Hiệu quả kinh tế cây chè của hộ nông dân huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

HÀ ANH TUẤN

HIỆU QUẢ KINH TẾ CÂY CHÈ

CỦA HỘ NÔNG DÂN HUYỆN THANH BA,

TỈNH PHÚ THỌ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NÔNG NGHIỆP

THÁI NGUYÊN - 2018

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

HÀ ANH TUẤN

HIỆU QUẢ KINH TẾ CÂY CHÈ

CỦA HỘ NÔNG DÂN HUYỆN THANH BA,

TỈNH PHÚ THỌ

Ngành: Kinh tế nông nghiệp

Mã ngành: 8.62.01.15

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NÔNG NGHIỆP

Người hướng dẫn khoa học: 1. TS. NGUYỄN HỮU THỌ

2. TS. BÙI ĐÌNH HOÀ

THÁI NGUYÊN - 2018

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là kết quả nghiên cứu của tôi. Các số liệu, kết quả

trong luận văn này là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ

công trình nào.

Tôi xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ trong quá trình thực hiện luân

văn đã được cảm ơn, các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ

rõnguồn gốc.

Thái Nguyên, tháng 12 năm 2017

Tác giả luận văn

Hà Anh Tuấn

ii

LỜI CẢM ƠN

Luận văn được hoàn thành là kết quả của quá trình học tập, nghiên cứu

lý luận và tích luỹ kinh nghiệm thực tế của tác giả. Những kiến thức mà thầy

cô giáo truyền thụ đã làm sáng tỏ những ý tưởng, tư duy của tác giả trong suốt

quá trình thực hiện luận văn này.

Nhân dịp này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn và kính trọng sâu sắc đối với

TS. Nguyễn Hữu Thọ, TS. Bùi Đình Hoà - người đã tận tình hướng dẫn, giúp

đỡ tôi hoàn thành luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, Ban chủ nhiệm Khoa Kinh tế

và Phát triển Nông thôn, trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã giúp đỡ

tôi trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn.

Có được kết quả này, tôi không thể không nói đến công lao và sự giúp

đỡ của Uỷ ban Nhân dân huyện Thanh Ba, các phòng ban chức năng và bà con

nông dân các xã Vân Lĩnh, Thanh Vân, Đông Lĩnh những người đã cung cấp

số liệu, tư liệu khách quan, chính xác giúp đỡ tôi đưa ra những phân tích đúng

đắn.

Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn những người thân trong gia đình đã

giúp đỡ tôi lúc khó khăn, vất vả để hoàn thành luận văn. Tôi xin chân thành

cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp đã động viên tạo mọi điều kiện thuận lợi và đóng

góp những ý kiến quý báu để giúp tôi hoàn thành luận văn này.

Thái Nguyên,tháng 12 năm 2017

Tác giả luận văn

Hà Anh Tuấn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ......................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ...........................................................................................ii

MỤC LỤC................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................... v

DANH MỤC CÁC BẢNG.......................................................................vi

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ ................................................viii

MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu.............................................................................. 2

3. Ý nghĩa của đề tài.................................................................................. 3

Chương 1.TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU............................................. 4

1.1. Cơ sở lý luận về hiệu quả kinh tế của hộ nông dân ........................... 4

1.1.1. Tổng quan về kinh tế hộ nông dân.................................................. 4

1.1.2. Hiệu quả kinh tế ............................................................................ 11

1.1.3. Các yếu tố ảnh hưởng tới hiệu quả kinh tế sản xuất chè của hộ

nông dân.................................................................................................. 17

1.2. Tổng quan tài liệu liên quan đến đề tài............................................ 18

1.3. Cơ sở thực tiễn về hiệu quả kinh tế cây chè của hộ nông dân......... 20

1.3.1. Tiềm năng phát triển ngành chè Việt Nam................................... 20

1.3.2. Kinh nghiệm của một số địa phương trong nước về hiệu quả kinh tế

cây chè của hộ nông dân ......................................................................... 21

1.3.3. Bài học kinh nghiệm về hiệu quả kinh tế cây chè cho các hộ nông

dân tại huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ.................................................... 25

Chương 2.ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG VÀPHƯƠNG

PHÁP NGHIÊN CỨU........................................................................... 26

2.1. Đối tượng, phạm vi .......................................................................... 26

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu.................................................................... 26

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu....................................................................... 26

2.2. Nội dung nghiên cứu........................................................................ 26

2.3. Phương pháp nghiên cứu ............................................................... 27

iv

2.3.1. Phương pháp thu thập thông tin .................................................... 27

2.3.2. Phương pháp tổng hợp và phân tích thông tin .............................. 28

2.4. Các chỉ tiêu kinh tế được áp dụng.................................................... 30

Chương 3.KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN................. 31

3.1. Khái quát về huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ................................... 31

3.1.1. Điều kiện tự nhiên......................................................................... 31

3.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội.............................................................. 36

