Kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè của học sinh THCS tại TP.HCM

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH

Nguyễn Thị Ngọc Hành

KỸ NĂNG GIẢI QUYẾT XUNG ĐỘT TÂM LÝ

TRONG GIAO TIẾP VỚI BẠN BÈ

CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ

TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ TÂM LÝ HỌC

Thành Phố Hồ Chí Minh, 2018

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH

Nguyễn Thị Ngọc Hành

KỸ NĂNG GIẢI QUYẾT XUNG ĐỘT TÂM LÝ

TRONG GIAO TIẾP VỚI BẠN BÈ

CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ

TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Tâm lý học

Mã số: 60 31 04 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ TÂM LÝ HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

TS. MAI HIỀN LÊ

Thành Phố Hồ Chí Minh, 2018

LỜI CẢM ƠN

Để thực hiện và hoàn thành đề tài nghiên cứu khoa học này, tôi đã nhận được

sự hỗ trợ, giúp đỡ cũng như là quan tâm, động viên từ nhiều cơ quan, tổ chức và cá

nhân. Nghiên cứu khoa học cũng được hoàn thành dựa trên sự tham khảo, học tập

kinh nghiệm từ các kết quả nghiên cứu liên quan, các sách, báo chuyên ngành của

nhiều tác giả ở các trường Đại học, các tổ chức nghiên cứu, tổ chức chính trị. Đặc

biệt hơn nữa là sự hợp tác của cán bộ giáo viên các trường Trung học Cơ sở Trần

Bội Cơ, trường Trung học Cơ sở Vĩnh Lộc B và sự giúp đỡ, tạo điều kiện về vật

chất và tinh thần từ phía gia đình, bạn bè và các đồng nghiệp.

Trước hết, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Cô Mai Hiền Lê – người trực

tiếp hướng dẫn khoa học đã luôn dành nhiều thời gian, công sức hướng dẫn tôi

trong suốt quá trình thực hiện nghiên cứu và hoàn thành đề tài nghiên cứu khoa học.

Tôi xin trân trọng cám ơn Ban giám hiệu, phòng sau đại học cùng toàn thể

các thầy cô giáo công tác trong trường đã tận tình truyền đạt những kiến thức quý

báu, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu.

Tuy có nhiều cố gắng, nhưng trong đề tài nghiên cứu khoa học này không

tránh khỏi những thiếu sót. Tôi kính mong Quý thầy cô, các chuyên gia, những

người quan tâm đến đề tài, đồng nghiệp, gia đình và bạn bè tiếp tục có những ý kiến

đóng góp, giúp đỡ để đề tài được hoàn thiện hơn.

Một lần nữa tôi xin chân thành cám ơn!

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 21 tháng 09 năm 2018.

Tác giả

Nguyễn Thị Ngọc Hành

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là kết quả nghiên cứu của riêng tôi. Các dữ liệu,

kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa từng được công

bố trong bất kì công trình nghiên cứu nào khác.

Tác giả

Nguyễn Thị Ngọc Hành

MỤC LỤC

Trang phụ bìa

Lời cám ơn

Lời cam đoan

Mục lục

Danh mục các chữ viết tắt

Danh mục các bảng

MỞ ĐẦU.....................................................................................................................1

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KỸ NĂNG GIẢI QUYẾT XUNG ĐỘT

TÂM LÝ TRONG GIAO TIẾP VỚI BẠN BÈ CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC

CƠ SỞ.......................................................................................................................11

1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp

với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở............................................................. 11

1.1.1. Lịch sử nghiên cứu xung đột tâm lý và kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý

trong giao tiếp với bạn bè trên thế giới............................................................. 11

1.1.2. Lịch sử nghiên cứu xung đột tâm lý và kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý

trong giao tiếp với bạn bè ở Việt Nam............................................................... 15

1.2. Kỹ năng .......................................................................................................... 20

1.2.1. Khái niệm kỹ năng ................................................................................... 20

1.2 2. Đặc điểm kỹ năng .................................................................................... 24

