Hệ thống hóa văn bản pháp luật hải quan điều chỉnh hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa thương mại

Hệ thống hóa văn bản pháp luật Hải quan điều

chỉnh hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa

thương mại

Đỗ Hoàng Dương

Khoa Luật

Luận văn ThS ngành: Lý luận lịch sử NN&PL; Mã số: 60 38 01

Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Hoàng Anh

Năm bảo vệ: 2012

Abstract: Tìm hiểu các một số vấn đề lý luận cơ bản về công tác hệ thống hoá pháp luật;

về pháp luật hải quan điều chỉnh hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hoá thương mại. Đánh

giá thực trạng hệ thống pháp luật hải quan về xuất, nhập khẩu hàng hoá thương mại. Đề

xuất một số giải pháp nhằm thực hiện có hiệu quả công tác hệ thống hoá pháp luật hải

quan về xuất, nhập khẩu hàng hoá thương mại, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật

hải quan.

Keywords: Luật Hải quan; Xuất nhập khẩu; Hàng hóa; Pháp luật Việt Nam; Văn bản

pháp luật

Content

I.NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG

1.Lý do chọn đề tài

Xuất, nhập khẩu hàng hoá thương mại là một hoạt động quan trọng trong nền kinh tế

mỗi quốc gia. Để điều chỉnh nhóm quan hệ xã hội này, trong những năm gần đây Nhà nước

đã ban hành nhiều văn bản pháp luật, một mặt có thể hỗ trợ Nhà nước thực hiện tốt chức

năng quản lý xuất, nhập khẩu, mặt khác có thể thiết lập môi trường pháp lý minh bạch, thông

thoáng nhằm hỗ trợ các cá nhân, doanh nghiệp thực hiện có hiệu quả hoạt động kinh doanh

xuất, nhập khẩu, góp phần vào sự phát triển kinh tế chung của đất nước.

Tuy nhiên, do hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hoá thương mại ở nước ta chỉ mới phát

triển trong một thời gian ngắn, thực tiễn lại luôn có những chuyển biến phức tạp nên đòi hỏi Nhà

nước phải liên tục ban hành các văn bản pháp luật nhằm kịp thời đáp ứng nhu cầu quản lý về

xuất, nhập khẩu hàng hoá thương mại. Chính điều này đã tạo nên một khối lượng văn bản pháp

luật đồ sộ, gây khó khăn cho công tác tra cứu và áp dụng pháp luật. Mặt khác, do trình độ lập

pháp còn nhiều hạn chế, kinh nghiệm quản lý về xuất, nhập khẩu chưa nhiều nên không thể tránh

khỏi tình trạng cùng lúc tồn tại nhiều quy định mâu thuẫn, chồng chéo hoặc thiếu tính khả thi.

Xuất phát từ thực trạng đó, đòi hỏi Nhà nước phải có biện pháp hiệu quả để tiến hành tập

hợp, rà soát và đánh giá toàn diện hệ thống pháp luật hải quan về xuất, nhập khẩu hàng hoá

thương mại, nhằm kịp thời khắc phục những hạn chế và hoàn thiện hệ thống pháp luật; tạo điều

kiện thuận lợi cho người dân và cán bộ, công chức ngành hải quan có thể dễ dàng tiếp cận, tra

cứu và áp dụng pháp luật. Và hệ thống hoá pháp luật chính là một biện pháp hiệu quả có thể đáp

ứng các yêu cầu đó.

Mặc dù đã nhận thức được tầm quan trọng của công tác “Hệ thống hoá văn bản pháp luật

hải quan về xuất nhập khẩu hàng hoá thương mại”, tuy nhiên, do cơ sở và pháp lý và lý luận của

vấn đề này còn chưa hoàn thiện nên dẫn đến thực trạng công tác hệ thống hoá pháp luật hải quan về

xuất, nhập khẩu trong thời gian qua chưa đạt được kết quả như mong muốn. Vì vậy, hoàn thiện cơ sở

lý luận cho công tác hệ thống hoá pháp luật là tiền đề quan trọng để thực hiện có hiệu quả công tác

hệ thống hoá pháp luật, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật hải quan về xuất, nhập khẩu hàng

hoá thương mại và tạo điều kiện cho công tác tiếp cận, tra cứu, áp dụng pháp luật đơn giản và chính

xác hơn. Đó cũng chính là nhu cầu cấp thiết của đề tài này.

2.Mục đích nghiên cứu của luận văn, nội dung, phạm vi nghiên cứu

 Mục đích nghiên cứu chính của đề tài:

 Tìm hiểu các khái quát về công tác hệ thống hoá pháp luật.

 Đánh giá thực trạng hệ thống pháp luật hải quan về xuất, nhập khẩu hàng hoá thương

mại.

 Đề xuất một số giải pháp nhằm thực hiện có hiệu quả công tác hệ thống hoá pháp luật

hải quan về xuất, nhập khẩu hàng hoá thương mại, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật hải

quan.

 Nội dung và phạm vi nghiên cứu: Bài luận văn của tôi chủ yếu tập trung đi sâu vào

phân tích thực trạng của hệ thống văn bản pháp luật hải quan về xuất, nhập khẩu hàng hoá

thương mại; thực trạng tiến hành công tác hệ thống hoá pháp luật trong lĩnh vực hải quan, từ đó

đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác hệ thống hoá pháp luật về xuất, nhập

khẩu hàng hoá, thương mại.

3.Phƣơng pháp nghiên cứu

Luận văn đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học như: Phương pháp duy vật

biện chứng, phương pháp phân tích đánh giá, phương pháp đối chiếu so sánh, … dựa trên những

tài liệu, thông tin có được từ các công trình nghiên cứu, các tác phẩm của các tác giả và từ những

nhận thức, đánh giá của bản thân.

II. NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA LUẬN VĂN

Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được chia thành ba chương:

Chương 1

NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ HỆ THỐNG HOÁ PHÁP LUẬT VÀ PHÁP LUẬT HẢI

QUAN ĐIỀU CHỈNH HOẠT ĐỘNG XUẤT NHẬP KHẨU HÀNG HOÁ THƢƠNG MẠI

1.1.Hệ thống hoá pháp luật

1.1.1. Khái niệm hệ thống hoá pháp luật

Hệ thống hoá pháp luật là hoạt động hệ thống, sắp xếp, chỉnh lý, bổ sung các văn bản quy

phạm pháp luật theo một trật tự nhất định nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc tra cứu và áp

dụng pháp luật.

1.1.2. Hình thức thực hiện hệ thống hoá pháp luật

Tập hợp hoá: là hoạt động sắp xếp các văn bản quy phạm pháp luật hoặc các quy phạm

pháp luật riêng biệt theo một trật tự nhất định, có thể theo trình tự thời gian ban hành, theo vần

chữ cái hoặc theo từng vấn đề, thậm chí theo một trật tự khác tuỳ thuộc vào chủ thể tiến hành tập

hợp. Hoạt động này không làm thay đổi nội dung văn bản pháp luật, không bổ sung những quy