Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam

Giáo trình bóng ném
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
NGUYEN HUNG QUAN
GIAO TRINH
BONG NEM
9
(Giao trinh Cao dang Sit pham)
NHA XUAT BAN DAI HOC SU PHAM
Muc luc
Trang
Chu dan ve ki h ie u ................................................................................ 6
Ldi noi d a u .............................................................................................7
PHAN I: GlOl THIEU MON BONG NEM
Chuttog I: LjCH SCf HiNH THANH VA PHAT TRI^N MON THE THAO
B6NG NEM....................................................................................... 9
1. Nguon goic ra ddi cua mon Bong n6m..................................................... 9
2. Su hinh thanh va phat trien cua mon the thao Bong n6m san to,
ngoai trdi............................................................................................... 12
3. Su phat trien cua mon Bong nem san nho hien dai............................. 16
4. Bong nem 6 Viet Nam...........................................................................20
Chuvng II: VI TRI* TAC DUNG COA TAP LUYEN BONG NEM VA OAC DIEM
TAM SINH LI LLfA TUOI THCS.....................................................27
1. Vi tri tac dung cua tap luyen, thi dau Bong nem................................. 27
2. Dac diem tam sinh li liia tuoi hoc sinh THCS..................................... 28
PHAN II: KI CHIEN THUAT CA NHAN VA CAC
CHI DAN VE PHtfdNG PHAP GIANG DAY
Chirong I: HE THONG PHAN LOAI CAC Ki THUAT CO BAN
TRONG THI DAU BONG NEM.........................................................8
Chuvng II: PHAN TICH CAC KI THUAT CO BAN V6l BONG
VA CHi DAN VE PHUONG PHAP GIANG DAY.............................34
1. Ki thuat nhan bong va cac hanh dong phong thu chong nhan bong .... 34
2. KI thuat chuyen bong va cac hanh dong phong thu............................ 39
3. Ki thuat nem bong vao cau mon va cac hanh dong phong thu chong no ... 49
4. Dltn bong va phong thu chong din bong.............................................. 64
3
5. Dong tac gin va phong thu chong •-J'f't'.ir tac ' ................... .................
Chi/ong III: KI. CHIEN THUAT CA NHAN CUA CAC VDV TAN CONG
KHONG BONG VA CAC BI$N PHAP PHONG THU......................69
1 *') 1 Y nghia. phan loai ki thuat tan rung khonc hong.................................
2. Phan tich mot so ki thuat c<l han 'u a V{)\ ian cong k h r>r.c 5<<*nu ......... *2
• i Chi dan ve rhien thuat ................................................................................................. -...................................................................................................................74 ■1. (’hi dan vt- phudng phap .......................................................................
ChUOng IV: KI, CHIEN THUAT CA NHAN CUA THU MON..............................75
1 Phan loai ki thuat cua thu mon ............................................................................. 75
2 Phan tirh mot so ki thuat cn ban cua thu mon.................................... ^6
3 Cac cln dan ve chicn thuat....................................................................
4. Cac chi dan ve phUrtng phap................................................................. ^2
PHAN III: CHIEN THUAT TAP THE VA PHLfdNG
PHAP GIANG DAY CHIEN THUAT TAP THE
ChUOng I: MOT SO NGUYEN TAC CHIEN THUAT TRONG TAN CONG
VA PHONG THU TAP THe.............................................................. 84
ChUOng II: CHIEN THUAT NHOM..................................................................... 86
1. Khai m em ch u n g ........................................................................................................... 86
2. Chicn thuat nhom trong tan c o n g .......................................................................... R7
3 Chicn thuat nhom trong phong thu...................................................... 99
ChUOng III: CHIEN THUAT DONG DOI............................................................105
l Khai m e n ’, va phan loai ............................................................................................ 105
2. Chien thuat tan cong dong doi............................................................. 105
3. Chien thuat phong thu dong doi.......................................................... 111
Chuvng IV: GIANG DAY VA HUAN LUYEN CHIEN THUAT NHOM
VA DONG DOI............................................. ................................123
1. Mot so yeu cau chung trong viec to chiic giang day. huan luyen
chien thuat nhom va dong doi............................................................. 123
2. Cac btfdc giang day. huan luyen chinh................................................. 123
4
Chu dan ve ki hi§u
A
A*
I
T
O
: VDV tffa cong
: VDV ta'n cong c6 bong
: VDV phong thu
: Chan
: VDV phong thu v6i dong tac chan
: Dtfdng chuyen bong
: Hifdng di chuyen cua VDV
: Dan bong
: Dot pha
: Nem bong cau mon
6
Ldi noi dau
Bong nem la mon the thao da co lich sit phat trien hang tram nam, no
ditdc cong nhan la mon thi dau chinh thrtc cua Olympic tit nam 1972.
