Hoạt Động Công Tác Xã Hội Trong Giảm Nghèo Bền Vững Tại Xã Thiết Ống Huyện Bá Thước Tỉnh Thanh Hóa

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

KHOA KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

--------------------

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

HOẠT ĐỘNG CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG GIẢM NGHÈO

BỀN VỮNG TẠI XÃ THIẾT ỐNG, HUYỆN BÁ THƯỚC,

TỈNH THANH HÓA

Ngành : CÔNG TÁC XÃ HỘI

Mã số : 7760101

Giáo viên hướng dẫn: ThS.Nguyễn Bá Huân

Sinh viên thực hiện: Bùi Ánh Thư

Mã sinh viên: 1654060571

Lớp: K61 – CTXH

Khóa học: 2016 - 2020

Hà Nội - 2020

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực,

chƣa hề đƣợc sử dụng để bảo vệ một học vị nào và chƣa có ai công bố trong bất kỳ

công trình nào.

Tôi cũng xin cam đoan mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã đƣợc

cám ơn và các thông tin trích dẫn đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc.

Tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm trƣớc Nhà nƣớc, Bộ, ngành chủ quản, cơ sở

đào tạo và Hội đồng đánh giá khoa học của trƣờng Đại học Lâm nghiệp Việt Nam về

công trình và kết quả nghiên cứu của mình.

Thiết Ống, ngày tháng năm 2020

Tác giả

Bùi Ánh Thƣ

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy, cô giáo Trƣờng Đại học Lâm nghiệp Việt

Nam và quý thầy, cô giáo trong và ngoài Trƣờng Đại học Lâm nghiệp Việt Nam đã tận

tình giảng dạy, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập. Đặc biệt tôi xin gửi lời cảm ơn

chân thành tới Thạc sĩ. Nguyễn Bá Huân, giảng viên Trƣờng Đại học Lâm Nghiệp

Việt Nam, thầy giáo đã trực tiếp hƣớng dẫn và giúp đỡ tôi về kiến thức khoa học cũng

nhƣ phƣơng pháp làm việc trong quá trình thực hiện luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn Đảng ủy, HĐND, Lãnh đạo UBND và các đồng chí

cán bộ LĐTBXH, cán bộ văn phòng thống kê, văn phòng Đảng ủy xã Thiết Ống đã

giúp đỡ tôi cung cấp các số liệu và nhiệt tình giúp đỡ để tôi hoàn thành tốt các hoạt

động nghiên cứu của mình. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới quý cơ quan đã giúp

tôi hoàn thành luận văn này.

Để thực hiện luận văn, bản thân tôi luôn cố gắng nghiên cứu, học hỏi với tinh thần

tận tâm và nỗ lực cao. Tuy nhiên, do hạn chế về thời gian, tài liệu tham khảo và kinh

nghiệm trong nghiên cứu khoa học, đề tài chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót

nhất định. Tôi rất mong muốn nhận đƣợc sự góp ý xây dựng từ quý thầy cô, các nhà khoa

học, các chuyên gia và những ngƣời quan tâm để đề tài đƣợc hoàn thiện hơn và có thể

thực thi tốt trong thực tiễn.

Tác giả luận văn

Bùi Ánh Thƣ

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

PHẦN I PHẦN MỞ ĐẦU .................................................................................. 1

PHẦN II. NỘI DUNG CHÍNH .......................................................................... 6

Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HOẠT ĐỘNG CÔNG TÁC

XÃ HỘI TRONG HỖ TRỢ GIẢM NGHÈO BỀN VỮNG................................ 6

1.1. Cơ sở lý luận về hoạt động công tác xã hội trong hỗ trợ giảm nghèo bền

vững................................................................................................................... 6

1.1.1. Một số khái niệm cơ bản.......................................................................... 6

1.1.2. Một số đặc điểm cơ bản của ngƣời nghèo................................................. 9

1.1.3. Nguyên nhân của nghèo.......................................................................... 10

1.1.4. Tiêu chí xác định hộ nghèo và chuẩn hộ nghèo....................................... 12

1.1.5. Các hoạt động công tác xã hội trong trong hỗ trợ giảm nghèo bền vững. 14

1.2. Cơ sơ thực tiễn về địa bàn nghiên cứu ....................................................... 17

1.2.1. Đặc điểm tự nhiên của xã Thiết Ống....................................................... 17

