đổi mới cách làm chiến lược.pdf

ĐỔI MỚI CÁCH LÀM CHIẾN LƯỢC

GS. Đỗ quốc Sam

Hiện nay là thời điểm thích hợp để triển khai nghiên cứu xây dựng

chiến lược phát triển kinh tế xã hội cho đất nước thời kỳ 2011-2020, thời

gian thực tế còn lại không nhiều lắm, nên cần khẩn trương xúc tiến các công

việc chuẩn bị. Song vấn đề đầu tiên cần xem xét lại là nên làm chiến lược

(bao gồm cả nghiên cứu, chuẩn bị, xây dựng và thực hiện) như thế nào cho

thực sự có hiệu quả cao, xứng với công sức bỏ ra. Tình hình trong ngoài

nước những năm qua đã có nhiều thay đổi, bài học xây dựng và thực hiện

hai kỳ chiến lược trong nước (1991-2000 và 2001-2010) và kinh nghiệm

nghiên cứu chiến lược ở nước ngoài có thể cho chúng ta nhiều gợi ý bổ ích

cho thời kỳ chiến lược sắp tới. Bài viết này giới thiệu một số ý tưởng về

chiến lược 2011-2020 để cung cấp tham khảo.

I.- MỘT SỐ GỢI Ý TỪ TÌNH HÌNH TRONG VÀ NGOÀI

NƯỚC.

1.- Qua hai lần xây dựng chiến lược phát triển kinh tế xã hội

1991-2000 và 2001-2010, có thể rút ra một số nhận xét và kinh nghiệm

sau đây:

-- Tuy 2 bản chiến lược đều được nghiên cứu nghiêm túc và chu

đáo, song nhược điểm chung là đều làm theo cách truyền thống, tham vọng

toàn diện, làm cho nội dung dàn trải, những vấn đề chính sách nghiên cứu

không sâu. Chiến lược có bóng dáng của một bản kế hoạch dài hạn, mà theo

cách nhìn hiện nay thì kế hoạch ngắn hạn cũng đã khó có thể cân đối được

toàn diện, huống hồ một kế hoạch dài hạn làm sao tránh được tính hình thức

và nông cạn.

-- Chiến lược được chuẩn bị xây dựng và thông qua rất công phu,

chặt chẽ, song khi đi vào thực hiện lại thiếu theo dõi, đánh giá một cách

khoa học để thực thi một cách đồng bộ và cân đối, làm giảm đáng kể hiệu

quả của công sức nghiên cứu.

-- Để có thể đánh giá về năm xuất phát (năm 2011) của thời kỳ

chiến lược mới (2011-2020), cần có ước lượng kết quả thực hiện chiến lược

hiện hành (2001-2010). Tuy còn sớm, song cũng có thể tiên đoán kế hoạch 5

năm (2006-2010) có nhiều khả năng thực hiện được những mục tiêu chủ yếu,

thậm chí một số mục tiêu có thể đạt sớm 1-2 năm, nhưng mục tiêu 10 năm

“tạo nền tảng để năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp

theo hướng hiện đại” thì cần có thời gian để phân tích.