Hoạt động tín dụng đối với doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - chi nhánh Sông Công

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN ANH DŨNG

HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP

TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM -

CHI NHÁNH SÔNG CÔNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2016

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN ANH DŨNG

HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP

TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM -

CHI NHÁNH SÔNG CÔNG

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Phạm Thị Thanh Bình

THÁI NGUYÊN - 2016

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan Luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng cá nhân

tôi. Các số liệu và kết luận nghiên cứu trình bày trong Luận văn này là trung

thực và chính xác. Những kết quả của Luận văn chưa từng được công bố trong

bất cứ công trình nào.

Tôi xin chịu trách nhiệm về sự trung thực của Luận văn nghiên cứu này.

Tác giả luận văn

Nguyễn Anh Dũng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành Luận văn này, tôi xin bày tỏ sự biết ơn sâu sắc tới PGS.TS.

Phạm Thị Thanh Bình người đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá

trình thực hiện.

Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô ở Phòng Quản lý Đào tạo Sau đại học

- Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh Thái Nguyên đã tạo điều kiện

để tôi hoàn thành khoá học và trình bày Luận văn này.

Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến sự hợp tác, giúp đỡcủa ban lãnh đaọ Chi

nhánh, phòng Khách hàng doanh nghiệp và đồng nghiêp t ̣ ai Ngân hà ̣ ng TMCP

Công Thương Việt Nam - chi nhánh Sông Công để tôi hoàn thành tốt Luận văn.

Tôi xin cảm ơn các bạn đồng nghiệp đã chia sẻ nhiều tư liệu và kinh nghiệm quý

báu liên quan đến vấn đề nghiên cứu của Luận văn.

Cuối cùng, tôi xin gửi lời kính chúc sức khỏe, hạnh phúc, thành đạt tới các

thầy cô cùng toàn thể quý vị và các bạn.

Xin trân trọng cảm ơn !

Tác giả luận văn

Nguyễn Anh Dũng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN..................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN.......................................................................................................... ii

MỤC LỤC...............................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC TỪ VIẾT TẮT ...................................... vi

DANH MỤC BẢNG............................................................................................. vii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ .......................................................................viii

MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 1

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài............................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu............................................................................................. 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................... 3

4. Những đóng góp của luận văn ............................................................................. 3

5. Bố cục của luận văn.............................................................................................. 4

Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HOẠT ĐỘNG TÍN

DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 5

1.1. Cơ sở lý luận về hoạt động tín dụng đối với doanh nghiệp của ngân hàng

thương mại................................................................................................................. 5

1.1.1. Tổng quan về hoạt động tín dụng của Ngân hàng thương mại.................... 5

1.1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng.................................................................... 5

1.1.2. Doanh nghiệp và vai trò của doanh nghiệp đối với nền kinh tế .................. 6

1.1.3. Những vấn đề chung về tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp............ 8

1.1.3.3. Phát triển hoạt động tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp............. 13

1.1.3.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động tín dụng ngân hàng đối với

doanh nghiệp ......................................................................................................... 14

1.2. Cơ sở thực tiễn về hoạt động tín dụng đối với doanh nghiệp của ngân hàng

thương mại............................................................................................................... 23

1.2.1. Kinh nghiệm thực tiễn về hoạt động tín dụng đối với doanh nghiệp của

một số ngân hàng thương mại................................................................................ 23

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

iv

1.2.2. Bài học kinh nghiệm về phát triển hoạt động tín dụng đối với doanh

nghiệp cho Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - chi nhánh Sông Công 25

Chương 2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................... 28

2.1. Câu hỏi nghiên cứu.......................................................................................... 28

2.2. Phương pháp nghiên cứu................................................................................. 28

2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin................................................................... 28

2.2.2. Phương pháp xử lý thông tin........................................................................ 29

2.2.3. Phương pháp phân tích thông tin................................................................. 29

2.3. Các chỉ tiêu nghiên cứu đánh giá phát triển hoạt động tín dụng đối với

doanh nghiệp.......................................................................................................... 31

2.3.1. Các chỉ tiêu đánh giá định tính .................................................................... 31

2.3.2. Các chỉ tiêu đánh giá định lượng................................................................. 32

Chương 3 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH

NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM - CHI

NHÁNH SÔNG CÔNG ....................................................................................... 35

3.1. Khái quát chung về ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - chi nhánh

Sông Công............................................................................................................... 35

