Giáo trình lập trình PHP và MySQL

Giáo trình lập trình Web với PHP&MYSQL Version 1.0

Biên soạn: Lý Trần Thái Học 1

Mục lục

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU PHP ............................................................................................... 2

CHƯƠNG 2: THIẾT LẬP WEBSERVER ................................................................................ 4

CHƯƠNG 3: PHƯƠNG THỨC VẬN HÀNH TRONG PHP ................................................. 11

CHƯƠNG 4: NHỮNG DÒNG CODE CĂN BẢN TRONG PHP .......................................... 14

CHƯƠNG 5: CÁC KIỂU DỮ LIỆU TRONG PHP ................................................................ 16

CHƯƠNG 6: CẤU TRÚC ĐIỀU KHIỂN TRONG PHP ........................................................ 20

CHƯƠNG 7: HỆ QUẢN TRỊ CSDL MYSQL ........................................................................ 24

CHƯƠNG 8: QUẢN TRỊ PHPMYADMIN ............................................................................ 29

CHƯƠNG 9: LẬP TRÌNH FORM .......................................................................................... 33

CHƯƠNG 10: LẬP TRÌNH KẾT NỐI CSDL MYSQL ......................................................... 37

CHƯƠNG 11: SESSION & COOKIE ..................................................................................... 39

Giáo trình lập trình Web với PHP&MYSQL Version 1.0

Biên soạn: Lý Trần Thái Học 2

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU PHP

I. Giới thiệu căn bản:

Một trong các công việc đầu tiên của chuyên gia thiết kế web đó là phải biết về:

• Web Programming Language (Ngôn ngữ lập trình web)

• Web Server (Máy chủ phục vụ web)

• Database Server (Máy chủ phục vụ cơ sở dữ liệu)

Web Programming Language là gì?

Web Programming Language là ngôn ngữ được viết theo phong cách lập trình web (khác so

với ngôn ngữ HTML – ngôn ngữ đánh dấu) để hỗ trợ và tăng cường các khả năng của web,

cho phép điều khiển các phần tử của web được dễ dàng hơn. Chúng ta có một số ngôn ngữ

lập trình Web như là: ASP, ASP.Net, PHP, JSP,…

Web Server là gì?

Web Server là máy tính mà trên đó được cài đặt phần mềm phục vụ Web, đôi khi người ta

cũng gọi phần mềm đó cũng chính là Web Server

Tất cả các web server đều hiểu và chạy được các file *.htm và *.html, tuy nhiên mỗi web

server lại phục vụ một kiểu file chuyên biệt khác nhau, chẳng hạn như IIS của Microsoft

dùng cho *.asp và *.aspsx; Apache dành cho *.php; Sun Java System Web Server của Sun

dành cho *.jsp;…

Database Server là gì?

Database Server là máy chủ được cài đặt các phần mềm Hệ quản trị cở sở dữ liệu. Chúng ta

có một số hệ phần mềm quản trị cơ sở dữ liệu (HQTCSDL) như SQL, MYSQL, Oracle,…

II. Giới thiệu PHP:

Bất kỳ ai khi thiết kế những trang web đều nhận thấy rằng những hạn chế của ngôn ngữ

HTML và những ngôn ngữ lập trình khác như CSS và Javascript.

Trong khi các ngôn ngữ này vẫn duy trì những điểm cốt lõi để phát triển Web thì chức năng

quan trong là xử lý văn bản và tạo hình cũng bị giới hạn. Vì chúng ít có khả năng chuyển đổi

dữ liệu cũng như kết nối với máy chủ cơ sở dữ liệu nên kết quả chỉ là một trang web.

Giả sử bạn cần khảo sát số lượng người truy cập website của bạn, bạn có thể dễ dàng triển

khai bằng cách viết theo thể thức HTML. Nhưng việc xử lý thông tin thô thành dữ liệu có ý

nghĩa đối với bạn thì mất rất nhiều thời gian và công sức.

Các ngôn ngữ lập trình sẽ giải quyết được vấn đề này cho bạn. Ngôn ngữ lập trình sẽ xử lý và

lưu trữ nó trong các cơ sở dữ liệu trên máy chủ.

