Khảo sát các yếu tố dự đoán đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn trên bệnh nhân cao tuổi sau thay van độnh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ

ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

-------------------------------------

NGUYỄN MINH CHÂU

KHẢO SÁT CÁC YẾU TỐ DỰ ĐOÁN ĐẶT

MÁY TẠO NHỊP VĨNH VIỄN TRÊN

BỆNH NHÂN CAO TUỔI SAU THAY VAN

ĐỘNG MẠCH CHỦ QUA ỐNG THÔNG

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP BÁC SĨ NỘI TRÚ

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – Năm 2020

.

.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ

ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

-------------------------------------

NGUYỄN MINH CHÂU

KHẢO SÁT CÁC YẾU TỐ DỰ ĐOÁN ĐẶT

MÁY TẠO NHỊP VĨNH VIỄN TRÊN

BỆNH NHÂN CAO TUỔI SAU THAY VAN

ĐỘNG MẠCH CHỦ QUA ỐNG THÔNG

Chuyên ngành: Lão Khoa

Mã số: NT 62 72 20 30

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP BÁC SĨ NỘI TRÚ

HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: GS. TS. VÕ THÀNH NHÂN

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – Năm 2020

.

.

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu nêu trong

luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kì công trình nào khác.

Nguyễn Minh Châu

.

.

MỤC LỤC

MỤC LỤC

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.................................................................................... i

DANH MỤC BẢNG................................................................................................ iv

DANH MỤC BIỂU ĐỒ.............................................................................................v

DANH MỤC SƠ ĐỒ............................................................................................... vi

DANH MỤC HÌNH................................................................................................ vii

ĐẶT VẤN ĐỀ............................................................................................................1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU..................................................................4

1.1 HẸP VAN ĐỘNG MẠCH CHỦ ..........................................................................4

1.1.1 Định nghĩa hẹp van ĐMC: ............................................................................4

1.1.2 Dịch tễ học:....................................................................................................4

1.1.3 Nguyên nhân:.................................................................................................4

1.1.4 Mức độ hẹp van động mạch chủ ....................................................................5

1.1.5 Giai đoạn hẹp van động mạch chủ ................................................................6

1.1.6 Điều trị hẹp van ĐMC:..................................................................................8

1.2 THAY VAN ĐỘNG MẠCH CHỦ QUA ỐNG THÔNG ..................................11

1.3 MÁY TẠO NHỊP VĨNH VIỄN: .........................................................................14

1.3.1 Giới thiệu:....................................................................................................14

1.3.2 Chỉ định đặt máy tạo nhịp:..........................................................................15

1.3.3 Đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn sau TAVR.........................................................17

1.3.4 Các yếu tố dự đoán đặt MTNVV sau TAVR.................................................19

1.4 CÁC NGHIÊN CỨU ĐÃ THỰC HIỆN.............................................................20

1.4.1 Các nghiên cứu trong nước .........................................................................20

1.4.2 Các nghiên cứu nước ngoài.........................................................................21

CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...................25

2.1 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ............................................................................25

2.1.1 Dân số mục tiêu ...........................................................................................25

2.1.2 Dân số chọn mẫu .........................................................................................25

2.1.3 Tiêu chuẩn nhận vào....................................................................................25

.

.

2.1.4 Tiêu chuẩn loại trừ ......................................................................................25

2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................................................25

2.2.1 Thiết kế nghiên cứu......................................................................................25

2.2.2 Kỹ thuật chọn mẫu .......................................................................................26

2.2.3 Phương pháp thu thập số liệu......................................................................26

2.2.4 Các biến số nghiên cứu................................................................................28

2.2.5 Kiểm soát sai lệch số liệu ............................................................................37

2.2.6 Xử lý số liệu thống kê nghiên cứu................................................................38

2.2.7 Y đức nghiên cứu .........................................................................................39

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ.........................................................................................40

3.1 Đặc điểm dân số nghiên cứu:..............................................................................41

3.2 Tỷ lệ đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn sau TAVR: .....................................................47

3.3 Đặc điểm liên quan đến đặt MTNVV:................................................................48

3.3.1 Thời gian đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn:.........................................................48

3.3.2 Loại máy tạo nhịp vĩnh viễn: .......................................................................48

3.3.3 Chỉ định đặt MTNVV:..................................................................................49

3.4 Một số yếu tố liên quan đến đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn:...................................49

3.4.1 Đặc điểm dân số nghiên cứu: ......................................................................49

3.4.2 Đặc điểm điện tâm đồ trước thủ thuật:........................................................51

3.4.3 Đặc điểm siêu âm tim trước thủ thuật:........................................................53

3.4.4 Đặc điểm MDCT trước thủ thuật.................................................................55

3.4.5 Đặc điểm thủ thuật.......................................................................................57

3.4.6 Yếu tố liên quan đến đặt MTNVV:...............................................................59

CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN ......................................................................................61

4.1 Đặc điểm dân số nghiên cứu:..............................................................................61

4.2 Tỷ lệ đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn: .......................................................................67

4.3 Đặc điểm liên quan đến đặt MTNVV:................................................................69

4.3.1 Thời gian đặt máy tạo nhịp: ........................................................................69

4.3.2 Loại máy tạo nhịp vĩnh viễn: .......................................................................69

4.3.3 Chỉ định đặt MTNVV:..................................................................................70

4.4 Một số yếu tố liên quan đến đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn:...................................70

.

.