1.2.3. Các giai đoạn hình thành và mức độ của kỹ năng .................................. 25

1.3. Xung đột tâm lý.............................................................................................. 28

1.3.1. Định nghĩa xung đột ................................................................................ 28

1.3.2. Định nghĩa xung đột tâm lý ..................................................................... 30

1.3.3. Phân loại xung đột tâm lý........................................................................ 32

1.4. Kỹ năng giải quyết xung đột.......................................................................... 37

1.4.1. Khái niệm kỹ năng giải quyết xung đột ................................................... 37

1.4.2. Biểu hiện của kỹ năng giải quyết xung đột.............................................. 38

1.5. Kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp của học sinh Trung học

Cơ sở ..................................................................................................................... 43

1.5.1. Đặc điểm tâm sinh lý của học sinh Trung học Cơ sở.............................. 43

1.5.2. Khái niệm kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp của học

sinh Trung học Cơ sở......................................................................................... 46

1.5.3. Biểu hiện kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp của học sinh

Trung học Cơ sở ................................................................................................ 47

1.5.4. Mức độ kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp của học sinh

Trung học Cơ sở. ............................................................................................... 48

1.5.5. Tiêu chí đánh giá kỹ năng giải quyết xung đột trong giao tiếp với bạn bè

của học sinh Trung học Cơ sở. .......................................................................... 48

1.6. Các yếu tố ảnh hưởng kỹ năng giải quyết xung đột trong giao tiếp với bạn bè

của học sinh Trung học Cơ sở............................................................................... 54

1.6.1. Yếu tố chủ quan ....................................................................................... 54

1.6.2. Yếu tố khách quan.................................................................................... 55

TIỂU KẾT CHƯƠNG 1..........................................................................................59

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG KỸ NĂNG GIẢI QUYẾT XUNG ĐỘT

TRONGGIAO TIẾP VỚI BẠN BÈ CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ

TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ......................................................................60

2.1. TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU..............................................................................60

2.1.1. Khách thể nghiên cứu.................................................................................. 60

2.1.2. Các giai đoạn nghiên cứu............................................................................ 61

2.2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU KỸ NĂNG GIẢI QUYẾT XUNG ĐỘT TÂM

LÝ TRONG GIAO TIẾP VỚI BẠN BÈ CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ

SỞ TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH. ...............................................................71

2.2.1. Đánh giá chung thực trạng kỹ năng gỉai quyết xung đột tâm lý trong giao

tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở...................................................... 71

a. Kỹ năng tìm kiếm người trung gian hòa giải.............................................. 73

b. Kỹ năng thỏa hiệp với bạn bè. ....................................................................... 76

c. So sánh kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè của

học sinh Trung học Cơ sở theo giới tính. .......................................................... 79

d. So sánh kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè của

học sinh Trung học Cơ sở theo khối lớp............................................................ 80

2.2.2. Một số yếu tố ảnh hưởng đến thực trạng kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý

trong giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở tại Thành phố Hồ Chí

Minh. ..................................................................................................................... 83

a. Yếu tố ảnh từ phía nhà trường. ...................................................................... 83

b. Yếu tố ảnh từ phía gia đình............................................................................ 87

2.3. Đánh giá tính khả thi một số biện pháp nhằm hình thành kỹ năng giải quyết

xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở tại

Thành phố Hồ Chí Minh. ...................................................................................... 91

2.3.1. Biện pháp từ phía nhà trường. ................................................................. 91

2.3.2. Biện pháp từ phía gia đình....................................................................... 96

TIỂU KẾT CHƯƠNG 2........................................................................................101

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...............................................................................102

TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................................105

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Trung học Cơ sở THCS

Thành phố Hồ Chí Minh TP.HCM

Điểm trung bình X

Độ lệch chuẩn Std

Xác suất thống kê kiểm nghiệm sự khác biệt P

Cao C

Thấp T

Trung bình TB

Ban giám hiệu BGH

Nhà xuất bản NXB

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1: Mẫu khách thể........................................................................................60

