Giám định và bồi thường trong BH hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển tại Việt Nam”

Đề án môn học Trường ĐHKTQD

Lời mở đầu.

BH hàng hóa XNK vận chuyển bằng đường biển ra đời cùng với sự hình

thành của ngành BH, điều đó chứng tỏ nhu cầu to lớn về loại hình bảo hiểm

(BH) này. Nó có vai trò vô cùng to lớn trong hoạt động ngoại thương, góp

phần thúc đẩy buôn bán quốc tế phát triển, làm thay đổi cơ cấu thị trường

trong quốc tế, thay đổi cán cân thanh toán quốc tế, đẩy mạnh mối quan hệ

giao lưu buôn bán giữa các quốc gia, góp phần phát triển quan hệ quốc tế thực

hiện đường lối đối ngoại và tăng thu ngoại tệ.

Nhưng để phát triển toàn diện loại hình BH này cần chú trọng đến công

tác giám định và bồi thường trong BH hàng hóa XNK vận chuyển bằng

đường biển. Thực hiện tốt nghiệp vụ này sẽ giúp doanh nghiệp bảo hiểm

(DNBH) hạn chế được khoản chi vô cùng lớn của doanh nghiệp đồng thời từ

dịch vụ này giúp nâng cao uy tín cho DNBH.

Vì vậy, trong phạm vi “Đề án môn học” em muốn tìm hiểu sâu hơn về

“Giám định và bồi thường trong BH hàng hóa xuất nhập khẩu vận

chuyển bằng đường biển tại Việt Nam”

GVHD: Ths. Tôn Thị Thanh Huyền. SV: Phạm Thị Phương.

Đề án môn học Trường ĐHKTQD

Nội dung.

I. BH hàng hóa XNK vận chuyển bằng đường biển:

1) Đặc điểm của BH hàng hóa XNK vận chuyển bằng đường biển.

• Sự ra đời và phát triển của bảo hiểm hàng hóa XNK vận chuyển bằng

đường biển.

BH hàng hóa vận chuyển bằng đường biển đã xuất hiện từ rất lâu trên thế

giới, ngay khi ngoại thương ra đời và phát triển thì BH hàng hóa đã ra đời.

Tuy nhiên, công việc này thường gặp phải nhiều rủi ro, tổn thất nặng nề và có

thể dẫn đến phá sản, do vậy để giúp đỡ lẫn nhau các thương nhân đã đưa ra

hàng loạt các biên pháp đề phòng hạn chế tổn thất: đi vay vốn để buôn bán￾cho vay mạo hiểm (nếu hành trình gặp rủi ro xảy ra tổn thất toàn bộ họ sẽ

được miễn không phải trả cả gốc lẫn lãi, nếu hành trình an toàn thì họ phải trả

cả vốn lẫn lãi với lãi suất rất nặng); chia hàng hóa của mình cho nhiều chuyến

hành trình; hoặc một nhóm thương nhân đầu tư vào 1 đội tàu cùng nhau chia

lợi nhuận, tổn thất nếu có; hoặc các thương nhân đề nghị trả một số tiền mặt

cho người khác nếu người này đồng ý sẽ bồi thường cho chủ hàng thuộc con

tàu khi tàu không hoàn thành được chuyến hành trình cụ thể nào đó, mà nhà

BH sẽ tạo lập 1 qũy chung mà họ đã cam kết sử dụng để thanh toán cho người

được BH khi tổn thất xảy ra (hình thức bảo hiểm ra đời).