3.1.3. Đánh giá những thuận lợi, khó khăn và thách thức trong phát triển

kinh tế của huyện Thanh Ba tỉnh Phú Thọ.............................................. 41

3.2. Thực trạng hiệu quả kinh tế cây chè của hộ nông dân tại huyện Thanh

Ba, tỉnh Phú Thọ...................................................................................... 42

3.2.1. Tình hình sản xuất chè huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ................ 42

3.2.2. Đánh giá hiệu quả kinh tế cây chè của hộ nông dân huyện Thanh Ba

tại địa bàn điều tra ................................................................................... 45

3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế cây chè của hộ nông dân

tại huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ .......................................................... 57

3.3.1. Yếu tố về trình độ văn hóa ............................................................ 59

3.3.2. Yếu tố về điều kiện kinh tế hộ gia đình ........................................ 60

3.3.3. Yếu tố về giống chè....................................................................... 62

3.3.4. Yếu tố về phân bón cho chè .......................................................... 63

3.3.5. Yếu tố về quy mô diện tích ........................................................... 68

3.4. Giải pháp nâng cao hiệu quả kinh tế sản xuất chè của hộ nông dân

huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ ............................................................... 69

3.4.1. Đánh giá chung về hiệu quả kinh tế cây chè của hộ nông dân điều

tra tại huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ ..................................................... 69

3.4.2. Quan điểm..................................................................................... 71

3.4.3. Định hướng.................................................................................... 72

3.4.4. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả kinh tế cây chè .................... 75

KÊT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.............................................................. 79

TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................... 81

PHỤ LỤC............................................................................................... 83

v

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

BVTV : Bảo vệ thực vật

DL : Du lịch

SX : Sản xuất

THCS : Trung học cơ sở

THPT : Trung học phổ thông

UBND : Uỷ ban nhân dân

VHTT : Văn hoá Thông tin

vi

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1: Tình hình sử dụng đất nông nghiệp của huyện Thanh Ba giai đoạn

2014-2016 .................................................................................34

Bảng 3.2: Tình hình sản xuất chè của huyện Thanh Baqua 3 năm 2014-

2016.......................................................................................................44

Bảng 3.3: Thông tin cơ bản về các hộ điều tra tại 3 xã Vân Lĩnh, Thanh Vân

và Đông Lĩnh của huyện Thanh Ba ............................................45

Bảng 3.4: Mức độ đầu tư chi phí cho sản xuất chètrong các nhóm hộ điều

tra tại huyện Thanh Ba ..............................................................47

Bảng 3.5: Diện tích, năng suất và sản lượng chè bình quân của các hộđiều

tra tại huyện Thanh Ba ..............................................................49

Bảng 3.6: Kết quả sản xuất chè của các hộ điều tra tại huyện Thanh Ba tỉnh

Phú Thọ .....................................................................................53

Bảng 3.7: Đánh giá của các hộ nông dân về các yếu tố nâng cao hiệu

quảkinh tế sản xuất chè của nông hộ ........................................56

Bảng 3.8: Kết quả phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến HQKT cầy chè của

hộ nông dân tại huyện Thanh Ba ..............................................58

Bảng 3.9: Ảnh hưởng của trình độ văn hóa chủ hộ đến hiệu quả kinh tếsản

xuất chè của hộ điều tra ............................................................59

Bảng 3.10: Ảnh hưởng của điều kiện kinh tế hộ gia đình đến hiệu quảKinhtế

sảnxuất chè tại huyện Thanh Ba ...............................................61

Bảng 3.11: Ảnh hưởng của giống đến hiệu quả kinh tếcủa sản xuất chè tại

các hộ điều tra ...........................................................................62

Bảng 3.12: Ảnh hưởng của mức bón phân đạm đếnhiệu quả sản xuất chè của

các hộ điều tra ...........................................................................64

Bảng 3.13: Phân tích ảnh hưởng của mức bón phân lân đến hiệu quả kinh tế

của sản xuất chè tại các hộ điều tra...........................................65

Bảng 3.14: Phân tích ảnh hưởng của mức bón phân Kaliđến HQKT SX chè

tại các hộ điều tra ......................................................................66

Bảng 3.15: Ảnh hưởng của mức bón phân chuồng đến hiệu quả kinh tế của

sản xuất chè tại các hộ điều tra .................................................67

Bảng 3.16: Ảnh hưởng của quy mô diện tích đến hiệu quả kinh tếcủa sản xuất

vii

chè tại các hộ điều tra................................................................68

viii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ

Hình 3.1: Bản đồ hành chínhhuyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ năm 201731

Hình 3.2: Giá trị sản xuất và tăng trưởng giá trị sản xuất huyện Thanh

Ba, tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2014-2016............................. 37

Hình 3.3: Tỷ trọng cơ cấu kinh tế Thanh Ba năm 2014 và năm

2016................................................................................... 37

Hình 3.4: Diện tích, năng suất và sản lượng chècủa các nhóm hộ điều

tra....................................................................................... 50