HÁT ĐÚM THỦY NGUYÊN TRONG MÔI TRƯỜNG HIỆN ĐẠI doc

HÁT ĐÚM THỦY

NGUYÊN TRONG MÔI

TRƯỜNG HIỆN ĐẠI

Trong kho tàng dân ca người Việt có một loại hình ca hát đối đáp của nam nữ thanh

niên: hát đúm. Hát đúm có ở nhiều nơi thuộc châu thổ và trung du Bắc Bộ, nhưng độc

đáo và mang đậm nét văn hóa địa phương thì phải kể đến hát đúm ở vùng ven biển

Thủy Nguyên - Hải Phòng (1).

Hình thành và phát triển trên vùng đất có lịch sử lâu đời, nơi sinh tụ của

những nền văn hóa thuần Việt như văn hóa đồ gốm Tràng Kênh, đồ đồng Việt

Khê (2)..., hát đúm đã có một thời gắn bó với những buồn vui của cư dân Thủy

Nguyên và là một sinh hoạt văn hóa phổ biến trên vùng đất ven biển này.

Lâu nay, khi nói tới hát đúm, nhiều người thường nhắc tới khái niệm đàn

đúm hoặc là "lối hát dân gian dịp hội hè đầu xuân ở miền Bắc, Việt Nam do

nhiều thanh niên trai gái cùng tham gia, thường ở dạng đối đáp" (3) và tên gọi

hát đúm thường gắn với địa danh Thủy Nguyên - Hải Phòng. Tuy nhiên, chúng

tôi muốn nói thêm rằng, hình thức ca hát mang tính cộng đồng, cộng cảm như

vậy còn thấy ở nhiều loại hình dân ca. Riêng với hát đúm, ngoài khái niệm

nghiêng về tính hình thức, còn là đặc trưng của một loại hình, làn điệu thuộc

thể loại dân ca đối đáp của người Việt. Hơn nữa, ở Thủy Nguyên chỉ có ba địa

danh: xã Phục Lễ, Phả Lễ, Lập Lễ thuộc tổng Phục Lễ xưa, được coi là cái nôi

của hát đúm người Việt ở vùng ven biển Bắc Bộ (4).