Điều tra, đánh giá và khoanh định khu vực đăng ký khai thác nước dưới đất tại Huyện Tân Châu, Tỉnh Tây Ninh :Luận văn thạc sĩ - Chuyên ngành: Quản lý Tài nguyên và Môi trường

BỘ CÔNG THƯƠNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

TRẦN MINH ĐỨC

ĐIỀU TRA, ĐÁNH GIÁ VÀ KHOANH ĐỊNH

KHU VỰC ĐĂNG KÝ KHAI THÁC NƯỚC DƯỚI

ĐẤT TẠI HUYỆN TÂN CHÂU, TỈNH TÂY NINH

Chuyên ngành: QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG

Mã chuyên ngành: 60.85.01.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2020

BỘ CÔNG THƯƠNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

TRẦN MINH ĐỨC

ĐIỀU TRA, ĐÁNH GIÁ VÀ KHOANH ĐỊNH

KHU VỰC ĐĂNG KÝ KHAI THÁC NƯỚC

DƯỚI ĐẤT TẠI HUYỆN TÂN CHÂU, TỈNH TÂY

NINH

Chuyên ngành: QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG

Mã chuyên ngành: 60.85.01.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2020

Công trình được hoàn thành tại Trường Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh.

Người hướng dẫn khoa học: GS. TSKH. Lê Huy Bá.

Luận văn thạc sĩ được bảo vệ tại Hội đồng chấm bả

o vệ Luân văn th ̣ ạc sı̃Trường

Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh ngày 24 tháng 01 năm 2021

Thành phần Hội đồng đánh giá luận văn thạc sĩ gồm:

1. Ông Lê Hùng Anh - Chủ tịch Hội đồng

2. Ông Bùi Xuân An - Phản biện 1

3. Ông Đinh Thanh San - Phản biện 2

4. Ông Trần Trí Dũng - Ủy viên

5. Bà Trần Thị Thu Thủy - Thư ký

CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG VIỆN TRƯỞNG

NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ

Họ tên học viên: Trần Minh Đức MSHV: 17001121

Ngày, tháng, năm sinh:23/11/1991 Nơi sinh: Tây Ninh

Chuyên ngành: Quản lý Tài nguyên và Môi trường Mã chuyên ngành: 60.85.01.01

I. TÊN ĐỀ TÀI:

“Điều tra, đánh giá và khoanh định khu vực đăng ký khai thác nước dưới đất tại

huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh.”

NHIỆM VỤ VÀ NỘI DUNG:

Điều tra, đánh giá về đặc điểm địa chất thủy văn, nguồn nước và chất lượng nước

dưới đất, đề xuất biện pháp quản lý và khoanh định các khu vực khai thác nước

dưới đất phục vụ hiệu quả cho công tác quản lý.

II. NGÀY GIAO NHIỆM VỤ:

Căn cứ Quyết định số 1125/QĐ-ĐHCN ngày 17/6/2019 của Hiệu trưởng Trường

Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh về việc giao đề tài và cử người

hướng dẫn luận văn thạc sĩ.

III. NGÀY HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ: Ngày 01 tháng 11 năm 2020

IV. NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: GS. TSKH. Lê Huy Bá

Tp. Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2020

NGƯỜI HƯỚNG DẪN CHỦ NHIỆM BỘ MÔN ĐÀO TẠO

VIỆN TRƯỞNG

BỘ CÔNG THƯƠNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

i

LỜI CẢM ƠN

Với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc nhất, tôi xin chân thành gửi lời cám ơn tới

GS TSKH Lê Huy Bá đã tận tình hướng dẫn, góp ý, truyền đạt những kiến thức

chuyên môn quý báu và tạo điều kiện cho tôi hoàn thành luận văn.

Tôi xin gửi lời cám ơn sâu sắc đến toàn thể các Thầy, Cô của Khoa Quản lý Tài

nguyên và Môi trường - Trường Đại học Công nghiê ̣p thà

nh phố Hồ Chı́Minh, các

thầy cô ngoài trường tới giảng dạy đã tận tình giảng dạy và hỗ trợ tôi trong suốt quá

trình học tập, nghiên cứu khoa học đạt kết quả tốt nhất.

