Giao an dia ly 12 - Chuong trinh moi

Trang 1

SÔÛ GDÑT TP HOÀ CHÍ MINH

TRÖÔØNG THPT AN LAÏC

GIAÙO AÙN

ÑÒA LYÙ 12

NAÊM HOÏC : 2008 - 2009

Baøi 1: VIEÄT NAM TREÂN ÑÖÔØNG ÑOÅI MÔÙI VAØ HOÄI NHAÄP

I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC

Sau baøi hoïc, HS caàn:

1. Kieán thöùc:

- Naém ñöôïc caùc thaønh töïu to lôùn cuûa coâng cuoäc ñoåi môùi ôû nöôùc ta.

- Hieåu ñöôïc taùc ñoäng cuûa boái caûnh quoác teá vaø khu vöïc ñoái vôùi coâng cuoäc Ñoåi môùi vaø

nhöõng thaønh töïu ñaït ñöôïc trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa nöôùc ta.

- Naém ñöôïc moät soá ñònh höôùng chính ñeå ñaåy maïnh coâng cuoäc ñoåi môùi.

2. Kó naêng

-Khai thaùc ñöôïc caùc thoâng tin kinh teá - xaõ hoäi töø baûng soá lieäu, bieåu ñoà.

- Bieát lieân heä caùc kieán thöùc ñòa lí vôùi caùc kieán thöùc veà lòch söû, giaùo duïc coâng daân trong

lónh hoäi tri thöùc môùi.

- Bieát lieân heä SGK vôùi caùc vaán ñeà cuûa thöïc tieãn cuoäc soáng, khi tìm hieåu caùc thaønh töïu

cuûa coâng cuoäc Ñoåi môùi.

3. Thaùi ñoä

Xaùc ñònh tinh thaàn traùch nhieäm cuûa moãi ngöôøi ñoáivôùi söï nghieäp phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc.

II. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC

- Baûn ñoà Kinh teá Vieät Nam.

- Moät soáhình aûnh, tö lieäu, video...veà caùc thaønh töïu cuûa coâng cuoäc Ñoåi môùi

- Moät soá tö lieäu veà söï hoäi nhaäp quoác teá vaø khu vöïc .

III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC :

Khôûi ñoäng: Giaùo vieân veõ truïc bieåu dieãn (laáy naêm 1986 laøm moác) vaø yeâucaàu HS

neâu caùc söï kieän lòch söû cuûa nöôùc ta gaén vôùi caùc naêm sau: naêm 1945, 1975, 1986, 1989.

1945 1975 1986 1989

Ghi (ngaén goïn) ñaëc tröng neàn kinh teá - xaõ hoäi nöôùc ta tröôùc vaø sau naêm 1986.

GV: Sau 20 naêm tieán haønh ñoåi môùi, neàn kinh teá nöôùc ta ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh

töïu noåi baät treân taát caû caùc lónh vöïc chính trò, kinh teá, xaõ hoäi vaø an ninh quoác phoøng. Tuy

nhieân, vaãn coøn raát nhieàu thaùch thöùc, khoù khaên maøchuùng ta phaûi vöôït qua ñeå chuû ñoäng

hoäi nhaäp trong thôøi gian tôùi.

Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh

Hoaït ñoäng l: Xaùc ñònh boái caûnh neàn

kinh teá - xaõ hoäi nöôùc ta tröôùc Ñoåi môùi.

Hình thöùc: Caû lôùp.

GV ñaët caâu hoûi: Ñoïc SGK muïc l.a cho

bieát boái caûnh neàn kinh teá - xaõ hoäi

nöôùc ta tröôùc khi tieán haønh ñoåi môùi.

- Döïa vaøo kieán thøc ñaõ hoïc, haõy neâu

Noäi dung chính

I. Coâng cuoäc ñoåi môùi laø moät cuoäc caûi caùch

toaøn dieän veà kinh teá xaõ hoäi

a. Boái caûnh

Ngaøy 30 - 4 - 1975: Ñaát nöôùc

thoáng nhaát, caû nöôùc taäp trung vaøo

haøn gaén caùc veát thöông chieán tranh

vaø xaây döïng, phaùt trieån ñaát nöôùc.

Trang 2

nhöõng haäu quaû naëng neà cuûa chieán

tranh ñoái vôùi nöôùc ta.

Moät HS traû lôøi, HS khaùc nhaän xeùt, boå

sung.

Chuyeån yù: Giai ñoaïn 1976- 1980, toác

ñoä taêng tröôûng kinh teá nöôùc ta chæ ñaït

1,4 %. Naêm 1986 laïm phaùt treân 700%.

Tình traïng khuûng hoaûng keùo daøi buoäc

nöôùc ta phaûi tieán haønh Ñoåi môùi.

Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu 3 xu theá ñoåi

môùi cuûa nöôùc ta .

Hình thöùc: Caëp.

Böôùc 1 : GV giaûng giaûi veà neàn noâng

nghieäp tröôùc vaø sau chính saùch khoa

10 (khoaùn saûn phaåm theo khaâu ñeán

nhoùm ngöôøi lao ñoäng). Khoaùn goïn

theo ñôn giaù ñeán hoä xaõ vieân (töø thaùng

4 naêm 1998, hôïp taùc xaõ chæ laøm dòch

vuï).

Böôùc 2: GV ñaët caâu hoûi (Xem phieáu

hoïc taäp phaàn phuï luïc). HS trao ñoåi

theo caëp.

Böôùc 3: HS ñaïi dieän trình baøy, caùc HS

khaùc boå sung yù kieán. GV nhaän xeùt

phaàn trình baøy cuûa HS vaø boå sung kieán

thöùc.

Chuyeån yù: Quyeát taâm lôùn cuûa Ñaûng vaø

Nhaø nöôùc cuøng vôùi söùc saùng taïo phi

thöôøng cuûa nhaân daân ta ñeå ñoåi môùi

toaøn dieän ñaát nöôùc ñaõ ñem laïi cho

nöôùc nhöõng thaønh töïu to lôùn.

Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu caùc thaønh töïu

cuûa neàn kinh teá - xaõ hoäi nöôùc ta.

Hình thöùc: Nhoùm.

Böôùc 1: GV chia HS ra thaønh caùc

nhoùm, giao nhieäm vuï cuï theå cho töøng

nhoùm.

(Xem phieáu hoïc taäp phaàn phuï luïc).

- Nhoùm 1: Trình baøy nhöõng thaønh töïu

to lôùn cuûa coâng cuoäc Ñoåi môùi ôû nöôùc

ta.

Cho ví duï thöïc teá.

- Nöôùc ta ñi leân töø moät nöôùc noâng nghieäp laïc

haäu.

- Tình hình trong nöôùc vaø quoác tetÕhöõng naêm

cuoái thaäp kæ 80, ñaàu thaäp kæ 90 dieãn bieán phöùc

taïp. Trong thôøi gian daøi nöôùc ta laâm vaøo tình

traïng khuûng hoaûng.

b. Dieãn bieán

Naêm 1979: Baét ñaàu thöïc hieän ñoåi môùi trong

moät soá ngaønh (noâng nghieäp, coâng nghieäp)

Ba xu theá ñoåi môùi töø Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù 6

naêm 1986:

+ Daân chuû hoaù ñôøi soáng kinh teá - xaõ hoäi.

+ Phaùt trieån neàn kinh teá haøng hoaù nhieàu

thaønh phaàn theo ñònh höôùngxaõ hoäi chuû nghóa.

+ Taêng cöôøng giao löu vaø hôïp taùc vôùi caùc

nöôùc treân theá giôùi.

c. Thaønh töïu

- Nöôùc ta ñaõ thoaùt khoûi tình traïng khuûng

hoaûng kinh teá - xaõ hoäi keùo daøi. Laïm phaùt

ñöôïc ñaåy luøi vaø kieàm cheá ôû möùc moät con soá.

Toác ñoä taêng tröôûng kinh teá khaù cao, (ñaït

9,5% naêm 1999, 8,4% naêm 2005).

- Cô caáu kinh teá chuyeån dòch theo höôùng coâng

nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù (giaûm tæ troïng khu

vöïc I, taêng tæ troïng khu vöïc II vaø III) .

Cô caáu kinh teá theo laõnh thoå cuõng chuyeån

bieán roõ neùt (hình thaønh caùc vuøng kinh teá troïng

Trang 3

Nhoùm 2: Quan saùt hình 1.1, haõy nhaän

xeùt toác ñoä taêng chæ soá giaù tieâu duøng (tæ

leä laïm phaùt) caùc naêm 1986 - 2005. Yù

nghóa cuûa vieäc kieàm cheá laïm phaùt .

Nhoùm 3: Döïa vaøo baûng 1, haõy nhaän

xeùt veà tæ leä ngheøo chung vaø tæ leä ngheøo

löông thöïc cuûa caû nöôùc giai ñoaïn 1993

- 2004.

Böôùc 2: HS trong caùc nhoùm trao ñoåi,

ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy, caùc

nhoùm khaùc boå sung yù kieán.

Böôùc 3: GV nhaän xeùt phaàn trình baøy

cuûa HS vaø keát luaän caùc yù ñuùng cuûa

moãi nhoùm.

GV chæ treân baûn ñoà Kinh teá Vieät Nam

(caùc vuøng kinh teá troïng ñieåm, vuøng

chuyeân canh noâng nghieäp, nhaán maïnh

chuyeån dòch cô caáu kinh teá theo laõnh

thoå.)

Hoaït doäng 4: Tìm hieåu tình hình hoäi

nhaäp quoác teá vaø khu vöïc cuûa nöôùc ta.

Hình thöùc: Theo caëp.

GV ñaët caâu hoûi: Ñoïc SGK muïc 2, keát

hôïp hieåu bieát cuûa baûn thaân, haõy cho

bieát boái caûnh quoác teá nhöõng naêm cuoái

theá kæ 20 coù taùc ñoäng nhö theá naøo ñeán

coâng cuoäc ñoåi môùi ôû nöôùc ta? Nhöõng

thaønh töïu nöôùc ta ñaõ ñaït ñöôïc.

- Moät HS traû lôøi, caùc HS khaùc nhaän

xeùt, boå sung.

GV ñaët caâu hoûi: Döïa vaøo hieåu bieát cuûa

baûn thaân, haõy neâu nhöõng khoù khaên

cuûa nöôùc ta trong hoäi nhaäp quoác teá vaø

khu vöïc .

HS traû lôøi, caùc HS khaùc nhaän xeùt, GV

chuaån kieán thöùc. (Khoù khaên trong

caïnh tranh vôùi caùc nöôùc phaùt trieån hôn

trong khu vöïc vaø theá giôùi; Nguy cô

khuûng hoaûng; Khoaûng caùch giaøu

ngheøo taêng. . .)

Hoaït ñoäng 5: Tìm hieåu moät soá ñònh

höôùng chính ñeå ñaåy maïnh coâng cuoäc

ñieåm, caùc vuøng chuyeân canh...).

Ñôøi soáng nhaân daân ñöôïc caûi thieän laøm giaûm

tæ leä ngheøo cuûa caû nöôùc.

2. Nöôùc ta trong hoäi nhaäp quoác teá vaø khu

vöïc

a. Boái caûnh

- Theá giôùi: Toaøn caàu hoaù laø xu höôùng taát yeáu

cuûa neàn kinh teá theá giôùi, ñaåy maïnh hôïp taùc

kinh teá khu vöïc.

- Vieät Nam laø thaønh vieân cuûa ASEAN (7/95),

bình thöôøng hoùa quan heä Vieät - Myõ, thaønh

vieân WTO naêm 2007.

b. Thaønh töïu

- Thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi (ODA, FDI)

- Ñaåy maïnh hôïp taùc kinh teá, khoa hoïc kó

thuaät, baûo veä moâi tröôøng.

