Siêu thị PDFTải ngay đi em, trời tối mất

Thư viện tri thức trực tuyến

Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật

© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam

Đồ thị và các thuật toán
PREMIUM
Số trang
212
Kích thước
1.5 MB
Định dạng
PDF
Lượt xem
1713

Đồ thị và các thuật toán

Nội dung xem thử

Mô tả chi tiết

http://www.ebook.edu.vn

Mu.

c lu.

c

L`o.

i n´oi d¯ˆa`u 7

1 D- a.

i cu.o

.ng vˆe` d¯ˆo` thi

. 9

1.1 D- i

.nh ngh˜ıa v`a c´ac kh´ai niˆe.m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

1.1.1 D- `ˆo thi

. c´o hu.´o

.ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

1.1.2 D- `ˆo thi

. v`a ´anh xa. d¯a tri

.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

1.1.3 D- `ˆo thi

. vˆo hu.´o

.ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

1.1.4 C´ac d¯i

.nh ngh˜ıa ch´ınh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

1.2 Ma trˆa.n biˆe˙’u diˆe˜n d¯ˆo` thi

.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

1.2.1 Ma trˆa.n liˆen thuˆo. c d¯ı˙’nh-cung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

1.2.2 Ma trˆa.n liˆen thuˆo. c d¯ı˙’nh-ca.nh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

1.2.3 Ma trˆa.n kˆe` hay ma trˆa.n liˆen thuˆo. c d¯ı˙’nh-d¯ı˙’nh . . . . . . . . . . . . . 17

1.2.4 C´ac biˆe˙’u diˆe˜n cu˙’a d¯ˆo` thi

.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

1.3 T´ınh liˆen thˆong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

1.3.1 Dˆay chuyˆe` n v`a chu tr`ınh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

1.3.2 D- u

.`o

.ng d¯i v`a ma. ch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

1.3.3 T´ınh liˆen thˆong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

1

http://www.ebook.edu.vn

1.3.4 Cˆa`u, k−liˆen thˆong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

1.3.5 D- `ˆo thi

.

liˆen thˆong ma.nh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

1.4 Pha.m vi v`a liˆen thˆong ma.nh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

1.4.1 Ma trˆa.n pha.m vi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

1.4.2 T`ım c´ac th`anh phˆa`n liˆen thˆong ma.nh . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

1.4.3 Co.

so.

˙’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

1.5 D- ˇa˙’ng cˆa´u cu˙’a c´ac d¯ˆo` thi

.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

1.5.1 1−d¯ˇa˙’ng cˆa´u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

1.5.2 2−d¯ˇa˙’ng cˆa´u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

1.6 C´ac d¯ˆo` thi

. d¯ˇa. c biˆe.

t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

1.6.1 D- `ˆo thi

. khˆong c´o ma. ch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

1.6.2 D- `ˆo thi

. phˇa˙’ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

2 C´ac sˆo´ co. ba˙’n cu˙’a d¯ˆo` thi

. 49

2.1 Chu sˆo´ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

2.2 Sˇa´c sˆo´ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

2.2.1 C´ach t`ım sˇa´c sˆo´ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

2.3 Sˆo´ ˆo˙’n d¯i

.nh trong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

2.4 Sˆo´ ˆo˙’n d¯i

.nh ngo`ai . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

2.5 Phu˙’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

2.6 Nhˆan cu˙’a d¯ˆo` thi

.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

2.6.1 C´ac d¯i

.nh l´y vˆe` tˆo`n ta.

i v`a duy nhˆa´t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

2.6.2 Tr`o cho.

i Nim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72

2

http://www.ebook.edu.vn

3 C´ac b`ai to´an vˆe` d¯u.`o

.ng d¯i 75

3.1 D- u

.`o

.ng d¯i gi˜u.a hai d¯ı˙’nh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

3.1.1 D- u

.`o

.ng d¯i gi˜u.a hai d¯ı˙’nh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

3.1.2 D- `ˆo thi

.

liˆen thˆong ma.nh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

3.2 D- u

.`o

.ng d¯i ngˇa´n nhˆa´t gi˜u.a hai d¯ı˙’nh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

3.2.1 Tru.`o

.ng ho.

.p ma trˆa.n tro.ng lu.o.

.ng khˆong ˆam . . . . . . . . . . . . . . 78

3.2.2 Tru.`o

.ng ho.

.p ma trˆa.n tro.ng lu.o.

.ng tu`y ´y . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

3.3 D- u

.`o

.ng d¯i ngˇa´n nhˆa´t gi˜u.a tˆa´t ca˙’ c´ac cˇa.p d¯ı˙’nh . . . . . . . . . . . . . . . . . 87

3.3.1 Thuˆa.

t to´an Hedetniemi (tru.`o

.ng ho.

.p ma trˆa.n tro.ng lu.o.

.ng khˆong ˆam) 88

3.3.2 Thuˆa.

t to´an Floyd (tru.`o

.ng ho.

.p ma trˆa.n tro.ng lu.o.

.ng tu`y ´y) . . . . . . 93

3.4 Ph´at hiˆe.n ma. ch c´o d¯ˆo. d`ai ˆam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

3.4.1 Ma. ch tˆo´i u.u trong d¯ˆo` thi

. c´o hai tro.ng lu.o.