Bảng 2.2: Thực trạng kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè

của học sinh Trung học Cơ sở. ..................................................................................72

Bảng 2.3: Kỹ năng tìm kiếm người trung gian hòa giải của học sinh Trung học Cơ

sở tại Thành phố Hồ chí Minh...................................................................................73

Bảng 2.4: Kĩ năng thỏa hiệp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở tại Thành

phố Hồ Chí Minh.......................................................................................................76

Bảng 2.5: So sánh kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè

của học sinh Trung học Cơ sở theo giới tính.............................................................79

Bảng 2.6: So sánh kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè

của học sinh Trung học Cơ sở theo khối lớp.............................................................81

Bảng 2.7: Yếu tố ảnh hưởng từ phía nhà trường đến kỹ năng giải quyết xung đột

tâm lý trong giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở..............................83

Bảng 2.8: Yếu tố ảnh hưởng từ phía gia đình đến kỹ năng giải quyết xung đột tâm

lý trong giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở.....................................87

Bảng 2.9: Đánh giá tính khả thi biện pháp từ phía nhà trường đến kỹ năng giải

quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở.....91

Bảng 2.10: Đánh giá tính khả thi biện pháp từ phía gia đình đến kỹ năng giải quyết

xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở...............96

1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong thời kì đổi mới hiện nay, cùng với sự phát triển về mọi lĩnh vực của

đất nước, con người ngày càng văn minh hơn, có điều kiện và cơ hội để phát triển

và học hỏi nhiều hơn. Bên cạnh những thuận lợi về nhu cầu vật chất của xã hội và

nền khoa học văn minh phát triển, con người ngày càng phải đối mặt với những

thách thức lớn về sự thích nghi những thay đổi của môi truờng và xã hội. Ngày nay,

chúng ta, đặc biệt là học sinh Trung học Cơ sở, không những cần trau dồi tri thức

khoa học mà còn phải trang bị cho mình những kỹ năng thiết yếu nhằm ứng xử, đối

phó kịp thời, chuẩn xác với những xung đột, khó khăn về tâm lý trong giao tiếp với

con người, xã hội mà gần nhất đối với học sinh Trung học Cơ sở là mối quan hệ bạn

bè.

Các nhà triết học đã cho rằng nơi nào có con người sẽ xảy ra xung đột. Sự

xung đột ban đầu được biết đến với các hình thức bảo vệ quyền lợi cá nhân như:

bảo vệ nòi giống, lãnh thổ, chủ quyền,... Dựa trên cơ sở lí luận các nghiên cứu đi

trước, nhiều nhà khoa học, tâm lý học đã đưa ra các hướng nghiên cứu về thực trạng

xung đột, kỹ năng giải quyết xung đột,…Trong đó, những vấn đề về giải quyết xung

đột ở độ tuổi học sinh Trung học Cơ sở cũng được các nhà xã hội học và tâm lý học

quan tâm.

Tuổi học sinh Trung học Cơ sở là một giai đoạn phát triển đầy biến động của

một đời người. Đây là thời kỳ quá độ chuyển tiếp từ thế giới trẻ con sang thế giới

người lớn. Sự phát triển “nhảy vọt” về thể chất, sự thay đổi điều kiện sống và hoạt

động (học tập, giao tiếp, ...), nhất là sự trưởng thành về mặt sinh dục và sự thay đổi

vị thế trong gia đình, nhà trường và xã hội đã tạo điều kiện phát sinh nét cấu tạo tâm

lý mới trung tâm của tuổi học sinh Trung học Cơ sở: ý thức của học sinh Trung học

Cơ sở được hình thành và phát triển mạnh mẽ. Hoạt động chủ đạo ở lứa tuổi này là

hoạt động học tập và hoạt động giao tiếp với bạn bè. Trong hoạt động giao tiếp ở

tuổi học sinh Trung học Cơ sở có những thay đổi về chất so với hoạt động giao tiếp

