ®ång kÝ kÕt víi bªn n￾íc ngoµi.

Hai lµ, th«ng qua viÖc ®a lao ®éng ®i lµm viÖc theo hîp ®ång nhËn thÇu,

kho¸n c«ng tr×nh ë níc ngoµi.

Ba lµ, th«ng qua viÖc ®a lao ®éng ®i lµm viÖc ë níc ngoµi theo c¸c dù

¸n ®Çu t ë níc ngoµi.

Bèn lµ, c¸c h×nh thøc kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.

2

Bé luËt lao ®éng còng cã quy ®Þnh ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp ®îc phÐp ®a

ngêi lao ®éng ®i lµm viÖc ë níc ngoµi, bao gåm:

Doanh nghiÖp cã giÊy phÐp ho¹t ®éng XKL§.

Doanh nghiÖp ViÖt Nam nhËn thÇu, nhËn kho¸n c«ng tr×nh ë níc ngoµi

cã sö dông lao ®éng ViÖt Nam.

Doanh nghiÖp ViÖt Nam ®Çu t ë níc ngoµi cã sö dông lao ®éng ViÖt

Nam.

TÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp trªn muèn XKL§ th× ph¶i ®îc Côc qu¶n lý lao ®éng

Nhµ níc cÊp giÊy phÐp. HiÖn nay trong c¶ níc ta cã 154 doanh nghiÖp cã giÊy

phÐp ho¹t ®éng XKL§ trong ®ã 16 doanh nghiÖp chuyªn doanh XKL§, 134

doanh nghiÖp (chiÕm 87%) doanh nghiÖp ®îc bæ sung chøc n¨ng XKL§,cßn

l¹i lµ doanh nghiÖp t nh©n tham gia XKL§,trong sè 154 doanh nghiÖp nµy th×

h¬n 25% doanh nghiÖp cã giÊy phÐp lao ®éng ®îc XKL§ vµ tu nghiÖp sinh

t¹i NhËt vµ gÇn 20% doanh nghiÖp cã giÊy phÐp tuyÓn lao ®éng sang Hµn

Quèc

II. Lîi Ých vµ h¹n chÕ cña viÖc XKL§:

a.Lîi Ých cña viÖc XKL§ :

XKL§ thêi gian qua còng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ ®¸ng khÝch lÖ, gãp

phÇn quan träng trong viÖc c¶i thiÖn ®êi sèng cho ngêi lao ®éng vµ t¨ng nguån

thu ngo¹i tÖ cho ®Êt níc

B¶ng 1 : KÕt qu¶ ho¹t ®éng XKL§ giai ®o¹n 1991-1999

3

N¨m Sè lao ®éng XK

(ngêi)

Sè ngo¹i tÖ thu

vÒ(1.000 USD)

1991 1.020 2.500

1992 810 6.800

1993 3.960 15.800

1994 9.230 43.100

1995 10.050 77.900

1996 12.660 100.800

1997 18.470 129.200

1998 12.240 148.300

1999 20.700 150.800

2002 46.122 1.200.000

Tổng cộng 136.622 1.875.200

( ChØ tÝnh sè thu ngo¹i tÖ qua c¸c tæ chøc lao ®éng ®a ®i)

Riªng hai n¨m 1996-1997, ViÖt Nam cã kho¶ng 50.000 lao ®éng ®ang lµm

viÖc ë níc ngoµi ®· göi vÒ níc 350 triÖu USD. NÕu tÝnh c¶ sè lao ®éng cña níc

ta ®i theo c¸c h×nh thøc kh¸c nhau ®ang lµm viÖc ë níc ngoµi th× con sè lao

®éng vµo kho¶ng 250.000, thu nhËp hµng n¨m lªn tíi kho¶ng 1 tû USD - ®©y

lµ con sè mµ chØ Ýt ngµnh s¶n xuÊt ®¹t ®îc. Doanh thu tõ XKL§ chiÕm mét tû

träng lín trong tæng doanh thu cña nh÷ng ®¬n vÞ ho¹t ®éng ë lÜnh vùc nµy.

Theo b¸o c¸o cña mét sè doanh nghiÖp th× tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n trªn

doanh thu cña ho¹t ®éng XKL§ ®¹t kho¶ng 15 – 20%. §èi víi Nhµ níc, møc

®Çu t chi phÝ qu¶n lý nhµ níc b×nh qu©n cho mét lao ®éng mçi n¨m kho¶ng 30

USD vµ thu vÒ cho ng©n s¸ch kho¶ng 36,7 USD - ®©y lµ mét kho¶n lîi lín mµ

cha cã suÊt ®Çu t nµo cã ®îc. TÝnh chung ngêi lao ®éng ®i lµm ë níc ngoµi

b×nh qu©n thu nhËp b»ng 10 – 15 lÇn so víi thu nhËp cña lao ®éng trong níc.

Do vËy, XKL§ kh«ng nh÷ng lµm t¨ng thu nhËp quèc d©n mµ cßn lµ c¬ héi tèt

®Ó ngêi lao ®éng tÝch lòy vèn, c¶i thiÖn ®êi sèng vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña b¶n

th©n vµ gia ®×nh hä.

4