Vào thế kỷ XIV, ở Floren, Genoa Ý đã xuất hiện hợp đồng bảo hiểm

đầu tiên. Và từ đó một số các văn bản pháp luật trong ngành BH ra đời: chiếu

dụ Barcelona năm 1435, sắc lệnh Philippe de Bourgogne năm 1458, sắc lệnh

Brugos năm 1537, Fiville năm 1552, Amsterdam năm 1558, ngoài ra có sắc

lệnh của Phần Lan liên quan đến hợp đồng BH hàng hóa. Sau đó ở Châu Âu

xuất hiện luật lệ BH hàng hải, cùng với sự phát triển của thương mại hàng hải

đã dẫn đến sự ra đời và phát triển mạnh mẽ của BH hàng hóa. Đặc biệt, vào

khoảng thế kỷ XVII, đã thành lập ra Lloyd’s Coffee House, đây là nơi các

thương nhân, chủ ngân hàng, người chuyên chở, người BH... đến để trao đổi

thông tin về các con tàu viễn dương, về hàng hóa chuyên chở trên tàu, về sự

an toàn và tình hình tai nạn của các con tàu. Hiện nay là hiệp hội Lloyd’s- một

hiệp hội chuyên về BH, là một trong số tập đoàn BH lớn nhất thế giới, sự hình

GVHD: Ths. Tôn Thị Thanh Huyền. SV: Phạm Thị Phương.

Đề án môn học Trường ĐHKTQD

thành và phát triển của Lloyd’s có ảnh hưởng rất lớn đến ngành BH thế giới

đặc biệt là BH hàng hải.

• Sự cần thiết của bảo hiểm hàng hóa XNK vận chuyển bằng đường biển.

Có rất nhiều nguyên nhân khiến ta phải bảo hiểm hàng hóa XNK trong

quá trình vận chuyển trên biển:

Thứ nhất, đặc trưng của hình thức vận chuyển này thường gặp nhiều rủi

ro. Các rủi ro này có thể do các yếu tố: yếu tố tự nhiên (điều kiện tự nhiên,

thời tiết khí hậu trên biển đặc biệt trong giai đoạn biến đổi khí hậu hiện nay

thì việc rủi ro xảy ra với xác suất càng cao); Do yếu tố kỹ thuật (dù cho máy

móc có hiện đại đến đâu cũng không tránh khỏi các trục trặc về kỹ thuật khi

đang vận hành: trục trặc của chính con tàu, trục trặc về dự báo thời tiết, các

tín hiệu từ đất liền); Do yếu tố xã hội, con người (hàng hóa có thể bị mất

trộm, mất cắp, bị cướp hoặc bị hại do chiến tranh…) Hơn nữa, tuy tốc độ và

công nghệ của tàu biển đã phát triển rất cao, nhưng hành trình trên biển vẫn

có thời gian dài so với các phương tiện vận chuyển khác nên xác suất xảy ra

rủi ro là rất cao mà việc ứng cứu rủi ro lại rất khó khăn. Mua BH giúp chủ tàu

đề phòng một số rủi ro có thể lường trước.

Thứ hai, mỗi chuyến hàng đều có giá trị rất lớn bao gồm cả giá trị con

tàu và giá trị hàng hóa , nó có thể là cả gia tài của một cá nhân hay một tổ

chức nào đó. Vì vậy, nếu tổn thất xảy ra có thể ảnh hưởng rất lớn đến tài sản,

tránh nhiệm và con người của các bên liên quan. Mua bảo hiểm, sẽ bảo vệ lợi

ích của doanh nghiệp khi tổn thất xảy ra, tạo tâm lý an tâm trong kinh doanh.

Thứ ba, trong quá trình vận chuyển, hàng hóa được chủ tàu chịu trách

nhiệm chính nhưng khi có tổn thất xảy ra việc đòi bồi thường rất khó khăn.

Mua BH công việc đó sẽ do nhà BH thực hiện.

Thứ tư, mua bảo hiểm hàng hóa XNK đã trở thành một tập quán thương

mại quốc tế. Để hội nhập vào nền kinh tế thế giới, chúng ta không thể không

mua BH hàng hóa XNK vận chuyển bằng đường biển.

• Vai trò và tác dụng của bảo hiểm hàng hóa XNK vận chuyển bằng

đường biển.

GVHD: Ths. Tôn Thị Thanh Huyền. SV: Phạm Thị Phương.