Giao kết hợp đồng trong đấu thầu mua sắm hàng hóa - pháp luật và thực tiễn áp dụng trong ngành dầu khí

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGÔ PHẠM TƯỜNG VY

GIAO KẾT HỢP ĐỒNG TRONG ĐẤU THẦU MUA SẮM HÀNG HÓA –

PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN ÁP DỤNG TRONG NGÀNH

DẦU KHÍ

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGÔ PHẠM TƯỜNG VY

GIAO KẾT HỢP ĐỒNG TRONG ĐẤU THẦU MUA SẮM HÀNG HÓA –

PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN ÁP DỤNG TRONG NGÀNH

DẦU KHÍ

Chuyên ngành : Luật kinh tế

Mã số chuyên ngành : 8 38 01 07

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học:

1. Giảng viên, Tiến sĩ Lâm Tố Trang

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2022

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan rằng luận văn “Giao kết hợp đồng trong đấu thầu mua sắm hàng

hóa – pháp luật và thực tiễn áp dụng trong ngành dầu khí” là bài nghiên cứu của

chính tôi.

Ngoại trừ những tài liệu tham khảo được trích dẫn trong luận văn này, tôi cam đoan

rằng toàn phần hay những phần nhỏ của luận văn này chưa từng được công bố hoặc

được sử dụng để nhận bằng cấp ở những nơi khác.

Không có sản phẩm/ nghiên cứu nào của người khác được sử dụng trong luận văn

này mà không được trích dẫn theo đúng quy định.

Luận văn này chưa bao giờ được nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại các trường đại

học hoặc cơ sở đào tạo khác

TP. Hồ Chí Minh, năm 2022

Ngô Phạm Tường Vy

ii

LỜI CÁM ƠN

Như vậy là sau một thời gian dài tiến hành nghiên cứu, em cũng đã hoàn thành

nội dung luận văn “Giao kết hợp đồng trong đấu thầu mua sắm hàng hóa – pháp

luật và thực tiễn áp dụng trong ngành dầu khí”. Luận văn được hoàn thành không

chỉ là công sức của bản thân tác giả mà còn có sự giúp đỡ, hỗ trợ tích cực của nhiều

cá nhân và tập thể.

Trước hết em xin gửi lời cám ơn chân thành và sâu sắc đến Giảng viên, TS.

Lâm Tố Trang, người trực tiếp hướng dẫn luận văn cho em. Cô đã dành cho em nhiều

thời gian, tâm sức, cho em nhiều ý kiến, nhận xét quý báu, chỉnh sửa cho em những

chi tiết nhỏ trong luận văn, giúp luận văn của em hoàn thiện hơn không chỉ về nội

dung mà còn về hình thức. Cô cũng luôn quan tâm, nhắc nhở, động viên em hoàn

thành luận văn để bảo vệ.

Em cũng xin gửi lời cám ơn đến các thầy cô giáo trường Đại học Mở thành

phố Hồ Chí Minh, khoa Đào tạo sau đại học đã tận tình giảng dạy và cho em thêm

nhiều kiến thức bổ ích trong suốt quá trình học cao học.

Em cũng xin gửi lời cám ơn đến gia đình, bạn bè đã động viên, khuyến khích

và tạo điều kiện cho em trong quá trình học tập và thực hiện luận văn này.

Do hạn chế về kinh nghiệm và kiến thức, nên trong luận văn chắc sẽ còn chỗ

thiếu sót. Em rất mong sẽ nhận được ý kiến đóng góp của thầy cô và các bạn để em

có cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề này.

iii

TÓM TẮT

Đấu thầu đóng vai trò quan trọng trong hoạt động mua sắm giữa các doanh

nghiệp với nhau cũng như giữa doanh nghiệp và cơ quan nhà nước vì nó được xem

như một phương thức đảm bảo cạnh tranh mang tính văn minh và hiện đại trong cơ

chế quản lý thị trường nhằm mang lại hiệu quả kinh tế và đảm bảo tính minh bạch

cao. Chính vì vậy, phạm vi áp dụng của đấu thầu cũng như phạm vi điều chỉnh của

luật đấu thầu khá rộng trên nhiều lĩnh vực khác nhau như xây dựng, mua sắm hàng

hóa, thuốc vật tư, y tế...., mỗi ngành lại có đặc trưng khác nhau trong đó có thể kể

