Hợp tác an ninh giữa tỉnh Nghệ An (Việt Nam) và tỉnh Xiêng Khoảng (Lào) từ năm 1991 đến năm 1995

H‘œP TAŸC AN NINH GI÷’A TÆNH NGHEƒ AN

(VIEƒT NAM) VAÿ TÆNH XIE¬NG KHOA¤NG (LAÿO)

T÷ÿ NA M 1991 —E£N NA M 1995

TR÷‘NG VA N BÕNH*

N

ghe‰ An co˘ chung ÒˆÙ¯ng bie‚n giÙ˘i

vÙ˘i ba tÊnh cu˚a nˆÙ˘c baÔn La¯o

(Bo‚likhaÍmxay, Xie‚ng Khoa˚ng, Hu˚a PhaÍn￾da¯i 419 km), trong Òo˘ co˘ 129,5 km ÒˆÙ¯ng

bie‚n vÙ˘i tÊnh Xie‚ng Khoa˚ng. Nghe‰ An co˘

cˆ˚a khaÂu quo·c te· Na‰m CaÈn va¯ cˆ˚a khaÂu

quo·c gia Thanh Thuy˚, co˘ quo·c lo‰ 7, 46, 48

va¯ nhie‡u ÒˆÙ¯ng kha˘c qua nˆÙ˘c baÔn La¯o.

—Úa hÏnh rˆ¯ng nu˘i hieÂm trÙ˚, thÙ¯i tie·t khÌ

ha‰u khaÈc nghie‰t, nhˆng co˘ vÚ trÌ chie·n lˆÙÔc

ve‡ quo·c pho¯ng-an ninh. Nha‚n da‚n hai be‚n

bie‚n giÙ˘i chu˚ ye·u la¯ da‚n to‰c thieÂu so·, ma‰t

Òo‰ thˆa thÙ˘t, ÒÙ¯i so·ng kinh te· kho˘ khaÍn,

co˘ mo·i quan he‰ da‚n to‰c, tha‚n to‰c, do¯ng hoÔ

la‚u ÒÙ¯iÖ Ke tˆ¯ khi ta˘i la‰p tÊnh (8-1991),

trong Òie‡u kie‰n lÚch sˆ˚ mÙ˘i, quan he‰ giˆıa

hai tÊnh Nghe‰ An-Xie‚ng Khoa˚ng ÒˆÙÔc

na‚ng le‚n toa¯n die‰n, xem Òo˘ vˆ¯a la¯ nhie‰m

vuÔ quo·c te·, vˆ¯a la¯ lÙÔi Ìch kinh te·, chÌnh trÚ

cu˚a mo„i ÒÚa phˆÙng. Trong quan he‰ hÙÔp

ta˘c, mo‰t trong nhˆıng lÛnh vˆÔc thˆÙ¯ng

xuye‚n ÒˆÙÔc hai tÊnh ÒaÎc bie‰t quan ta‚m la¯

an ninh bie‚n giÙ˘i.

1. Va¯i ne˘t ve‡ bie‚n giÙ˘i Vie‰t - La¯o va¯

Nghe‰ An - Xie‚ng Khoa˚ng

Bie‚n giÙ˘i va¯ an ninh bie‚n pho¯ng ÒˆÙÔc

laınh ÒaÔo hai nˆÙ˘c Vie‰t Nam-La¯o ÒaÎc bie‰t

quan ta‚m. Trong ba·t cˆ˘ hoa¯n ca˚nh na¯o,

mo„i ngˆÙ¯i da‚n Òe‡u tha·y roı bie‚n giÙ˘i la¯

ìphe‚n da‰uî, la¯ nÙi ìquan ye·uî va¯ coi vie‰c

ba˚o ve‰ bie‚n cˆÙng la¯ nhie‰m vuÔ quan troÔng

ha¯ng Òa‡u, co˘ tÌnh cha·t so·ng co¯n cu˚a Òa·t

nˆÙ˘c. Va·n Òe‡ bie‚n giÙ˘i ta˘c Òo‰ng trˆÔc tie·p

Òe·n ÒˆÙ¯ng lo·i chÌnh sa˘ch Òo·i ngoaÔi cu˚a

—a˚ng va¯ Nha¯ nˆÙ˘c, Òe·n ta‚m tˆ nguye‰n

voÔng, tÏnh Òoa¯n ke·t hˆıu nghÚ giˆıa hai nˆÙ˘c

Vie‰t-La¯o no˘i chung va¯ nha‚n da‚n Nghe‰ An￾Xie‚ng Khoa˚ng no˘i rie‚ng.

Tˆ¯ cuo·i the· kÊ XIX Òe·n naÍm 1945, ranh

giÙ˘i ha¯nh chÌnh giˆıa ca˘c xˆ˘ trong —o‚ng

DˆÙng thuo‰c Pha˘p ÒˆÙÔc hÏnh tha¯nh tre‚n

thˆÔc te·. Theo Òo˘, ranh giÙ˘i giˆıa ca˘c xˆ˘ BaÈc

KÏ, Trung KÏ va¯ Ai Lao ÒˆÙng nhie‚n trÙ˚

tha¯nh bie‚n giÙ˘i cu˚a hai nˆÙ˘c Vie‰t-La¯o. —a‚y

kho‚ng pha˚i la¯ ÒˆÙ¯ng bie‚n giÙ˘i chÌnh thˆ˘c

ÒˆÙÔc hoaÔch ÒÚnh baËng ca˘c hie‰p ˆÙ˘c va¯ caÈm

mo·c theo lua‰t pha˘p. Do ÒˆÙÔc hÏnh tha¯nh

tre‚n thˆÔc te·, tra˚i qua qua˘ trÏnh qua˚n lÌ la‚u

da¯i, ne‚n pha‡n lÙ˘n ÒˆÙ¯ng bie‚n giÙ˘i Òo˘ ÒˆÙÔc

chÌnh quye‡n ÒÚa phˆÙng va¯ nha‚n da‚n hai

be‚n thˆ¯a nha‰n.

Sau naÍm 1945, leı ra hai nˆÙ˘c co˘ the gia˚i

quye·t va·n Òe‡ na¯y, nhˆng do thˆÔc da‚n Pha˘p

quay trÙ˚ laÔi xa‚m lˆÙÔc Vie‰t Nam va¯ La¯o

ne‚n va·n Òe‡ chˆa ÒˆÙÔc ÒaÎt ra. —e·n nga¯y 10-

* Ths. TrˆÙng VaÍn BÌnh, TrˆÙ¯ng —aÔi hoÔc Co‚ng nghie‰p tha¯nh pho· Ho‡ ChÌ Minh