Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam

Hát đúm trong đời sống văn hóa của người dân đào Hà Nam, Quảng Yên, Quảng Ninh
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
LÊ THỊ NINH
HÁT ĐÚM
TRONG ĐỜI SỐNG VĂN HÓA CỦA
NGƢỜI DÂN ĐẢO HÀ NAM, QUẢNG YÊN,
QUẢNG NINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔN NGỮ, VĂN HỌC
VÀ VĂN HÓA VIỆT NAM
THÁI NGUYÊN - 2021
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
LÊ THỊ NINH
HÁT ĐÚM
TRONG ĐỜI SỐNG VĂN HÓA CỦA
NGƢỜI DÂN ĐẢO HÀ NAM, QUẢNG YÊN,
QUẢNG NINH
Ngành: Văn học Việt Nam
Mã ngành: 8220121
LUẬN VĂN THẠC SĨ NGÔN NGỮ, VĂN HỌC
VÀ VĂN HÓA VIỆT NAM
Người hướng dẫn khoa học: TS. Dƣơng Nguyệt Vân
THÁI NGUYÊN - 2021
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu
nêu trong luận văn là trung thực. Những kết luận khoa học trong luận văn chƣa
công bố trong các công trình khác. Nếu sai, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.
Tác giả luận văn
Lê Thị Ninh
ii
LỜI CẢM ƠN
Em xin bày tỏ lòng biết ơn tới cô giáo hƣớng dẫn là TS. Dƣơng Nguyệt Vân
đã tận tình hƣớng dẫn, tạo điều kiện cho em trong suốt quá trình thực hiện
luận văn.
Em xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo khoa Ngữ Văn, bộ môn Văn
học Việt Nam, cán bộ khoa Sau đại học trƣờng Đại học Sƣ phạm Thái Nguyên
đã tạo điều kiện cho em trong quá trình học tập.
Tôi xin đƣợc cảm ơn sự giúp đỡ và ủng hộ của gia đình, bạn bè, đồng
nghiệp đã động viên để tôi có thể hoàn thành luận văn.
Luận văn không tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế, em rất mong
nhận đƣợc ý kiến đóng góp, nhận xét của các thầy cô và bạn bè để tôi có thể
hoàn thiện luận văn.
Thái Nguyên, ngày 15 tháng 07 năm 2021
Tác giả luận văn
Lê Thị Ninh
iii
MỤC LỤC
Trang
LỜI CAM ĐOAN................................................................................................ i
LỜI CẢM ƠN..................................................................................................... ii
MỤC LỤC ......................................................................................................... iii
MỞ ĐẦU............................................................................................................ 1
1. Tính cấp thiết của đề tài.................................................................................. 1
2. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu.................................................................... 3
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu .................................................................. 7
4. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................. 8
5. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................ 8
6. Đóng góp của luận văn ................................................................................... 9
7. Cấu trúc của đề tài ........................................................................................ 10
NỘI DUNG...................................................................................................... 11
Chƣơng 1. TỔNG QUAN VỀ ĐẢO HÀ NAM VÀ HÁT ĐÚM Ở HÀ NAM,
QUẢNG YÊN, QUẢNG NINH.......................................................................11
1.1. Tổng quan về đảo Hà Nam, Quảng Yên, Quảng Ninh.............................. 11
1.1.1. Lịch sử hình thành .................................................................................. 11
1.1.2. Đặc điểm tự nhiên................................................................................... 13
1.1.3. Đặc điểm văn hóa, xã hội ....................................................................... 14
1.2. Hát Đúm ở Hà Nam, Quảng Yên, Quảng Ninh......................................... 17
1.2.1. Hát Đúm - một loại hình dân ca đặc sắc ở Hà Nam, Quảng Yên, Quảng Ninh.. 17
1.2.2. Nguồn gốc hình thành và phát triển ....................................................... 18
1.2.3. Phân loại hát Đúm .................................................................................. 22
1.3. Thực trạng và biện pháp bảo tồn hát Đúm ở Hà Nam, Quảng Yên,
Quảng Ninh............................................................................................... 23
1.3.1. Thực trạng hát Đúm ở Hà Nam, Quảng Yên, Quảng Ninh.................... 23
1.3.2. Biện pháp bảo tồn hát Đúm ở Hà Nam, Quảng Yên, Quảng Ninh ........ 26
1.3.2.1. Đối với đời sống sinh hoạt cộng đồng................................................. 26
1.3.2.2. Đối với môi trƣờng giáo dục ............................................................... 29
Tiểu kết ............................................................................................................. 31
iv
Chƣơng 2. NỘI DUNG HÁT ĐÚM CỦA NGƢỜI DÂN ĐẢO HÀ NAM,
QUẢNG YÊN, QUẢNG NINH TỪ GÓC NHÌN VĂN HÓA............. 32
2.1. Hát Đúm phản ánh phong tục hôn nhân của ngƣời dân Hà Nam, Quảng