.ng . . . . . . . . . . . . . . 96

4 CAYˆ 99

4.1 Mo.

˙’ d¯ˆa`u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

4.2 Cˆay Huffman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

4.2.1 C´ac bˆo. m˜a “tˆo´t” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

4.2.2 M˜a Huffman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103

4.3 Cˆay bao tr`um . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

4.3.1 Thuˆa.

t to´an t`ım kiˆe´m theo chiˆe` u rˆo.ng x´ac d¯i

.nh cˆay bao tr`um . . . . . 107

4.3.2 Thuˆa.

t to´an t`ım kiˆe´m theo chiˆe` u sˆau x´ac d¯i

.nh cˆay bao tr`um . . . . . 107

4.3.3 T`ım cˆay bao tr`um du.

.a trˆen hai ma˙’ng tuyˆe´n t´ınh . . . . . . . . . . . 108

4.3.4 Thuˆa.

t to´an t`ım tˆa´t ca˙’ c´ac cˆay bao tr`um . . . . . . . . . . . . . . . . 112

4.3.5 Hˆe. co.

so.

˙’ cu˙’a c´ac chu tr`ınh d¯ˆo. c lˆa.p . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112

3

http://www.ebook.edu.vn

4.4 Cˆay bao tr`um tˆo´i thiˆe˙’u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

4.4.1 Thuˆa.

t to´an Kruskal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116

4.4.2 Thuˆa.

t to´an Prim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119

4.4.3 Thuˆa.

t to´an Dijkstra-Kevin-Whitney . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121

4.5 B`ai to´an Steiner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122

5 B`ai to´an Euler v`a b`ai to´an Hamilton 127

5.1 B`ai to´an Euler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127

5.1.1 Thuˆa.

t to´an t`ım dˆay chuyˆe` n Euler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129

5.2 B`ai to´an ngu.`o

.

i d¯u.a thu. Trung Hoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131

5.3 B`ai to´an Hamilton . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135

5.3.1 C´ac d¯iˆe` u kiˆe.n cˆa`n d¯ˆe˙’ tˆo`n ta.

i chu tr`ınh Hamilton . . . . . . . . . . . . 138

5.3.2 C´ac d¯iˆe` u kiˆe.n d¯u˙’ vˆe` su.

.

tˆo`n ta.

i chu tr`ınh Hamilton . . . . . . . . . . 139

5.3.3 C´ac d¯iˆe` u kiˆe.n d¯u˙’ vˆe` su.

.

tˆo`n ta.

i ma. ch Hamilton . . . . . . . . . . . . . 142

6 D- `ˆo thi

. phˇa˙’ng 149

6.1 D- i

.nh ngh˜ıa v`a c´ac v´ı du.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149

6.2 C´ac biˆe˙’u diˆe˜n kh´ac nhau cu˙’a mˆo.

t d¯ˆo` thi

. phˇa˙’ng . . . . . . . . . . . . . . . . 151

6.3 C´ac t´ınh chˆa´t cu˙’a d¯ˆo` thi

. phˇa˙’ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154

6.4 Ph´at hiˆe.n t´ınh phˇa˙’ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157

6.4.1 Kiˆe˙’m tra t´ınh phˇa˙’ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161

6.5 D- ˆo´i ngˆa˜u h`ınh ho. c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167

6.6 D- ˆo´i ngˆa˜u tˆo˙’ ho.

.p . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170

7 Ma.ng vˆa.n ta˙’i 173

4

http://www.ebook.edu.vn

7.1 Mo.

˙’ d¯ˆa`u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173

7.2 B`ai to´an luˆo`ng l´o.n nhˆa´t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174

7.2.1 Thuˆa.

t to´an g´an nh˜an d¯ˆe˙’ t`ım luˆo`ng l´o.n nhˆa´t . . . . . . . . . . . . . . 180

7.2.2 D- `ˆo thi

. d¯iˆe` u chı˙’nh luˆo`ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181

7.2.3 Phˆan t´ıch luˆo`ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182

7.3 C´ac ca˙’i biˆen d¯o.n gia˙’n cu˙’a b`ai to´an luˆo`ng l´o.n nhˆa´t . . . . . . . . . . . . . . . 183

7.3.1 C´ac d¯ˆo` thi

. c´o nhiˆe` u nguˆo`n v`a nhiˆe` u d¯´ıch . . . . . . . . . . . . . . . . 183

7.3.2 C´ac d¯ˆo` thi

. v´o.

i r`ang buˆo. c ta.

i c´ac cung v`a d¯ı˙’nh . . . . . . . . . . . . . 184

7.3.3 C´ac d¯ˆo` thi

. c´o cˆa.n trˆen v`a cˆa.n du.´o

.

i vˆe` luˆo`ng . . . . . . . . . . . . . . 185

7.4 Luˆo`ng v´o.

i chi ph´ı nho˙’ nhˆa´t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186

7.4.1 Thuˆa.

t to´an Klein, Busacker, Gowen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186

7.5 Cˇa.p gh´ep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189

7.5.1 C´ac b`ai to´an vˆe` cˇa.p gh´ep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189

7.5.2 Cˇa.p gh´ep l´o.n nhˆa´t trong d¯ˆo` thi

. hai phˆa`n . . . . . . . . . . . . . . . . 192

7.5.3 Cˇa.p gh´ep ho`an ha˙’o trong d¯ˆo` thi

. hai phˆa`n . . . . . . . . . . . . . . . 193

A Thu. viˆe.n Graph.h 197

T`ai liˆe.u tham kha˙’o 209

5

6

http://www.ebook.edu.vn

http://www.ebook.edu.vn

L`o.

i n´oi d¯ˆa`

u

Trong thu.

. c tˆe´ d¯ˆe˙’ miˆeu ta˙’ mˆo.

t sˆo´ t`ınh huˆo´ng ngu.`o

.

i ta thu.`o

.ng biˆe˙’u thi

. bˇa`ng mˆo.

t h`ınh a˙’nh

gˆo`m c´ac d¯iˆe˙’m (c´ac d¯ı˙’nh)-biˆe˙’u diˆe˜n c´ac thu.