Hien nay tren the gidi co khoang 5 trieu ngitdi tap luyen Bong nem
thitdng xuyen, tren 200 doi tuyen Bong nem da. ditdc thanh lap 6 120
nitdc. Lien doan Bong nem the gidi da co tren 144 nitdc thanh vien.
Bong nem khong chi ditdc yeu thich bdi tac dung tap luyen, nang cao
site khoe ma no con hap dan ngitdi xem d trinh do kl thuat cao, ki xao
thanh thao va nhitng mieng phoi hdp chien thuat bien hod linh hoat
trong cac tran dau hap dan, quyet liet. Dac biet d chau Au, Bong nem
cung co siic hap dan nhit Bong da, thu hut hang tram trieu ngiicfi xem.
Bat dau tit thap ki 80 Bong nem ditdc phat trien manh 6 Viet Nam - dac
biet la khu vitc thanh pho Ho Chi Minh. Tit nam 1984 da co cac gidi
•> ’ Bong nem chinh thiic do Tong cuc TDTT tntdc day (nay la Uy ban
TDTT) to chitc tren pham vi toan quoc.
Trong chitdng trinh Seagames 22 vao nam 2003 to chitc tai Viet Nam,
Ian dau tien mon Bong nem da ditdc to chitc thi dau.
Do dac diem noi troi cua mon Bong nem la phat trien nhanh cac to chat
than the nhit siic phan itng nhanh, toe do di chuyen va cac kha nang
phoi hdp van dong cung nhit tinh linh hoat cua cac hoat dong than kinh
• cd nen no ditdc chu trong phat trien d cac liia tuoi tre, dac biet la cho
hoc sinh THCS va sinh vien cac tritdng Cao dang - Dai hoc.
Chitdng trinh giang day Bong nem da ditdc duy tri tit nhieu nam nay d
cac tritdng chuyen TDTT nhit Dai hoc TDTT I, II va Cao ddng TDTT
Da Nang. Tuy nhien no van chita ditdc dita vao giang day d cac tritdng
Dai hoc va Cao ddng Sit pham va Sit pham TDTT.
Chinh vi vay viec hinh thanh va bien soan cuon sach Bong nem Ian nay
danh cho doi titdng la cac sinh vien cua cac tritdng Cao ddng Sit pham
la rat bite thiet.
7
Vdi tong qui thdi gian la 45 tie't cuon sack Bong nem danh cho doi titdng
giao vien Cao ddng Sit pham co cac muc tieu cu the sau day:
a. Ve kien thitc:
Trang bi cho ngitbi hoc nhitng kien thitc cd ban ve ki, chien thuat Bong
nem, luat va phitdng phap to chitc thi dau, trong tdi.
Trang bi cho ngititi hoc cac kien thitc ve phitdng phap giang day cho cac
hoc sinh THCS va huan luyen cac doi tuyen Bong nem thieu nien.
b. Ve ki nang thitc hanh
Thitc hien ditdc d mile chinh xdc cac ki thuat cd ban (qui dinh trong
chitdng trinh)
Thitc hien ditdc d mite titdng doi dung mot so chien thuat cd ban va tit
tham gia thi dau d mite titdng ditdng vdi trinh do cua cap III VDV.
Co the thitc hien ditdc cac cdng viec cua trong tdi trong dieu harih tran
dau d cap thieu nien cung nhit to chitc giang day, huan luyen Bong nem
cho hoc sinh THCS.