- Phaùt trieån ngoaïi thöông ôû taàm cao môùi, xuaát

khaåu gaïo

3. Moät soá ñònh höôùng chính ñaåy maïnh coâng

cuoäc Ñoåi môùi

- Thöïc hieän chieán löôïc taêng tröôûng ñi ñoâi vôùi

xoùa ñoùi giaûm ngheøo.

- Hoaøn thieän cô cheá chính saùch cuûa neàn kinh

teá thò tröôøng.

- Ñaåy maïnh CNH- HÑH gaén vôùi neàn kinh teá

tri thöùc.

Trang 4

ñoåi môùi.

Hình thöùc: Caù nhaân.

GV ñaët caâu hoûi: Ñoïc SGK muïc 3, haõy

neâu moät soá ñònh höôùng chính ñeå ñaåy

maïnh coâng cuoäc Ñoåi môùi ôû nöôùc ta.

Moät HS traû lôøi, caùc HS khaùc nhaän xeùt,

boå sung. GV chuaån kieán thöùc: Qua gaàn

20 naêm ñoåi môùi, nhôø ñöôøng loái ñuùng

ñaén cuûa Ñaûng vaø tính tích cöïc, chuû

ñoäng saùng taïo cuûa nhaân daân, nöôùc ta

ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu to lôùn, coù

yù nghóa lòch söû. Thöïc hieän hieäu quaû

caùc ñònh höôùng ñeå ñaåy maïnh coâng

cuoäc Ñoåi môùi seõ ñöa nöôùc ta thoaùt

khoûi tính traïng keùm phaùt trieån vaøo

naêm 2010 vaø trôû thaønh nöôùc coâng

nghieäp theo höôùng hieän ñaïi vaøo naêm

2020.

- Phaùt trieån beàn vöõng, baûo veä taøi nguyeânm

moâi tröôøng. Ñaåy maïnh phaùt trieån y teá, giaùo

duïc.

IV. ÑAÙNH GIAÙ

1 Haõy gheùp ñoâi caùc naêm ôû coät beân traùi phuø hôïp vôùi noäi dung ôû coät beân phaûi:

1. Naêm 1975 A. Ñeà ra ñöôøng loái ñoåi môùi neàn kinh teá - xaõ hoäi

2. Naêm 1986 B. Gia nhaäp ASEAN, bình thöôøng hoaù quan heä vôùi Hoa Kì

3. Naêm 1995 C. Ñaát nöôùc thoáng nhaát

4. Naêm 1997 D. Gia nhaäp toå chöùc thöông maïi theá giôùi WTO

5. Naêm 2006 E. Khuûng hoaûng taøi chính ôû chaâu Aù .

V. HOAÏT ÑOÄNG NOÁI TIEÁP

Trang 5

ÑÒA LÍ TÖÏ NHIEÂN VIEÄT NAM VÒ TRI ÑÒA LÍ VAØ LÒCH SÖÛ PHAÙT

TRIEÅN LAÕNH THOÅ

Baøi 2: VÒ TRÍ ÑÒA LÍ, PHAÏM VI LAÕNH THOÅ

I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC .

Sau baøi hoïc, HS caàn:

1. Kieán thöùc

- Xaùc ñònh ñöôïc vò trí ñòa lí vaø hieåu ñöôïc tính toaøn veïn cuûa phaïm vi laõnh thoå nöôùc ta.

- Ñaùnh giaù ñöôïc yù nghóa cuûa vò trí ñòa lí ñoái vôùi ñaëc ñieåm töï nhieân, söï phaùt trieån kinh teá -

xaõ hoäi vaø vò theá cuûa nöôùc ta treân theá giôùi.

2. Kó naêng

Xaùc ñònh ñöôïc treân baûn ñoà Vieät Nam hoaëc baûn ñoà theá giôùi vò trí vaø phaïm vi laõnh thoå cuûa

nöôùc ta.

3. Thaùi ñoä: Cuûng coá theâm loøng yeâu queâ höông, ñaát nöôùc, saün saøng xaây döïng vaø baûo veä

Toå quoác.

II. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC

- Baûn ñoà Töï nhieân Vieät Nam.

- Baûn ñoà caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ

- Atlat ñòa lí Vieät Nam.

- Sô ñoà phaïm vi caùc vuøng bieån theo luaät quoác teá (1982).

III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC

Khôûi ñoäng: GV söû duïng baûn ñoà vaø caùc maãu bìa (ghi toaï ñoä caùc ñieåm cöïc). Haõy

gaén toaï ñoä ñòa lí cuûa cöïc Baéc, cöïc Nam leân baûn ñoà vaø neâu yù nghóa veà maët töï nhieân cuûa

vò trí ñòa lí. Nöôùc naøo sau ñaây coù ñöôøng bieân giôùi daøi nhaát vôùi nöôùc ta: Laøo, Trung Quoác,

Campuchia?

GV: Vò trí ñòa lí vaø phaïm vi laõnh thoå laø nhöõng yeáu toâ goùp phaàn hình thaønh neân ñaëc

ñieåm chung cuûa thieân nhieân vaø coù aûnh höôûng saâu saéc ñeán caùc hoaït ñoäng kinh teá - xaõ hoäi

nöôùc ta.

Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS

Hoaït ñoäng l: Xaùc ñònh vò trí ñòa lí

nöôùc ta.

Hình thöùc: Caû lôùp.

GV ñaët caâu hoûi: Quan saùt baûn ñoà caùc

nöôùc Ñoâng Nam aù, trình baøy ñaëc ñieåm

vò trí ñòa lí cuûa nöôùc ta theo daøn yù:

Noäi dung

1. Vò trí ñòa lí

- Naèm ôû rìa phía ñoâng cuûa baùn caàu treân baùn

ñaûo Ñoâng Döông, gaàn trung taâm khu vöïc Ñoâng

Nam aù.

- Heä toaï ñoä ñòa lí:

Trang 6

- Caùc ñieåm cöïc Baéc, Nam, Ñoâng Taây

treân ñaát nöôùc. Toaï ñoä ñòa lí caùc ñieåm

cöïc.