Tôi xin gửi lời cám ơn chân thành đến các Thầy, Cô phòng đào tạo sau đại học đã

tận tình hướng dẫn và hỗ trợ cho tôi hoàn thành luận văn.

Tôi cũng xin gửi lời cám ơn đến Sở Tài nguyên và Môi trường đã tạo đều kiện cho

tôi nghiên cứu và phân tích các kết quả kịp thời đáng tin cậy.

ii

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ

Huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh có nguồn nước dưới đất phân bố rộng khắp trên địa

bàn, lưu lượng nước lớn. Tuy nhiên vấn đề đáng báo động là nguồn nước dưới đất

đang đối mặt với vấn đề nhiễm phèn pH thấp, ô nhiễm vi sinh và ô nhiễm Amoni do

chất lượng môi trường xung quanh ảnh hưởng, đồng thời việc khai thác nước dưới

đất thiếu quy hoạch và không có kế hoạch bảo vệ nguồn nước… Vì vậy, việc “Điều

tra, đánh giá và khoanh định khu vực đăng ký khai thác nước dưới đất tại huyện Tân

Châu, Tỉnh Tây Ninh” nhằm điều tra, đánh giá hiện trạng khai thác và sử dụng nước

dưới đất, làm sáng tỏ hiện trạng chất lượng nước dưới đất, dựa theo các tiêu chí về

kỹ thuật và quản lý tiến hành khoanh định vùng đăng ký khai thác nước trên địa bàn

huyện Tân Châu.

Nghiên cứu đã sử dụng phương pháp khảo sát và phương pháp đánh giá chất lượng.

Đồng thời, sử dụng công cụ hỗ trợ mapifo, surfer để thành lập bản đồ lấy mẫu và

khoanh định vùng đăng ký khai thác nước trên địa bàn huyện Tân Châu.

Qua nghiên cứu hiện trạng cho thấy, mạng lưới các giếng khoan hộ gia đình và các

giếng khoan do nhà nước đầu tư hiện nay chưa bố trí hợp lý. Qua kết quả phân tích

các chỉ tiêu về chất lượng nước dưới đất đều nằm trong giới hạn cho phép của quy

chuẩn kỹ thuật quốc gia. Tuy nhiên, một số giếng khoan có hàm lượng Amoni,

Coliform và giá trị pH thấp vượt quá quy chuẩn cho phép, như như giếng xã Tân

Hòa, Suối Ngô và Tân Hà điều đó chứng tỏ những giếng khoan này bị nhiễm phèn.

Từ các kết quả thu thập được, nghiên cứu đề xuất khu vực phải đăng ký khai thác

nước dưới đất, xây dựng các giải pháp quản lý và sử dụng nước giếng khoan hiệu

quả, giúp cho công tác quản lý nhà nước được tốt hơn, phục vụ tốt nhu cầu sử dụng

nước sinh hoạt của nhân dân.

Từ khóa: Giếng khoan, chất lượng nước, hiện trạng sử dụng giếng, khoanh định

vùng đăng ký khai thác.

iii

ABSTRACT

Tan Chau district, Tay Ninh province has underground water resources widely

distributed in the area, with large water flow. However, the alarming problem is that

the underground water source is facing the problem of low pH pollution,

microbiological pollution and Ammonium pollution influenced by the quality of the

surrounding environment, and the lack of groundwater exploitation, planning and

no plan for water source protection ... Therefore, the "Investigation, evaluation and

zoning of the area registered for underground water exploitation in Tan Chau

district, Tay Ninh province" aims to investigate and evaluate the The status of

underground water exploitation and use, clarifying the current state of underground

water quality, based on technical and managerial criteria, delineate the registered

water exploitation area in Tan Chau district.

Research has used survey methods and quality assessment methods. At the same

time, using GIS support tools to establish sampling map and delineate the registered

water exploitation area in Tan Chau district.

The study shows that the current situation shows that the network of domestic wells

and drilled wells invested by the State is not reasonably arranged. Through the

analysis of the parameters of underground water quality, they are within the

permitted limits of national technical regulations. However, some wells with low

Ammonium, Coliform content and pH value exceed the permitted standards, such as

wells in Tan Hoa, Suoi Ngo and Tan Ha communes, which shows that these wells

are contaminated with alum.

