Hoạt động tài trợ xuất khẩu tại ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín - Chi nhánh Hóc Môn: Luận văn thạc sĩ kinh tế / Nguyễn Thụy Ngọc Anh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

-------------------------------

NGUYỄN THUỲ NGỌC ANH

HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XUẤT KHẨU

TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN

THƢƠNG TÍN – CHI NHÁNH HÓC MÔN

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

TP.HỒ CHÍ MINH – NĂM 2013

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

-------------------------------

NGUYỄN THUỲ NGỌC ANH

HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XUẤT KHẨU

TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN

THƢƠNG TÍN – CHI NHÁNH HÓC MÔN

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ TÀI CHÍNH, NGÂN HÀNG

MÃ SỐ: 60.31.12

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGÔ MINH CHÂU

TP.HỒ CHÍ MINH – NĂM 2013

LỜI CAM ĐOAN

Tôi tên: Nguyễn Thuỵ Ngọc Anh

Sinh ngày 03 tháng 10 năm 1987 tại TP.HCM

Quê quán: Thái Bình

Hiện công tác tại: Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – Chi nhánh Hóc Môn.

Là học viên cao học khoá XIII, lớp 13C1 của Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM.

Đề tài: “Hoạt động tài trợ xuất khẩu tại Ngân Hàng TMCP Sài Gòn Thƣơng

Tín – Chi nhánh Hóc Môn”

Người hướng dẫn khoa học: TS. Ngô Minh Châu

Luận văn được thực hiện tại trường ĐH Ngân hàng TP.HCM.

Tôi xin cam đoan đề tài này là công trình nghiên cứu của tôi, các kết quả nghiên cứu

có tính độc lập và chưa được công bố bất kỳ ở đâu; các số liệu sử dụng trong đề tài

hoàn toàn trung thực và chính xác.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan của tôi.

Tác giả

Nguyễn Thụy Ngọc Anh

MỤC LỤC

CHƢƠNG 1: TÀI TRỢ XUẤT KHẨU VÀ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÀI

TRỢ XUẤT KHẨU TẠI NHTM ............................................................................1

1.1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XUẤT KHẨU.1

1.1.1. Khái niệm tài trợ xuất khẩu..........................................................................1

1.1.2. Sự ra đời của hoạt động tài trợ xuất khẩu...................................................2

1.1.3. Nhu cầu tài trợ xuất khẩu .............................................................................2

1.1.4. Các nguồn tài trợ cho hoạt động xuất khẩu ................................................3

1.1.5. Các giai đoạn trong tài trợ xuất khẩu..........................................................3

1.2. VAI TRÒ CỦA TÀI TRỢ XUẤT KHẨU........................................................4

1.2.1. Đối với ngân hàng...........................................................................................4

1.2.2. Đối với doanh nghiệp .....................................................................................5

1.2.3. Đối với nền kinh tế .........................................................................................6

1.3. CÁC HÌNH THỨC TÀI TRỢ XUẤT KHẨU CỦA NGÂN HÀNG ............7

1.3.1. Tài trợ trên cơ sở hối phiếu...........................................................................7

1.3.2. Tài trợ trên cơ sở phƣơng thức thanh toán nhờ thu kèm chứng từ..........9

1.3.3. Tài trợ trên cơ sở phƣơng thức thanh toán tín dụng chứng từ ...............10

1.3.4. Bao thanh toán..............................................................................................12

1.3.5. Tài trợ xuất khẩu trên cơ sở bảo lãnh ngân hàng.....................................13

1.3.6. Tài trợ vốn lƣu động phục vụ sản xuất, thu mua, chế biến chuẩn bị hàng

xuất khẩu.................................................................................................................14

1.4. HIỆU QUẢ CỦA HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XUẤT KHẨU.........................14

1.4.1. Khái niệm hiệu quả hoạt động tài trợ xuất khẩu......................................14

1.4.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động tài trợ xuất khẩu....................15