4.4.1 Đặc điểm dân số nghiên cứu: ......................................................................70

4.4.2 Đặc điểm điện tâm đồ trước thủ thuật:........................................................73

4.4.3 Đặc điểm siêu âm tim trước thủ thuật:........................................................75

4.4.4 Đặc điểm MDCT trước thủ thuật: ...............................................................79

4.4.5 Đặc điểm thủ thuật: .....................................................................................81

KẾT LUẬN..............................................................................................................83

KIẾN NGHỊ.............................................................................................................84

HẠN CHẾ ĐỀ TÀI..................................................................................................85

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

.

.

i

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

TIẾNG VIỆT:

Từ viết tắt Tên đầy đủ

Cs Cộng sự

ĐK Đường kính

ĐMC Động mạch chủ

ĐMV Động mạch vành

Gđ Giai đoạn

KTC Khoảng tin cậy

MTNVV Máy tạo nhịp vĩnh viễn

THA Tăng huyết áp

RLCN Rối loạn chức năng

TIẾNG ANH:

Từ viết tắt Tên đầy đủ

ACC/AHA American Heart Association/American College of Cardiology

Hội tim mạch Hoa kỳ/Trường môn tim mạch Hoa Kỳ

AVA Aortic valve area

Diện tích van động mạch chủ

.

.

ii

AVC Aortic valve cacium

Vôi hóa van động mạch chủ

FDA Food and Drug Administration

Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ

BMI Body mass index

Chỉ số khối cơ thể

COPD Chronic Obstructive Pulmonary Disease

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

IVSd Interventricular septum thickness at end-diastole

Vách liên thất thì tâm trương

IVSs Interventricular septum thickness at end-systole

Vách liên thất thì tâm thu

LVEDD Left ventricular end diastolic diameter

Đường kính thất trái cuối thì tâm trương

LVEF Left ventricular ejection fraction

Phân suất tống máu thất trái

LVESD Left ventricular end systolic diameter

Đường kính thất trái cuối thì tâm thu

LVOT Left ventricular outflow tract

Đường ra thất trái

.

.

iii

LVPWd Left ventricular posterior wall thickness at end-diastole

Độ dày thành sau thất trái cuối thì tâm trương

LVPWs Left ventricular posterior wall thickness at end-systole

Độ dày thành sau thất trái cuối thì tâm thu

MDCT Multidetector computed tomography

Chụp cắt lớp vi tính đa dãy

OR Odds ratio

Tỷ số số chênh

RR Relative risk

Nguy cơ tương đối

SAVR Surgical aortic valve replacement

Phẫu thuật thay van động mạch chủ

STS PROM The society of thoracic surgeons predicted risk of mortality

Tiên đoán nguy cơ tử vong theo hội phẫu thuật lồng ngực

TAVR Transcatheter aortic valve replacement

Thay van động mạch chủ qua ống thông

.

.

iv

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1: Đánh giá mức độ hẹp van ĐMC.........................................................6

Bảng 1.2: Giai đoạn của hẹp khít van ĐMC ......................................................7

Bảng 1.3: Lựa chọn TAVR và SAVR ở bệnh nhân hẹp khít van ĐMC ........10

Bảng 1.4: Đánh giá nguy cơ kết hợp STS PROM, suy yếu, suy hệ thống cơ

quan và trở ngại cụ thể thủ thuật .....................................................................11

Bảng 1.5: Chỉ định máy tạo nhịp ở bệnh nhân nhịp chậm liên tục................15

Bảng 1.6: Chỉ định máy tạo nhịp ở bệnh nhân ghi nhận nhịp chậm không liên

tục .........................................................................................................................16

Bảng 1.7: Chỉ định máy tạo nhịp ở bệnh nhân blốc nhánh ............................17

Bảng 1.8: Đặt máy tạo nhịp sau phẫu thuật, TAVR, ghép tim ......................18

Bảng 1.9: Các nghiên cứu thay van ĐMC qua ống thông tại Việt Nam........20

Bảng 1.10: Tỷ lệ đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn sau TAVR.................................21

Bảng 1.11: Đặc điểm MTNVV sau TAVR........................................................22

Bảng 1.12: Các yếu tố dự đoán đặt MTNVV sau TAVR ................................23

Bảng 3.1: Mối liên quan giữa đặc điểm dân số và đặt MTNVV.....................49

Bảng 3.2: Mối liên quan giữa đặc điểm điện tâm đồ và đặt MTNVV ...........51

Bảng 3.3: Mối liên quan giữa đặc điểm siêu âm tim và đặt MTNVV............53

Bảng 3.4: Mối liên quan giữa đặc điểm MDCT và đặt MTNVV ...................55

Bảng 3.5: Mối liên quan giữa đặc điểm thủ thuật và đặt MTNVV................57

Bảng 3.6: Tổng hợp các yếu tố liên quan đến đặt MTNVV............................59

.

.

v

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1: Tuổi dân số nghiên cứu .................................................................41

Biểu đồ 3.2: Tỷ lệ giới tính .................................................................................41

Biểu đồ 3.3: Mức độ khó thở theo NYHA ........................................................42

Biểu đồ 3.4: Tiền căn dân số nghiên cứu ..........................................................43

Biểu đồ 3.5: Chủ nhịp dân số nghiên cứu.........................................................43

Biểu đồ 3.6: Kích thước buồng tim và thành tim.............................................44

Biểu đồ 3.7: Loại van ĐMC ...............................................................................45

Biểu đồ 3.8: Tỷ lệ đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn..................................................47

Biểu đồ 3.9: Loại MTNVV được dùng..............................................................48

Biểu đồ 3.10: Chỉ định đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn .........................................49

Biểu đồ 3.11: Tỷ lệ đặt MTNVV tương ứng với số lượng yếu tố nguy cơ .....60

.

.