Yên, Quảng Ninh...................................................................................... 32
2.1.1. Phong tục xem ngày kén giờ .................................................................. 32
2.1.2. Phong tục thách cƣới .............................................................................. 34
2.1.3. Phong tục hát sắm................................................................................... 37
2.2. Hát Đúm phản ánh cuộc sống lao động sản xuất của ngƣời dân Hà Nam,
Quảng Yên, Quảng Ninh ........................................................................... 38
2.2.1. Cuộc sống lao động sản xuất nông nghiệp ............................................. 38
2.2.2. Cuộc sống lao động sản xuất ngƣ nghiệp............................................... 40
2.3. Hát Đúm phản ánh văn hóa ứng xử của ngƣời dân Hà Nam, Quảng Yên,
Quảng Ninh ............................................................................................... 43
2.3.1. Ứng xử trong mối quan hệ cộng đồng.................................................... 43
2.3.2. Ứng xử trong mối quan hệ gia đình........................................................ 49
2.4. Hát Đúm phản ánh đời sống tình cảm của ngƣời dân Hà Nam, Quảng Yên,
Quảng Ninh................................................................................................ 52
2.4.1. Tình yêu quê hƣơng đất nƣớc................................................................. 52
2.4.2. Tình yêu đôi lứa...................................................................................... 54
Tiểu kết ............................................................................................................. 67
Chƣơng 3. NGHỆ THUẬT HÁT ĐÚM CỦA NGƢỜI DÂN ĐẢO HÀ NAM,
QUẢNG YÊN, QUẢNG NINH TỪ GÓC NHÌN VĂN HÓA .................... 68
3.1. Nghệ thuật ngữ văn.................................................................................... 68
3.1.1. Ngôn ngữ ................................................................................................ 68
3.1.1.1. Ngôn ngữ xƣng hô............................................................................... 68
3.1.1.2. Ngôn ngữ mang dấu ấn địa phƣơng .................................................... 70
3.1.2. Thể thơ.................................................................................................... 71
3.1.2.1. Thể thơ lục bát..................................................................................... 71
3.1.2.2. Thể song thất lục bát............................................................................ 74
3.1.3. Không gian, thời gian nghệ thuật ........................................................... 76
v
3.1.3.1. Không gian nghệ thuật......................................................................... 76
3.1.3.2. Thời gian nghệ thuật............................................................................ 78
3.2. Nghệ thuật diễn xƣớng .............................................................................. 82
3.2.1. Không gian diễn xƣớng .......................................................................... 82
3.2.1.1. Không gian lễ hội ................................................................................ 84
3.2.1.2. Không gian lao động sản xuất ............................................................. 86
3.2.2. Thời gian diễn xƣớng ............................................................................. 87
3.2.3. Ngƣời tham gia diễn xƣớng.................................................................... 88
3.2.4. Cách thức diễn xƣớng............................................................................. 91
Tiểu kết ............................................................................................................. 99
KẾT LUẬN.................................................................................................... 100
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................ 102
PHỤ LỤC
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
1.1. Việt Nam là một quốc gia có nhiều dân tộc, mỗi dân tộc sinh sống ở những
vùng miền khác nhau nhƣng đều có mối quan hệ rất gần gũi, gắn bó trong suốt
chiều dài lịch sử. Ở đó, mỗi dân tộc mang một dấu ấn văn hóa riêng, đặc biệt
trong đó là dấu ấn đậm nét của nền văn học, văn hóa dân gian với sức sống lâu
bền qua hàng thế kỉ làm nên một nƣớc Việt Nam đa dạng bản sắc dân tộc. Đó là
những làn điệu Quan họ đắm say lòng ngƣời, là hồn cốt của văn hóa xứ Kinh
Bắc nghìn năm văn hiến; là những câu hát Ví dặm gắn kết tình cảm trọng tình
trọng nghĩa của vùng đất xứ Nghệ… Trong kho tàng sinh hoạt văn hóa tinh
thần đó, phải kể đến làn điệu hát Đúm của ngƣời dân đảo Hà Nam, vừa phản
ánh tƣ tƣởng, tình cảm, vừa là lối sống, tập tục của con ngƣời nơi đây. Vì vậy,
tìm hiểu về hát Đúm cũng là cách để hiểu sâu hơn đời sống văn hóa tinh thần
của ngƣời dân nơi cửa biển Bạch Đằng.