Vi qui thcfi gian co han nen trong cuon sach Bong nem nay khong de cap
den phan luat thi dau Bong nem cung nhit cac phan md rong them ve
mat kien thitc chuyen mon md no se ditdc hitdng dan cu the trong phan
gidi thieu d cac tdi lieu tham khao d cuoi cuon sach hodc d trong cac
phan tong ket d cuoi cac phan trong cuon sach. *
Trong qua trinh bien soan, chung tdi da nhan ditdc sit hdp tac giup did
nhiet tinh cua lanh dao Ditan Dao tao giao vien THCS va cac ban dong
nghiep. Chung toi xin bay to long cam dn sau sdc.
Do trinh do va thdi gian co han, quyen sach nay khong trdnh khoi
nhitng han chevd thieu sot. Rat mong nhan ditdc nhitng y kien dong gop
quy bdu tit cac ban dong nghiep va doc gia. Xin chan thanh cam dn !
8
mmamm
Chwong x
LICH SU5 HINH THANH VA PHAT TRIEN
MON THE THAO BONG NEM
1. Nguon goc ra ddi cua m on Bong nem
Trong lich sU phat trien cua loai ngUdi thi cac bai tap giao due the
chat cung nhu cac tro chdi van dong vdi muc dich ren luyen than the,
truyen thu ki nang san, bat, hai. lufdm da luon gan chat vdi ddi song cua
con ngUdi d thdi ki co dai. Lich sii cung da ghi nhan vao nam 776 trudc
cong nguyen da dien ra dai hoi the thao Olympic co dai dau tien d Hy
Lap vdi cac mon the thao chu yeu la chay, nhay va nem day. NhUng cung
tijf the ki thti sau triidc cong nguyen ngUdi ta con ghi nhan dUdc nhiing
buic hoa tren cac binh co d Hy Lap co ve nhiing ngUdi dan ong chdi cac tro
chdi “cudi ngUa nem bong” la tien than cua cac mon the thao hien dai vdi
bong sau nay.
Tuy nhien phai chd tdi the ki XVIII khi cuoc cach mang cong nghiep
no ra manh me d chau Au. Bac My v.v... va keo theo no la he tu duy mdi
cua nhiing ngUdi tham gia lao dong, mot san phaim cua nen cong nghiep
hoa vdi nhiing cong doan san xuat theo day chuyen va la khdi nguon ra
ddi cua nhieu mon the thao tap the vdi luat chdi phuc tap va chat che
9
nhu Bong da, Bong chuyen, Bong n6m, Bong ro v.v... Nd ro nh&t cua thdi
diem ra ddi cua cac mon bong hi$n dai phai dUdc tinh ttif niia cuoi the ki
XIX - do la vao cag nam (txnh theo thdi diem xu£t ban lufit chdi d&u tien).
1852 ra ddi mon Hockey.
1862 ra ddi mon Bong da.
1892 ra ddi mon Bong nem.
1894 ra ddi mon Bong ro.
1896 ra ddi mon Bong chuyen.
Tro ch(ri “cuoi ngua nem bong” cua ngu&i dan ong co dai Hy Lap (TK VI-TCN)
Thdi diem ra ddi luat chdi cua cac mon bong hien dai da ro, trong do
co mon Bong nem. Tuy nhien nguon goc phat sinh mon the thao Bong
nem cf nUdc nao la dieu con bo ngo. Dieu nay khong chi b mon Bong nem
ma d nhieu mon bong hien dai khac cung tUdng tU vi co rat it mon the
thao hien dai lai co nguon goc ra ddi tijf mot nUdc cu the. Nhutng nghien
cCfu g&n day da chi ra ring, Bong nem la mon the thao hien dai, xuat
hien d&u tien d chau Au va khu vuc ra ddi la tren ban dao Scang-di-navd (vung Thuy Dien, Na Uy, Dan Mach).
Bong nem: Ten tieng Anh la Handball, xuat phat tut 2 tCr “Hand” la
tay va ‘’Ball” la bong.
Co mot so tai lieu cho rSng vao nam 1890 mot giao sU ngvfdi Diic ten
la Konzad Koch da sang tao ra mot tro chdi the thao mdi co ten la
Raffballspiele (mon bong nha ngheo) la tien than cua mon Bong nem
chinh thong sau nay.
