ĐỘNG CƠ ĐỒNG BỘ LÀM VIỆC DƯỚI TẢI pot

Bộ môn Kỹ thuật ñiện, Khoa Điện – Điện tử 35

Taøi lieäu höôùng daãn thí nghieäm hệ thống ñiện

Hoï vaø teân : ………………………………………

Lôùp : …………………………………………………

MSSV : ……………………………………………

BAØI 8

ÑOÄNG CÔ ÑOÀNG BOÄ LAØM VIEÄC DÖÔÙI TAÛI

I. MUÏC ÑÍCH:

♦ Quan saùt ñaëc tính cuûa moät ñoäng cô vaän haønh coù taûi

♦ Quan saùt söï dòch chuyeån cô hoïc cuûa rotor khi taêng taûi

♦ Xaùc ñònh giôùi haïn taûi cuûa ñoäng cô

♦ Quan saùt aûnh höôûng cuûa kích töø leân khaû naêng mang taûi cuûa ñoäng cô

II.TOÙM TAÉT LYÙ THUYEÁT:

Sô ñoà maïch cuûa ñoäng cô ñoàng boä ôû thí nghieäm 5 coù daïng nhö hình 1. Trong ñoù, X laø

ñieän khaùng ñoàng boä, E0 laø söùc ñieän ñoäng caûm öùng do töø thoâng rotor sinh ra, E1 laø ñieän aùp ñaàu

cöïc cuûa ñoäng cô.

Hình 1

Gioáng nhö ñöôøng daây truyeàn taûi, coâng suaát thöïc cung caáp cho ñoäng cô ñöôïc cho bôûi

phöông trình:

= sinθ

1 0

X

E E

P

ÔÛ ñaây, θ laø goùc leäch pha giöõa E1 vaø E0. Töø coâng thöùc treân, ta thaáy coâng suaát cöïc ñaïi maø

ñoäng cô coù theå nhaän laø (E1E0)/X khi θ = 90°. Coâng suaát cô hoïc sinh ra ôû ñaàu truïc seõ nhoû hôn

moät ít, do toån thaát coâng suaát trong ñoäng cô.

Goùc θ seõ thay ñoåi nhö theá naøo? Goùc θ taêng khi taêng taûi cô hoïc treân ñoäng cô, bôûi vì thöïc

teá laø moment quay taêng seõ laøm cho ñoäng cô chaïy ôû vaän toác thaáp hôn. Chieàu höôùng giaûm toác

naøy ñöôïc theå hieän tröôùc tieân laø söï chuyeån dòch cöïc töø cuûa rotor so vôùi töø tröôøng quay cuûa stator.

Söï dòch chuyeån cô hoïc naøy laøm ñieän aùp E0 treã pha hôn E1 khi taêng taûi cô ñaàu truïc. Söï dòch

chuyeån cöïc naøy ñöôïc quan saùt vôùi maùy hoaït nghieäm ñoàng boä (seõ ñöôïc xem xeùt ôû baøi thí

nghieäm).

Töø phöông trình P=(E1E0sinθ)/X, ñoái vôùi taûi vaø nguoàn coá ñònh thì goùc θ taêng khi haï thaáp

kích töø moät chieàu xuoáng. Neáu cuoän kích töø ñöôïc laøm nhoû vöøa ñuû thì θ seõ tieán ñeán 90° taïi thôøi

ñieåm ñoäng cô ôû bieân cuûa söï maát ñoàng boä.

ÔÛ maùy ñieän cöïc loài, goùc pha khi ñoäng cô maát ñoàng boä nhoû hôn 90°, thöôøng vaøo khoaûng

70°, do momen töø trôû ñöôïc taïo bôûi nhöõng cöïc töø loài. Tuy nhieân, phöông trình veà coâng suaát ôû

treân cho thaáy söï minh hoaï roõ nhöõng gì xaûy ra vôùi moät ñoäng cô ñoàng boä laøm vieäc döôùi taûi.