- Caùc nöôùc laùng gieàng treân ñaát lieàn vaø

treân bieån.

Moät HS chæ treân baûn ñoà ñeå traû lôøi, caùc

HS khaùc nhaän xeùt, boå sung. GV chuaån

kieán thöùc.

Hoaït ñoäng 2: Xaùc ñònh phaïm vi vuøng

ñaát cuûa nöôùc ta.

Hình thöùc: Caû lôùp.

GV ñaët caâu hoûi: Cho bieát phaïm vi

laõnh thoå nöôùc ta bao goàm nhöõng boä

phaän naøo? Ñaëc ñieåm vuøng ñaát? Chæ

treân baûn ñoà 2 quaàn ñaûo lôùn nhaát cuûa

Vieät Nam? Thuoäc tænh naøo?

Moät HS leân baûng trình baøy vaø xaùc

ñònh vò trí giôùi haïn phaàn ñaát lieàn treân

baûn ñoà Töï nhieân Vieät Nam, GV chuaån

kieán thöùc.

Hoaït ñoäng 3: Xaùc ñònh phaïm vi vuøng

bieån cuûa nöôùc ta.

Hình thöùc: Caù nhaân.

1- Caùch l: Ñoái vôùi HS khaù, gioûi: '

GV ñaët caâu hoûi: Ñoïc SGK keát hôïp

quan saùt sô ñoà phaïm vi caùc vuøng bieån

theo luaät quoác teá xaùc ñònh giôùi haïn

cuûa caùc vuøng bieån ôû nöôùc ta.

Moät HS traû lôøi, caùc HS khaùc nhaän xeùt,

boå sung.

- Moät HS traû lôøi, caùc HS khaùc ñaùnh

giaù phaàn t rình baøy cuûa caùc baïn.

Caùch 2: Ñoái vôùi HS trung bình, yeáu:

GV vöøa veõ, vöøa thuyeát trình veà caùc

vuøng bieån ôû nöôùc ta sau ñoù yeâu caàu

HS trình baøy laïi giôùi haïn cuûa vuøng noâi

thuûy, laõnh haûi, vuøng tieáp giaùp laõnh

haûi, vuøng ñaëc quyeàn kinh teá vaø vuøng

theàm luïc ñòa.

Hoaït ñoäng 4: Ñaùnh giaù aûnh höôûng

+ Vó ñoä: 230

23'B - 80

34' B (keå caû ñaûo: 230

23' B

- 60

50' B)

+ Kinh ñoä: 1020

109Ñ - l090

24'Ñ (keå caû ñaûo

1010Ñ – l070

20’Ñ).

2. Phaïm vi laõnh thoå

a. Vuøng ñaát

- Dieän tích ñaát lieàn vaø caùc haûi ñaûo 331.212

km2.

- Bieân giôùi:

+ phía Baéc giaùp Trung Quoác vôùi ñöôøng bieân

giôùi daøi 1300km.

+ phía Taây giaùp Laøo 2100km, Campuchia hôn

1100km.

+ phíañoângvaønam giaùpbieån 3260km

- Nöôùc ta coù 4000 ñaûo lôùn, trong ñoù coù hai

quaàn ñaûo Tröôøng Sa (Khaùnh Hoaø), Hoaøng Sa

(Ñaø Naüng).

b. Vuøng bieån: Dieän tích khoaûng 1 trieäu km2

goàm vuøng noäi thuyû, laõnh haûi, vuøng tieáp giaùp

laõnh haûi, vuøng ñaëc quyeàn kinh teá vaø vuøng theàm

luïc ñòa.

c. Vuøng trôøi: Khoaûng khoâng gian bao truøm treân

laõnh thoå.

Trang 7

cuûa vò trí dòa lí, töï nhieân, kinh teá, vaên

hoaù - xaõ hoäi, quoác phoøng nöôùc ta.

Hình thöùc: Nhoùm.

Böôùc 1: GV chia HS ra thaønh caùc

nhoùm, glao nhieäm vuï cuï theå cho töøng

nhoùm.

- Nhoùm 1, 2, 3: Ñaùnh gía nhöõng maët

thuaän lôïi vaø khoù khaên cuûa vò trí ñòa llí

vaø töï nhieân nöôùc ta.

GV gôïi yù: Caàn ñaùnh giaù aûnh höôûng

cuûa vò trí ñòa lí tôùi caûnh quan, khí haäu,

sinh vaät, khoaùng saûn.

Nhoùm 4, 5, 6: Ñaùnh giaù aûnh höôûng

cuûa vò trí ñòa lí kinh teá, vaên hoaù - xaõ

hoäi vaø quoác phoøng

Böôùc 2. HS trong caùc nhoùm trao ñoåi,

ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy, caùc

nhoùm

khaùc boå sung yù kieán.

Böôùc 3: nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa

HS vaø keát luaän yù ñuùng cuûa moãi nhoùm.

GV ñaët caâu hoûi: Trình baøy nhöõng khoù

khaên cuûa vò trí ñòa lí tôùi kinh teá - xaõ

hoäi nöôùc ta.

Moät HS traû lôøi, caùc HS khaùc nhaän xeùt,

boå sung. GV chuaån kieán thöùc: nöôùc ta

dieän tích khoâng lôùn, nhöng coù döôøng

bieân giôùi boä vaø treân bieån keùo daøi. Hôn

nöõa bieån Ñoâng chung vôùi nhieàu nöôùc,

vieäc baûo veâï chuû quyeàn laõnh thoå gaén

vôùi vò trí chieán löôïc cuûa nöôùc ta.

3. Yù nghóa cuûa vò trí ñòa lí

a. YÙ nghóa veà töï nhieân

- Thieân nhieân mang tính chaát nhieät ñôùi aåm gioù

muøa.

- Ña daïng veà ñoäng - thöïc vaät, noâng saûn.

- Naèm treân vaønh ñai sinh khoaùng neân coù nhieàu

taøi nguyeân khoaùng saûn.