Các ngôn ngữ lập trình này sẽ kết nối với cơ sở dữ liệu, tập hợp thông tin và hiển thị khi bạn

truy cập website.

Một trong những ngôn ngữ gần đây, ngày càng có nhiều nhà phát triển web ưa chuộng và thật

thích thú khi làm việc với nó đó là ngôn ngữ lập trình PHP.

PHP là gì?

PHP viết tắt của Personal Home Page là kịch bản trình chủ (server script) chạy trên phía server (server side) như

các server script khác như asp, jsp,..

PHP là kịch bản cho phép chúng ta xây dựng ứng dụng web trên mạng internet hay intranet tương tác với mọi

cơ sở dữ liệu như MySQL, Oracle, Access,…

Lưu ý rằng, từ phiên bản 4.0 trở về sau mới hỗ trợ session, ngoài ra PHP cũng như Perl là kịch bản xử lý chuỗi

rất mạnh chính vì vậy bạn có thể sử dụng PHP trong những yêu cầu về xử lý chuỗi.

Lịch sử ra đời của PHP:

PHP được giới thiệu năm 1994 như một bộ sưu tập của một ngôn ngữ lập trình chưa chặt chẽ

và dựa vào Peri và các dụng cụ của trang chủ. Tác giả của cuốn ngôn ngữ lập trình này, ông

R.Lerdoft đã làm cho tất cả phải giật mình bởi đã sáng tạo ra nó.

Giáo trình lập trình Web với PHP&MYSQL Version 1.0

Biên soạn: Lý Trần Thái Học 3

Tới năm 1998, viêc công bố phiên bản 3 thì PHP mới chính thức phát triển theo hướng riêng

của mình. Giống như C và Peri, PHP là một ngôn ngữ lập trình có cấu trúc và tính năng đa

dạng. Chính vì những điểm giống nhau này đã khuyến khích các nhà thiết kế web chuyên

nghiệp chuyển qua sử dụng PHP. Với phiên bản 3 này, PHP cũng cung cấp một số lượng cơ

sở dữ liệu đồ sộ gồm cà MYSQL,ODBC,Oracle. Nó cũng có thể làm việc với dữ liệu hình

ảnh, file, FTP, XML và host của các kỹ thuật ứng dụng khác.

Cho đến thời điểm soạn quyển giáo trình này thì PHP đã ra tới phiên bản 5 và càng ngày càng

hoàn hảo và dễ sử dụng. Đến nay PHP vẫn là một dịch vụ hàng đầu miễn phí. Tuy nhiên

không giống như một số ngôn ngữ khác các ngày nó càng trở thành một xu hướng vì rất

nhiều trang web hiện được làm bằng PHP.

Tại sao nên dùng PHP?

Ngoài PHP có rất nhiều ngôn ngữ lập trình khác cho bạn lựa chọn như ASP, Peri,… Trong

mỗi ngôn ngữ lập trình đều có cấu hình và tính năng khác nhau nhưng chúng đều đưa kế quả

giống nhau khi xử lý một vấn đề nào đó.

Tại sao PHP lại là sự lựa chọn hàng đầu của bạn?

PHP rất đơn giản đối với những người còn xa lạ bởi chương trình này tạo ra sự lôi cuốn mạnh

mẽ và thậm chí tạo ra một tốc độ đáng kinh ngạc trong việc phát triển web.

PHP là một mã nguồn thông tin mở: bởi vì mã nguồn củ PHP có sẵn nên cộng đồng các nhà

phát triển web luôn có ý thức cải tiến, nâng cao và khắc phục những khuyết điểm trong

chương trình này.

PHP rất ổn định và tương hợp, mới đây PHP đã hoạt động ổn định ngay trên cả Unix,

Windows,… Đồng thời nó cũng nối với một số máy chủ chạy IIS hay Apache.

Giáo trình lập trình Web với PHP&MYSQL Version 1.0

Biên soạn: Lý Trần Thái Học 4

CHƯƠNG 2: THIẾT LẬP WEBSERVER

I. Thiết lập webserver với Apache:

Web server phổ biến nhất hiện nay là apache, hiện chiếm khoảng gần 60% thị trướng máy

chủ Web trên toàn thế giới.