ở tuổi học sinh tiểu học, đặc biệt trong giao tiếp với người lớn và bạn bè đồng trang

lứa. Giao tiếp mang tính chất tâm tình trở thành hoạt động chủ đạo của tuổi học sinh

2

Trung học Cơ sở. Vì vậy, trong giai đoạn tuổi học sinh Trung học Cơ sở, quan hệ

bạn bè chiếm một vị trí quan trọng trong lòng các em và mức độ ảnh hưởng đến

nhận thức và hành vi từ những xung đột với bạn bè là điều không thể tránh khỏi.

Xung đột với bạn bè, tập thể có thể thúc đẩy các em sửa chữa, hoàn thiện bản thân

để hoà nhập với bạn, nhưng cũng có thể khiến các em đau khổ, tổn thương về mặt

tâm lý, dẫn đến lệch lạc về nhận thức và hành vi: gia nhập nhóm bạn khác, nảy sinh

hành vi tiêu cực như phá phách, gây hấn, phạm tội và tệ nạn.

Một trong những biện pháp giúp các em có được sự hình thành và phát triển

đầy đủ về nhân cách là trang bị cho các em những kỹ năng cần thiết để tồn tại và

phát triển. Kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè là một

trong những kỹ năng quan trọng mà các em cần trau dồi và ứng dụng vào thực tiễn

một cách thành thục, linh hoạt và đúng đắn nhằm ứng phó trước nhiều tình huống

khác nhau trong cuộc sống.

Ngày nay, trên phương tiện thông tin đại chúng, khi nhắc đến học sinh Trung

học Cơ sở là nhắc đến các vấn đề bạo lực học đường, trầm cảm, bỏ học, gia nhập

nhóm tệ nạn, thậm chí nguy hiểm hơn là tự tử và trở thành tội phạm hình sự,..ngày

càng nổi cộm và lên đến mức báo động, đòi hỏi các nhà giáo dục, xã hội và tâm lý

quan tâm, can thiệp nhằm giúp các em có cuộc sống lành mạnh, đúng đắn và ý

nghĩa hơn. Những hậu quả đáng tiếc trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân như gia

đình, áp lực thành tích học học tập, điểm số hay đáng chú ý hơn là do xung đột với

bạn bè. Trước tình hình này, không chỉ các nước trên thế giới mà cả Việt Nam cũng

đã đưa ra nhiều dự án nhằm hạn chế những điều đáng tiếc trên, một trong những

biện pháp hiệu quả nhất là giáo dục kỹ năng sống, đặc biệt là kỹ năng giải quyết

xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè để các em có thể bảo vệ bản thân và các

mối quan hệ của mình trong cuộc sống.

Trên thực tiễn, một số nghiên cứu về xung đột, kỹ năng giải quyết xung đột

trong các mối quan hệ liên nhân cách như: Nghiên cứu “Giải quyết xung đột pháp

luật về thừa kế có yếu tố nước ngoài theo quy định của pháp luật Việt Nam trong

mối tương quan so sánh với pháp luật một số nước trên thế giới” của tác giả Phạm

Thành Tài (2011), “Xung đột tâm lý giữa cha mẹ và con lứa tuổi học sinh Trung

3

Học Cơ Sở về nhu cầu độc lập” của tác giả Đỗ Hạnh Nga (2014), vấn đề “Xử lí

xung đột giữa giáo viên và phụ huynh học sinh từ việc xử phạt học sinh” của tác giả

Đỗ Quốc Huy (2016), tác giả Trang Đặng Thị Thu (2016) đã nghiên cứu về “Xung

đột tâm lý vợ chồng trong gia đình tri thức trẻ trên địa bàn Hà Nội”, tác giả Nguyễn

Đức Mạnh (2017) nghiên cứu về “Kỹ năng giải quyết xung đột của công nhân công

ty cổ phần nhựa Bình Minh, tình Bình Dương” và vấn đề “Xung đột tâm lý trong

hoạt động vui chơi của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi” đã được nghiên cứu tổng quát bởi tác

giả Nguyễn Thị Hiền (2017)...Các nghiên cứu đều nhằm tìm hiểu lí luận, quan điểm

chung về vấn đề xung đột, kỹ năng giải quyết xung đột, các yếu tố ảnh hưởng của

kỹ năng giải quyết xung đột và từ đó đề xuất biện pháp can thiệp.

