Giải pháp giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho lao động nông thôn tại huyện Hạ Hòa tỉnh Phú Thọ

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NGUYỄN THỊ HÒA BÌNH

GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM VÀ NÂNG CAO

THU NHẬP CHO LAO ĐỘNG NÔNG THÔN

TẠI HUYỆN HẠ HÒA TỈNH PHÚ THỌ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NÔNG NGHIỆP

THÁI NGUYÊN - 2017

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NGUYỄN THỊ HÒA BÌNH

GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM VÀ NÂNG CAO

THU NHẬP CHO LAO ĐỘNG NÔNG THÔN

TẠI HUYỆN HẠ HÒA TỈNH PHÚ THỌ

Chuyên ngành: Kinh tế nông nghiệp

Mã số: 60.62.01.15

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NÔNG NGHIỆP

Người hướng dẫn khoa học: TS. Bùi Đình Hoà

THÁI NGUYÊN - 2017

i

LỜI CAM ĐOAN

Luận văn thạc sĩ: “Giải pháp giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập

cho lao động nông thôn tại huyện Hạ Hòa - tỉnh Phú Thọ” chuyên ngành

Kinh tế nông nghiệp dưới sự hướng dẫn của TS Bùi Đình Hòa là công trình

nghiên cứu của riêng tôi. Các thông tin của luận văn được tham khảo từ nhiều

nguồn tài liệu khác nhau đều được chỉ rõ nguồn gốc.

Tôi xin cam đoan kết quả nghiên cứu của luận văn là trung thực và

chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.

Thái Nguyên, tháng 12 năm 2017

Học viên

Nguyễn Thị Hòa Bình

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn tốt nghiệp này, trước tiên tôi xin trân trọng cảm

ơn Ban giám hiệu nhà trường, Ban chủ nhiệm khoa Kinh Tế & Phát Triển Nông

Thôn, cảm ơn các thầy cô giáo đã truyền đạt cho tôi những kiến thức quý báu

trong suốt quá trình học tập tại Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên.

Tôi đặc biệt xin trân trọng cảm ơn sự hướng dẫn nhiệt tình của

TS.Bùi Đình Hòa - Giảng viên khoa Kinh Tế & Phát Triển Nông Thôn đã

trực tiếp hướng dẫn, chỉ bảo và giúp đỡ tôi trong suốt thời gian thực tập

để hoàn thành luận văn tốt nghiệp này.

Tôi cũng xin chân thành cảm ơn các đơn vị cùng các hộ nông dân

huyện Hạ Hòa đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành nhiệm vụ trong

thời gian thực tập tại địa phương.

Cuối cùng tôi xin bày tỏ sự biết ơn tới gia đình, bạn bè và người thân

đã giúp đỡ tôi trong suốt quá trình hoàn thành luận văn này.

Xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, tháng 12 năm 2017

Học viên

Nguyễn Thị Hòa Bình

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................ i

LỜI CẢM ƠN................................................................................................. ii

MỤC LỤC......................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT.............................................................. vi

DANH MỤC CÁC BẢNG ........................................................................... vii

MỞ ĐẦU ......................................................................................................... 1

1. Sự cần thiết nghiên cứu đề tài...................................................................... 1

2. Mục tiêu nghiên cứu..................................................................................... 2

3. Ý nghĩa của đề tài......................................................................................... 2

Chương 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU................................................... 4

1.1. Cơ sở lý luận của đề tài............................................................................. 4

1.1.1. Lao động và nguồn lao động.................................................................. 4

1.1.2. Việc làm và thất nghiệp.......................................................................... 8

1.1.3. Một số mô hình lý thuyết về tạo việc làm........................................... 12

1.1.4. Nội dung tạo việc làm.......................................................................... 16

1.1.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến lao động việc làm .................................... 23

1.1.6. Thu nhập và các nhân tố ảnh hưởng tới thu nhập của hộ nông dân

của lao động nông thôn ........................................................................ 27

1.2. Cơ sở thực tiễn của đề tài........................................................................ 30

1.2.1. Kinh nghiệm giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho lao

động nông thôn của một số quốc gia trên Thế giới ............................. 30

1.2.2. Kinh nghiệm giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho lao

động nông thôn của một số địa phương trong nước ............................ 34

1.2.3. Bài học kinh nghiệm trong giải quyết việc làm tăng thu nhập cho

lao động nông thôn huyện Hạ Hòa ...................................................... 38

1.2.4. Tổng quan nghiên cứu về đề tài ......................................................... 39

Chương 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU ................................................................................... 43

iv

2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu........................................................... 43

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu........................................................................... 43

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu.............................................................................. 43

2.2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Hạ Hòa ............................. 43

2.2.2. Thực trạng số lượng và chất lượng lao động nông thôn huyện Hạ

Hòa ....................................................................................................... 43

2.2.3. Thực trạng việc làm của lao động nông thôn tại các xã điều tra ......... 43

2.2.4. Thực trạng thu nhập của lao động nông thôn huyện Hạ Hòa .............. 43

2.2.5. Giải pháp giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao

động trên địa bàn nông thôn huyện Hạ Hòa ........................................ 43