- Coù söï phaân hoaù da daïng veà töï nhieân, phaân

hoaù Baéc - Nam. Ñoâng - Taây, thaáp - cao.

Khoù khaên: baõo, luõ luït, haïn haùn

b. YÙ nghóa veà kinh teâ, vaên hoùa, xaõ hoäi vaø quoác

phoøng:.

- Veà kinh teá:

+ Coù nhieàu thuaän lôïi deå phaùt trieån caû veà giao

thoâng ñöôøng boä, ñöôøng bieån, ñöôøng khoâng vôùi

caùc nöôùc treân theá giôùi taïo ñieàu kieän thöïc hieän

chính saùch môû cöûa, hoäi nhaäp vôùi caùc nöôùc trong

khu vöc vaø treân theá giôí

+ Vuøng bieån roäng lôùn, giaøu coù, phaùt trieån caùc

ngaønh kinh teá (khai thaùc, nuoâi troàng, ñaùnh baét

haûi saûn, giao thoâng bieån, du lòch).

- Veà vaên hoaù - xaõ hoäi: thuaän lôïi nöôùc ta chung

soáng hoaø bình, hôïp taùc höõu nghò vaø cuøng phaùt

trieån vôùi caùc nöôùc laùng gieàng vaø caùc nöôùc trong

khu vöïc Ñoâng Nam AÙ.

- Veà chính trò vaø quoác phoøng: laø khu vöïc quaân

söï ñaëc bieät quan troïng cuûa vuøng Ñoâng Nam aù.

Trang 8

Baøi 3. THÖÏC HAØNH: VEÕ LÖÔÏC ÑOÀ VIEÄT NAM

I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC

Sau baøi hoïc, HS caàn:

1 Kieán thöùc:

- Hieåu ñöôïc caùch veõ löôïc ñoà Vieät Nam baèng vieäc söû duïng heä thoáng oâ vuoâng (heä thoáng

kinh vó tuyeán). Xaùc ñònh ñöôïc vò trí ñòa lí nöôùc ta vaø moät soá ñoái töôïng ñòa lí quan troïng.

2. Veà kó naêng

Veõ ñöôïc töông ñoái chính xaùc löôïc ñoà Vieät Nam (phaàn treân ñaát lieàn) vaø moät soá ñoái töôïng

ñòa lí.

II. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC

- Baûn ñoà haønh chính Vieät Nam.

- Baûn ñoà töï nhieân Vieät Nam.

- Baûn ñoà troáng Vieät Nam.

- Atlat ñòa lí Vieät Nam.

III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC

Hoaït Ñoäng l: Veõ khung löôïc ñoà Vieät Nam.

Hình thöùc: Caû lôùp.

Böôùc 1: Veõ khung oâ vuoâng.

GV höôùng daãn HS veõ khung oâ vuoâng goàm 32 oâ, ñaùnh soá thöù töï theo traät töï: theo

haøng töø traùi qua phaûi (töø A ñeán E), theo haøng doïc töø treân xuoáng döôùi (töø 1 ñeán 8). Ñeå veõ

nhanh coù theå duøng thöôùc deït 30 cm ñeå veõ, caùc caïnh cuûa moãi oâ vuoâng baèng chieàu ngang

cuûa thöôùc (3,4 cm).

- Böôùc 2: Xaùc ñònh caùc ñieåm khoáng cheá vaø caùc ñöôøng khoáng cheá. Noái laïi thaønh

khung khoáng cheá hình daùng laõnh thoå Vieät Nam (phaàn ñaát lieàn).

- Böôùc 3: Veõ töøng ñöôøng bieân giôùi (veõ neùt ñöùt - - -), veõ ñöôøng bôø bieån (coù theå

duøng maøu xanh nöôùc bieån ñeå veõ).

- Böôùc 4: Duøng caùc kí hieäu töôïng tröng ñaûo san hoâ ñeå veõ caùc quaàn ñaûo Hoaøng Sa

(oâ E4) vaø Tröôøng Sa (oâ E8).

Böôùc 5: Veõ caùc soâng chính. (Caùc doøng soâng vaø bôø bieån coù theå toâ maøu xanh nöôùc

bieån).

Hoaït ñoäng 2: Ñieàn teân caùc doøng soâng, thaønh phoá, thò xaõ leân löôïc ñoà.

Hình thöùc: Caù nhaân.

* Böôùc 1: GV quy öôùc caùch vieát ñòa danh.

+ Teân nöôùc: chöõ in ñöùng.

+ Teân thaønh phoá, quaàn ñaûo: vieát in hoa chöõ caùi ñaàu, vieát song song vôùi

caïnh ngang cuûa khung löôïc ñoà. Teân soâng vieát doïc theo doøng soâng.

Trang 9

* Böôùc 2: Döïa vaøo Atlat Ñòa lí Vieät Nam xaùc ñònh vò trí caùc thaønh phoá, thò xaõ. Xaùc

ñònh vò trí caùc thaønh phoá ven bieån: Haûi Phoøng: gaàn 210B, Thanh Hoaù: 190

45'B, Vinh:

180

45'B, Ñaø Naüng: 160B, Thaønh phoá Hoà Chí Minh l00

49'b...

Xaùc ñònh vò trí caùc thaønh phoá trong ñaát lieàn:

+ Kon Tum, Plaâycu, Buoân Ma Thuoäc ñeàu naèm treân kinh tuyeán l08o

ñ.

+ Laøo Cai, Sôn La naèm treân kinh tuyeán l040

ñ.

+ Laïng Sôn, Tuyeân Quang, Lai Chaâu ñeàu naèm treân vó tuyeán 220B.

+ Ñaø Laït naèm treân vó tuyeán 120B.

* Böôùc 3: HS ñieàn teân caùc thaønh phoá, thò xaõ vaøo löôïc ñoà.

IV. ÑAÙNH GIAÙ

Nhaän xeùt moät soá baøi veõ cuûa HS, bieåu döông nhöõng HS coù baøi laøm toát, ruùt kinh

nghieäm nhöõng loãi caàn phaûi söûa chöõa.