Con d Tiep Kh&c co xuat hien mon Bong nem san nho vao nam 1892
nhu la mot mon the thao dan toe vdi ten goi la ‘’Ceska hazena” cung vdi
Bo lulkt sd khai nhU:
* San hinh chut nhat - dai 45m, rong 30m.
* C&u mon cao - 2m40, rong 2m.
* TrUdc cau mon ve mot hinh chii nhat, sau nay dUdc thay b&ng hinh
ban nguyet co ban ki'nh R = 6m.
* SoVDV moi ben la 7 ngUdi.
* Thdi gian chdi la 3 hiep - moi hiep 1& 20 phut.
Con d Dan Mach vao nam 1898 co mot Giao sU la Holger Nielsen
truyen ba mon the thao nay va goi la "Handbold”.
C) nUdc Dilc sau nay vao nam 1915 con hinh thanh mon Bong nem
goi la ‘TorbaU” vdi kich thudc san hinh chut nhat la 40 x 20m. Clu mon
rong 2m va cao 2m50 vong ban nguyet trUdc san co: R = 4m do
Bachmann truyen ba va bien soan.
Sau nay, vao khoang nam 1917, nhd cong cua Carl Sehlent, Max
Heiser va Erich Konig ma mon Bong nem dUdc truyen ba vao cac nUdc
My, Aixlen, Y, Thuy Si, Phap v.v...
Mai cho den nam 1934 Thuy Dien m6i bien soan mot bo luat thi dau
Bong nem san nho (diia vao luat chdi cua mot so' nUdc lan can) de trinh
len Uy ban Quoc te ve Bong nem cong nhan la Luat Quoc te.
Lien doan Bong nem Quoc te chinh thutc dUdc thanh lap vao nam
1928 luc do co ten la IAHF va dUdc bo sung lai vao nam 1946.
Hien nay Lien doan Bong nem Quoc te da thanh lap vdi tren 144
nUdc thanh vien.
IHF da to chijfc giai vo dich the gidi cho nam vao nam 1938 va cho nut
tCr nam 1957 vdi chu ki hai nam mot lan.
Bong nem san to ngoai trdi danh cho nam dUdc dUa vao thi dau lan
dau tien d Dai hoi Olympic l&n thut l i d Beclin 1936.
11
2. Sit hinh thanh va phat trien cua mon the thao Bong nem san
to, ngoai trcfi
Nguon goc phat sinh cua Bong nem san to ngoai trdi dUdc bat dau cl
nUdc Dtic. TrUdc do d Diic cung nhu cac niidc chau Au da hinh thanh va
phat trien mon Bong nem san nho. Mot giao sU cua trUdng Cao dang
TDTT Beclin ten la Carlschelent da co cong truyen ba rong rai mon the
thao nay khong nhulng d rieng niidc Dtic ma con lan rong ra ca chau Au.
Thdi diem dUdc ti'nh cho sU phat sinh cua mon the thao nay. nhu la mot
nhanh cua mon Bong nem chi'nh thong la vao nam 1917.
Va chinh Giao sir Carl Sehlent da phu trach ldp boi dUdng Bong nem
Chau Au trong khoang 30 nam lien. Cac hoc sinh cua ong da quay trd lai
nude minh va day len phong trao tap luyen Bong nem san to ngoai trdi
rat manh me.
Luat chdi va cach chdi cua mon Bong nem san to gan giong nhu vdi
luat choi cua mon Bong nem san nho, diem khac chu yeu la:
San bai: san la cac bai co, co the sii dung san Bong Da vdi ki'ch thudc
chieu doc la 90 den 110m, chieu ngang tCf 55 - 65m.
* Vung cam cua thu mon cd ban ki'nh R = 13m (tam dUdc ti'nh ti* diem
giiia cua cau mon).
* Con vach nem phat tu do co ban kinh R = 19m.
* Vach phat den co do dai la 14m tfnh tCt vach ngang cuoi san trd ra.
* Cau mon rong 7m32 va cao 2m44.
