Kế toán thanh toán không dùng tiền mặt - nghiên cứu tại ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam - phòng giao dịch khu công nghiệp Amata, 2022

NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------

PHAN THỊ LAN ANH

KẾ TOÁN THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT - NGHIÊN

CỨU TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI

THƢƠNG VIỆT NAM – PHÕNG GIAO DỊCH KHU CÔNG

NGHIỆP AMATA

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN

MÃ SỐ: 7340301

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022

ii

NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------

PHAN THỊ LAN ANH

KẾ TOÁN THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT - NGHIÊN

CỨU TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƢƠNG

VIỆT NAM – PHÕNG GIAO DỊCH KHU CÔNG NGHIỆP AMATA

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN

MÃ SỐ: 7340301

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHÓA LUẬN

TS. NGUYỄN QUỲNH HOA

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022

iii

TÓM TẮT

Thực hiện nghiên cứu đề tài “Kế toán thanh toán không dùng tiền mặt – Nghiên

cứu tại ngân hàng thƣơng mại cổ phần ngoại thƣơng Việt Nam – Phòng giao dịch khu

công nghiệp Amata với mục tiêu phân tích thực trạng công tác kế toán thanh toán không

dùng tiền mặt tại ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam – Phòng Giao dịch Khu công

nghiệp Amata từ đó đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác kế toán thanh toán không dùng

tiền mặt trong thời gian tới. Tác giả đã sử dụng các phƣơng pháp nghiên cứu định tính

trong đó sử dụng linh hoạt các công cụ nghiên cứu nhƣ phỏng vấn, quan sát, thu thập số

liệu để thực hiện nghiên cứu của mình. Nghiên cứu hiện đƣợc thực hiện tại Vietcombank

phòng giao dịch khu công nghiệp Amata vào năm 2022. Trong khóa luận, tác giả đã đúc

kết đƣợc đƣợc những ƣu điểm nhƣ công tác xử lý nhanh chóng, chính xác, đầy đủ và

đúng với các quy định của Ngân hàng nhà nƣớc ban hành; thì công tác này cũng có

những hạn chế nhất định. Lƣợng khách hàng ngày càng phát triển kéo theo khối lƣợng

công việc xử lý tại quầy ngày càng tăng, tuy nhiên, bộ phận Kế toán giao dịch tại ngân

hàng lại phân chia công việc không hợp lý dẫn tới việc kế toán phải làm cùng lúc nhiều

nghiệp vụ. Bên cạnh đó, các nhân tố khác nhƣ việc luân chuyển chứng từ để xét duyệt

chậm, thiếu biểu mẫu nghiệp vụ hay phần mềm kế toán sử dụng bị lỗi và rớt mạng

thƣờng xuyên… cũng đƣợc xem là những hạn chế điển hình ảnh hƣởng đến năng suất của

công tác kế toán thanh toán không dùng tiền mặt tại ngân hàng. Trên cơ sở đó tác giả sẽ

đề xuất một số giải pháp đƣợc đƣa ra nhƣ bổ sung biểu mẫu liên tục, phân công nhiệm vụ

rõ ràng và hợp lý, xây dựng lại các mức phê duyệt nhằm tránh tình trạng chứng từ luân

chuyển chậm do xét duyệt. Bên cạnh đó, các biện pháp này còn nâng cao năng suất, hiệu

quả và tính liên kết giữa các bộ phận với nhau.