1.2. Đảo Hà Nam - thị xã Quảng Yên, Quảng Ninh là một vùng đất có đời sống
văn hóa vô cùng độc đáo và đa dạng. Từ khi hình thành từ việc quai đê lấn
biển, Hà Nam luôn giữ gìn và bảo tồn đƣợc hệ thống các nghi lễ, phong tục, lễ
hội đặc trƣng của ngƣời dân vùng đảo gắn với sinh hoạt văn hóa dân gian độc
đáo. Trong mỗi dịp lễ hội, không thể không nói đến những câu hát Đúm. Đó là
những câu hát đối đáp giao lƣu trong lễ hội, trong lao động sản xuất, tạo nên
đời sống tinh thần phong phú vừa mộc mạc, chân thành vừa nền nã.
Hát Đúm là một hình thức sinh hoạt tinh thần độc đáo của ngƣời dân đảo
Hà Nam với những lời ca mang âm hƣởng ca dao. Trải qua thời gian, dấu ấn
văn hóa địa phƣơng đã đi vào lời ca tiếng hát tạo nên những câu hát Đúm mang
âm hƣởng, lối sống, sinh hoạt của con ngƣời vùng biển. Thông qua lời ca tiếng
hát mà bộc lộ tâm tƣ, tình cảm, những ƣớc nguyện chân thành, đáng mến của
cộng đồng.
2
1.3. Sự phát triển của xã hội hiện nay khiến cho việc du nhập và hình thành nhiều
loại hình sinh hoạt văn hóa văn nghệ, các hình thức giải trí mới làm cho hát Đúm
đang dần bị mai một. Các hình thức sinh hoạt dân gian khó có điều kiện, không
gian để phổ biến sinh hoạt trong cộng đồng. Hơn nữa, một bộ phận giới trẻ không
còn hào hứng với những hình thức sinh hoạt văn hóa cổ truyền, trong khi đó
những nghệ nhân hát đƣợc các làn điệu hát Đúm còn lại không nhiều.
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của kỉ nguyên công nghệ số và nhu cầu
ngày càng cao trong việc giao lƣu, học hỏi, tiếp thu và hội nhập với các nền văn
hóa mới, vấn đề lƣu giữ, bảo tồn các giá trị văn hóa của dân tộc ngày càng đƣợc
quan tâm. Và làm thế nào để có thể vừa tiếp thu cái mới, vừa có thể giữ vững
đƣợc những giá trị truyền thống của dân tộc là một trong những vấn đề đƣợc Đảng
và Nhà nƣớc ta đặc biệt quan tâm. Bởi lẽ, bản sắc văn hóa truyền thống chính là
“xƣơng sống” cho sự trƣờng tồn của dân tộc.
Vì vậy, lựa chọn tìm hiểu về hát Đúm ở đảo Hà Nam, Quảng Yên, Quảng
Ninh chúng tôi hi vọng góp một phần nhỏ vào việc lƣu giữ, giới thiệu tới ngƣời
dân một loại hình văn nghệ dân gian độc đáo trong đời sống của ngƣời dân vùng
đảo nơi cửa biển Bạch Đằng.