From the collected results, the research proposes, develops solutions to manage and

use water wells effectively, helping the state management to be better, serving the

needs of drinking water well. activities of the people.

iv

Keywords: Wells, water quality, current wells use, delineation of registered

exploitation zones.

v

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân tôi. Các kết quả nghiên

cứu và các kết luận trong luận văn là trung thực, không sao chép từ bất kỳ một

nguồn nào và dưới bất kỳ hình thức nào. Việc tham khảo các nguồn tài liệu (nếu có)

đã được thực hiện trích dẫn và ghi nguồn tài liệu tham khảo đúng quy định.

Học viên

Trần Minh Đức

vi

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ..........................................................................................................i

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ......................................................................... ii

ABSTRACT.......................................................................................................... iii

LỜI CAM ĐOAN....................................................................................................v

MỤC LỤC .............................................................................................................vi

DANH MỤC HÌNH ẢNH......................................................................................ix

DANH MỤC BẢNG BIỂU ....................................................................................xi

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................xii

MỞ ĐẦU ................................................................................................................1

1. Đặt vấn đề ...........................................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................................2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu........................................................................2

4. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu...........................................................3

5. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài .................................................................................3

CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN.............................................................................4

1.1 Tổng quan nước dưới đất..................................................................................4

1.1.1 Khái niệm ............................................................................................4

1.1.2 Sự hình thành nước dưới đất và các loại nước dưới đất ........................5

1.1.3 Tầm quan trọng của nước dưới đất.......................................................6

1.1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến trữ lượng nước dưới đất ............................6

1.2 Tình hình nghiên cứu về nước dưới đất.............................................................7

1.2.1 Tình hình nghiên cứu trên thế giới .......................................................7

1.2.2 Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam......................................................14

1.3 Tổng quan về địa bàn nghiên cứu....................................................................20

1.3.1 Khái quát chung về điều kiện tự nhiên ...............................................20

1.3.2 Khái quát chung về kinh tế-xã hội......................................................33

1.4 Khoanh định vùng phải đăng ký khai thác NDĐ .............................................34

vii

CHƯƠNG 2 NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........................35

2.1 Nội dung nghiên cứu .......................................................................................35

2.2 Phương pháp nghiên cứu .................................................................................37

2.2.1 Phương pháp thu thập, tổng hợp, thống kê, phân tích và xử lý số liệu ...38

2.2.2 Phương pháp điều tra khảo sát thực địa .................................................39

2.2.3 Phương pháp lấy mẫu............................................................................39

2.2.4 Phương pháp phân tích..........................................................................41

2.2.5 Phương pháp so sánh ............................................................................41

2.2.6 Phương pháp khoanh định các tiêu chí đăng ký khai thác nước dưới đất42

CHƯƠNG 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN...............................47

3.1 Đánh giá hiện trạng khai thác, sử dụng nước dưới đất huyện Tân Châu, tỉnh Tây

Ninh ......................................................................................................................47

3.1.1 Đánh giá tình hình khai thác nước dưới đất trên địa bàn huyện Tân Châu

......................................................................................................................47

3.1.2 Khu vực nằm trong phạm vi khoảng cách nhỏ hơn 01km tới các bãi rác,

bãi chôn lấp chất thải, nghĩa trang tập trung...................................................59

3.1.3 Tình hình sử dụng nước dưới đất huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh ........62

3.1.4. Đánh giá chất lượng nước dưới đất tại huyện Tân Châu .......................64

3.1.4.1 Đánh giá sơ bộ về chất lượng nước các giếng khai thác hộ gia đình ...64

3.1.4.2 Đánh giá chất lượng nước tại khu vực nghiên cứu..............................67

3.1.5 Dự báo khai thác NDĐ trong tương lai của tỉnh ....................................77

3.1.5.1 Nhu cầu nước hiện tại ........................................................................77

3.1.5.2 Nhu cầu nước dự báo đến năm 2020, 2025 và 2035 ...........................77

3.2 Đánh giá những tồn tại trong công tác quản lý và đề xuất giải pháp quản lý khai

thác, sử dụng và bảo vệ nguồn nước dưới đất trên địa bàn huyện Tân Châu...........80