2.3. Phương pháp nghiên cứu......................................................................... 44

2.3.1. Chọn điểm nghiên cứu ......................................................................... 44

2.3.2. Phương pháp thu thập số liệu............................................................... 44

2.3.3. Phương pháp xử lý số liệu.................................................................... 45

2.3.4. Phương pháp phân tích......................................................................... 45

2.3.5. Phương pháp PRA................................................................................ 45

2.4. Các chỉ tiêu nghiên cứu........................................................................... 46

Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN....................... 47

3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Hạ Hòa ................................ 47

3.1.1. Điều kiện tự nhiên................................................................................ 47

3.1.2. Đặc điểm KT - XH............................................................................... 49

3.2.Thực trạng số lượng và chất lượng lao động nông thôn huyện Hạ

Hòa ....................................................................................................... 51

3.2.1. Thực trạng phân bổ lao động theo đơn vụ hành chính ........................ 51

3.2.2. Trình độ chuyên môn của người lao động ........................................... 53

3.2.3. Trình độ văn hóa và chuyên môn của lao động nông thôn tại các

xã điều tra............................................................................................. 55

3.2.4. Thực trạng phân bổ lao động nông thôn theo ngành ........................... 56

3.3. Thực trạng việc làm của lao động nông thôn tại các xã điều tra ............ 57

v

3.3.1. Tỷ suất sử dụng thời gian lao động của lao động nông thôn ............... 57

3.4. Thực trạng thu nhập của lao động nông thôn huyện Hạ Hòa ................. 61

3.4.1. Tình hình thu nhập của người dân huyện Hạ Hòa ............................... 61

3.4.2. Doanh thu của các hộ điều tra.............................................................. 62

3.4.3. Chi phí sản xuất của các hộ điều tra..................................................... 63

3.4.4. Thu nhập của các hộ điều tra ............................................................... 64

3.5. Giải pháp giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao

động trên địa bàn nông thôn huyện Hạ Hòa ........................................ 64

3.5.1. Định hướng giải quyết việc làm nhằm tăng thu nhập của hộ nông

dân huyện Hạ Hòa đến năm 2020........................................................ 64

3.5.2 Các giải pháp chủ yếu giải quyết việc làm nhằm tăng thu nhập của

hộ nông dân.......................................................................................... 66

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..................................................................... 73

TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................... 76

PHỤ LỤC...................................................................................................... 79

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

CN : Công nghiệp

CNH, HĐH : Công nghiệp hóa - hiện đại hóa

ĐH : Đại học

GTSX : Giá trị sản xuất

HTX : Hợp tác xã

ILO : Tổ chức lao động quốc tế

KH-CN : Khoa học - công nghệ

KHKT : Khoa học kỹ thuật

NTM : Nông thôn mới

TTCN : Tiểu thủ công nghiệp

UBND : Ủy ban nhân dân

XHCN : Xã hội chủ nghĩa

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Tình hình sử dụng đất của huyện Hạ Hòa năm 2016 ..................... 48

Bảng 3.2. Giá trị tăng thêm trên địa bàn huyện Hạ Hòa năm 2016................ 49

Bảng 3.3.Tình hình dân số huyện Hạ hòa năm 2016 phân theo thành thị,

nông thôn và giới tính................................................................... 50

Bảng 3.4.Tình hình lao động huyện Hạ hòa năm 2016 phân theo xã và thị trấn...... 51

Bảng 3.5. Tỷ lệ lao động đã qua đào tạo của huyện Hạ Hòa phân theo

xã, thị trấn ..................................................................................... 53

Bảng 3.6. Trình độ văn hoá của người lao động tại các xã khảo sát .............. 55

Bảng 3.7. Trình độ chuyên môn của người LĐ tại các xã khảo sát................ 56

Bảng 3.8. Phân bổ thời gian của lao động năm 2016 cho các ngành tại

các xã khảo sát .............................................................................. 56

Bảng 3.9. Tỷ suất sử dụng thời gian của lao động nông thôn các xã

nghiên cứu năm 2016.................................................................... 57

Bảng 3.10. Tỷ suất sử dụng thời gian lao động năm 2016 phân theo mức

thu nhập của các hộ nông dân tại các xã khảo sát ........................ 58

Bảng 3.11. Thời gian lao động năm 2016 phân theo hướng sản xuất của

hộ tại các xã khảo sát .................................................................... 59

Bảng 3.12. Thời gian lao động năm 2016 phân theo diện tích đất canh

tác tại các xã khảo sát ................................................................... 60

Bảng 3.13. Thu nhập bình quân đầu người một tháng huyện Hạ Hòa ........... 61

Bảng 3.14. Doanh thu năm 2016 của hộ nông dân tính bình quân/hộ tại

các xã khảo sát .............................................................................. 62

Bảng 3.15. Chi phí sản xuất của hộ nông dân năm 2016 tính bình

quân/hộ tại các xã khảo sát ........................................................... 63