1.4.2.1. Hệ số nợ quá hạn.......................................................................................15

1.4.2.2. Doanh số và dƣ nợ cho vay tài trợ xuất khẩu.........................................16

1.4.2.3. Cơ cấu dƣ nợ..............................................................................................16

1.4.2.4. Vòng quay cho vay tài trợ xuất khẩu......................................................17

1.4.3. Các chỉ tiêu định tính...................................................................................17

1.5. CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN CHẤT LƢỢNG CHO VAY TÀI TRỢ

XUẤT KHẨU .........................................................................................................18

1.5.1. Các chủ trƣơng chính sách về xuất khẩu của Nhà nƣớc..........................18

1.5.2. Môi trƣờng kinh tế, chính trị, xã hội trong và ngoài nƣớc ......................18

1.5.2.1. Môi trƣờng kinh tế ....................................................................................18

1.5.2.2. Nhân tố xã hội............................................................................................19

1.5.3. Các yếu tố nội tại của Ngân hàng ...............................................................20

1.6. KINH NGHIỆM HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XUẤT KHẨU CỦA CÁC

NGÂN HÀNG TRÊN THẾ GIỚI .........................................................................22

1.6.1. Kinh nghiệm các nƣớc .................................................................................22

1.6.2. Bài học về tài trợ xuất khẩu cho Việt Nam...............................................26

TÓM TẮT CHƢƠNG 1.........................................................................................28

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XUẤT KHẨU TẠI

SACOMBANK – CN HÓC MÔN.........................................................................29

2.1. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG SÀI GÒN THƢƠNG TÍN

CHI NHÁNH HÓC MÔN .....................................................................................29

2.1.1. Giới thiệu sơ lƣợc về Sacombank ...............................................................29

2.1.2. Giới thiệu sơ lƣợc về Sacombank Chi nhánh Hóc Môn ...........................32

2.1.2.1. Cơ cấu bộ máy tổ chức..............................................................................32

2.1.2.2. Đánh giá hoạt động kinh doanh của Sacombank Chi nhánh Hóc Môn

trong những năm gần đây .....................................................................................34

2.1.2.3. Hoạt động thanh toán quốc tế của Sacombank CN Hóc Môn trong

những năm gần đây................................................................................................35

2.2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XUẤT KHẨU TẠI

SACOMBANK CN HÓC MÔN............................................................................40

2.2.1. Các hình thức tài trợ xuất khẩu hiện có tại Sacombank..........................40

2.2.1.1. Tài trợ xuất khẩu phục vụ sản xuất, thu mua, chế biến chuẩn bị hàng

xuất khẩu.................................................................................................................40

2.2.1.2. Chiết khấu bộ chứng từ xuất khẩu theo phƣơng thức tín dụng chứng từ

..................................................................................................................................40

2.2.1.3. Chiết khấu bộ chứng từ xuất khẩu theo phƣơng thức nhờ thu kèm

chứng từ ................................................................................................................... 41

2.2.1.4. Bao thanh toán xuất khẩu ......................................................................... 42

2.2.2. Quy trình tài trợ xuất khẩu tại Sacombank ............................................... 44

2.2.2.1. Quy trình tài trợ LC Xuất khẩu ............................................................... 44

2.2.2.2. Quy trình chiết khấu Bộ chứng từ LC xuất khẩu................................... 45

2.2.2.3. Quy trình chiết khấu Bộ chứng từ nhờ thu xuất khẩu........................... 47

2.2.2.4. Quy trình bao thanh toán xuất khẩu........................................................ 48

2.2.3. Thực trạng hoạt động tài trợ xuất khẩu tại Sacombank CN Hóc Môn ... 49

2.2.3.1. Nợ quá hạn tài trợ xuất khẩu.................................................................... 49

2.2.3.2. Tỷ trọng doanh số tài trợ xuất khẩu/Tổng doanh số thanh toán xuất

khẩu .......................................................................................................................... 50

2.2.3.3. Vòng quay cho vay tài trợ xuất khẩu ....................................................... 52

2.2.3.4. Tỷ trọng cho vay tài trợ xuất khẩu........................................................... 53

2.3. ĐÁNH GIÁ CHẤT LƢỢNG CỦA HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XUẤT KHẨU

TẠI SACOMBANK CN HÓC MÔN .................................................................... 54

2.3.1. Kết quả đạt đƣợc........................................................................................... 54

2.3.1.1. Doanh số và dƣ nợ cho vay tài trợ xuất nhập khẩu................................ 54

2.3.1.2. Cơ cấu dƣ nợ............................................................................................... 55

2.3.1.3. Vòng quay cho vay tài trợ xuất khẩu ....................................................... 55

2.3.1.4. Tỷ lệ nợ quá hạn......................................................................................... 55

2.3.1.5. Chính sách khách hàng hợp lý, linh hoạt ................................................ 56

2.3.1.6. Sản phẩm ngày càng hoàn thiện ............................................................... 56

2.3.1.7. Nguồn thông tin hỗ trợ cho hoạt động cho vay tài trợ xuất khẩu mạnh56

2.3.1.8. Hệ thống Ngân hàng đại lý trải rộng trên khắp toàn cầu ...................... 57

2.3.1.9. Nguồn vốn hỗ trợ cho hoạt động cho vay tài trợ xuất khẩu lớn............ 57

2.3.1.10. Đội ngũ nhân viên nhiệt huyết, và có kiến thức .................................... 58

2.3.2. Những hạn chế............................................................................................... 58

2.3.2.1. Hạn chế từ phía Ngân hàng....................................................................... 58

2.3.2.2. Hạn chế từ phía Khách hàng .................................................................... 62

2.3.2.3. Những hạn chế về chính sách quản lý và hỗ trợ của nhà nƣớc ............. 64

2.3.3. Nguyên nhân tồn tại...................................................................................... 65

2.3.3.1. Nguyên nhân khách quan.......................................................................... 65

2.3.3.2. Nguyên nhân chủ quan.............................................................................. 66

TÓM TẮT CHƢƠNG 2.......................................................................................... 68

CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ

XUẤT KHẨU TẠI SACOMBANK – CN HÓC MÔN ........................................ 69

3.1. ĐỊNH HƢỚNG CHIẾN LƢỢC PHÁT TRIỂN SACOMBANK GIAI

ĐOẠN 2011-2020..................................................................................................... 69

3.2. ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XUẤT KHẨU

CỦA SACOMBANK – CN HÓC MÔN ................................................................ 72

3.3. GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ

XUẤT KHẨU TẠI SACOMBANK – CN HÓC MÔN ........................................ 73

3.3.1. Giải pháp đối với Sacombank CN Hóc Môn .............................................. 73

3.3.1.1. Đổi mới và hoàn thiện các hình thức tài trợ xuất khẩu hiện có............. 73

