Hoạt tính sinh học của dịch chiết bằng Metanol từ một số cây thuộc họ cúc (Asteraceae) ở tỉnh Lâm Đồng

31(2): 53-56 Tap chf SINH HOC 6-2009

HOA T TINH SINH HOC CUA DICH CHlfiT BANG METANO L

Ttr MO T S 6 LOAI CAY THUOC H O CUC (ASTERACEAE) Of TINH LAM D6N G

-j.ti'n HOANG THI Dtrc, NGUY£N HUtT TOAN PHAN,

NGUYfeN THI DifiU THUAN, NGUYfiN DINH TRUNG

Hg Ciic (Asteraceae) la mdt trong nhQng hg

ldn cua he thuc vat Viet Nam. Nhilu loai cay

trong hg Ciic phan bd rdng rai d tinh Lam Ddng.

Day la ngudn cay thudc cd boat tfnh khang

khuin va chd'ng dxy hda dang ke nhung chua

dugc quan tam va nghien ciiu nhilu. De gdp

phln nang cao cdng dung ciia chiing, chung tdi

da thu thap va thuf hoat tfnh sinh hgc ciia mdt so

loai cay thudc hg Cue cd d tinh Lam Ddng.

I. PHUONG PHA P NGHIEN ClTU

1. Ddi tugng

Chiing tdi tien hanb dieu tra kha nang khang

vi sinh vat, chd'ng dxy hda va kha nang gay ddc

tl bao ciia dich chie't tuf 8 loai cay thudc hg Ciic:

cay cd hdi hay cd ciit lgn {Ageratum conyzoides

L.) - Ml (la, than, rl); cay don kim hay quy

tram thao {Bidens pUosa L.) - M2 (la, than, rl);

cay mic ao chiim tu tan {Spilanthes paniculata

Wall. ex. DC) - M3 (la, than, rl); cay tuc doan

{Sonchus oleraceus L.) - M4 (la, than, rl); cay

liit hay ciic tan {Pluchea indica (L.) Less) - M5

(la, than); cay ke dau ngua {Xanthium

strumarium L.) - M6 (qua); cay chan voi mim

{Elephantopus mollis H. B. K.) - M7 (la, than,

rl); cay cd lao {Chromolaena odorata (L.) R.

M. King & H. Rob.) - M8 (la, than).

Trong nhan dan thudng dung cac loai cay

nhu cd hdi, don kim, cd lao dudi dang nudc nau

tam de tri cac benh ngoai da nhu di iing, min

ngira. Cay cd hdi cdn dugc dung tri benh vidm

xoang mui di iing. La cay ciic tin dugc dung

lam thud'c xdng chiia cam sdt. Cay ke diu ngua

la mdt vi thudc phd bie'n, tri benh budu cd.

Ngudi dan hay bai la non cay tuc doan de an

nhu rau, cd tac dung bd va lgi tieu. Ridng cac

cay chan voi mim, mic ao chum tu tan ft dugc

sif dung. [1,2,4-12].

Vien Sinh hgc Tdy Nguyen

Mlu cua 8 loai cay tren dugc thu hai tai

thanh phd Da Lat, tinh Lam Ddng.

2. Phuong phap

a. Phdn tich khd ndng khdng vi sinh vgt

kiem dinh

Suf dung cac chung vi sinh vat kiem dmh:

Cac vi khuan gram (-): Escherichia coli (ATCC

25922), Pseudomonas aeruginosa (ATCC

25923); cac vi khuin gram (+): Bacillus subtillis

(ATCC 27212), Staphylococcus aureus (ATCC

12222); nam sgi: Aspergillus niger (439),

Fusarium oxysporum (M42); nlm men:

Candida albicans (ATCC 7754),

Saccharomyces cerevisiae (SH 20).

b. Phdn tich khd ndng chdng oxy hoa (thong

qua phdn dng bao vdy gdc ttX do)

Phan ling dugc tien hanh theo phuong phap

cua Shela G. Olga va cs. (2003), dua tren

nguydn tac l,l-diphenyl-2-picrylhydrazyl

(DPPH) cd kha nang tao ra cac gd'c tu do bin

trong dung dich EtOH bao hda. Khi cho cac

cha't thir nghiem vao hdn hgp nay, ne'u chat cd

kha nang lam trung hda hoac bao vay cac gdc tu

do thi se lam giam cudng do hap thu anh sang

ciia cac gd'c tu do DPPH. Kha nang chd'ng dxy

hda dugc danh gia thdng qua gia tri ha'p phu anh

sang cua dich thf nghiem so vdi dd'i chiing khi

dgc trdn may Elisa d budc sdng 515 nm.

c. Xdc dinh khd ndng gdy dgc tebao

Kha nang gay ddc td' bao dugc xac dinh theo

phuong phap MTT, vdi ddng td' bao ung tbu cd

tir cung Hela. Dua vao hoat ddng ciia nhiing

enzim dehydrogenaza ty the trong cac te' bao

sd'ng se xiic tac chuyen co cha't man vang tan

trong nudc MTT [3-(4,5 dimethylthiazol-2-yl)-

2,5-diphenyltetrazolium bromide] thanh tinh the

53