đến Ngành dầu khí được xem là một ngành quan trọng và là ngành mũi nhọn trong

kinh tế của Việt Nam. Và giao kết hợp đồng là bước quan trọng đóng vai trò như

“linh hồn” của hoạt động đấu thầu mua sắm hàng hoá. Đó là kết quả của cả một quá

trình đấu thầu bắt đầu từ lời mời của Chủ đầu tư, Bên mời thầu thông qua hồ sơ mời

thầu/ hồ sơ yêu cầu. Ngày nay, cùng với sự phát triển của kinh tế và xã hội, Việt Nam

cũng đang trên con đường từng bước hội nhập với thị trường thế giới. Việc xem xét

và học hỏi kinh nghiệm trong lĩnh vực đấu thầu cũng như giao kết hợp đồng trong

đấu thầu là nền tảng vững chắc để các nhà làm luật Việt Nam ngày càng hoàn thiện

hơn các quy định pháp luật về đấu thầu nói chung và về giao kết hợp đồng trong đấu

thầu nói riêng.

Chính vì vậy, tác giả đã chọn đề tài luận văn thạc sĩ: “Giao kết hợp đồng trong

đấu thầu mua sắm hàng hóa – pháp luật và thực tiễn áp dụng trong ngành dầu

khí” với mong muốn làm rõ và hệ thống hóa thêm các quy định về vấn đề này. Qua

đó, cũng chỉ ra những vướng mắc, bất cập, sự phù hợp với thông lệ quốc tế và đề xuất

các giải pháp hoàn thiện pháp luật Việt Nam về giao kết hợp đồng trong đấu thầu

mua sắm hàng hóa nói chung và trong lĩnh vực dầu khí nói riêng.

Luận văn hướng đến mục tiêu: nghiên cứu những vấn đề lý luận chung về đấu

thầu và hợp đồng trong đấu thầu mua sắm hàng hóa; nghiên cứu và phân tích các quy

định pháp luật về giao kết hợp đồng trong đấu thầu mua sắm hàng hóa là nền tảng để

phân tích thực trạng áp dụng các quy định của pháp luật vào giao kết hợp đồng trong

iv

đấu thầu mua sắm thiết bị dầu khí từ đó rút ra được các bất cập, hạn chế trong các

quy định về pháp luật.

Từ việc nghiên cứu và phân tích trên, tác giả cũng đề xuất một số giải pháp

nhằm hoàn thiện các quy định pháp luật về giao kết hợp đồng trong đấu thầu mua

sắm hàng hóa tại Việt Nam.

v

SUMMARY

Bidding plays an important role in procurement activities between

enterprises as well as between enterprises and state agencies because it is

considered as a civilized and modern method of ensuring competition in the

mechanism market management in order to bring economic efficiency and

ensure high transparency. Therefore, the scope of application of bidding as

well as the scope of regulation of the bidding law is quite wide in many

different fields such as construction, procurement of goods, medicine and

supplies, healthcare...., with different characteristics, of which the oil and gas

industry is considered an important and spearhead industry in Vietnam's

economy. And signing the contract is an important step that acts as the "soul"

of the procurement of goods. It is the result of a whole bidding process from

starting with the invitation of the Investor, the Procuring Entity through the

bidding documents/requirements. Today, along with the development of

economy and society, Vietnam is also on the path of step-by-step integration

with the world market. Reviewing and learning from experience in the field of

bidding as well as concluding contracts in bidding is a solid foundation for

Vietnamese legislators to increasingly improve the legal provisions on bidding

in general and on contract conclusion in bidding in particular.

Therefore, the author has chosen the topic of the master's thesis:

"Contracting in the bidding for goods – law and practice in the oil and gas

industry" with the desire to clarify and further systematize the regulations on

this issue. Thereby, it also points out the problems, inadequacies, conformity

with international practices and proposes solutions to improve the Vietnamese

law on entering into contracts in the bidding of goods in general and

particularly in the field of oil and gas sector.

The thesis aims to: study the general theoretical issues of bidding and

contracts in the procurement of goods; studying and analyzing the legal

provisions on entering into contracts in the procurement of goods is the

vi

foundation for analyzing the current situation of applying the provisions of law

to the conclusion of contracts in the procurement of equipment. oil and gas

from which inadequacies and limitations in legal regulations can be drawn.

