Khảo sát các điều kiện tối ưu xây dựng qui trình xác định đồng thời Trichlorthene ( TCE ) và Tetrachlorethene (PCE )

T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(44) Tập 2/N¨m 2007

48

Kh¶o s¸t c¸c ®iÒu kiÖn tèi −u x©y dùng quy tr×nh x¸c ®Þnh

®ång thêi Trichlorethene (TCE) vµ Tetrachlorethene (PCE)

b»ng m¸y s¾c kÝ khÝ khèi phæ GC/MS; ¸p dông ph©n tÝch m«i tr−êng

NguyÔn §¨ng §øc - NguyÔn ThÞ Thu H−¬ng (Khoa Khoa häc Tù nhiªn & Xk héi - §H Th¸i Nguyªn) –

NguyÔn ThÞ Ph−¬ng Th¶o (ViÖn C«ng nghÖ M«i tr−êng - ViÖn KH & CN ViÖt Nam)-

NguyÔn ThÞ ¸nh TuyÕt (Tr−êng §¹i häc Y khoa -§H Th¸i Nguyªn )

1. Më ®Çu

Ngµy nay sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ ngµy cµng

nhanh ®, vµ cµng t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn m«i tr−êng sèng cña con ng−êi. C¸c chÊt th¶i v« c¬

nh− c¸c kim lo¹i nÆng Hg, Cd, As, Cu, Pb… ; c¸c hîp chÊt h÷u c¬ dÔ bay h¬i nh− Trichlorethene

(TCE), Tetrachlorethene (PCE) cã mÆt trong n−íc th¶i vµ khÝ th¶i cña mét sè nhµ m¸y thuéc c¸c

ngµnh c«ng nghiÖp nh−: dÖt may, tÈy röa, c«ng nghÖ s¬n… lµ nh÷ng chÊt g©y « nhiÔm nguån

n−íc. §, cã nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ ®éc tÝnh cña TCE vµ PCE ®èi víi con ng−êi vµ ®éng

vËt, ®ång thêi ®¸nh gi¸ møc ®é ph¸t th¶i cña chóng trong m«i tr−êng ®Êt, n−íc, kh«ng khÝ [1],

[2]. §, cã nhiÒu ph−¬ng ph¸p t¸ch chiÕt x¸c ®Þnh TCE vµ PCE b»ng dung m«i h÷u c¬ [3] vµ vi

chiÕt pha r¾n [5].

Nh»m môc ®Ých b¶o vÖ søc khoÎ con ng−êi vµ ®¸nh gi¸ sù cã mÆt cña TCE vµ PCE trong

n−íc, chóng t«i nghiªn cøu ®Ò tµi: “Kh¶o s¸t c¸c ®iÒu kiÖn tèi −u x©y dùng quy tr×nh x¸c ®Þnh

®ång thêi Trichlorethene (TCE) vµ Tetrachlorethene (PCE) b»ng m¸y s¾c kÝ khÝ khèi phæ

GC/MS; ¸p dông ph©n tÝch m«i tr−êng".

2. Thùc nghiÖm

2.1. ThiÕt bÞ, dông cô, hãa chÊt

§Ò tµi ®−îc nghiªn cøu trªn hÖ thèng m¸y s¾c ký khÝ khèi phæ GC/MS (QP-2010

Shimadzu) t¹i ViÖn C«ng nghÖ M«i tr−êng - ViÖn Khoa häc – C«ng nghÖ ViÖt Nam. Ngoµi ra

cßn dïng c¸c thiÕt bÞ kh¸c nh− pH - meter; c©n ph©n tÝch Mettler; tñ sÊy. Ho¸ chÊt ®−îc sö dông

lµ: C¸c dung dÞch chuÈn Trichloroethene, Tetrachloroethene vµ Diclometan lo¹i p.a lµm chÊt néi

chuÈn (Merck) ; khÝ Nit¬, Heli s¹ch ®é tinh khiÕt 99,9995 % (Merck), NaCl (p.a) (Merck);

Methanol (p.a).

2.2. §iÒu kiÖn ph©n tÝch trªn m¸y GC/ MS

a, C¸c th«ng sè tèi −u ®−îc lùa chän trong ph©n tÝch TCE, PCE trªn GC/ MS

ThÓ tÝch b¬m mÉu: 500 µl, ¸p suÊt 120 kPa ; ®iÖn thÕ Detector 1,2 kv ; tèc ®é dßng khÝ:

24.3 ml/ phót ~ tèc ®é dßng khÝ ; tèc ®é cét s¾c ký 1.94 ml/phót ~ tèc ®é khÝ mang... ChÕ ®é

ph©n tÝch SCAN, SIM.

b, X¸c ®Þnh thêi gian l−u

Trong s¾c ký khÝ, thêi gian l−u cña pic lµ ®¹i l−îng ®Þnh tÝnh cho chÊt cÇn t¸ch, qua viÖc

so s¸nh thêi gian l−u cña cÊu tö cÇn x¸c ®Þnh víi chÊt chuÈn, cho thÊy thêi gian l−u DCM lµ 2,2

phót, SIM trong kho¶ng 1.5 – 3 phót, TCE lµ 4,2 phót, SIM trong kho¶ng thêi gian tõ 3 – 5 phót,

PCE lµ 5,8 phót, SIM trong kho¶ng 5 – 8 phót.