Để tiến hành cài đặt Web Server bạn hãy lên trang web

http://www.apache.org/dist/httpd/binaries/win32/ để download về máy. Nếu trên máy đã có

Windows Installer thì các bạn download file *.msi, còn nếu không thì bạn phải download file

*.exe (dung lượng lớn hơn file msi). Quá trình cài đặt rất đơn giản, bạn chỉ cần chạy file vừa

download về, chấp nhận các thiết lập mặc định. Sau khi cài đặt xong, mở trình duyệt web và

gõ vào địa chỉ http://localhost để kiểm tra. Nếu mọi việc suôn sẻ thì bạn nhận thấy một trang

web thông báo đã cài đặt thành công.

Để thay thế trang web mặc định đó thành trang web của mình, bạn cần phải sửa file cấu hình

Apache (mặc định là C:\Program Files\Apache Group\Apache\httpd.conf). Mở file này, tìm

đến dòng chứa lệnh DocumentRoot, hãy thay tham số trên bằng thư mục sẽ chứa trang web

của bạn. Ví dụ: DocumentRoot “C:/hocict”. Chú ý: Đối với các đường dẫn trong Apache bạn

nên dùng dấu “/”, còn nếu bạn muốn dùng dấu “\” thì phải gõ dấu này 2 lần, ví dụ: C:\\hocict

Khởi động lại Apache. Nếu bạn cài Apache trên Windows họ NT thì Apache có cung cấp

shortcut để khởi động lại nó.

II. PHP và MYSQL:

Cùng với Apache, PHP và MySQL đã trở thành chuẩn trên các máy chủ web. Rất nhiều phần

mềm web đã sử dụng PHP và MySQL(PHP Nuke, VBulletin,…) Vì thế khi cài Apache, bạn

cũng nên cài luôn cả hai công cụ PHP và MySQL để tịch cho việc lập trình.

PHP và MySQL là gì?

PHP là một ngôn ngữ lập trình cho webserver. Điều này có nghĩa là các PHP Scripts sẽ được

chạy trên server và chỉ có kết quả dưới dạng HTML là được trả về cho client. PHP có cú pháp

tương tự như C/C++, rất dễ học và chạy rất nhanh.

MySQL là một database server có tốc độ nhanh nhất hiện nay, thường được sử dụng chung

với PHP trong các trang web cần sử dụng đến cơ sở dữ liệu, đặc biệt là các trang web được

phát triển trên ngôn ngữ PHP

Cài đặt PHP:

Bạn cần lên trang http://www.php.net/downloads.php để download các phiên bản cho

windows của PHP. Trong giáo trình này sử dụng PHP 5.2.9.

Sau khi cài đặt thì trên ổ đĩa cứng sẽ xuất hiện thư mục PHP. Ngoài ra, trong thư mục

Windows hoặc WINNT sẽ xuất hiện tập tin php.ini, tập tin này cho phép bạn cấu hình cho

ứng dụng PHP. Chẳng hạn, khi có lỗi trong trang PHP thì lỗi thường xuất hiện khi triệu gọi

chúng, để che dấu các lỗi này thì bạn cần khai báo display_errors = Off vì chúng ở trạng thái

display_errors = On.

Bên cạnh đó, PHP cũng có thể trình bày một số warning khi chúng phát hiện cú pháp không

hợp lý, chính vì vậy để che dấu các warning này thì bạn cũng cần khai báo trang thái Off thay

vì On cho dòng assert.warning.

¾ Cài đặt MySQL:

Đối với MYSQL, chỉ cần lên trang http://www.mysql.com/download để download file .zip

về máy, giải nén rồi chạy file setup. Bạn sẽ được yêu cầu nhập mật mã mà bạn muốn thiết lập

cho người quản trị MySQL. Username của người quản trị sẽ là root, địa chỉ của database

server sẽ là localhost (bạn sẽ cần những thông tin này khi cài đặt ứng dụng web có sử dụng

MySQL)