Học giả nguyễn văn tố - người tham gia sáng lập, hội trưởng hội truyền bá quốc ngữ ở việt nam

J ^

HOC GIA NGUYEN VAN TO - •

NGUdi THAM GIA SANG LAP, HOI TRUdNG

HOI TRUYEN BA QUOC NGtl 6 VIET NAM

TRAN DU C CUdNG*

Trong qua trinh lanh dao nhan dan

Viet Nam tien hanh cudc each

mang giai phdng dan tdc va khang chien

chdng xam Ifldc, Dang Cdng san Viet Nam

da rat thanh cdng trong viec thtic hien

chien Iflclc dai doan ket toan dan. Do cd

chien Ifldc va chfnh sach dung dan, Dang

da tap hdp va ddng vien dUdc ddi ngfl ddng

dao cac nhan sT, tri thflc yeu nflde tham

gia tich cflc vao cac linh vfle chinh tri, van

hda, xa hdi vdi muc lieu cao nhat la giai

phdng dan tdc, gianh lai ddc lap, tU do va

thd'ng nha't Td qud'c. Nhieu ngUdi trong so'

cac nhan sT, trf thflc yeu nUdc da trd thanh

nhflng tam gfldng tan tuy vi dan, vi nUdc

nhu Huynh Thflc Khang, Phan Ke' Toai,

Bfli Bang Doan, Phan Anh, Nguyen Van

Huyen, Hoang Minh Giam, Tdn Tha't

Tflng... Nguydn Van To' la mdt trong so'

nhflng tri thflc yeu nflde a'y.

Nguydn Van To hieu la Ung Hde, sinh

ngay 5 thang 6 nam 1889 d Ha Ndi trong

mdt gia dinh nho hgc. Thud nhd, dng hgc

chfl Han, sau chuyen sang Tay hgc. Sau

khi dd bang Thanh chung, dng hgc trfldng

Thdng ngdn rdi vao lam viec tai Vien Vien

Ddng Bac Co d Ha Ndi. Ong la mdt hgc gia

uyen tham chuyen nghien cflu nhflng van

de ve van hgc, van hda, lich sif va da cd

nhieu bai viet in tren tap chf ciia Vien

Vien Ddng Bac Co, cua Hdi Tri Tri, Bao

Ddng Thanh, Tri Tan va mot so' td bao

tieng Phap nhfl Courrier de Hai Phong

(Tin Hai Phdng), L'avenir du Tonkin

(Tfldng lai xfl Bac Ky)... Cac bai viet cua

dng cd gia tri ve khao cflu ddng thdi the

hien long yeu nflde va tdn vinh van hda

dan tdc.

Thdi ky Nguyen Van To' hang hai boat

ddng tren iTnh vfle khao cflu va bao chf

cflng la thdi ky tren da't nflde Viet Nam cd

nhflng chuyen bien quan trgng. Day la

khoang thdi gian ma Diing Cdng san

Ddng Dfldng (Dang Cdng san Viet Nam

sau nay) kip thdi thanh lap Mat tran Dan

chit Dong Dfldng, dfla mdt bd phan ra

boat ddng cdng khai vdi chit trUdng triet

de ldi dung nhflng kha nang boat ddng

hdp phap va nita hcip phap de tuyen

truyen, td chflc quan chflng, ddng thdi

cung cd va phat trien td chflc bf mat cua

Dang, ket hdp nhflng hoat ddng h(3p phap

*[^GS.TS. Ti-cin Due Cudng, Vien Sfl hoc