1.4. Là một giáo viên đang giảng dạy ở trƣờng phổ thông, chúng tôi nhận thấy,
vấn đề giảng dạy Văn học địa phƣơng trong chƣơng trình Ngữ văn phổ thông ở
các cấp học còn chƣa đƣợc quan tâm thỏa đáng. Hầu hết, học sinh hiện nay ít quan
tâm đến loại hình dân gian truyền thống của địa phƣơng hoặc không có hứng thú
khi nghe diễn xƣớng dân gian. Hơn nữa, bản thân là một ngƣời con sinh ra và lớn
lên ở Hà Nam nên việc tìm hiểu, nghiên cứu về hát Đúm cũng là để góp phần giữ
gìn và bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống của quê hƣơng mình. Đồng thời,
việc nghiên cứu, tìm hiểu về hát Đúm cũng là việc làm thiết thực phục vụ công tác
giảng dạy văn học địa phƣơng trong trƣờng phổ thông.
Lựa chọn đề tài Hát Đúm trong đời sống văn hóa của người dân đảo
Hà Nam, Quảng Yên, Quảng Ninh, chúng tôi có thêm tình yêu, sự hiểu biết về
3
một loại hình dân gian độc đáo của quê hƣơng; qua đó, thêm yêu và gắn bó hơn
với vùng đất và con ngƣời nơi đây. Đồng thời, góp phần vào việc “xây dựng
nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”.
2. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu
Trong quá trình tìm hiểu, nghiên cứu, chúng tôi đã tập hợp đƣợc một số
tài liệu sƣu tầm liên quan đến vấn đề nghiên cứu và cũng là nguồn tƣ liệu chính
của luận văn nhƣ:
Cuốn Hát Đúm vùng biển Quảng Ninh gồm 2 tập của Nghệ nhân Ngô
Đăng Nhuận (2006 và 2017) là công trình sƣu tầm về những câu hát Đúm ở
Hà Nam.
Cuốn Hát Đúm làng đảo Hà Nam - Thị xã Quảng Yên của Nghệ nhân
Phạm Thị Quyết (2019) cũng đã sƣu tầm và giới thiệu tới ngƣời đọc những câu
hát Đúm của vùng đất Hà Nam. Hát Đúm đƣợc ví “như hương sắc hoa đồng
nội, nó dịu dàng giản dị mà chân thành. Nó như bản chất của người quê mộc
mạc, thôn dã. Những bài hát thật sự là bản tình ca với quê hương, cuộc sống và
lứa đôi. Qua năm tháng đã chắt lọc nên những giọng ca nghệ nhân dân gian
đẹp bình dị như những chiếc nón lá, lũy tre xanh, miếng trầu cánh phượng
trong kho tàng văn hóa truyền thống của Việt Nam.” [22; tr.8]
Bên cạnh đó, còn có những công trình nghiên cứu về hát Đúm đƣợc xuất
bản thành sách nhƣ cuốn Hát Đúm Hải Phòng (1987) của Đinh Tiếp. Đây là
một công trình sƣu tầm, nghiên cứu về một số loại hình dân ca truyền thống của
khu vực Hải Phòng cũng nhƣ khái quát chung về hát Đúm gồm ba vùng: Cát
Hải, Cát Bà và một số làng ven biển; Kiến Thụy, Đồ Sơn và địa bàn huyện
Thủy Nguyên, An Hải.
Cuốn Văn hóa văn nghệ dân gian Hải Phòng (2001) của Hội liên hiệp
Văn học nghệ thuật thành phố Hải Phòng đã giới thiệu về hát Đúm Thủy
Nguyên với lối hát giao duyên tình tứ giữa nam và nữ. Ngoài ra, cuốn sách còn
giới thiệu hình thức, những nét nổi bật của hát Đúm Thủy Nguyên.
4
Trong cuốn Tìm hiểu hội mở mặt hội hát Đúm Hải Phòng (2003), tác giả
Giang Thu, Trần Sản, Phạm Thị Huyền đã giới thiệu về hội mở mặt diễn ra từ
ngày mùng 4 đến mùng 10 tháng Giêng âm lịch ở Tổng Phục. Lễ hội gắn với
một phong tục tập quán có từ xa xƣa đó là tục che mặt. Bên cạnh đó, còn giới
thiệu những bài hát Đúm đƣợc sƣu tầm của ngƣời dân Hải Phòng.