Thực tế, ngày này, chưa có nhiều trường trang bị kiến thức đến việc giáo dục

kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè đối với học sinh

Trung học Cơ sở. Bên cạnh đó, vẫn có một số trường đã chú trọng đến việc giáo dục

kỹ năng này cho các em, mặc dù chưa thống nhất các nội dung, biểu hiện của kỹ

năng này và việc giáo dục còn mang tính chất hình thức, hạn chế.

Ở Việt Nam, dưới góc độ nghiên cứu khoa học, kỹ năng giải quyết xung đột

tâm lý trong giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở chưa được nghiên

cứu nhiều. Phần lớn các nghiên cứu, dự án đều được thực hiện dưới dạng bài báo,

giáo dục, công tác xã hội. Đối với đối tượng học sinh Trung học Cơ sở, các nghiên

cứu về xung đột thường dừng lại ở việc đề xuất biện pháp giải quyết xung đột, chưa

đi sâu vào việc phân tích biểu hiện, đặc điểm của kỹ năng và tiêu chí đánh giá kỹ

năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè.

Trên cơ sở kế thừa những quan điểm, nghiên cứu đi trước về các vấn đề liên

quan đến xung đột, kỹ năng giải quyết xung đột và học sinh Trung học Cơ sở, tôi sẽ

nghiên cứu một khía cạnh của vấn đề kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao

tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở nhằm nghiên cứu thực trạng kỹ năng

giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp của học sinh Trung học Cơ sở tại Thành

phố Hồ Chí Minh để đưa ra cách nhìn tổng quát về thực trạng, nguyên nhân và từ

đó đề xuất biện pháp phát huy kỹ năng giải quyết xung đột của tuổi học sinh Trung

4

học Cơ sở, nhằm giúp các em giảm bớt áp lực trong quan hệ bạn bè và tạo điều kiện

thuận lợi cho sự phát triển đời sống tâm lý của các em.

Từ những lí do trên, tôi lựa chọn đề tài: Kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý

trong giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở tại Thành phố Hồ Chí

Minh.

2. Mục đích nghiên cứu

Nghiên cứu lý luận và thực trạng kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong

giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở tại Tp.HCM và tìm ra các yếu tố

ảnh hưởng đến kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè của

học sinh Trung học Cơ sở tại Tp.HCM.

3. Giả thuyết khoa học

- Kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp của học sinh Trung học Cơ sở

tại Thành phố Hồ Chí Minh gồm 2 kỹ năng thành phần là: kỹ năng tìm kiếm người

trung gian hòa giải, kỹ năng thỏa hiệp với bạn bè ở mức độ trung bình.

- Kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung

học Cơ sở có sự khác biệt ý nghĩa về mức độ hình thành kỹ năng giữa các khối lớp.

- Kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung

học Cơ sở của học sinh nữ tốt hơn học sinh nam.

4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

4.1. Đối tượng nghiên cứu

- Mức độ và biểu hiện kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn

bè.

4.2. Khách thể nghiên cứu

- Luận văn tiến hành nghiên cứu trên 310/400 học sinh cả 4 khối của 2 trường

Trung học Cơ sở: trường Trần Bội Cơ (quận 5) và trường Vĩnh Lộc B (Bình Chánh)

.5. Giới hạn phạm vi nghiên cứu

- Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu biểu hiện và mức độ kỹ năng giải quyết xung đột

tâm lý trong giao tiếp với bạn bè mà không nghiên cứu về Kỹ năng giải quyết xung

đột tâm lý trong học tập của học sinh Trung học Cơ sở.