From the above research and analysis, the author also proposes some

solutions to improve the legal provisions on entering into contracts in the

procurement of goods in Vietnam.

vii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN..............................................................................................................................i

LỜI CÁM ƠN................................................................................................................................... ii

TÓM TẮT........................................................................................................................................ iii

SUMMARY ...................................................................................................................................... v

MỤC LỤC ...................................................................................................................................... vii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ......................................................................................................... ix

1. Lý do chọn đề tài:.................................................................................................................1

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài:.......................................................................2

3. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................................................4

4. Câu hỏi nghiên cứu:.............................................................................................................5

5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:......................................................................................5

5.1 Đối tượng nghiên cứu: ....................................................................................................5

5.2 Phạm vi nghiên cứu: .......................................................................................................5

6. Phương pháp nghiên cứu.....................................................................................................5

7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn đề tài ..................................................................................6

7.1 Ý nghĩa khoa học .............................................................................................................6

7.2 Ý nghĩa thực tiễn .............................................................................................................6

8. Kết cấu của luận văn............................................................................................................6

Chương 1: KHÁI QUÁT VỀ ĐẤU THẦU VÀ HỢP ĐỒNG TRONG ĐẤU THẦU MUA SẮM

HÀNG HÓA .....................................................................................................................................8

1.1 Khái quát về hoạt động đấu thầu trong mua sắm hàng hóa .......................................8

1.1.1 Khái niệm của đấu thầu..............................................................................................8

1.1.2 Các khía cạnh của hoạt động đấu thầu:...................................................................10

1.1.3 Đặc điểm của đấu thầu trong mua sắm hàng hoá:..................................................13

1.1.4 Vai trò của hoạt động đấu thầu trong lĩnh vực mua sắm hàng hóa: ..........................18

1.2 Khái quát về hợp đồng trong đấu thầu mua sắm hàng hóa ......................................20

1.2.1 Khái niệm về hợp đồng và hợp đồng trong đấu thầu mua sắm hàng hóa...............20

1.2.2 Các loại hợp đồng trong đấu thầu mua sắm hàng hóa............................................24

Tiểu kết chương 1.......................................................................................................................27

Chương 2: QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ GIAO KẾT HỢP ĐỒNG TRONG ĐẤU THẦU

MUA SẮM HÀNG HÓA...............................................................................................................28

2.1 Quy định pháp luật về giao kết hợp đồng trong đấu thầu mua sắm hàng hóa tại

Việt Nam:....................................................................................................................................28

viii

2.1.1 Các quy định pháp lý về giao kết hợp đồng trong đấu thầu và hệ thống văn bản

điều chỉnh hợp đồng trong đấu thầu mua sắm hàng hóa tại Việt Nam................................28

2.1.2 Chủ thể giao kết hợp đồng trong đấu thầu mua sắm hàng hóa:.............................32

2.1.3 Đề nghị giao kết hợp đồng và các bước giao kết hợp đồng trong đấu thầu mua sắm

hàng hóa..................................................................................................................................35

2.1.3.1 Khái niệm đề nghị giao kết hợp đồng trong đấu thầu mua sắm hàng hóa: .......35

2.1.3.2 Tổ chức lựa chọn nhà thầu ................................................................................40

2.1.3.3 Đánh giá hồ sơ dự thầu và thương thảo hợp đồng ............................................50

2.1.3.4 Kết quả lựa chọn nhà thầu.................................................................................54

2.1.3.5 Hoàn thiện và ký kết hợp đồng ..........................................................................55

2.2 Quy định pháp luật của thế giới và một số quốc gia về giao kết hợp đồng trong đấu thầu

mua sắm hàng hóa .....................................................................................................................65

2.2.1 Luật mẫu về đấu thầu của UNCITRAL....................................................................65

2.2.2 Quy định pháp luật của một số quốc gia trên thế giới về giao kết hợp đồng trong

đấu thầu mua sắm hàng hóa:.................................................................................................65

Tiểu kết chương 2.......................................................................................................................72

Chương 3: THỰC TRẠNG ÁP DỤNG QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ GIAO KẾT HỢP

ĐỒNG TRONG ĐẤU THẦU MUA SẮM HÀNG HÓA TRONG MUA SẮM HÀNG HÓA

TRONG NGÀNH DẦU KHÍ VÀ ĐỀ XUẤT HOÀN THIỆN.....................................................74

3.1 Thực trạng áp dụng quy định pháp luật trong quá trình giao kết hợp đồng đấu

thầu mua sắm hàng hóa trong ngành dầu khí .........................................................................74

3.2 Một số đề xuất hoàn thiện quy định pháp luật về giao kết hợp đồng trong đấu thầu

mua sắm hàng hóa .....................................................................................................................85

Tiểu kết chương 3.......................................................................................................................91

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................92