3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của VietinBank chi nhánh Sông Công35

3.1.2. Cơ cấu tổ chức của VietinBank chi nhánh Sông Công.............................. 37

3.1.3. Chức năng, nhiệm vụ của VietinBank chi nhánh Sông Công .................... 38

3.1.4. Tình hình hoạt động kinh doanh tại VietinBank chi nhánh Sông Công ... 41

3.1.5. Giới thiệu quy trình cấp tín dụng KHDN tại VietinBank Sông Công ...... 47

3.2. Thực trạng hoạt động tín dụng đối với doanh nghiệp tại ngân hàng TMCP

Công thương Việt Nam - Chi nhánh Sông Công giai đoạn 2012 - 2015 ............ 54

3.2.1. Thực trạng về quy mô tín dụng KHDN tại Vietinbank Sông Công.......... 54

3.2.2. Thực trạng về cơ cấu dư nợ tín dụng KHDN tại Vietinbank Sông Công. 58

3.2.3. Thực trạng chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp tại Vietinbank chi

nhánh Sông Công.................................................................................................... 65

3.2.4. Tình hình thu nhập và hiệu quả từ hoạt động tín dụng đối với doanh

nghiệp tại Vietinbank chi nhánh Sông Công......................................................... 68

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

v

3.2.5. Kết quả khảo sát phỏng vấn lãnh đạo chi nhánh, cán bộ nhân viên ngân

hàng tại Vietinbank chi nhánh Sông Công............................................................ 70

3.2.6. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động tín dụng đối với doanh

nghiệp tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - chi nhánh Sông Công . 72

3.3. Đánh giá chung về hoạt động tín dụng đối với doanh nghiệp tại Vietinbank

chi nhánh Sông Công.............................................................................................. 79

3.3.1. Kết quả đạt được........................................................................................... 79

3.3.2. Những hạn chế cần khắc phục..................................................................... 82

3.3.3. Nguyên nhân của các hạn chế...................................................................... 86

Chương 4 GIẢI PHÁP MỞ RỘNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÍN

DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG

THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH SÔNG CÔNG ................................. 89

4.1. Quan điểm, định hướng mở rộng phát triển hoạt động dụng đối với doanh

nghiệp của Vietinbank chi nhánh Sông Công giai đoạn 2016-2020 ................... 89

4.1.1. Quan điểm, mục tiêu kinh doanh năm 2016 của VietinBank Sông Công 89

4.1.2. Định hướng mở rộng phát triển hoạt động tín dụng đối với doanh nghiệp

tại VietinBank Sông Công trong giai đoạn 2016 - 2020...................................... 90

4.2. Giải pháp thúc đẩy mở rộng phát triển hoạt động tín dụng đối với doanh

nghiệp bền vững, hiệu quả tại Vietinbank chi nhánh Sông Công........................ 92

4.2.1.Nhóm giải pháp chiến lược, trọng tâm thúc đẩy mở rộng phát triển hoạt

động tín dụng đối với doanh nghiệp...................................................................... 92

4.2.2. Nhóm giải pháp bổ trợ để mở rộng phát triển hoạt động tín dụng đối với

doanh nghiệp ......................................................................................................... 101

4.3. Một số kiến nghị ............................................................................................ 106

4.3.1. Kiến nghị với Cơ quan quản lý nhà nước, Ngân hàng nhà nước ............ 106

4.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam...................... 108

KẾT LUẬN.......................................................................................................... 112

TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................. 114

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

vi

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC TỪ VIẾT TẮT

CTCP : Công ty cổ phần

DN : Doanh nghiệp

DN NVV : Doanh nghiệp nhỏ và vừa

FDI : Foreign Direct Investment (Đầu tư trực tiếp nước ngoài)

KHDN : Khách hàng doanh nghiệp

L/C : Letter of Credit (Thư tín dụng)

NHNN : Ngân hàng Nhà nước

NHTM : Ngân hàng thương mại

SWOT : Strengths (Điểm mạnh), Weaknesses (Điểm yếu),

Opportunities (Cơ hội), Threats (Thách thức)