5

- Đề tài chỉ nghiên cứu Kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn

bè của học sinh Trung học Cơ sở trên hai trường: trường Trung học Cơ sở Trần Bội

Cơ (quận 5) và trường Trung học Cơ sở Vĩnh Lộc B (quận Bình Chánh) lần lượt đại

diện cho khu vực nội thành và khu vực ngoại thành của Thành phố Hồ Chí Minh.

- Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao

tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở, chẳng hạn: sự thay đối tâm sinh lí,

năng lực của học sinh, cơ chế tâm lý xã hội, yếu tố ảnh hưởng từ phía gia đình, nhà

trường hay hoạt động truyền thông...Tuy nhiên, trong phạm vi nghiên cứu này,

chúng tôi chỉ tìm hiểu những yếu tố ảnh hưởng từ phía gia đình và nhà trường đến

kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung

học Cơ sở.

6. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Hệ thống một số vấn đề lý luận về kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao

tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh: khái

niệm kỹ năng, khái niệm kỹ năng giải quyết xung đột, mức độ và biểu hiện kỹ năng

giải quyết xung đột, các yếu tố ảnh hưởng kỹ năng giải giải quyết xung đột.

- Mô tả thực trạng kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao tiếp với bạn bè của

học sinh Trung học Cơ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh.

- Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong giao

tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh.

- Đề xuất một số biện pháp nhằm phát huy kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong

giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh.

7. Phương pháp nghiên cứu

7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận

- Nghiên cứu những vấn đề lý luận có liên quan đến nhiệm vụ của đề tài thông qua

sách, báo, tài liệu tham khảo và những công trình nghiên cứu có liên quan.

7.2 Phương pháp nghiên cứu thực tiễn

7.2.1.. Phương pháp nghiên cứu tài liệu văn bản.

a. Mục đích

6

Phương pháp nghiên cứu tài liệu văn bản nhằm góp phần xây dựng cơ sở lí luận của

đề tài.

b. Nội dung

Nghiên cứu những vấn đề có liên quan đến nhiệm vụ đề tài đã được đề cập từ trước

đến nay: khái niệm kỹ năng, khái niệm kỹ năng giải quyết xung đột, khái niệm xung

đột, khái niệm giao tiếp, mức độ và biểu hiện của kỹ năng giải quyết xung đột,

phương pháp nghiên cứu, luận chứng lí giải.

c. Cách tiến hành

Đọc các tài liệu viết về kỹ năng, kỹ năng giải quyết xung đột, xung đột, xung đột

trong giao tiếp, các vấn đề liên quan đến học sinh Trung học Cơ sở,... Phân tích, xử

lý, tổng kết thành cơ sở lí luận của đề tài.

7.2.2. Phương pháp quan sát

a. Mục đích

Phát hiện thực trạng về những biểu hiện kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong

giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở trong cuộc sống hằng ngày: giờ

ra chơi, buổi sinh hoạt lớp, sinh hoạt dưới cờ.

b. Nội dung

Phương pháp quan sát được sử dụng trong đề tài kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý

trong giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở nhằm thu thập thêm dữ liệu

cũng như củng cố các dữ liệu đã thu thập được thông qua phương pháp bảng hỏi.

Nội dung quan sát được chuẩn bị sẵn nhằm thu thập những nội dung cần thiết nhất

cho công trình nghiên cứu. Chủ yếu là quan sát có chủ định với những nội dung đã

chuẩn bị trước.

Địa điểm: Giờ ra chơi, buổi sinh hoạt lớp, sinh hoạt dưới cờ.

c. Cách tiến hành

Xây dựng hệ thống các mức độ biểu hiện kỹ năng giải quyết xung đột tâm lý trong

giao tiếp với bạn bè của học sinh Trung học Cơ sở.

Quan sát và đánh giá về biểu hiện của học sinh.

7.2.3. Phương pháp chuyên gia

a. Mục đích