Đình làng và tín ngưỡng thờ Thành Hoàng ở làng Vị Hoàng (Vị Xuyên), Nam Định trước năm 1945

DINH L^NG VA TIN NGUON G THO

THANH HOANG 6 LANG Vl HOANG •

(Vj XUYEN), NAM DJNH TRUOC NAM 1945

TR-AN THI THAI HA*

Vi Hoang vd'n la mpt lang cd, nam

canh hanh cung cua nha Tran -

hanh cung Thien Tnidng. Trong lich sfl.

vdi bao bien cd' thang trim cflng vdi qua

trinh dd thi hoa dien ra d day kha sdm.

khding the ki X\T-X\^I. gan lien vdi sfl

hinh thanh cfla dd tid cd Vi Hoang - tien

than cua thanh Xam rdi Xam Dinh sau

nay. Tuy nhien, gio'ng nhu nhieu dd thi

khae cua Viet Xam rhdi trung dai, do thi

Vi Hoang cflng chiu sfl clii phdi va anh

hfldng nang ne nhung phong tuc. tap

quan cfla mpt edng ddng cu dan cd ngudn

gd'c ndng nghiep.

Dfla tren thfl tich cd. ngudn tu lieu

thanh van. tfl Ueu thu thap du'dc trong qua

trinh dien da d dia phu'dng. trdng bai \let

nay. chflng toi mud'n phuc dflng lai vai net

khai quat ve mdt ngdi dinh - vdn la trung

tam sinh hoat tin ngUdng, van hoa khi xua

cfla ngfldi dan Vi Hoang va tin ngfldng thd

thanh hoang d day. Qua dd, giflp ngfldi dpc

cd them nhiing thdng tin ve cd sd hinh

thanh cflng nhfl qua trinh phat trien cfla

dd thi Vi Hoans trong hch sfl.

l.Vai net ve ngoi dinh cfla lang Vi

Hoang

Vao dau the ki XIX, Vi Hoang la mdt

trong tam xa thudc tdng Ddng Trien,

huyen Mi Lpc. phu Thien Trfldng, tran

Sdn Xam Ha"^'. Nam 1865. de tranh

pham huy vdi td nha Nguj'en la Xguyen

Hoang. \'ua Tfl Dflc da ddi ten Vi Hoang

thanh Vi Xuyen. Tuy nhien, trong tara

thflc , nhflng ngfldi dan dia phfldng, Vi

Hoang van la ten gpi than thie't, an sau

trong nep nghi cfla nhieu the he va dfldc

sfl dung rpng rai trong dan gian. mac dfl

tren van ban. gia'y td hanh chinh, xa da

mang ten la Vi Xuyen.

Hien nay, xa Vi Hoang hay xa Vi

Xuyen khdng cdn hien dien tren bin dd

hanh chinh cfla Nam Dinh. Toan bp 5

thdn trflde kia eua xa (nhan dan dia

phfldng thfldng gpi la lang) Vi Hoang nhfl:

Thi Thflpng. Thi Ha. Khoai Ddng. Hau

Ddng, Long Ddng da trd thanh cac ddn vi

hanh chinh nhfl phfldng, xa, mien, phd...

cua thanh phd' Nam Dinh. Cai ten Vi

Hoang nay chi du'dc dflng de dat ten cho

* Ths. Tran Thi Thai Ha. Khoa Lich sU - Trudng DHSP Ha Xoi