. c thˆe˙’-v`a v˜e c´ac d¯oa.n thˇa˙’ng nˆo´i cˇa.p c´ac d¯ı˙’nh biˆe˙’u

diˆe˜n mˆo´i quan hˆe. gi˜u.a ch´ung. Nh˜u.ng h`ınh nhu.

thˆe´ thu.`o

.ng go.

i l`a c´ac d¯ˆo` thi

.

. Mu. c d¯´ıch cu˙’a

gi´ao tr`ınh n`ay cung cˆa´p nh˜u.ng kiˆe´n th´u.

c co. ba˙’n d¯ˆe˙’ nghiˆen c´u.u c´ac d¯ˆo` thi

.

. C´ac d¯ˆo` thi

. xuˆa´t

hiˆe.n trong nhiˆe` u l˜ınh vu.

. c v´o.

i c´ac tˆen go.

i kh´ac nhau: “cˆa´u tr´uc” trong cˆong tr`ınh xˆay du.

. ng,

“ma. ch” trong d¯iˆe.n tu.

˙’ , “lu.o

.

. c d¯ˆo` quan hˆe.”, “cˆa´u tr´uc truyˆe` n thˆong”, “cˆa´u tr´uc tˆo˙’ ch´u.

c”

trong x˜a hˆo.

i v`a kinh tˆe´, “cˆa´u tr´uc phˆan tu.

˙’ ” trong ho´a ho. c, vˆan vˆan.

Do nh˜u.ng ´u.ng du. ng rˆo.ng r˜ai cu˙’a n´o trong nhiˆe` u l˜ınh vu.

. c, c´o rˆa´t nhiˆe` u nghiˆen c´u.u

xung quanh l´y thuyˆe´t d¯ˆo` thi

.

trong nh˜u.ng nˇam gˆa`n d¯ˆay; mˆo.

t nhˆan tˆo´ chu˙’ yˆe´u g´op phˆa`n th´uc

d¯ˆa˙’y su.

. ph´at triˆe˙’n d¯´o l`a xuˆa´t hiˆe.n c´ac m´ay t´ınh l´o.n c´o thˆe˙’ thu.

. c hiˆe.n nhiˆe` u ph´ep to´an v´o.

i

tˆo´c d¯ˆo.

rˆa´t nhanh. Viˆe.c biˆe˙’u diˆe˜n tru.

. c tiˆe´p v`a chi tiˆe´t c´ac hˆe.

thˆo´ng thu.

. c tˆe´, chˇa˙’ng ha.n c´ac

ma.ng truyˆe` n thˆong, d¯˜a d¯u.a d¯ˆe´n nh˜u.ng d¯ˆo` thi

. c´o k´ıch thu.´o

.

c l´o.n v`a viˆe.c phˆan t´ıch th`anh

cˆong hˆe.

thˆo´ng phu.

thuˆo. c rˆa´t nhiˆe` u v`ao c´ac thuˆa.

t to´an “tˆo´t” c˜ung nhu. kha˙’ nˇang cu˙’a m´ay

t´ınh. Theo d¯´o, gi´ao tr`ınh n`ay s˜e tˆa.p trung v`ao viˆe.c ph´at triˆe˙’n v`a tr`ınh b`ay c´ac thuˆa.

t to´an

d¯ˆe˙’ phˆan t´ıch c´ac d¯ˆo` thi

.

.

C´ac phu.o

.ng ph´ap phˆan t´ıch v`a thiˆe´t kˆe´ c´ac thuˆa.

t to´an trong gi´ao tr`ınh cho ph´ep sinh

viˆen c´o thˆe˙’ viˆe´t dˆe˜ d`ang c´ac chu.o

.ng tr`ınh minh ho.a. Gi´ao tr`ınh d¯u.o

.

. c biˆen soa.n cho c´ac d¯ˆo´i

tu.o

.

. ng l`a sinh viˆen To´an-Tin v`a Tin ho. c.

Gi´ao tr`ınh su.

˙’ du.ng ngˆon ng˜u. C d¯ˆe˙’ minh ho.a, tuy nhiˆen c´o thˆe˙’ dˆe˜ d`ang chuyˆe˙’n d¯ˆo˙’i

sang c´ac ngˆon ng˜u. kh´ac; v`a do d¯´o, sinh viˆen cˆa`n c´o mˆo.

t sˆo´ kiˆe´n th´u.

c vˆe` ngˆon ng˜u. C. Ngo`ai

ra, hˆa`u hˆe´t c´ac chu.o

.ng tr`ınh thao t´ac trˆen cˆa´u tr´uc d˜u.

liˆe.u nhu. danh s´ach liˆen kˆe´t, nˆen d¯`oi

ho˙’i sinh viˆen pha˙’i c´o nh˜u.ng k˜y nˇang lˆa.p tr`ınh tˆo´t.

Gi´ao tr`ınh bao gˆo`m ba˙’y chu.o

.ng v`a mˆo.

t phˆa`n phu.

lu. c v´o.

i nh˜u.ng nˆo.

i dung ch´ınh nhu.

sau:

• Chu.o

.ng th´u. nhˆa´t tr`ınh b`ay nh˜u.ng kh´ai niˆe.m cˇan ba˙’n vˆe` d¯ˆo` thi

.

.

• Chu.o

.ng 2 tr`ınh b`ay nh˜u.ng sˆo´ co. ba˙’n cu˙’a d¯ˆo` thi

.

. Y ngh˜ıa thu ´ .

. c tiˆe˜n cu˙’a c´ac sˆo´ n`ay.

