Đô thị và phát triển bền vững: một số lý luận và thực tiễn ở Thái Nguyên

Vũ Vân Anh Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 78(02): 55 - 59

55

ĐÔ THỊ VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG -

MỘT SỐ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN Ở THÁI NGUYÊN

Vũ Vân Anh

Khoa Địa lý , Trường ĐH Sư phạm – ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Hệ thống đô thị Việt Nam trong quá trình CNH-HĐH đất nước đang gặp nhiều thách thức và trở

ngại về nhiều mặt, như các vấn đề: Di dân từ nông thôn ra thành thị, phát triển kinh tế đô thị, giao

thông đô thị, công bằng xã hội, môi trường, quy hoạch và quản lý đô thị,… đặc biệt ở tại các thành

phố lớn, vấn đề này càng trở nên bức xúc, đòi hỏi cần phải có những nghiên cứu và giải pháp đồng

bộ để giải quyết, giảm thiểu những tác động bất lợi của chúng, đảm bảo cho quá trình phát triển

bền vững của đô thị; trong đó có thành phố Thái Nguyên: Đô thị loại I, trung tâm phát triển vùng

Đông Bắc, nơi đang trong quá trình đô thị hóa mạnh mẽ theo hướng CNH-HĐH. Bộ mặt đô thị TP

đã thay đổi rõ nét và dần hình thành vóc dáng một đô thị mang bản sắc riêng của vùng TDMN Bắc

Bộ. Năm 2009 TP. Thái Nguyên được Hiệp hội Các đô thị Việt Nam bình chọn là 1 trong 10 đô thị

sạch trên toàn quốc.

Từ khóa: đô thị, phát triển bền vững, thành phố Thái Nguyên

ĐẶT VẤN ĐỀ*

Hệ thống đô thị đóng vai trò như một hệ

thống “khung xương” phát triển của mỗi lãnh

thổ, mỗi quốc gia. Hệ thống đô thị Việt Nam

trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa

đất nước đang gặp nhiều thách thức và trở

ngại về nhiều mặt, như các vấn đề: Di dân từ

nông thôn ra thành thị, phát triển kinh tế đô

thị, giao thông đô thị, công bằng xã hội, môi

trường, quy hoạch và quản lý đô thị,… đặc

biệt ở tại các thành phố lớn, vấn đề này càng

trở nên bức xúc, đòi hỏi cần phải có những

nghiên cứu và giải pháp đồng bộ để giải

quyết, giảm thiểu những tác động bất lợi của

chúng, đảm bảo cho quá trình phát triển bền

vững của đô thị; trong đó có thành phố Thái

Nguyên: Đô thị loại I, trung tâm phát triển

vùng Đông Bắc, nơi đang trong quá trình đô

thị hóa mạnh mẽ theo hướng công nghiệp

hóa, hiện đại hóa.

NỘI DUNG

Một số lý luận về đô thị phát triển bền

vững (PTBV)

a) Quan niệm về PTBV đô thị:

Tổng quan kinh nghiệm nghiên cứu và thực

tiễn hành động về PTBV đô thị của một số

các tổ chức ở các nước, các tổ chức quốc tế

trên thế giới, có thể kết luận rằng: Một đô thị

*

Tel: 0912687173; email: [email protected]

bền vững trong quá trình phát triển, quan

niệm đầy đủ là: khi nó đạt được sự thống nhất

trong một khuôn khổ bền vững cả ba mặt kinh

tế, xã hội và môi trường, nhằm nâng cao chất

lượng sống của thế hệ hiện tại mà không làm

ảnh hưởng tới các nhu cầu phát triển của thế

hệ tương lai. [3]

b) Nguyên tắc chung của sự phát triển đô thị

bền vững:

- Xu hướng phát triển của đô thị không làm

thế hệ tương lai phải trả giá các hậu quả xấu

của thế hệ hiện tại để lại,...

- Đô thị phát triển cân bằng giữa các mặt kinh

tế, xã hội và môi trường.

- Một đô thị chỉ phát triển bền vững trong mối

quan hệ bền vững với vùng lãnh thổ đô thị,

các vùng và các đô thị khác mà nó chịu ảnh

hưởng cũng phát triển bền vững

Tuy nhiên, để đo được sự phát triển bền vững

và có thể đưa ra khái niệm “PTBV ở mức

chấp nhận được”? Đã có nhiều hệ thống tiêu

chí, chỉ tiêu được đề xuất, nhưng được thừa

nhận ngày càng rộng rãi là 4 mức độ đo sau:

Độ đo kinh tế: Độ đo kinh tế của sự phát triển

bền vững được tính trên giá trị GDP hoặc

GNP. Do vậy, trong độ đo này cần phải tính

đến việc hạn chế tối đa nhu cầu tiêu thụ tài

nguyên không tái tạo và mức độ tái sinh tài

nguyên, vật liệu từ các chất thải.