Khảo sát các tính chất cơ - lý của compozit Cu - TiC chế tạo bằng phương pháp luyện kim bột

Nguyen H6ng Kong va org Tap chi KHOA HQC & CONG NGHE 132(02): 123- 127

KHAO SAT CAC TINH CHA T CO - LY CUA COMPOZIT Cu - TiC CHE TAO

BANG PHirONG PHAP LUYEN KIM BOT

Nguyin H6ng Kong', Vu Lai Hoang'' , D^ng Qu6c Kh^nh^ Tr^n VSn SoV

^Truong Dgi hoc Ky thudt cong nghiep - DH That Nguyen.

^Trudng Dai hoc Bdch khoa Hd Not. ^Cao ddng nghe ca dien luyen kim Thdi nguyen

TOM TAT

D6ng (Cu) \k kim loai c6 tinh ddn dien, ddn nhiet t6t nSn dugc ling dung rOng rSi trong vdt li^u kj

thuat dien. Tuy nhien, do do b6n, d6 ciing vd kha nang chiu mdi mon khong cao lam han che kha

nSng su dung ciia chiing. Bai bdo nay trinh bdy nghien ciiu su dnh huang cua ham lugng va kich

thuoc hat cacbit titan (TiC) tai ca - ly tinh ciia compozit nen dong c6t h^t TiC tong hgp bdng

phuong phdp luyen kim bgt. Cdc kSt qua thu dugc cho thay ham lugng vd kich thuac hat TiC co

dnh huong msinh den do xop, d6 bSn cung nhu do dan dien ciia vat liSu. Cong nghe ep diin ngugi

lam giam dO x6p vd tang dO bin, do ddn di6n ciia compozit Cu-TiC.

Tii' khoa: Compozit nin kim logi; ip diin ngugi; Tinh chdt co - ly.

DAT VAN DE

Cotnpozit nen ddng c6t hat ceramic da dugc

nghien ciiu trong nhieu nhung nam gan day

[1-3]. Cacbit titan (TiC) la loai c6t dugc su

dung rong rai de che tao compozit nen kim

loai (Cu, Fe, Al Ti,...) do co dg ben , do cung

cao, chiu mai mon tot, nhiet do nong chay cao

va dac biet no co do dan dien kha cao cho n6n

it anh huong den tinh chat dien cua compozit

[1-7].

Compozit n^n Cu c6t hat TiC la loai compozit

hoa b6n phan tan. Pha c6t TiC phan tan vao

trong nSn dong dong vai tro lam ham chuyen

dgng ciia lech hoac hoa ben gian tiep nhcr can

tro qua trinh ket tinh lai sau bien dang deo va

xii ly nhiet. C6t hat TiC kgt hgp voi n6n Cu

nhd lire ma sat giira chung. Khi mat tiep xiic

CO do nham lan thi compozit c6 lien ket n8n

c6t bin virng.

Ngay nay, TiC la loai c6t dugc su dung rgng

rai d6 chS tao compozit nen kim loai (Cu, Fe,

Al va Ti) do co dg ben, do cirng cao, do mai

mon t6t, nhiet do nong chay cao va dac biet

no CO do dan dien kha tot so voi cac loai cot

cacbit, oxit khac cho nen it anh huong dgn

tinh chat dien cua compozit [2, 5, 7].

Cong nghe ep dun dugc ap dung cho cac vat

lieu phii hgp vai bien dang ngugi nhu thiec.

Tel: 0912

kem, dong, nhom va hgp kim cua chung, thep

cacbon thap va dugc sir dung de san xuat cac

san pham rong va hinh dang dac biet [3]. Sau

bien dang do ben va do ciing ciia kim loai tang

len trong khi do deo giam di. So voi ep dim

nong thi ep diin ngugi cho san pham co co tinh

va be mat tot hon, khong bi oxy hoa [6].

Trong nghien cuu nay, viec khao sat dong

thai anh huang ciia c6t hat TiC va ep dim

ngugi den tinh chSt vat ly cua compozit nen

dong cot hat TiC nhu do dan dien, do ben

keo, do ben nen va d6 mai mon se dugc tim

hieu va danh gia. De co the khao sat dugc

dong thai cac moi quan he voi s6 lugng thi

nghiem it nhat, phuong phap quy hoach toan

hgc thuc nghiem dugc sir dung co the giam

thieu so cac thi nghiem phai thuc hi$n.

THUC NGHIEM

Nguyen lieu ban dau

Nguyen lieu dugc sii dung gom:

- Bot dong CO xuat xii tii Tning^ Quoc c6 do

sach tren 99,5% voi kich thuoc < 10 pm. -

Bgt TiC dugc tong hgp bing phuong phap

nghign nang lugng cao tir hon hgp Ti02 va

mugi than co kich thuac hat < 5 pm [8],

Chi tao compozit nen Cu c6t hat TiC bdng

phuang phdp luyen kim bgt

Quy trinh nghien ciiu dugc lira chgn va trinh

bay tren hinh 1.

123