1.2.1.3. Tài nguyên thiên nhiên ........................................................................ 18

1.2.2. Đặc điểm kinh tế của xã Thiết Ống......................................................... 18

1.2.3. Đánh điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và môi trƣờng của xã Thiết Ống

......................................................................................................................... 23

Chƣơng 2 THỰC TRẠNG TRON C C HOẠT ĐỘNG CÔNG TÁC XÃ HỘI

HỖ TRỢ GIẢM NGHÈO V các IẢI PH P THO T N H O BỀN VỮNG

TẠI XÃ THIẾT ỐNG, HUYỆN B THƢỚC, TỈNH THANH HÓA............... 25

2.1. Thực trạng hộ nghèo tại xã Thiết Ống ....................................................... 25

2.1.1. Khái quát chung về tình hình hộ nghèo tại xã Thiết Ống ........................ 25

2.1.2. Đặc điểm của các hộ nghèo tại xã Thiết Ống đƣợc khảo sát ................... 27

2.1.3. Nguyên nhân nghèo................................................................................ 35

2.2. Thực trạng các hoạt động công tác xã hội trong trong hỗ trợ giảm nghèo bền

vững................................................................................................................. 37

2.2.1. Hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức cho ngƣời nghèo và cộng

đồng về việc hỗ trợ cho ngƣời nghèo................................................................ 37

2.2.2. Hoạt động hỗ trợ tiếp cận các nguồn lực và điều kiện để phát triển kinh tế

hộ gia đình. ...................................................................................................... 39

2.2.3. Hoạt động hỗ trợ tiếp cận các dịch vụ xã hội. ......................................... 46

2.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến hoạt động công tác xã hội trong hỗ trợ giảm

nghèo bền vững tại xã Thiết Ống, huyện Bá Thƣớc, tỉnh Thanh Hóa. .............. 54

2.3.1. Yếu tố thuộc về nhận thức của cán bộ chính sách (nhân viên CTXH) về

nghành nghề của họ. ......................................................................................... 54

2.3.2. Yếu tố thuộc về trình độ nhận thức của hô nghèo ................................... 55

2.3.3. Nhận thức của cộng đồng ảnh hƣởng đến các hoạt động công tác xã hội

trong việc thực hiện các chính sách giảm nghèo tại xã Thiết Ống. .................... 57

2.4. Đánh giá chung về thực trạng các hoạt động công tác xã hội trong trong hỗ

trợ giảm nghèo bền vững.................................................................................. 58

2.4.1. Kết quả đạt đƣợc .................................................................................... 58

2.4.2. Tồn tại, hạn chế và nguyên nhân ............................................................. 59

2.5.1 Giải pháp về chính sách........................................................................... 60

2.5.2. Giải pháp về nhân viên xã hội................................................................. 61

2.5.3. Giải pháp về về bản thân ngƣời nghèo.................................................... 62

2.5.4. Giải pháp về về cộng đồng dân cƣ .......................................................... 63

KẾT LUẬN, KHUYẾN NGHỊ......................................................................... 64

3.1. Kết luận..................................................................................................... 64

3.2. Kiến nghị................................................................................................... 66

3.2.1.Đối với Đảng và Nhà nƣớc ...................................................................... 66

3.2.2. Đối với UBND tỉnh ................................................................................ 66

3.2.3. Đối với UBND huyện............................................................................. 67

3.2.4. Đối với UBND xã và Ban chỉ đạo giảm nghèo của xã ............................ 67

3.2.5. Đối với hộ nghèo trên địa bàn xã ............................................................ 68