3.2.1 Các tồn tại trong công tác quản lý khai thác, sử dụng và bảo vệ nguồn

nước dưới đất trên địa bàn huyện Tân Châu...................................................80

3.2.1.1 Một số kết quả trong công tác quản lý tài nguyên nước dưới đất ........80

3.2.1.2 Công tác quản lý các giếng khoan cấp nước tập trung trên địa bàn

nghiên cứu.....................................................................................................84

3.2.1.3 Tổ chức quản lý các hệ thống cấp nước.............................................85

viii

3.2.2 giải pháp quản lý khai thác, sử dụng và bảo vệ nguồn nước dưới đất trên

địa bàn huyện Tân Châu ................................................................................86

3.2.2.1 Giải pháp khai thác, bảo vệ nguồn nước.............................................86

3.3 Đề xuất khu vực đăng ký khai thác nước dưới đất tại huyện Tân Châu, tỉnh

Tây Ninh........................................................................................................91

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...............................................................................95

1. Kết luận.............................................................................................................95

2. Kiến nghị...........................................................................................................96

TÀI LIỆU THAM KHẢO .....................................................................................97

PHỤ LỤC................................................................................................................1

LÝ LỊCH TRÍCH NGANG CỦA HỌC VIÊN.......................................................17

ix

DANH MỤC HÌNH ẢNH

Hình 1.1 Bản đồ hành chính huyện Tân Châu, Tây Ninh [17]...............................21

Hình 1.2 Bản đồ địa chất thủy văn huyện Tân Châu, Tây Ninh [16] ......................31

Hình 1.3 Mặt cắt địa chất thủy văn I-I’ [16]...........................................................32

Hình 1.4 Mặt cắt địa chất thủy văn II-II’ [16]........................................................32

Hình 1.5 Mặt cắt địa chất thủy văn III-III’ [16]......................................................33

Hình 2.1 Tiến trình nghiên cứu của đề tài ..............................................................37

Hình 2.2 Bản đồ lấy mẫu nước dưới đất huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh ..............40

Hình 2.3 Sơ đồ tính toán chiều sâu mực nước hạ thấp cho phép.............................43

Hình 3.1 Tỷ lệ phân bố lỗ khoan trên địa bàn tại thành phố Tây Ninh, Hòa Thành và

địa bàn nghiên cứu Tân Châu..................................................................47

Hình 3.2 Tình hình khai thác sử dụng nước dưới đất .............................................48

Hình 3.3 Mục đích khai thác nước dưới đất các hộ dân tại huyện Tân Châu ..........49

Hình 3.4 Sơ đồ đẳng chiều sâu mực nước tĩnh tầng qp23 ........................................52

Hình 3.5 Sơ đồ đẳng chiều sâu mực nước động tầng qp23 ......................................53

Hình 3.6 Sơ đồ đẳng chiều sâu mực nước cho phép – tầng qp2-3 ............................54

Hình 3.7 Sơ đồ đẳng chiều sâu mực nước tỉnh – tầng qp1 ......................................55

Hình 3.8 Sơ đồ đẳng chiều sâu mực nước động – tầng qp1.....................................56

Hình 3.9 Sơ đồ đẳng chiều sâu mực nước tĩnh – tầng n2

2 .......................................57

Hình 3.10 Sơ đồ đẳng chiều sâu mực nước động – tầng n2

2 ..................................58

Hình 3.11 Sơ đồ đẳng chiều sâu mực nước tĩnh – tầng n2

1 .....................................59

Hình 3.12 Sơ đồ khu vực nằm trong phạm vi <1km tới nghĩa trang tập trung .......61

Hình 3.13 Sơ đồ khu vực nằm trong phạm vi <1km tới bãi rác, bãi chôn lấp chất

thải .......................................................................................................62

Hình 3.14 Sơ đồ hiện trạng khu vực cấp nước tập trung [22].................................63

Hình 3.15 Biểu đồ thể hiện màu nuớc dưới đất theo cảm quan tại địa bàn .............65

Hình 3.16 Biểu đồ thể hiện mùi vị của nước dưới dất ............................................65

Hình 3.17 Biểu đồ thể hiện lớp váng nước.............................................................66