* Cach vach ngang cuoi san 35m cd vach 1 vach ngang de chia san
lam 3 phan san blng nhau.
* Mot doi bong bao gom 13 VDV co 2 dang ki la thu mon va 1 dau thu
du bi cho cac dau thu tren san.
Cho tdi nam 1945 thi co them luat b it viet vi.
Luat ban dau con cho phep VDV dUdc phep cam bong chay (khong
co luat chav budc va luat giO bong trong tav qua 3 giav).
Khi mot dau thu dang giu bong thi cac dau thu khac co quyen xong
vao de gianh va cudp lai bong.
12
So lufdng toi da diidc tham gia trong mot tran dau cua mot doi la 11 ngUdi.
Sau day la sd do san va cach s&p xep cac dau thu cd ban trong thi dau.
Trong nhiing nam dau cua thap ki XX Bong nem san to ngoai trdi
diidc phat trien rat nhanh va manh. Vao nam 1922, niidc Diic da to chutc
diidc giai vo dich Quoc gia dau tien cho Bong nem san to ngoai trdi. Tran
thi dau Quoc te dau tien dUdc to chiic cf Thanh pho' Halle thuoc niidc Diic
vdi hai doi tuyen Quoc gia cua Diic va Ao vao ngay 13/9/1925 vdi hdn 3000
khan gia ham mo tdi co vu va doi Ao da thang doi Diic vdi ti so 6 : 3.
Sau do thi mon Bong nem san to "Gropfeld Handball" ngay cang
diidc phat trien rong rai va chiem mot vi tri quan trong trong cac moi
giao lUu ve the thao giuta cac nUdc.
Mot moc quan trong cua sU phat trien cua mon Bong nem la vao
thang 8/1926 trong mot cuoc hop thiidng ki lan thii tam cua hoi Dien
kinh nghiep du Quoc te vie't tat la IAAF (Internatioal Amater Atletic
Federation) diidc to chuc d Thanh pho' Haag cua Ao ngiidi ta cung diia ra
viec can thong nhat luat chdi mang ti'nh Quoc te cho mot so' mon the thao
sau day chi dUdc phep dung tay de dieu khien bong nhu: Bong nem. Bong
ro, Bong chuyen. Bong dam w ... va sil can thiet phai thanh lap hiep hoi
*> ° X the thao cho cac mon bong. Vao ngay 27/7/1926. Uy ban thiidng true cua
IAAF da giii tdi Hoi nghi thiidng dinh cua minh hop vao ngav 12/9/1927
tai Thanh pho Amsterdam (Ha Lan) dil an luat chinh thiic cho mon Bong
nem san to ngoai trdi.
Cung d Hoi nghi nay da chinh thiic thong qua Du an luat va vao thang
12/1928 no da diidc in va xuat ban bang 3 th’jf tieng Anh. Phap. Diic.
13
Ngay 4/7/1928 cung tai Thu do Amsterdam (Ha Lan) da tien hanh
Hoi nghi thanh lap Hoi Bong nem nghiep du trong to chiic Olympic vdi
ten goi tit la IAHF (International Amater Handball Federation) va ngay
do cung dUcfc ti'nh la hoi nghi lan thuf nhat cua hoi Bong nem nghiep dii
the gidi (luc nay IAHF to chiic va dieu hanh sU phat trien chung cho ca
Bong nem san to va Bong nem san nho). So hoi vien thanh lap luc dau
mdi chi cd 11 hoi vien. Tdi nam 1938 da tang len tdi 23 hoi vien.
Thii tu cac hoi nghi cua IAHF dUdc dien ra nhu sau:
Hoi nghi lan thut nhat Amsterdam (Ha Lan) 1928.
Hoi nghi lian thii II b Beclin (Diic) 1930.
Hoi nghi lan thii III d Stockholm (Thuy Dien) 1934.
Hoi nghi l&n thii IV d Beclin (Diic) 1936.
Hoi nghi lan thii V b Beclin (Diic) 1938.