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT

Viết tắt Nghĩa đầy đủ

BHYT Bảo hiểm y tế

HĐND Hội đồng nhân dân

NCT Ngƣời cao tuổi

CTXH Công tác xã hội

NKT Ngƣời khuyết tật

NHCSXH Ngân hàng chính sách xã hội

LĐTBXH Lao động – Thƣơng binh và Xã hội

TLSX Tƣ liệu sản xuất

TT-BLĐTBXH Thông tƣ –Bộ Lao động –Thƣơng binh xã hội

UBND Ủy ban nhân dân

WB Ngân hàng Thế giới

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1: Chỉ tiêu kinh tế - xã hội xã Thiết Ống .............................................. 18

Bảng 1.2. Thực trạng giáo dục – đào tạo xã Thiết Ống..................................... 20

Bảng 1.3. Thực trạng dân số, lao động, việc làm của xã Thiết Ống .................. 21

Bảng 1.4. Thống kê tình hình y tế của xã Thiết Ống......................................... 22

Bảng 2.1. Số lƣợng và tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo chung của xã Thiết Ống....... 25

Bảng 2.2: Tổng hợp số lƣợng, cơ cấu hộ nghèo theo thôn của xã Thiết Ống .... 26

Bảng 2.3. Đặc điểm giới tính, trình độ học vấn của hộ nghèo xã Thiết Ống ..... 27

Bảng 2.4: Một số chỉ tiêu về lao động và nhân khẩu......................................... 29

Bảng 2.5. Thu nhập bình quân.......................................................................... 30

Bảng 2.6. Chi tiêu bình quân ............................................................................ 31

Bảng 2.7: Cơ cấu sử dụng đất đai của hộ.......................................................... 32

Bảng 2.8: Cơ cấu nhà ở của hộ nghèo............................................................... 33

Bảng 2.9: Tỷ lệ hộ nghèo sử dụng nƣớc sạch ................................................... 34

Bảng 2.10: Tiêu chí đánh giá nhà vệ sinh hộ nghèo .......................................... 34

Bảng: 2.11. Nguyên nhân dẫn đến nghèo của các hộ nghèo trên địa bàn xã Thiết

Ống. ................................................................................................................. 36

Bảng: 2.12. Các hoạt động tuyên truyền về chính sách giảm nghèo trên địa bàn

xã Thiết Ống .................................................................................................... 38

Bảng:2.13. Hộ nghèo đƣợc vay vốn từ NHCSXH ............................................ 40

Bảng 2.14: Mục đích dụng nguồn vốn vay từ ngân hàng chính sách xã hội của

hộ nghèo ........................................................................................................... 41

Bảng 2.15: Nhu cầu vay vốn từ ngân hàng chính sách xã hội của hộ nghèo trên

địa bàn xã Thiết Ống ........................................................................................ 42

Bảng: 2.16 : Nguồn thông tin vay vốn tín dụng hộ nghèo trên địa bàn xã Thiết

Ống .................................................................................................................. 43

Bảng 2.17. Hộ nghèo đƣợc hỗ trợ sản xuất, việc làm ........................................ 44

Bảng 2.18: Tỷ lệ hộ nghèo có nhu cầu hỗ trợ học nghề và giới thiệu việc làm.. 45

Bảng 2.19: Nhu cầu xây dựng, sửa chữa nhà ở của hộ nghèo theo trên địa bàn xã

Thiết Ống ......................................................................................................... 47

Bảng 2.20: Tổng hợp nguồn kinh phí hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở năm 2019

trên địa bàn xã Thiết Ống ................................................................................. 48

Bảng:2.21. Hộ nghèo đƣợc hỗ trợ sản xuất, việc làm giai đoạn 2017-2019 trên 50

địa bàn xã Thiết Ống. ....................................................................................... 50

Bảng:2.22. Thống kê hộ nghèo đƣợc hỗ trợ Giáo dục – Đào tạo dạy nghề giai

đoạn 2017-2019................................................................................................ 50

Bảng 2.23: Hộ nghèo đƣợc hỗ trợ về y tế ......................................................... 51

Bảng:2.25. Kết quả sau khi thực hiện chính sách giảm nghèo giai đoạn 2017-

2019 trên địa bàn xã Thiết Ống. ....................................................................... 58