TCTD : Tổ chức tín dụng

TMCP : Thương mại cổ phần

TNHH : Trách nhiệm hữu hạn

TSBĐ : Tài sản bảo đảm

USD : Đô la Mỹ

VietinBank : Ngân hàng thương mại cổ phần công thương Việt Nam

VIP : Very Important Person (Người rất quan trọng)

VND : Việt Nam Đồng

XLRR : Xử lý rủi ro

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

vii

DANH MỤC BẢNG

Bảng 3.1: Kết quả kinh doanh của Vietinbank Sông Công, giai đoạn 2012 - 2015....... 42

Bảng 3.2: Tình hình huy động nguồn vốn tại Vietinbank Sông Công, giai đoạn

2012 - 2015 ....................................................................................................... 43

Bảng 3.3: Tình hình sử dụng vốn tại Vietinbank Sông Công, giai đoạn 2012-2015 ..... 45

Bảng 3.4: Dư nợ tín dụng KHDN theo kỳ hạn tại Vietinbank chi nhánh Sông

Công, giai đoạn 2012 - 2015 ......................................................................... 58

Bảng 3.5: Dư nợ tín dụng KHDN theo thành phần kinh tế tại Vietinbank chi

nhánh Sông Công, giai đoạn 2012-2015..................................................... 61

Bảng 3.6: Dư nợ tín dụng KHDN theo ngành kinh tế tại Vietinbank chi nhánh

Sông Công, giai đoạn 2012-2015 ................................................................. 64

Bảng 3.7: Chất lượng dư nợ tín dụng đối với KHDN tại Vietinbank chi nhánh

Sông Công giai đoạn 2012 – 2015 ............................................................... 66

Bảng 3.8: Thu nhập từ hoạt động tín dụng đối với KHDN tại Vietinbank chi

nhánh Sông Công giai đoạn 2012-2015 ...................................................... 69

Bảng 3.9. Đánh giá hoạt động tín dụng đối với doanh nghiệp của Vietinbank chi

nhánh Sông Công so với các ngân hàng có vốn nhà nước khác trên

địa bàn................................................................................................................ 85

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

viii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ

BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1: Tình hình Dư nợ cho vay, đầu tư và nguồn vốn huy động VietinBank

chi nhánh Sông Công, giai đoạn 2012 - 2015 .......................................46

Biểu đồ 3.2: Quy mô và tốc độ phát triển doanh số tín dụng KHDN 2013 - 2015 ............54

Biểu đồ 3.3: Quy mô và tốc độ phát triển dư nợ tín dụng KHDN 2013 - 2015..................56

SƠ ĐỒ

Sơ đồ 3.1. Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Vietinbank - chi nhánh Sông Công .......37

Sơ đồ 3.2. Quy trình tín dụng tại VietinBank chi nhánh Sông Công........................51

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài

Doanh nghiệp có vị trí rất quan trọng trong nền kinh tế, là bộ phận chủ yếu

tạo ra tổng sản phẩm quốc nội. Ở Việt Nam, những năm gần đây, Doanh nghiệp đã

và đang được Nhà nước khuyến khích, tạo điều kiện để đầu tư, sản xuất kinh doanh,

phát triển bền vững các ngành kinh tế, góp phần xây dựng đất nước. Hoạt động của

doanh nghiệp đã có bước phát triển mạnh mẽ, góp phần mở rộng sản xuất và phát

triển kinh tế xã hội. Doanh nghiệp có vai trò quyết định đến sự phục hồi và tăng

trưởng kinh tế, tăng kim ngạch xuất nhập khẩu, tăng thu ngân sách Nhà nước và

tham gia giải quyết có hiệu quả các vấn đề xã hội như tạo công việc làm, xóa đói

giảm nghèo...Việt Nam đang trong quá trình thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại

hoá nền kinh tế nên việc mở rộng và phát triển mạnh các doanh nghiệp là vô cùng

cần thiết. Tuy nhiên để làm được điều đó, cần phải giải quyết hàng loạt các vấn đề,

khó khăn nhất chính là tạo vốn cho các doanh nghiệp. Đặc biệt trong bối cảnh nền

kinh tế còn gặp khó khăn như hiện nay, việc tiếp cận các nguồn vốn để tham gia

các thị trường và tìm kiếm lợi nhuận của doanh nghiệp là vấn đề cấp thiết đặt ra.