Cuốn Hát Đúm Phục Lễ - Thủy Nguyên - Hải Phòng (2006) của hai tác
giả Nguyễn Ngọc Hải và Nguyễn Đỗ Hiệp đã khái quát về hát Đúm ở xã Phục
Lễ -Thủy Nguyên, tìm hiểu đặc điểm hát Đúm trên các phƣơng diện: âm nhạc,
nhịp điệu, thanh điệu; cũng nhƣ vấn đề bảo tồn và phát huy giá trị của hát Đúm
Hải Phòng.
Cuốn Hát Đúm ở Quảng Ninh (2017) của tác giả Phạm Văn Học trình
bày và giới thiệu về một số bài hát Đúm đƣợc sƣu tầm cùng chân dung một số
nghệ nhân hát Đúm tiêu biểu. Tuy nhiên, công trình cũng mới chỉ dừng lại giới
thiệu một số nét cơ bản về hát Đúm ở Quảng Ninh nói chung.
Trên Tạp chí Khoa học Xã hội Việt Nam, số 1 (2016) tác giả Trịnh Hữu
Anh viết bài “Hát Đúm của người Thổ ở Việt Nam”, nghiên cứu về hát Đúm ở
một số làng ngƣời Thổ ở Thanh Hóa đã khẳng định “Hát đúm ở đây đã vượt ra
ngoài những lời ca bình thường, nó trở thành một thứ “âm nhạc của cuộc đời”,
một hình thức sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng trong đời sống của người Thổ ở
Việt Nam” [1; tr. 82-86].
Tƣơng tự trên Tạp chí Văn hóa nghệ thuật, số 316 (2010) tác giả Phạm
Trọng Toàn đã có bài viết về “Hát Đúm” đề cập đến hát Đúm ở Trung du, hát
Đúm ở xứ Bắc, hát Đúm ở xứ Đông có “nội dung lời ca hát Đúm phong phú,
giàu chất thơ, thường dùng cảnh vật thiên nhiên, để ví von trao gửi tâm tình. Hát
Đúm chỉ có một làn điệu, âm nhạc mộc mạc, giản dị. Người ta phổ những câu
thơ lục bát, song thất lục bát, lục bát biến thể vào làn điệu gần như cố định, có
đôi âm (nốt nhạc) khác nhau do thanh điệu ca từ tạo nên” [26; tr.54 -114].
5
Ngoài ra, nghiên cứu về hát Đúm phải kể tới một số luận án, luận văn.
Trong luận án Hát Đúm của người Việt ở Bắc Bộ (2013), tác giả Nguyễn Đỗ
Hiệp đã chỉ ra “hát Đúm là một hiện tượng văn hóa. Trong đời sống văn hóa tinh
thần của người Việt, xuất phát từ nhu cầu giao lưu kết bạn, kết tình, nhu cầu
chia sẻ tâm tư, tình cảm và thưởng thức thơ ca dân gian truyền thống của cộng
đồng mà hiện tượng văn hóa này đã ra đời và phát triển. Nó trở nên phổ biến và
gần gũi, gắn bó với người dân lao động trong xã hội cổ truyền” [12; tr.11].
Trong luận văn Đề tài giao duyên trong hát Đúm Phục Lễ - Thủy Nguyên
- Hải Phòng (2017) của tác giả Phạm Thị Thu Hằng đã đi sâu tìm hiểu về nội
dung hát giao duyên và những nét nghệ thuật độc đáo của hát Đúm Phục Lễ,
Hải Phòng. Đó là những khát vọng, những cung bậc tình cảm trong tình yêu với
những câu hát bày tỏ, thử tài, mơ ƣớc về cuộc sống lứa đôi hạnh phúc… cùng
với những thi pháp, thủ pháp nghệ thuật thể hiện đề tài giao duyên của hát Đúm
Phục Lễ.