iv

ABSTRACT

Conduct research on the topic "Non-cash payment accounting - Research at Joint

Stock Commercial Bank for Foreign Trade of Vietnam - Transaction Office of Amata

Industrial Park with the goal of analyzing the current situation of payment accounting

non-cash at Joint Stock Commercial Bank for Foreign Trade of Vietnam - Amata

Industrial Park Transaction Office, thereby proposing solutions to improve non-cash

payment accounting in the near future. The author has used qualitative research methods,

which flexibly used research tools such as interviews, observations, and data collection to

carry out his research. The research is currently being carried out at Vietcombank,

transaction office of Amata industrial park in 2022. In the thesis, the author has

summarized advantages such as quick, accurate, complete and correct processing of

documents. regulations promulgated by the State Bank; This work also has certain

limitations. The growing number of customers leads to an increasing amount of work at

the counter, however, the Transaction Accounting department at the bank divides the

work inappropriately, leading to accountants having to do it at the same time. many

professions. Besides, other factors such as slow circulation of documents for review and

approval, lack of business forms or faulty accounting software and frequent network

failures... are also considered as typical limitations affecting their influence. on the

productivity of non-cash accounting work at banks. On that basis, the author will propose

some solutions such as adding continuous forms, assigning clear and reasonable tasks,

rebuilding approval levels to avoid slow circulation of documents. by review. In addition,

these measures also improve productivity, efficiency and interoperability between

departments.

v

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan khóa luận này là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi và chƣa

đƣợc công bố trong bất cứ một công trình nghiên cứu nào khác. Các số liệu, nội dung

trình bày trong khóa luận này là hoàn toàn trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Tôi xin

chịu trách nhiệm về đề tài nghiên cứu của mình

TP. Hồ Chí Minh, ngày 30 tháng 05 năm 2022

Tác giả

Phan Thị Lan Anh

vi

LỜI CẢM ƠN

Lời đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn đến Quý thầy cô thuộc Khoa Kế toán –

Kiểm toán của trƣờng Đại học Ngân Hàng thành phố Hồ Chí Minh đã truyền đạt

lại cho em những kiến thức quý báu, giúp em có thể hoàn thành tốt khóa luận này

và làm hành trang cho công việc tƣơng lai.

Tiếp đến, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến Cô Nguyễn Quỳnh Hoa –

giảng viên hƣớng dẫn của em, cảm ơn cô đã giành nhiều thời gian đồng hành cùng

em trong suốt quá trình thực hiện khóa luận, tận tâm tận lực hỗ trợ giúp em hoàn

thành khóa luận tốt nghiệp của mình.

Với vốn kiến thức còn hạn hẹp nên bài báo cáo không tránh khỏi những

thiếu sót, em rất mong nhận đƣợc những ý kiến đóng góp từ Quý thầy cô giúp em

có thêm hành trang cũng nhƣ sự tự tin để bƣớc vào con đƣờng sự nghiệp của mình.

Sau cùng, em xin chúc toàn thể Quý thầy cô luôn dồi dào sức khỏe, hạnh

phúc và thành công trong cuộc sống.

Em xin chân thành cảm ơn.

TP. Hồ Chí Minh, ngày 30 tháng 05 năm 2022

Tác giả

Phan Thị Lan Anh

vii

MỤC LỤC

TÓM TẮT ........................................................................................................ii

ABSTRACT .......................................................................................................iv

LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... v

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ...........................................................................xii

DANH MỤC BẢNG ............................................................................................xiii

DANH MỤC SƠ ĐỒ ...........................................................................................xiv

DANH MỤC HÌNH.............................................................................................. xv

PHẦN MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1

1. TÍNH CẤP THIẾT VÀ LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI .............................................. 1

2. MỤC TIÊU ĐỀ TÀI ........................................................................................... 2

2.1 Mục tiêu tổng quát .......................................................................................... 2

2.2 Mục tiêu cụ thể................................................................................................ 2

3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU.................................................................................. 2

4. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU.................................................. 3

4.1 Đối tƣợng nghiên cứu: .................................................................................... 3

4.2 Phạm vi nghiên cứu: ....................................................................................... 3

5. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................................... 3

6. Ý NGHĨA ĐỀ TÀI.............................................................................................. 4

7. TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU TRƢỚC ĐÂY ....................................... 4

8. KẾT CẤU KHÓA LUẬN................................................................................... 5

CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN THANH TOÁN KHÔNG

DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI.............................................. 7