3.3.1.2. Xây dựng các chính sách tài trợ xuất khẩu mới đối với từng ngành

hàng, từng nhóm khách hàng................................................................................. 74

3.3.1.3. Marketing, quảng cáo các sản phẩm tài trợ xuất khẩu của ngân hàng,

tìm kiếm và phát triển khách hàng........................................................................ 74

3.3.1.4. Bổ sung, đẩy mạnh nguồn vốn tài trợ xuất khẩu.................................... 75

3.3.1.5. Phát triển hệ thống công nghệ thông tin.................................................. 77

3.3.1.6. Cải tiến thủ tục, quy trình cho vay đối với tài trợ xuất khẩu ...............78

3.3.1.7. Mở rộng và nâng cao mối quan hệ đại lý với các ngân hàng lớn, uy tín

trên Thế giới............................................................................................................79

3.3.1.8. Nâng cao trình độ nhân viên thanh toán quốc tế và cán bộ tín dụng ..80

3.2.1.9. Thƣờng xuyên kiểm soát và hạn chế rủi ro trong hoạt động tài trợ xuất

khẩu .........................................................................................................................82

3.3.2. Đối với các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh xuất khẩu ......................82

3.3.3. Một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tài trợ xuất khẩu 83

3.3.3.1. Kiến nghị đối với Chính phủ và các Bộ, Ngành liên quan ....................83

3.3.3.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nƣớc..................................................84

TÓM TẮT CHƢƠNG 3.........................................................................................88

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT



Chữ viết tắt Nguyên nghĩa

BCT Bộ Chứng Từ

BL Bill of Lading (Vận đơn đường biển)

BP TTQT Bộ Phận Thanh Toán Quốc Tế

BP.QLTD Bộ phận Quản Lý Tín Dụng

BP.XLGD Bộ phận Xử lý giao dịch

CN Chi nhánh

CV.KHDN Chuyên viên Khách hàng Doanh Nghiệp

DN Doanh Nghiệp

ĐVBTTNK Đơn vị Bao Thanh Toán Nhập Khẩu

GD Giao Dịch

HMCK Hạn mức chiết khấu

LS Lãi suất

NHTM Ngân hàng thương mại

NK Nhập Khẩu

NNK Nhà Nhập Khẩu

NXK Nhà Xuất Khẩu

P.KD Phòng Kinh Doanh

Sacombank Ngân hàng Thương Mại Cổ Phần Sài Gòn Thương Tín

SGD Sở Giao Dịch

TCTD Tổ Chức Tín Dụng

TMCP Thương mại cổ phần

TP.KD Trưởng phòng Kinh Doanh

TT.TTQT Trung Tâm Thanh Toán Quốc Tế

XK Xuất Khẩu

XNK Xuất Nhập Khẩu

DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ



BẢNG BIỂU

STT THỨ TỰ

BẢNG

TÊN BẢNG TRANG

1 Bảng 2.4

So sánh doanh số Thanh toán xuất nhập khẩu tại

Sacombank – CN Hóc Môn

36

2 Bảng 2.6

Cơ cấu ngành hàng xuất khẩu theo phương thức tín dụng

chứng từ

38

3 Bảng 2.8

Hệ số nợ quá hạn qua các năm tại Sacombank – CN Hóc

Môn

49

4 Bảng 2.9

Tỷ trọng doanh số tài trợ xuất khẩu các năm tại

Sacombank – CN Hóc Môn

50

5 Bảng 2.10

Vòng quay hoạt động cho vay tài trợ xuất khẩu các năm

tại Sacombank – CN Hóc Môn

52

6 Bảng 2.11

Tỷ trọng cho vay tài trợ xuất khẩu các năm tại

Sacombank – CN Hóc Môn

53

7 Bảng 3.1 Các chỉ tiêu kế hoạch năm 2013 của Sacombank 71

HÌNH VẼ

STT THỨ TỰ

HÌNH

TÊN HÌNH TRANG

1 Hình 1.1 Quy trình tài trợ L/C xuất khẩu 10

2 Hình 1.2

Quy trình tài trợ xuất khẩu trên cơ sở bảo lãnh ngân

hàng

12

3 Hình 1.3

Dự báo tốc độ tăng trưởng giữa các quốc gia (giai

đoạn 2011 -2015)

23

4 Hình 1.4 Những sản phẩm và công cụ hỗ trợ cho tài trợ xuất 25