Giải pháp huy động nguồn lực cộng đồng trong xây dựng nông thôn mới tại huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

ĐỖ PHI HÙNG

GIẢI PHÁP HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC

CỘNG ĐỒNG TRONG XÂY DỰNG

NÔNG THÔN MỚI TẠI HUYỆN HẠ HÒA,

TỈNH PHÚ THỌ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NÔNG NGHIỆP

THÁI NGUYÊN - 2017

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

ĐỖ PHI HÙNG

GIẢI PHÁP HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC

CỘNG ĐỒNG TRONG XÂY DỰNG

NÔNG THÔN MỚI TẠI HUYỆN HẠ HÒA,

TỈNH PHÚ THỌ

Chuyên ngành: Kinh tế nông nghiệp

Mã số: 60.62.01.15

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NÔNG NGHIỆP

Người hướng dẫn khoa học: TS. Bùi Đình Hoà

THÁI NGUYÊN - 2017

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết

quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất

kỳ luận văn nào khác.

Tôi xin cam đoan rằng các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã

được chỉ rõ nguồn gốc. Nếu sai tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Thái Nguyên, tháng 12 năm 2017

Tác giả luận văn

Đỗ Phi Hùng

ii

LỜI CẢM ƠN

Trước hết với tình cảm chân thành và lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin gửi lời

cảm ơn đến TS Bùi Đình Hòa người trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ tôi hoàn

thành luận văn này.

Tôi xin trân trọng cảm ơn đến Quý Thầy giáo, Cô giáo Khoa Kinh tế và

PTNT, phòng Đào tạo - Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã trực tiếp

giảng dạy và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.

Tôi cũng xin bày tỏ sự cảm ơn đến Huyện Ủy, UBND huyện Hạ Hòa,

các phòng ban chức năng của huyện Hạ Hòa; UBND các xã thuộc huyện Hạ

Hòa; các hộ nông dân đã cung cấp số liệu thực tế và thông tin cần thiết để tôi

hoàn thành luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn đồng nghiệp, bạn bè, cùng toàn thể gia đình,

người thân đã động viên tôi trong thời gian học tập và nghiên cứu thực hiện

đề tài.

Thái Nguyên, tháng 12 năm 2017

Tác giả luận văn

Đỗ Phi Hùng

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................ i

LỜI CẢM ƠN.....................................................................................................ii

MỤC LỤC.........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .................................................................. vi

DANH MỤC CÁC BẢNG................................................................................. vii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ...........................................................................viii

MỞ ĐẦU............................................................................................................ 1

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài...................................................... 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 2

3. Ý nghĩa của đề tài.......................................................................................... 3

Chương 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU......................................................... 4

1.1. Tổng quan một số lý luận về huy động nguồn lực cộng đồng................... 4

1.1.1. Cộng đồng và nguồn lực cộng đồng ....................................................... 4

1.1.2. Huy động nguồn lực cộng đồng trong phát triển nông thôn................... 5

1.1.3. Sự tham gia của cộng đồng trong phát triển nông thôn .......................... 7

1.1.4. Cơ chế chính sách huy động nguồn lực cộng đồng trong xây dựng NTM..... 8

1.2. Một số cơ chế chính sách huy động sự tham gia của cộng đồng ở

Việt Nam.................................................................................................. 10

1.3. Một số bài học kinh nghiệm trên Thế giới và trong nước ....................... 11

1.3.1. Bài học quốc tế...................................................................................... 11

1.3.2. Bài học trong nước................................................................................ 21

Chương 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU..... 33

2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................ 33

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................ 33

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu............................................................................... 33

2.2. Nội dung nghiên cứu................................................................................ 33

2.3. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 33

iv

2.3.1. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 33

2.3.2. Phương pháp phân tích.......................................................................... 34

2.3.3. Phương pháp tổng hợp, phân tích thông tin, viết báo cáo .................... 35

Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN............................... 36

3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Hạ Hòa ................................. 36

3.1.1. Điều kiện tự nhiên................................................................................. 36

3.1.2. Đặc điểm KT - XH................................................................................ 38

3.2. Thực trạng xây dựng NTM huyện Hạ Hòa giai đoạn 2011 - 2015.......... 40

3.2.1. Công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức.......................................... 40

3.2.2. Kết quả đổi mới, đa dạng hóa các hình thức tổ chức sản xuất, đẩy

nhanh tốc độ tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao

động trong nông nghiệp, nông thôn ...................................................... 40

3.2.3. Kết quả công tác xây dựng, thực hiện quy hoạch; huy động nguồn

lực, đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn ................................... 42