1.1 CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT. 7

1.1.1 Khái niệm về ngân hàng thƣơng mại ..................................................... 7

1.1.2 Vai trò của ngân hàng thƣơng mại ......................................................... 7

1.1.3 Khái niệm thanh toán không dùng tiền mặt ........................................... 7

viii

1.1.4 Vai trò của thanh toán không dùng tiền mặt .......................................... 9

1.1.4.1 Đối với nền kinh tế .......................................................................... 9

1.1.4.2 Đối với ngân hàng............................................................................ 9

1.1.4.3 Đối với khách hàng.......................................................................... 9

1.1.5 Đặc điểm của thanh toán không dùng tiền mặt.................................... 10

1.2 NHỮNG QUY ĐỊNH TRONG THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN

MẶT .................................................................................................................... 10

1.2.1 Cơ sở pháp lý của hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt:............. 10

1.2.2 Các quy định chung về thanh toán không dùng tiền mặt..................... 12

1.2.2.1 Đối tƣợng áp dụng: ........................................................................ 12

1.2.2.2 Phạm vi áp dụng: ........................................................................... 12

1.3 CÁC HÌNH THỨC THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI

NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI..................................................................................... 12

1.3.1 Thanh toán bằng Séc ............................................................................ 13

1.3.1.1 Khái niệm....................................................................................... 13

1.3.1.2 Đặc điểm........................................................................................ 13

1.3.1.3 Thủ tục ........................................................................................... 15

1.3.2 Thanh toán bằng Ủy nhiệm chi ............................................................ 16

1.3.2.1 Khái niệm....................................................................................... 16

1.3.2.2 Đặc điểm........................................................................................ 16

1.3.2.3 Quy trình ........................................................................................ 17

1.3.3 Thẻ thanh toán tại ngân hàng ............................................................... 18

1.3.3.1 Khái niệm....................................................................................... 18

1.3.3.2 Đặc điểm........................................................................................ 19

1.3.3.3 Quy trình ........................................................................................ 20

1.4 KẾ TOÁN THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT....................... 21

1.4.1 Khái niệm ............................................................................................. 21

ix

1.4.2 Chứng từ kế toán .................................................................................. 21

1.4.3 Tài khoản sử dụng và nội dung kết cấu của một số tài khoản ............. 21

1.4.3.1 Tài khoản kế toán liên quan:.......................................................... 21

1.4.3.2 Nội dung và kết cấu của các tài khoản .......................................... 22

1.4.4 Phƣơng pháp kế toán trong thanh toán không dùng tiền mặt .............. 23

1.4.4.1 Kế toán thanh toán bằng Séc.......................................................... 23

1.4.4.2 Hạch toán ....................................................................................... 24

1.4.4.3 Kế toán thanh toán bằng Ủy nhiệm chi ......................................... 24

1.4.4.4 Kế toán thanh toán bằng thẻ .......................................................... 25

CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN THANH TOÁN

KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƢƠNG VIỆT

NAM – PGD KHU CÔNG NGHIỆP AMATA............................................................. 28

2.1 GIỚI THIỆU VỀ NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƢƠNG VIỆT NAM –

PHÒNG GIAO DỊCH KHU CÔNG NGHIỆP AMATA............................................... 28

2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng

Việt Nam .............................................................................................................. 28

2.1.2 Khái quát về Vietcombank – Phòng Giao dịch Khu công nghiệp Amata

.............................................................................................................. 31

2.1.3 Kết quả hoạt động tại Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam –

PGD KCN Amata ....................................................................................................... 32

2.2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN THANH TOÁN KHÔNG

DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI

THƢƠNG VIỆT NAM – PHÒNG GIAO DỊCH KHU CÔNG NGHIỆP AMATA..... 34

2.2.1 Tổ chức công tác kế toán tại Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt

Nam – Phòng Giao dịch KCN Amata......................................................................... 34

2.2.1.1 Tổ chức bộ máy kế toán của ngân hàng......................................... 34

2.2.1.2 Hình thức kế toán tại ngân hàng .................................................... 34