Đối thoại trong quá trình giải quyết vụ án hành chính – Từ thực tiễn tỉnh Vĩnh Long

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN VĂN ĐIỀU

ĐỐI THOẠI TRONG QUÁ TRÌNH GIẢI QUYẾT

VỤ ÁN HÀNH CHÍNH - TỪ THỰC TIỄN

TỈNH VĨNH LONG

LUẬN VĂN THẠC SĨ

CHUYÊN NGÀNH LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH

ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP HỒ CHÍ MINH

ĐỐI THOẠI TRONG QUÁ TRÌNH GIẢI QUYẾT VỤ ÁN

HÀNH CHÍNH - TỪ THỰC TIỄN TỈNH VĨNH LONG

Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính

Định hƣớng ứng dụng

Mã số: 8380102

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Cảnh Hợp

Học viên: Nguyễn Văn Điều

Lớp: Cao học Luật Cần Thơ Khóa 3

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021

LỜI CAM ĐOAN

“Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các

số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai

công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Tôi cũng xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này

đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc

Tác giả luận văn

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Từ đƣợc viết tắt

TTHC Tố tụng hành chính

UBND Ủy ban nhân dân

VAHC VAHC

MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU........................................................................................................1

CHƢƠNG 1................................................................................................................6

NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ ĐỐI THOẠI TRONG............6

QUÁ TRÌNH GIẢI QUYẾT VỤ ÁN HÀNH CHÍNH ...........................................6

1.1 Khái niệm, đặc điểm, ý nghĩa của đối thoại trong quá trình giải quyết vụ

án hành chính ........................................................................................................6

1.1.1 Khái niệm đối thoại trong quá trình giải quyết vụ án hành chính ...........6

1.1.2 Đặc điểm của đối thoại trong quá trình giải quyết vụ án hành chính ......9

1.1.3 Ý nghĩa của đối thoại trong quá trình giải quyết vụ án hành chính .......14

1.2 Đối thoại trong giải quyết vụ án hành chính theo quy định của pháp luật

tố tụng hành chính Việt Nam.............................................................................16

1.2.1 Các trường hợp Toà án tổ chức đối thoại ...............................................16

1.2.2 Thời điểm tổ chức đối thoại.....................................................................17

1.2.3 Nguyên tắc đối thoại................................................................................18

1.2.4 Thành phần tham gia đối thoại ...............................................................19

1.2.5 Trình tự tiến hành đối thoại.....................................................................20

1.2.6 Kết quả của đối thoại và xử lý kết quả đối thoại.....................................21

KẾT LUẬN CHƢƠNG 1........................................................................................25

CHƢƠNG 2..............................................................................................................26

THỰC TIỄN ĐỐI THOẠI TRONG GIẢI QUYẾT VỤ ÁN HÀNH CHÍNH

TẠI TỈNH VĨNH LONG VÀ KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN ...............................26

2.1 Thực tiễn đối thoại trong giải quyết vụ án hành chính tại tỉnh Vĩnh Long

...............................................................................................................................26

2.1.1 Những kết quả đạt được của thực tiễn đối thoại trong giải quyết vụ án

hành chính tại tỉnh Vĩnh Long ..........................................................................26

2.1.2 Những hạn chế của thực tiễn đối thoại trong giải quyết khiếu nại hành

chính tại tỉnh Vĩnh Long ...................................................................................29

2.1.3 Nguyên nhân hạn chế của đối thoại trong giải quyết vụ án hành chính tại

tỉnh Vĩnh Long ..................................................................................................37

2.2 Kiến nghị hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả của đối thoại trong

giải quyết vụ án hành chính ở tỉnh Vĩnh Long ................................................46

2.2.1 Kiến nghị hoàn thiện pháp luật tố tụng hành chính về đối thoại trong quá

trình giải quyết vụ án hành chính.....................................................................46

2.2.2 Kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả đối thoại trong giải quyết vụ án hành

chính tại tỉnh Vĩnh Long ...................................................................................49

KẾT LUẬN..............................................................................................................54

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤC LỤC

1

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Đối thoại là thủ tục tố tụng quan trọng trong quá trình giải quyết vụ án hành

chính. Thông qua thủ tục đối thoại, các đương sự hiểu rõ về tính có căn cứ, tính hợp

pháp của đối tượng khởi kiện, yêu cầu khởi kiện từ đó đưa ra các quyết định phù

hợp. Khi đối thoại thành công sẽ mang lại những lợi ích kinh tế, xã hội cho cả các

bên đương sự, Nhà nước và Toà án.

Vĩnh Long là tỉnh có nền kinh tế, xã hội đang dần phát triển với tốc độ đô thị

hoá ngày càng cao. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, xã hội, các tranh chấp

trên các lĩnh vực có chiều hướng gia tăng, trong đó có các tranh chấp hành chính.

Trong thời gian qua, hoạt động giải quyết vụ án hành chính luôn nhận được sự quan

tâm của toàn thể hệ thống chính trị của tỉnh Vĩnh Long. Hoạt động xét xử vụ án

hành chính nói chung và hoạt động đối thoại trong giải quyết các vụ án hành chính

nói riêng ngày càng hoàn thiện đã góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của

cơ quan, tổ chức, cá nhân, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Nhiều vụ

án hành chính thông qua đối thoại đã giải quyết triệt để mâu thuẫn, bất đồng giữa cơ

quan nhà nước, người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước với người dân liên

quan đến các quyết định hành chính, hành vi hành chính.

Bên cạnh những kết quả đáng ghi nhận, công tác đối thoại trong quá trình

giải quyết vụ án hành chính ở tỉnh Vĩnh Long vẫn còn tồn tại những hạn chế nhất

định. Số vụ án được tổ chức đối thoại còn tương đối thấp, tỷ lệ vụ án đối thoại thành

chưa cao, một số trường hợp Thẩm phán thực hiện không đúng trình tự, thủ tục đối

thoại, quyết định công nhận kết quả đối thoại thành và đình chỉ giải quyết vụ án

hành chính ban hành không phù hợp với quy định của pháp luật…Thực trạng này

xuất phát từ nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan khác nhau như những hạn

chế trong quy định pháp luật về đối thoại trong quá trình giải quyết vụ án hành

chính; trình độ hiểu biết pháp luật của người khởi kiện; ý thức trách nhiệm của

người bị kiện; chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng tổ chức đối thoại của Thẩm phán

còn hạn chế…Những hạn chế trong thực tiễn đối thoại đã ảnh hưởng đến hiệu quả