7

http://www.ebook.edu.vn

• Chu.o

.ng 3 t`ım hiˆe˙’u b`ai to´an t`ım d¯u.`o

.ng d¯i ngˇa´n nhˆa´t.

• Chu.o

.ng 4 d¯ˆe` cˆa.p d¯ˆe´n kh´ai niˆe.m vˆe` cˆay. U´

.

ng du. ng cu˙’a cˆay Huffman trong n´en d˜u.

liˆe.u. Ngo`ai ra xˆay du.

. ng c´ac thuˆa.

t to´an t`ım cˆay bao tr`um nho˙’ nhˆa´t.

• B`ai to´an Euler v`a b`ai to´an Hamilton v`a nh˜u.ng mo.

˙’ rˆo.ng cu˙’a ch´ung s˜e d¯u.o

.

. c n´oi d¯ˆe´n

trong Chu.o

.ng 5.

• Chu.o

.ng 6 nghiˆen c´u.u c´ac t´ınh chˆa´t phˇa˙’ng cu˙’a d¯ˆo` thi

.

; v`a cuˆo´i c`ung

• Chu.o

.ng 7 t`ım hiˆe˙’u c´ac b`ai to´an trˆen ma.ng vˆa.n ta˙’i.

Ngo`ai ra, phˆa`n phu.

lu. c tr`ınh b`ay c´ac cˆa´u tr´uc d˜u.

liˆe.u v`a nh˜u.ng thu˙’ tu. c cˆa`n thiˆe´t d¯ˆe˙’

d¯o.n gia˙’n ho´a c´ac d¯oa.n chu.o

.ng tr`ınh minh ho.a c´ac thuˆa.

t to´an d¯u.o

.

. c tr`ınh b`ay.

Gi´ao tr`ınh d¯u.o

.

. c biˆen soa.n lˆa`n d¯ˆa`u tiˆen nˆen khˆong tr´anh kho˙’i kh´a nhiˆe` u thiˆe´u s´ot. T´ac

gia˙’ mong c´o nh˜u.ng d¯´ong g´op t`u. ba.n d¯o. c.

Tˆoi xin ca˙’m o.n nh˜u.ng gi´up d¯˜o. d¯˜a nhˆa.n d¯u.o

.

. c t`u. nhiˆe` u ngu.`o

.

i m`a khˆong thˆe˙’ liˆe.

t kˆe

hˆe´t, d¯ˇa. c biˆe.

t l`a c´ac ba.n sinh viˆen, trong qu´a tr`ınh biˆen soa.n gi´ao tr`ınh n`ay.

D- `a La.

t, ng`ay 5 th´ang 3 nˇam 2002

PHA. M Tiˆe´n So.n

8

http://www.ebook.edu.vn

Chu.o

.ng 1

D- a.

i cu.o

.ng vˆe` d¯ˆo` thi

.

1.1 D- i

.nh ngh˜ıa v`a c´ac kh´ai niˆe.m

1.1.1 D- `ˆo thi

.

c´o hu.´o

.ng

D- `ˆo thi

. c´o hu.´o

.ng G = (V, E) gˆo`m mˆo.

t tˆa.p V c´ac phˆa`n tu.

˙’ go.

i l`a d¯ı˙’nh (hay n´ut) v`a mˆo.

t tˆa.p

E c´ac cung sao cho mˆo˜i cung e ∈ E tu.o

.ng ´u.ng v´o.

i mˆo.

t cˇa.p c´ac d¯ı˙’nh d¯u.o

.

. c sˇa´p th´u.

tu.

.

. Nˆe´u

c´o d¯´ung mˆo.

t cung e tu.o

.ng ´u.ng c´ac d¯ı˙’nh d¯u.o

.

. c sˇa´p th´u.

tu.

.

(a, b), ta s˜e viˆe´t e := (a, b).

Ch´ung ta s˜e gia˙’ su.

˙’ c´ac d¯ı˙’nh d¯u.o

.

. c d¯´anh sˆo´ l`a v1, v2, . . . , vn hay gia˙’n tiˆe.n, 1, 2, . . . , n,

trong d¯´o n = #V l`a sˆo´ c´ac d¯ı˙’nh cu˙’a d¯ˆo` thi

.

.

Nˆe´u e l`a mˆo.

t cung tu.o

.ng ´u.ng cˇa.p c´ac d¯ı˙’nh d¯u.o

.

. c sˇa´p th´u.

tu.

. vi v`a vj th`ı d¯ı˙’nh vi go.

i l`a

gˆo´c v`a d¯ı˙’nh vj go.

i l`a ngo. n; cung e go.

i l`a liˆen thuˆo. c hai d¯ı˙’nh vi v`a vj

. Ch´ung ta s˜e thu.`o

.ng

k´y hiˆe.u m = #E−sˆo´ ca.nh cu˙’a d¯ˆo` thi

. G. C´ac ca.nh thu.`o

.ng d¯u.o

.

. c d¯´anh sˆo´ l`a e1, e2, . . . , em.

Mˆo.

t c´ach h`ınh ho. c, c´ac d¯ı˙’nh d¯u.o

.

. c biˆe˙’u diˆe˜n bo.

˙’ i c´ac d¯iˆe˙’m, v`a e = (vi

, vj ) d¯u.o

.

. c biˆe˙’u

diˆe˜n bo.

˙’ i mˆo.

t cung nˆo´i c´ac d¯iˆe˙’m vi v`a vj

.

Mˆo.

t cung c´o gˆo´c tr`ung v´o.

i ngo.n go.

i l`a khuyˆen.