V. HOAÏT ÑOÄNG NOÁI TIEÁP:

HS veà nha øhoaøn thieän baøi thöïc haønh

Baøi 4. LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN LAÕNH THOÅ

VLEÄT NAM

I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC

Sau baøi hoïc, HS caàn:

1 Kieán thöùc

- Hieåu ñöôïc lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån laõnh thoå Vieät Nam dieãn ra raát laâu daøi

vaø phöùc taïp traûi qua 3 giai ñoaïn: giai ñoaïn Tieàn Cambri, giai ñoaïn coå kieán taïo vaø giai

ñoaïn Taân kieán taïo.

- Naém ñöôïc yù nghóa cuûa giai ñoaïn Tieàn Cambri.

2. Kó naêng

- Xaùc ñònh treân bieåu ñoà caùc ñòa vò neàn moùng ban ñaàu cuûa laõnh thoå.

- Söû duïng thaønh thaïo baûng nieân bieåu ñòa chaát.

3. Thaùi ñoä :

Toân troïng vaø tin töôûng cô sôû khoa hoïc ñeå tìm hieåu nguoàn goác vaø quaù trình phaùt

trieån laõnh thoå töï nhieân nöôùc ta trong moái quan heä chaët cheõ vôùi caùc hoaït ñoäng ñòa chaát

cuûa Traùi Ñaát.

II. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC

- Baûn ñoà Ñòa chaát - Khoaùng saûn Vieät Nam.

- Baûng nieân bieåu ñòa chaát.

- Caùc maãu ñaù keát tinh, bieán chaát.

- Caùc tranh aûnh minh hoaï.

- Atlat ñòa lí Vieät Nam.

III. HOAÏT DOÄNG DAÏY VAØ HOÏC

Trang 10

Khôûi ñoäng: Trong cuoán Thieân nhieân Vieät Nam, Giaùo sö Leâ Baù Thaûo vieát: "Nhöõng

ñoài nuùi vaø ñoàng baèng, soâng ngoøi vaø bôø bieån nöôùc ta khoâng phaûi ñaõ ñöôïc caáu taïo neân moät

sôùm, moät chieàu nhöng cuõng khoâng phaûi ñaõ luoân luoân nhö theá maø toàn taïi"...

Nhaän ñònh naøy coù gì maâu thuaãn? Taïi sao?

GV: Ñeå coù beà maët laõnh thoå nhö ngaøy nay vôùi 3/4 dieän tích laø ñoài, nuùi, thì laõnh thoå

nöôùc ta ñaõ traûi qua lòch söû phaùt trieån laâu daøi, phöùc taïp, khi ñöôïc naâng leân, khi bò suït luùn

xuoáng. Nhöõng hieän töôïng ñoù dieãn ra theo caùc giai ñoaïn khaùc nhau, noù khoâng ñöôïc tính

baèng thaùng, naêm nhö lòch söû phaùt trieån cuûa loaøi ngöôøi maø ñöôïc tính baèng ñôn vò haøng

trieäu.

Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS

Hoaït ñoäng l: Tìm hieåu veà baûng nieân

bieåu ñòa chaát.

Hình thöùc: Theo caëp.

GV ñaët caâu hoûi: Ñoïc baøi ñoïc theâm,

Baûng nieân bieåu ñòa chaát, haõy:

- Keå teân caùc ñaïi, caùc kæ thuoäc moãi

ñaïi.

- Ñaïi naøo dieãn ra thôøi gian daøi nhaát,

ñaïi naøo dieãn ra trong thôøi gian ngaén

nhaát?

- Saép xeáp caùc kæ theo thöù töï thôøi gian

dieãn ra töø ngaén nhaát ñeán daøi nhaát.

Moät soá HS traû lôøi, caùc HS khaùc nhaän

xeùt, boå sung.

GV nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa HS

vaø chuaån kieán thöùc (Lòch söû hình

thaønh laõnh thoå nöôùc ta dieãn ra trong

thôøi gian daøi vaø chia thaønh 3 giai

ñoaïn chính, ôû moãi giai ñoaïn laïi chia

thaønh nhieàu kæ coù nhieàu ñieåm khaùc

nhau,…)

Noäi dung chính

* Nhöõng giai ñoaïn chính trong lòch söû hình

thaønh vaø phaùt trieån laõnh thoå Vieät Nam.

- Giai ñoaïn Tieàn Cambri.

- Giai ñoaïn Coå kieán taïo.

- Giai ñoaïn Taân kieán taïo.

Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu ñaëc ñieåm

giai

1 ñoaïn Tieàn Cambri. .

1 Hình thöùc: Nhoùm. 1

Böôùc 1: GV chia HS ra thaønh caùc

nhoùm, giao nhieäm vuï cuï theå cho töøng

nhoùm.

Caâu hoûi: Quan saùt löôïc ñoà hình 5,

neâu ñaëc ñieåm cuûa giai ñoaïn Tieàn

Cambri theo daøn yù:

1. Giai ñoaïn tieàn Cambri: Hình thaønh neàn

moùng ban ñaàu cuûa laõnh thoå Vieät Nam.

a. Ñaây laø giai ñoaïn coå nhaát, keùo daøi nhaát

trong lòch söû phaùt trieån cuûa laõnh thoå Vieät

Nam

thôøi gian: Baét ñaàu caùch ñaây 2 tæ naêm, keát thuùc

caùch ñaây 540 trieäu naêm.

b. Chæ dieãn ra trong moät phaïm vi heïp treân

phaàn laõnh thoå nöôùc ta hieän nay: caùc maûng neàn

coå nhö voøm soâng Chaûy, Hoaøng Lieân Sôn,

Trang 11

- Goàm nhöõng ñaïi naøo? Keùo daøi bao

laâu?

- Nhaän xeùt veà phaïm vi laõnh thoå.

- Ñaëc ñieåm cuûa caùc thaønh phaàn töï

nhieân.

Böôùc 2: HS trong caùc nhoùm trao ñoåi,

ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy, caùc

nhoùm khaùc boå sung yù kieán.