Trên các trang điện tử uy tín cũng có đăng một số bài viết về hát Đúm nhƣ:
Trang https://vovworld.vn ngày 27/12/2008 với bài viết Hát Đúm ở Thủy
Nguyên, Hải Phòng, tác giả đã đƣa ra những hiểu biết ban đầu về quá trình hình
thành và phát triển của những câu hát Đúm. Theo đó hát Đúm “còn được gọi là
hát nói là một loại hình dân ca với những làn điệu đối đáp phổ biến trong
những dịp hội, hè đầu xuân. Đây là loại hình nghệ thuật được hình thành trong
quá trình lao động sản xuất, gắn với những lễ hội và mang nét văn hóa độc
đáo” [43]. Nhƣ vậy, có thể thấy, hát Đúm gắn liền với đời sống lao động của
ngƣời dân vùng cửa biển.
Trên trang quangyen.vn ngày 11/11/2012 đăng bài viết của Phạm Học
Tôi trăn trở nhiều với các làn điệu hát Đúm. Bài viết nói về những trăn trở của
ngƣời nghệ sĩ Vùng mỏ Thanh Quyết về một số khó khăn trong việc bảo tồn và
phát triển các làn điệu của văn nghệ dân gian trong đó có hát Đúm “Lòng tôi
luôn trăn trở nhiều với những câu hát Đúm gần gũi với đời sống, tình yêu lứa
6
đôi của con người. Trong những câu hát nhân văn ấy có hình ảnh cha ông tôi
làm đồng, làm biển, dân dã mà sâu sắc. Ở đó, có hình ảnh chiếc nón lá, luỹ tre
xanh, mái đình cổ kính thân thuộc của làng quê tôi. Ngay từ nhỏ tôi đã yêu và
biết hát đúm rồi” [38].
Trang http://www.baoquangninh.com.vn ngày 22/3/2013 đăng bài viết
của Đại Dƣơng Hát Đúm ở Hà Nam: “mượn câu hát để bày tỏ các ước vọng về
thời tiết mưa thuận, gió hòa, đề chảo hỏi nhau, mời nước, mời trầu, đố nhau…
trai gái mượn câu hát để làm quen, kết bạn” [36].
Cũng trên trang http://www.baoquangninh.com.vn ngày 14/4/2013 tác
giả Huỳnh Đăng có đăng bài viết Hát Đúm Hà Nam: lối đối đáp dân gian tình
tứ đề cập đến nội dung hát Đúm: “bắt nguồn từ những câu nói hằng ngày được
biến tấu sao cho có vần, có điệu. Lời hát thường được đặt theo thể lục bát hay
song thất lục bát. Mỗi một lời hát thường bắt đầu và kết thúc bằng một câu đưa
đẩy “Duyên kết bạn mình ơi”. Về giọng điệu “hát Đúm Hà Nam sử dụng giọng
thổ, ngọt ngào và trầm ấm” [37].
Bên cạnh đó, còn có một số chƣơng trình truyền hình đã giới thiệu hát
Đúm Hà Nam nhƣ chƣơng trình “Làng Việt” (2013) của Đài truyền hình VTV1.
Chƣơng trình đã lựa chọn đảo Hà Nam là địa điểm đầu tiên giới thiệu về những
nét văn hóa, làng nghề truyền thống của các vùng quê khác nhau của tỉnh
Quảng Ninh. Bên cạnh những phần thi gói bánh, đan nông cụ truyền thống,
chƣơng trình đã dày công ghi lại những hình ảnh và thƣớc phim về hát Đúm để
gửi tới những ngƣời xem truyền hình trên cả nƣớc.
Trong chƣơng trình Vẻ đẹp phụ nữ Á Đông (2018) của Đài truyền hình
VTV3 cũng đã có những thƣớc phim quý giá giới thiệu về hát Đúm - một nét
dân ca vùng biển Quảng Ninh tại đảo Hà Nam.
Chƣơng trình Người giữ hồn cho hát Đúm Quảng Yên (2020) của kênh
truyền hình Đài tiếng nói Việt Nam đã giới thiệu về một loại hình sinh hoạt văn
hóa tồn tại trong đời sống cộng đồng. Chƣơng trình đã khơi gợi sự thích thú