3.2.4. Kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển văn hóa - xã hội, bảo vệ môi

trường, nâng cao chất lượng đời sống của dân cư nông thôn............... 44

3.2.5. Kết quả thực hiện thực hiện nhiệm vụ giữ gìn an ninh trật tự nông thôn...... 45

3.2.6. Kết quả thực hiện công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị........ 45

3.2.7. Kết quả thực hiện phong trào thi đua "Toàn dân tham gia xây dựng

nông thôn mới"...................................................................................... 46

3.2.8. Kết quả thực hiện các tiêu chí............................................................... 48

3.3. Thực trạng huy động nguồn lực xây dựng NTM của huyện Hạ Hòa ...... 55

3.3.1. Kết quả huy động nguồn lực xây dựng NTM của huyện Hạ Hòa ........ 55

3.3.2. Kết quả khảo sát cán bộ và người dân về huy động nguồn lực cho

chương trình xây dựng NTM của 3 xã nghiên cứu............................... 59

3.4. Một số nguyên nhân dẫn đến việc huy động vốn từ cộng đồng cho

chương trình xây dựng NTM còn khó khăn ......................................... 66

3.5. Những giải pháp để huy động nguồn lực cộng đồng trong xây dựng

NTM tại huyện Hạ Hòa......................................................................... 68

v

3.5.1. Quan điểm, mục tiêu, định hướng xây dựng nông thôn mới huyện

Hạ Hòa đến năm 2020........................................................................... 68

3.5.2. Giải pháp ............................................................................................... 69

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.......................................................................... 78

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 81

PHỤ LỤC ............................................................................................................

vi

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Nghĩa

BCĐ Ban chỉ đạo

BQL Ban quản lí

CN - TTCN Công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp

CNH - HĐH Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa

CSHT Cơ sở hạ tầng

HTX Hợp tác xã

KH Kế hoạch

KT - XH Kinh tế xã hội

MTQG Mục tiêu quốc gia

NN&PTNT Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

NTM Nông thôn mới

OVOP One Village, one Product

PTNT Phát triển nông thôn

TTCN Tiểu thủ công nghiệp

UBND Ủy ban nhân dân

VHXH Văn hoá – Xã hội

VSMT Vệ sinh môi trường

XĐGN Xóa đói giảm nghèo

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Tình hình sử dụng đất của huyện Hạ Hòa năm 2016 ..................... 37

Bảng 3.2. Tình hình dân số huyện Hạ hòa năm 2016 phân theo thành thị,

nông thôn và giới tính ..................................................................... 39

Bảng 3.3. Kết quả thực hiện các tiêu chí: (Tính đến 31/12/2015).................. 48

Bảng 3.4. Kết quả huy động nguồn lực xây dựng NTM huyện Hạ Hòa

đến hết năm 2016............................................................................ 57

Bảng 3.5. Kết quả huy động nguồn lực từ cộng đồng cho xây dựng NTM

huyện Hạ Hòa đến hết năm 2016.................................................... 59

Bảng 3.6. Sự hiểu biết của người dân về chương trình xây dựng NTM......... 59

Bảng 3.7. Những công việc người dân tham gia vào xây dựng NTM tại

địa phương mình (n=135)............................................................... 60

Bảng 3.8. Ý kiến đánh giá của cán bộ xã, thôn về sự tham gia của cộng

đồng trong xây dựng NTM (n = 18) ............................................... 61

Bảng 3.9. Ý kiến của các hộ dân về việc huy động nguồn lực cho

chương trình xây dựng NTM.......................................................... 62

Bảng 3.10. Ý kiến của cán bộ xã, thôn về khó khăn trong huy động

nguồn lực đóng góp bằng tiền và đất đai (n =18)........................... 63

Bảng 3.11. Ý kiến của các hộ dân về việc huy động nguồn lực cho

chương trình xây dựng NTM.......................................................... 64

Bảng 3.12. Tình hình nợ đọng các công trình xây dựng NTM tại Hạ Hòa .... 65

viii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1. So sánh số tiêu chí bình quân trên xã của Hạ Hòa với cả

nước và tỉnh Phú Thọ.............................................................. 51

Biểu đồ 3.2. So sánh tỷ lệ xã đạt chuẩn của Hạ Hòa với cả nước và tỉnh

Phú Thọ................................................................................... 51

Biểu đồ 3.3. So sánh cơ cấu huy động nguồn lực cho chương trình của

huyện Hạ Hòa với bình quân trung cả nước........................... 58