Böôùc 3: GV nhaän xeùt phaàn trình baøy

cuûa HS vaø keát luaän caùc yù ñuùng cuûa

moãi nhoùm.

GV ñöa theâm caâu hoûi cho caùc nhoùm:

1. Caùc sinh vaät giai ñoaïn Tieàn

Cambri hieän nay coøn xuaát hieän ôû

nöôùc ta khoâng?

(Khoâng coøn xuaát hieän, vì ñoù .laø caùc

sinh vaät coâå. Caùc loaøi taûo, ñoäng vaät

thaân meàm hieän nay ñöôïc tieán hoaù töø

caùc loaøi sinh vaät cuûa thôøi kì Tieàn

Cambri).

- Laõnh thoå ñòa phöông em giai ñoaïn

naøy ñaõ ñöôïc hình thaønh chöa?

Hoaït ñoäng 3: Xaùc ñònh caùc boä phaän

laõnh thoå ñöôïc hình thaønh trong giai

ñoaïn Tieàn Cambr'i.

Hình thöùc: Caû lôùp.

GV ñaët caâu hoûi: Quan saùt hình 5

SGK, tìm vò trí caùc ñaù bieán chaát tieàn

Cambri, roài veõ laïi vaøo baûn ñoà troáng

Vieät Nam caùc neàn moùng ñoù.

Moät HS leân baûng veõ vaøo baûn ñoà

troáng, caùc HS khaùc nhaän xeùt, boå

sung.

(GV coù theå chuaån bò caùc mieáng daùn

cuøng maøu töôïng tröng cho caùc maûng

neàn coå Tieàn Cambri vaø yeâu caàu HS

daùn cuøng vò trí).

GV keát luaän: Tieàn Cambri laø giai

ñoaïn coå xöa nhaát, keùo daøi nhaát,

quang caûnh sô khai, ñôn ñieäu vaø laõnh

thoå nöôùc ta chæ nhö moat ñaûo quoác

soâng Maõ, khoái Kon Tum,….

c. Caùc thaønh phaàn töï nhieân raát sô khai ñôn

ñieäu

- Khí quyeån raát loaõng, haàu nhö chöa coù oâxi,

chæ coù chaát khí amoâniac, ñioâxit cacbon, nitô,

hiñro.â

- Thuyû quyeån: haàu nhö chöa coù lôùp nöôùc treân

maët.

- Sinh vaät ngheøo naøn: Taûo (taûo luïc, taûo ñoû),

ñoäng vaät thaân meàm (söùa, haûi quyø, thuyû töùc,

san hoâ,oác, …

Trang 12

vôùi vaøi hoøn ñaûo nhoâ cao khoûi möïc

nöôùc bieån.

IV. ÑAÙNH GIAÙ:

HS traû lôøi caùc caâu hoûi cuoái baøi.

V. HOAÏT ÑOÄNG NOÁI TIEÁP:

HS veà nhaø chuaån bò tröôùc baøi keá tieáp

BAØI 5: LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅÂN LAÕNH

THOÅ VIEÄT NAM

(Tieáp theo)

I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC

Sau baøi hoïc, HS caàn: .

1. Kieán thöùc:

Naém ñöôïc ñaëc ñieåm vaø yù nghóa cuûa hai giai ñoaïn coå kieán taïo vaø Taân kieán taïo

trong lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån laõnh thoå töï nhieân Vieät Nam.

2. Kó naêng

- Xaùc ñònh ñöôïc treân baûn ñoà nhöõng nôi ñaõ dieãn ra caùc hoaït ñoäng chính trong giai

ñoaïn coå kieán taïo vaø Taân kieán taïo ôû nöôùc ta.

- So saùnh giöõa caùc giai ñoaïn vaø lieân heä vôùi thöïc teá taïi caùc khu vöïc ñòa hình ôû nöôùc

ta.

3. Thaùi ñoä:

Nhìn nhaän, xem xeùt lòch söû phaùt trieån cuûa laõnh thoå töï nhieân Vieät Nam

treân cô sôû khoa hoïc vaø thöïc tieãn.

II. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC

- Baûn ñoà ñòa chaát - Khoaùng saûn Vieät Nam.

- Baûng nieân bieåu ñòa chaát.

- Caùc maãu ñaù keát tinh, bieán chaát.

- Caùc tranh aûnh minh hoïa.

- Atlat ñòa lí Vieät Nam.

III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC

Khôûi ñoäng: Giai ñoaïn Tieàn Cambri coù yù nghóa gì ñaëc bieät ñoái vôùi söï hình thaønh

laõnh thoå nöôùc ta?

GV: Nhöõng ñòa ñöôïc hình thaønh trong giai ñoaïn Tieàn Cambri ñöôïc ñaùnh giaù laø

neàn moùng ban ñaàu hình thaønh neân laõnh thoå nöôùc ta. Töø ñoù ñeán nay, traûi qua haøng traêm

trieäu naêm bieán ñoåi phöùc taïp ôû giai ñoaïn coå kieán taïo vaø Taân kieán taïo, hình daùng ñaát nöôùc

Vieät Nam daàn daàn ñöôïc hieän ra.

Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS Noäi dung chính

Trang 13

Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu ñaëc ñieåm giai ñoaïn CoÅ kieán

taïo vaø Taân kieán taïo

Hình thöùc: nhoùm

Böôùc 1: : GV chia HS ra thaønh caùc nhoùm, giao nhieäm

vuï cuï theå (Xem phieáu hoïc taäp phaàn phuï luïc)

Nhoùm 1: Tìm hieåu ñaëc ñieåm giai ñoaïn CoÅ kieán taïo.

Nhoùm 2: Tìm hieåu ñaëc ñieåm giai ñoaïn Taân kieán taïo.

Böôùc 2: HS trong caùc nhoùm trao ñoåi, ñaïi dieän caùc

nhoùm trình baøy, caùc nhoùm khaùc boå sung yù kieán.