Chu tich hoi IAHF dau tien la Ngai F.P. Lang (Diic), cac thanh vien
khac trong do cd ong Avery Brundage (Quoc tich My) ma chang bao lau
sau da trd thanh Chu tich uy ban Olympic Quoc te (IOC) (t£f 1952 - 1972)
va cung chinh nhd sU hoat dong tich cUc, khong biet met moi cua ong
Chu tich Olympic Quoc te ma mon the thao Bong nem nhanh chong trcJ
thanh mon the thao chmh thong cua the gidi. Cung chinh vi vay ma Hoi
nghi Olympic Quoc te hop tai Brussel (Bi) vao ngay 08/5/1934 da quyet
dinh dua mon Bong nem san to la mon thi dau chinh thiic cua The van
hoi Olympic Quoc te lan thii XI - tii 01/8 den 16/8/1936 b Beclin (Diic).
Cd hai ldp boi dudng trong tai co tinh chat Quoc te dau tien diidc to
chiic tai Beclin (Diic) vao thang 5/1935 va thang 4/1936. Nhiem vu chinh
cua ca hai ldp nay la lam sang to luat thi dau va xac dinh vi tri va vai
tro cua mon the thao Bong nem tren pham vi toan the gidi va chuan bi
cho viec dua Bong nem vao thi dau trong chtfdng trinh The van hoi
Olympic.
Cac ldp boi dudng tiep theo luat cung nhuf ki, chien thuat cua mon
Bong nem cung dUdc md d Beclin vao nhiing nam 1937 va 1938. The van
hoi Olympic l&n thii XI vao nam 1936 dUdc to chiic tai Beclin (Diic) cd sau
doi Bong nem san to dufdc vao chung ket la: Diic - Ao - My - Thuy Si va
14
Hungari va day cung la budc dau tien quan trong danh dau sii phat trien
cua mon the thao non tre nay tren dau trUdng the thao Quoc te.
Tnidc do, vao thang 2/1936 cung tai Beclin, IAHF da to chiic giai vo
dich the gidi ve thi dau Bong nem san nho trong nha cho nam gom bon
doi tham gia la Diic - Ao - Dan Mach - Thuy Si va giai nay danh dau la
giai vo dich the gidi Bong nem san nho trong nha lan thii nhat.
Sau giai nay vao thang 4/1936, IAHF cung to chiic vong dau giai vo
dich Bong nem san to ngoai trdi cho nam de chon 6 doi vao dii chung ket
tai Olympic Beclin 1936.
Sau hai giai nay, thi ca hai mon Bong nem san to va san nho trong
nha cung diidc song song phat trien. Vao gifla nam 1936 IAHF cung
quyet dinh cong nhan qui cach va dua mon Bong n6m trong nha trd
thanh mon the thao chinh thong.
Chien tranh the gidi lian thii II bung no da lam ngiing tat ca cac giai
thi dau Quoc te, trong do cd mon the thao Bong nem san to ngoai trdi va
san nho trong nha. Tuy nhien no vln dUdc ton tai va phat trien d tvfng
quoc gia rieng biet.
Chinh vi vay ma ngay sau ngay Chien tranh the gidi l&n thii II cham
diit, mon the thao nay lai nhanh chong dUdc phuc hoi va tang them cac
thanh vien mdi trong IAHF.
TCf ngay 10 den 18/6/1946, tai Thu do Koppenhagen (Dan Mach) mot
so' nUdc Bac Au da hop hoi nghi de tien hanh thanh lap hoi Bong nem the
gidi, viet tSt la IHF (International Handball Federation). Cung tai Hoi
nghi nay da xac dinh cac thanh vien cua IHF di dii dai hoi IOC (Uy ban
Olympic Quoc te).
Va tii nay hai to chiic IAHF va IHF chi con la mot. nhiem vu chu yeu
cua to chiic mdi nay la day manh sii hoat dong cua mon the thao non tre
nay. siia doi lai luat thi dau, to chiic cac giai cho nam va nfl the' gidi. Ban
lanh dao cua IHF con ton tai mai tdi nam 1972 mdi thay doi.
Cd cau cua Ban lanh dao hoi bao gom:
Mot chu tich hoi, hai pho chu tich hoi, mot thu kl, mot quan 11 tai vu
va tieu ban ki thuat bao gom bay thanh vien.
15