Nˆe´u c´o nhiˆe` u ho.n mˆo.

t cung v´o.

i gˆo´c ta.

i vi v`a ngo.n ta.

i vj th`ı G go.

i l`a d¯a d¯ˆo` thi

. v`a c´ac

cung tu.o

.ng ´u.ng go.

i l`a song song. D- o

.n d¯ˆo` thi

. c´o hu.´o

.ng l`a d¯ˆo` thi

. khˆong khuyˆen trong d¯´o hai

d¯ı˙’nh bˆa´t k`y vi v`a vj c´o nhiˆe` u nhˆa´t mˆo.

t cung (vi

, vj ). Chˇa˙’ng ha.n, d¯ˆo` thi

.

trong H`ınh 1.1 c´o

cung e8 l`a khuyˆen; c´ac cung e4 v`a e9 l`a song song do c`ung tu.o

.ng ´u.ng cˇa.p d¯ı˙’nh v3 v`a v4.

9

http://www.ebook.edu.vn

......... ...............................................................................................................................................

....

..............

.

.

............................................................................................................................................... ..........

...

..........

.... ...............................................................................................................................................

............................................................................................................................................... ............................................................................................................................

.

...........

.....

........

...

.

. .

.

....... .

.............

......

.

.

.

.

......................................................................................................................................................................................................................................................................................

...

......

........

..........

............

................

......................

........................................... ...................................................... .......... ................

......................

................

............

..........

........

......

....

.................................... ..........

...

..........

....

.................................... ..........

...

..........

....

v1

v2 v3

v4

v5

e1 e2

e3

e4

e5

e6 e7

e8

e9

• •

H`ınh 1.1: V´ı du. cu˙’a 2−d¯ˆo` thi

. c´o hu.´o

.ng.

1.1.2 D- `ˆo thi

. v`a ´anh xa. d¯a tri

.

V´o.

i mˆo˜i x ∈ V, k´y hiˆe.u Γ(x) := {y ∈ V | (x, y) ∈ E}. Khi d¯´o ta c´o mˆo.

t ´anh xa. d¯a tri

.

Γ: V → 2

V

, x 7→ Γ(x). K´y hiˆe.u Γ−1

l`a ´anh xa.

(d¯a tri.

) ngu.o

.

. c cu˙’a Γ.

Nˆe´u G l`a d¯o.n d¯ˆo` thi

.

, th`ı d¯ˆo` thi

. n`ay ho`an to`an d¯u.o

.

. c x´ac d¯i

.nh bo.

˙’ i tˆa.p V v`a ´anh xa. d¯a

tri

. Γ t`u. V v`ao 2V

. V`ı vˆa.y, d¯ˆo` thi

. n`ay c`on c´o thˆe˙’ k´y hiˆe.u l`a G = (V, Γ).

Nˆe´u xo´a cung e9 trong H`ınh 1.1 ta nhˆa.n d¯u.o

.

. c d¯o.n d¯ˆo` thi

. v`a do d¯´o c´o thˆe˙’ biˆe˙’u diˆe˜n

bo.

˙’ i ´anh xa. d¯a tri

. Γ. Trong tru.`o

.ng ho.

. p n`ay ta c´o

Γ(v1) = {v2}, Γ(v2) = {v1, v3}, Γ(v3) = {v4, v5}, Γ(v4) = {v5}, Γ(v5) = {v1, v5}.

1.1.3 D- `ˆo thi

. vˆo hu.´o

.ng

Khi nghiˆen c´u.u mˆo.

t sˆo´ t´ınh chˆa´t cu˙’a c´ac d¯ˆo` thi

.

, ta thˆa´y rˇa`ng ch´ung khˆong phu.

thuˆo. c v`ao

hu.´o

.ng cu˙’a c´ac cung, t´u.

c l`a khˆong cˆa`n phˆan biˆe.

t su.

. kh´ac nhau gi˜u.a c´ac d¯iˆe˙’m bˇa´t d¯ˆa`u v`a

kˆe´t th´uc. D- iˆe` u n`ay d¯o.n gia˙’n l`a mˆo˜i khi c´o ´ıt nhˆa´t mˆo.

t cung gi˜u.a hai d¯ı˙’nh ta khˆong quan

tˆam d¯ˆe´n th´u.

tu.

. cu˙’a ch´ung.

V´o.

i mˆo˜i cung, t´u.

c l`a mˆo˜i cˇa.p c´o th´u.

tu.

.

(vi

, vj ) ta cho tu.o

.ng ´u.ng cˇa.p khˆong c´o th´u.

tu.

.

(vi

, vj ) go.

i l`a c´ac ca. nh. Tu.o

.ng d¯u.o

.ng, ta n´oi rˇa`ng ca.nh l`a mˆo.

t cung m`a hu.´o

.ng d¯˜a bi

. bo˙’

quˆen. Vˆe` h`ınh ho. c, ca.nh (vi

, vj ) d¯u.o

.

. c biˆe˙’u diˆe˜n bo.

˙’ i c´ac d¯oa.n thˇa˙’ng (hoˇa. c cong) v`a khˆong

c´o m˜ui tˆen liˆen thuˆo. c hai d¯iˆe˙’m tu.o

.ng ´u.ng hai d¯ı˙’nh vi v`a vj

.

10

http://www.ebook.edu.vn

Nghiˆen c´u.u c´ac t´ınh chˆa´t vˆo hu.´o

.ng cu˙’a d¯ˆo` thi

. G = (V, E) d¯u.a vˆe` kha˙’o s´at tˆa.p E l`a

tˆa.p c´ac ca. nh, t´u.

c l`a, mˆo.

t tˆa.p h˜u.u ha.n c´ac phˆa`n tu.