Hệ thống Ngân hàng thương mại nói chung và Ngân hàng TMCP Công

thương Việt Nam (VietinBank) nói riêng có chức năng là trung gian tín dụng, nhằm

đáp ứng tốt nhất nhu cầu vốn phục vụ sản xuất kinh doanh cho các chủ thể trong

nền kinh tế. VietinBank cung cấp sản phẩm dịch vụ tài chính ngân hàng hiện đại,

tiện ích, tiêu chuẩn quốc tế. VietinBank luôn song hành với sự đổi mới của nền kinh

tế, góp phần nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh và khả năng cạnh tranh của các

Doanh nghiệp, trở thành địa chỉ tin cậy cung ứng vốn cho các dự án trọng điểm

quốc gia, các ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước trong bối cảnh hội nhập kinh tế.

VietinBank cam kết mang đến những giải pháp tài chính toàn diện cùng phong cách

phục vụ chuyên nghiệp, hiệu quả, đáp ứng tốt nhất nhu cầu đa dạng của Quý khách

hàng và đối tác. Vững bước theo định hướng của VietinBank, Ngân hàng TMCP

Công thương Việt Nam - chi nhánh Sông Công đã và đang thực hiện mục tiêu kinh

doanh là mở rộng thị phần, tăng khả năng cạnh tranh, phát triển tín dụng an toàn,

hiệu quả và bền vững, vừa đáp ứng được yêu cầu của Hội đồng quản trị đặt ra cho

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

2

chi nhánh, vừa phù hợp với phương hướng phát triển kinh tế của tỉnh Thái Nguyên.

Hoạt động tín dụng là một trong những hoạt động quan trọng đối với mỗi

ngân hàng thương mại. Tín dụng đối với doanh nghiệp thường có vai trò chủ đạo,

mang lại doanh thu cao nhất đối với ngân hàng, góp phần duy trì và phát triển được

thị trường, mở rộng quy mô hoạt động. Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam -

chi nhánh Sông Công cũng không là một ngoại lệ. Vietinbank chi nhánh Sông Công

luôn xác định rõ đối tượng khách hàng mục tiêu là các doanh nghiệp, đặc biệt chú

trọng đến việc hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp phát triển thương nghiệp, đầu tư

máy móc thiết bị, đổi mới công nghệ, xây dựng nhà xưởng... để mở rộng hoạt động

sản xuất kinh doanh. Phát triển hoạt động tín dụng đối với doanh nghiệp có hiệu quả

luôn được ban lãnh đạo Vietinbank chi nhánh Sông Công quan tâm và thực tế đã đạt

được kết quả rất khả quan.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đã đạt được việc phát triển tín dụng đối với

Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - chi nhánh Sông Công vẫn còn bộc lộ

một số hạn chế như thị phần nhỏ, sản phẩm tín dụng chưa phong phú đa dạng, hồ sơ

thủ tục vay nhiều, thời gian thẩm định giải ngân dài, cơ cấu nợ chưa hợp lý, còn

tiềm ẩn nhiều rủi ro, nợ xấu nợ xử lý rủi ro ở mức cao, giám sát tín dụng chưa kịp

thời, nguồn lực còn hạn chế... Vì vậy, Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam -

chi nhánh Sông Công cần có những giải pháp phù hợp trong công tác quản lý, kiểm

soát hoạt động tín dụng, định hướng kế hoạch tăng trưởng phát triển hoạt động tín

dụng có hiệu quả đối với doanh nghiệp trong tình hình mới hiện nay.

Xuất phát từ thực tế đó, em đã chọn đề tài: “Hoạt động tín dụng đối với

doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - chi nhánh Sông

Công” làm Luận văn nghiên cứu nhằm góp phần thiết thực tìm các giải pháp cho

việc mở rộng phát triển hoạt động tín dụng đối với các khách hàng là doanh nghiệp

một cách hiệu quả, bền vững tại chi nhánh ngân hàng.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1. Mục tiêu nghiên cứu chung

Đề tài nghiên cứu nhằm đề xuất các giải pháp để góp phần thúc đẩy mở rộng,

phát triển hoạt động tín dụng đối với doanh nghiệp một cách hiệu quả, bền vững tại