Böôùc 3: GV nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa HS vaø keát

luaän caùc yù ñuùng cuûa moãi nhoùm. (Xem thoâng tin phaûn

hoài phaàn phuï luïc).

GV ñaët caâu hoûi cho caùc nhoùm:

- Quan saùt löôïc ñoà hình 5, cho bieát neáu veõ baûn ñoà ñòa

hình Vieät Nam sau giai ñoaïn Coå kieán taïo thì nöôùc

bieån laán vaøo ñaát lieàn ôû nhöõng khu vöïc naøo. (Bieån

vaãn coøn laán vaøo vuøng ñaát lieàn cuûa Moùng Caùi (Quaûng

Ninh, ñoàng baèng soâng Hoàng, caùc ñoàng baèng Duyeân

haûi mieàn Trung vaø ñoàng baèng Soâng Cöûu Long).

- Taïi sao ñòa hình nöôùc ta hieän nay ña daïng vaø phaân

thaønh nhieàu baäc? (Do giai ñoaïn Taân kieán taïo vaän

ñoäng naâng leân khoâng ñeàu treân laõnh thoå vaø chia thaønh

nhieàu chu kì) .

- Thôøi kì ñaàu cuûa giai ñoaïn Taân kieán taïo ngoaïi

löïc(möa, naéng, gioù, nhieät ñoä...) taùc ñoäng chuû yeáu tôùi

beà maët ñòa hình nöôùc ta. Neáu moät naêm taùc ñoäng

Ngoaïi löïc baøo moøn 0,lmm thì 41,5trieäu naêm baøo moøn

bao nhieâu? (Sau 41,5 trieäu naêm ngoaïi löïc baøo moøn thì

ñænh nuùi cao 4150m seõ bò san baèng. Nhö vaäy, sau giai

ñoaïn Paleâoâgen beà maët ñòa hình nöôùc ta trôû leân baèng

phaúng, haàu nhö khoâng coù nuùi cao nhö ngaøy nay).

Hoaït ñoäng 2: Xaùc ñònh caùc boä phaän laõnh thoå ñöôïc

hình thaønh trong giai ñoaïn COÅ kieán taïo vaø Taân kieán

taïo. Hình thöùc: Caû lôùp.

GV ñaët caâu hoûi: Quan saùt hình 5, SGK vò trí caùc loaïi

ñaù ñöôïc hình thaønh trong giai ñoaïn coå kieán taïo vaø

Taân kieán taïo, roài veõ tieáp vaøo baûn ñoà troáng Vieät Nam

caùc khu vöïc ñöôïc hình thaønh trong hai giai ñoaïn treân.

Moät HS leân baûng veõ vaøo baûn ñoà troáng laõnh thoå nöôùc

ta sau giai ñoaïn Coå kieán taïo, caùc HS khaùc nhaän xeùt,

2. Giai ñoaïn Coå kieán taïo

(Xem thoâng tin phaûn hoài phaàn

phuï luïc)

3. Giai ñoaïn Taân kieán taïo

(Xem thoâng tin phaûn hoài phaàn

phuï luïc)

Trang 14

boå sung.

.(GV coù theå chuaån bò caùc mieáng daùn cuøng maøu töôïng

tröng cho caùc maûng neàn vaø yeâu caàu HS daùn ñuùng vò

trí).

Hoaït ñoäng 3: So saùnh ñaëc ñieåm giai ñoaïn Coå kieán taïo

vaø giai ñoaïn Taân kieán taïo.

Hinh thöùc: Caù nhaân/caëp

GV yeâu caàu moät nöûa lôùp so saùnh Coå kieán taïo vôùi Taân

kieán taïo, nöûa coøn laïi so saùnh taân kieán taïo vôùi coå Kieán

taïo töøng caëp HS trao ñoåi ñeå traû lôøi caâu hoûi: so saùnh

ñaëc ñieåm 2 ñoaïn theo noäi dung sau:

- Thôøi gian kieán taïo.

- Boä phaän laõnh thoå ñöôïc hình thaønh.

- Ñaëc ñieåm khí haäu, sinh vaät.

- Caùc khoaùng saûn chính

Keû baûng thaønh 2 oâ vaø goïi 2 HS laøm thö kí ghi keát qua

so saùnh leân baûng. Laàn löôït caùc ñaïi dieän coå kieán taïo

noùi tröôùc , nhoùm Taân kieán trình baøy tieáp theo… (Coå

kieán taïo: thôøi gian daøi hôn, laõnh thoå ñöôïc hình thaønh

roänghôn, chuû yeáu laø ñoài nuùi... Taân kieán taïo: thôøi gian

ngaén hôn, hình thaønh leân caùc vuøng ñoàng baèng...)

GV nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa HS vaø boå sung kieán

thöùc.

IV. ÑAÙNH GIAÙ

Khoanh troøn yù em cho laø ñuùng.

1. Lòch söû phaùt trieån cuûa töï nhieân Vieät Nam dieãn ra phöùc taïp vì vò trí töï nhieân cuûa laõnh

thoå: .

A. Nôi tieáp giaùp cuûa nhieàu ñôn vò kieán taïo.

B. Laø nôi gaêp gôõ cuûa nhieàu heä thoáng hoaøn löu.

C. Naèm trong voøng ñai noäi chí tuyeán.

D. Vò trí rìa phía Ñoâng baùn ñaûo Ñoâng Döông.

2. Vaän ñoäng taïo nuùi Anpô - Himalaya daõ laøm ñòa hình nöôùc ta thay ñoåi theo höôùng:

A. Caùc daõy nuùi coù ñænh troøn, söôøn thoaûi

B. Soâng chaûy xieát, nhieàu thaùc gheành

C. Caùc daõy nuùi coù ñænh nhoïn, söôøn doác, thung luõng heïp vaø saâu

D. Caùc boàn truõng luïc ñòa ñöôïc boài laép

V. HOAÏT ÑOÄNG NOÁI TIEÁP

HS veà nhaø chuan bò tröôùc baøi tieáp theo

VI. PHUÏ LUÏC

Trang 15