˙’ m`a mˆo˜i phˆa`n tu.

˙’ l`a mˆo.

t cˇa.p hai d¯ı˙’nh

phˆan biˆe.

t hay d¯ˆo`ng nhˆa´t cu˙’a V.

D- a d¯ˆo` thi

. vˆo hu.´o

.ng l`a d¯ˆo` thi

. m`a c´o thˆe˙’ c´o nhiˆe` u ho.n mˆo.

t ca.nh liˆen thuˆo.c hai d¯ı˙’nh.

D- `ˆo thi

. go.

i l`a d¯o.n nˆe´u n´o khˆong c´o khuyˆen v`a hai d¯ı˙’nh bˆa´t k`y c´o nhiˆe` u nhˆa´t mˆo.

t ca.nh

liˆen thuˆo. c ch´ung.

..............................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................

.....

........

... ....... .

.............

......

.

.

......................................................................................................................................................................................................................................................................................

...

......

........

..........

............

................

......................

........................................... ....................................................... ........ .................

......................

................

............

..........

........

......

....

v1

v2 v3

v4

v5

e1 e2

e3

e4

e5

e6 e7

e8

e9

• •

H`ınh 1.2: D- `ˆo thi

. vˆo hu.´o

.ng tu.o

.ng ´u.ng d¯ˆo` thi

.

trong H`ınh 1.1.

1.1.4 C´ac d¯i

.nh ngh˜ıa ch´ınh

Hai cung, hoˇa. c hai ca.nh go.

i l`a kˆe` nhau nˆe´u ch´ung c´o ´ıt nhˆa´t mˆo.

t d¯ı˙’nh chung. Chˇa˙’ng ha.n,

hai ca.nh e1 v`a e3 trong H`ınh 1.2 l`a kˆe` nhau. Hai d¯ı˙’nh vi v`a vj go.

i l`a kˆe` nhau nˆe´u tˆo`n ta.

i

ca.nh hoˇa. c cung ek liˆen thuˆo. c ch´ung. V´ı du.

trong H`ınh 1.2 hai d¯ı˙’nh v2 v`a v3 l`a kˆe` nhau (liˆen

thuˆo. c bo.

˙’ i ca.nh e3), nhu.ng d¯ı˙’nh v2 v`a v5 khˆong kˆe` nhau.

Bˆa.

c v`a nu.

˙’ a bˆa.

c

Bˆa. c ngo`ai cu˙’a d¯ı˙’nh v ∈ V, k´y hiˆe.u d

+

G(v) (hay d

+(v) nˆe´u khˆong so.

. nhˆa`m lˆa˜n) l`a sˆo´ c´ac cung

c´o d¯ı˙’nh v l`a gˆo´c. Bˆa. c trong cu˙’a d¯ı˙’nh v ∈ V, k´y hiˆe.u d

G(v) (hay d

−(v) nˆe´u khˆong so.

. nhˆa`m

lˆa˜n) l`a sˆo´ c´ac cung c´o d¯ı˙’nh v l`a ngo.n.

Chˇa˙’ng ha.n, d¯ˆo` thi

. c´o hu.´o

.ng trong H`ınh 1.1 c´o d

+(v2) = 2, d−(v2) = 1.

11

http://www.ebook.edu.vn

Hiˆe˙’n nhiˆen rˇa`ng, tˆo˙’ng c´ac bˆa. c ngo`ai cu˙’a c´ac d¯ı˙’nh bˇa`ng tˆo˙’ng c´ac bˆa. c trong cu˙’a c´ac

d¯ı˙’nh v`a bˇa`ng tˆo˙’ng sˆo´ cung cu˙’a d¯ˆo` thi

. G, t´u.

c l`a

Xn

i=1

d

+

(vi) = Xn

i=1

d

(vi) = m.

Nˆe´u G l`a d¯ˆo` thi

. vˆo hu.´o

.ng, bˆa. c cu˙’a d¯ı˙’nh v ∈ V, k´y hiˆe.u dG(v) (hay d(v) nˆe´u khˆong so.

.

nhˆa`m lˆa˜n) l`a sˆo´ c´ac ca.nh liˆen thuˆo. c d¯ı˙’nh v v´o.

i khuyˆen d¯u.o

.

. c d¯ˆe´m hai lˆa`n. V´ı du. d¯ˆo` thi

. vˆo

hu.´o

.ng trong H`ınh 1.2 c´o d(v2) = 3, d(v5) = 5.

C´ac cung (ca.nh) liˆen thuˆo.

c tˆa.p A ⊂ V. C´ac d¯ˆo´i chu tr`ınh

Gia˙’ su.

˙’ A ⊂ V. K´y hiˆe.u ω

+(A) l`a tˆa.p tˆa´t ca˙’ c´ac cung c´o d¯ı˙’nh gˆo´c thuˆo. c A v`a d¯ı˙’nh ngo.n

thuˆo. c Ac

:= V \ A, v`a ω

−(A) l`a tˆa.p tˆa´t ca˙’ c´ac cung c´o d¯ı˙’nh ngo.n thuˆo. c A v`a d¯ı˙’nh gˆo´c thuˆo. c

Ac

. D- ˇa.

t

ω(A) = ω

+(A) ∪ ω

−(A).

Tˆa.p c´ac cung hoˇa. c ca.nh c´o da.ng ω(A) go.

i l`a d¯ˆo´i chu tr`ınh cu˙’a d¯ˆo` thi

.

.

D- `ˆo thi

.

c´o tro.ng sˆo´

D- `ˆo thi

. c´o tro. ng sˆo´ nˆe´u trˆen mˆo˜i cung (hoˇa. c ca.nh) e ∈ E c´o tu.o

.ng ´u.ng mˆo.

t sˆo´ thu.

. c w(e) go.

i

l`a tro.ng lu.o

.

. ng cu˙’a cung e.

D- `ˆo thi

. d¯ˆo´i x´u.ng

D- `ˆo thi

. c´o hu.´o

.ng go.

i l`a d¯ˆo´i x´u.ng nˆe´u c´o bao nhiˆeu cung da.ng (vi

, vj ) th`ı c˜ung c´o bˆa´y nhiˆeu

cung da.ng (vj

, vi).

D- `ˆo thi

. pha˙’n d¯ˆo´i x´u.ng

D- `ˆo thi

. c´o hu.´o

.ng go.

i l`a pha˙’n d¯ˆo´i x´u.ng nˆe´u c´o cung da.ng (vi

, vj ) th`ı khˆong c´o cung da.ng

(vj

, vi).

12

http://www.ebook.edu.vn

D- `ˆo thi

. d¯ˆa`y d¯u˙’

D- `ˆo thi

. vˆo hu.´o

.ng go.

i l`a d¯ˆa`y d¯u˙’ nˆe´u hai d¯ı˙’nh bˆa´t k`y vi v`a vj tˆo`n ta.

i mˆo.

t ca.nh da.ng (vi

, vj ).

D- o

.n d¯ˆo` thi

. vˆo hu.´o

.ng d¯ˆa`y d¯u˙’ n d¯ı˙’nh d¯u.o

.

. c k´y hiˆe.u l`a Kn.

D- `ˆo thi

.

con

Gia˙’ su.

˙’ A ⊂ V. D- `ˆo thi

. con d¯u.o

.

. c sinh bo.

˙’ i tˆa.p A l`a d¯ˆo` thi

. GA := (A, EA) trong d¯´o c´ac d¯ı˙’nh l`a

c´ac phˆa`n tu.

˙’ cu˙’a tˆa.p A v`a c´ac cung trong EA l`a c´ac cung cu˙’a G m`a hai d¯ı˙’nh n´o liˆen thuˆo. c

thuˆo. c tˆa.p A.

Nˆe´u G l`a d¯ˆo` thi

. biˆe˙’u diˆe˜n ba˙’n d¯ˆo` giao thˆong cu˙’a nu.´o

.

c Viˆe.

t Nam th`ı d¯ˆo` thi

. biˆe˙’u diˆe˜n

ba˙’n d¯ˆo` giao thˆong cu˙’a th`anh phˆo´ D- `a La.

t l`a mˆo.

t d¯ˆo` thi

. con.

D- `ˆo thi

. bˆo. phˆa.n

X´et d¯ˆo` thi

. G = (V, E) v`a U ⊂ E. D- `ˆo thi

. bˆo. phˆa. n sinh bo.

˙’ i tˆa.p U l`a d¯ˆo` thi

. v´o.

i tˆa.p d¯ı˙’nh V

v`a c´ac cung thuˆo. c U (c´ac cung cu˙’a E \ U bi

. xo´a kho˙’i G).

D- `ˆo thi

.

con bˆo. phˆa.n

X´et d¯ˆo` thi

. G = (V, E) v`a A ⊂ V, U ⊂ E. D- `ˆo thi

. con bˆo. phˆa. n sinh bo.

˙’ i tˆa.p A v`a U l`a d¯ˆo` thi

.

bˆo. phˆa.n cu˙’a GA sinh bo.

˙’ i U.

1.2 Ma trˆa.n biˆe˙’u diˆe˜n d¯ˆo` thi

.

1.2.1 Ma trˆa.n liˆen thuˆo.

c d¯ı˙’nh-cung

Ma trˆa. n liˆen thuˆo. c d¯ı˙’nh-cung cu˙’a d¯ˆo` thi

. G = (V, E) l`a ma trˆa.n A = (aij ), i = 1, 2, . . . , n, j =

1, 2, . . . , m, v´o.

i c´ac phˆa`n tu.

˙’ 0, 1 v`a −1, trong d¯´o mˆo˜i cˆo.

t biˆe˙’u diˆe˜n mˆo.

t cung cu˙’a G v`a mˆo˜i

h`ang biˆe˙’u diˆe˜n mˆo.

t d¯ı˙’nh cu˙’a G. Nˆe´u ek = (vi

, vj ) ∈ E th`ı tˆa´t ca˙’ c´ac phˆa`n tu.

˙’ cu˙’a cˆo.

t k bˇa`ng

khˆong ngoa.

i tr`u.

aik = 1, ajk = −1.

13

http://www.ebook.edu.vn

V´ı du. 1.2.1 Ma trˆa.n liˆen thuˆo. c d¯ı˙’nh-cung cu˙’a d¯ˆo` thi

.

trong H`ınh 1.3 l`a



e1 e2 e3 e4 e5

a +1 +1 0 0 0

b −1 0 +1 +1 0

c 0 −1 −1 0 +1

d 0 0 0 −1 −1



.

................................................................................................................................................................. ..........

..

..........

... .. ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................

.

.

......... .................................................................................................................................................................

....

..............

.................................................................................................................................................................

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

..............

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

..

a b

d c

• •

• •

e1

e2

e3

e4

e5

H`ınh 1.3:

Nhˇa´c la.

i rˇa`ng, ma trˆa.n vuˆong go.

i l`a unimodular nˆe´u d¯i

.nh th´u.

c cu˙’a n´o bˇa`ng 1 hoˇa. c

−1. Ma trˆa.n A cˆa´p m × n go.

i l`a total unimodular nˆe´u tˆa´t ca˙’ c´ac ma trˆa.n vuˆong con khˆong

suy biˆe´n cu˙’a A l`a unimodular.

Mˆe.nh d¯ˆe` 1.2.2 Ma trˆa. n liˆen thuˆo. c d¯ı˙’nh-cung cu˙’a d¯ˆo` thi. G = (V, E) l`a total unimodular.

Ch´u.ng minh. Ch´u ´y rˇa`ng ma trˆa.n liˆen thuˆo.c d¯ı˙’nh-cung cu˙’a d¯ˆo` thi

. G = (V, E) ch´u.a d¯´ung

hai phˆa`n tu.

˙’ kh´ac khˆong trˆen mˆo˜i cˆo.

t, mˆo.

t bˇa`ng 1 v`a mˆo.

t bˇa`ng −1. Do d¯´o ta c´o thˆe˙’ ch´u.ng

minh theo quy na.p nhu.

sau: Hiˆe˙’n nhiˆen, tˆa´t ca˙’ c´ac ma trˆa.n vuˆong con khˆong suy biˆe´n cˆa´p 1

cu˙’a A l`a modular; gia˙’ su.

˙’ khˇa˙’ng d¯i

.nh d¯´ung cho mo.

i ma trˆa.n con khˆong suy biˆe´n cˆa´p (k −1).

X´et ma trˆa.n vuˆong con A0

cˆa´p k cu˙’a A. Nˆe´u mˆo˜i cˆo.

t cu˙’a A0

ch´u.a d¯´ung hai phˆa`n tu.

˙’

kh´ac khˆong th`ı det(A0

) = 0 (thˆa.

t vˆa.y, tˆo˙’ng tˆa´t ca˙’ c´ac h`ang cu˙’a A0

l`a vector khˆong, do d¯´o c´ac

h`ang l`a d¯ˆo. c lˆa.p tuyˆe´n t´ınh). Nˆe´u tˆo`n ta.

i mˆo.

t cˆo.

t cu˙’a A0 khˆong c´o phˆa`n tu.

˙’ kh´ac khˆong th`ı

det(A0

) = 0. Cuˆo´i c`ung, nˆe´u tˆo`n ta.

i cˆo.

t j cu˙’a A0

sao cho c´o d¯´ung mˆo.

t phˆa`n tu.

˙’ kh´ac khˆong

aij (bˇa`ng 1, hay −1) th`ı det(A0

) = ± det(A00), trong d¯´o A00 l`a ma trˆa.n vuˆong cˆa´p (k − 1)

nhˆa.n d¯u.o

.

. c t`u. A0 bˇa`ng c´ach xo´a h`ang i v`a cˆo.

t j. Theo gia˙’ thiˆe´t quy na.p, det(A0

) bˇa`ng 1, −1

hay 0 v`a do d¯´o mˆe.nh d¯ˆe` d¯u.o

.

. c ch´u.ng minh. /

14

http://www.ebook.edu.vn

1.2.2 Ma trˆa.n liˆen thuˆo.

c d¯ı˙’nh-ca.nh

X´et d¯ˆo` thi

. vˆo hu.´o

.ng G = (V, E). Ma trˆa. n liˆen thuˆo. c d¯ı˙’nh-ca. nh cu˙’a d¯ˆo` thi

. G l`a ma trˆa.n

A = (aij ), i = 1, 2, . . . , n, j = 1, 2, . . . , m, v´o.

i c´ac phˆa`n tu.

˙’ 0 v`a 1, trong d¯´o mˆo˜i cˆo.

t biˆe˙’u diˆe˜n

mˆo.

t ca.nh cu˙’a G v`a mˆo˜i h`ang biˆe˙’u diˆe˜n mˆo.

t d¯ı˙’nh cu˙’a G; ngo`ai ra, nˆe´u ca.nh ek liˆen thuˆo. c

hai d¯ı˙’nh vi v`a vj th`ı tˆa´t ca˙’ c´ac phˆa`n tu.

˙’ cu˙’a cˆo.

t k bˇa`ng khˆong ngoa.

i tr`u.

aik = 1, ajk = 1.

V´ı du. 1.2.3 Ma trˆa.n liˆen thuˆo. c d¯ı˙’nh-ca.nh cu˙’a d¯ˆo` thi

.

trong H`ınh 1.4 l`a



e1 e2 e3 e4 e5

a 1 1 0 0 0

b 1 0 1 1 0

c 0 1 1 0 1

d 0 0 0 1 1



..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

..

...............................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................

a b

d c

• •

• •

e1

e2

e3

e4

e5

H`ınh 1.4:

Tr´ai v´o.

i ma trˆa.n liˆen thuˆo. c d¯ı˙’nh-cung, n´oi chung ma trˆa.n liˆen thuˆo. c d¯ı˙’nh-ca.nh khˆong

total unimodular. Chˇa˙’ng ha.n, trong v´ı du.

trˆen, ma trˆa.n con



1 1 0

1 0 1

0 1 1



c´o d¯i

.nh th´u.

c bˇa`ng −2.

D- `ˆo thi

. vˆo hu.´o

.ng G = (V, E) go.

i l`a hai phˆa`n nˆe´u c´o thˆe˙’ phˆan hoa. ch tˆa.p c´ac d¯ı˙’nh

V th`anh hai tˆa.p con r`o.

i nhau V1 v`a V2 sao cho d¯ˆo´i v´o.

i mˆo˜i ca.nh (vi

, vj ) ∈ E th`ı hoˇa. c

vi ∈ V1, vj ∈ V2 hoˇa. c vj ∈ V1, vi ∈ V2.

15

Tải ngay đi em, còn do dự, trời tối mất!