Đề cương ôn tập môn miễn dịch học thú y

Thạch Văn Mạnh TYD-K55

1

ĐỀ CƢƠNG ÔN THI HẾT HỌC PHẦN

MÔN: Miễn Dịch Học Thú Y

Học kỳ I năm học 2013-2014

Câu 1,2: Miễn dịch là gì? Trình bày hiểu biết về miễn dịch tiếp thu chủ

động ? Trình bày hiểu biết về MD tiếp thu bị động ?

a. Miễn dịch là trạng thái đặc biệt của cơ thể sống không mắc phải tác động có hại của yếu

tố như vsv, chất độc, chất lạ #...mà trong khi đó các cơ thể cùng loài hoặc khác loài bị

tác động trong điều kiện sống và lây bệnh tương tự.

 Miễn dịch là khả năng tự vệ của cơ thể, là khả năng nhận ra và loại trừ các vật lạ ra

khỏi cơ thể.

 Miễn dịch bao gồm miễn dịch tự nhiên ( MD ko đặc hiệu) và miễn dịch thu được ( MD đặc

hiệu).

 Khả năng MD của cơ thể liên quan tới : Cơ năng hoạt động của cơ thể, đặc tình mầm bệnh,

điều kiện ngoại cảnh ... Ví vậy tình MD thể hiện ở các mức độ khác nhau:

 Cơ thể có mức độ MD cao : mầm bệnh xâm nhập sẽ không gây được bệnh, mầm

bệnh bị loại trừ.

 Cơ thể có mức độ MD thấp : Mầm bệnh sẽ gây được bệnh nhưng biểu hiện bệnh

lý chỉ ở 1 mức nhất định.

 Cơ thể không có MD :mầm bệnh sẽ gây đc bệnh với triệu chứng, bệnh tìch điển

hính, cơ thể bị đầu độc, phá hủy dẫn đến tử vong.

b. MD tiếp thu chủ động

- Là loại MD do hệ thống MD của cơ thể sinh ra sau khi tiếp xúc với VSV gây bệnh hoặc

sau khi tiêm vacxin.

- Gồm 2 loại :

 MD tiếp thu chủ động tự nhiên : Là loại MD cơ thể có được sau khi tính cờ tiếp xúc

với mầm bệnh, bị bệnh rồi qua khỏi.

 VD : Gà bị mắc Newcastle qua khỏi có MD

 Ngoài ra trong quá trính sống cơ thể có thể nhiều lần bị nhiễm 1 lượng nhỏ tác

nhân gây bệnh ( bạch cầu, ho gà...) nên cũng tạo MD với bệnh dù không có triệu

trứng mắc bệnh.

 MD tiếp thu chủ động nhân tạo :Là loại MD cơ thể có đc do con người chủ động đưa

vacxin vào cơ thể để cơ thể chủ động tạo ra MD.

 Đây là hính thức tập dượt cho cơ thể để cơ thể có sức chống đỡ lại yếu tố gây

bệnh khi chúng xâm nhập.

Ứng dụng : dùng vacxin phòng bệnh cho người, gia súc. Đây là biện pháp căn bản nhất,

chủ động nhất để khống chế, thanh toán bệnh truyền nhiễm.

c. MD tiếp thu bị động

-Trạng thái MD mà cơ thể có đc không phải do cơ thể tạo ra mà đc cung cấp từ bên ngoài

vào.

- Gồm 2 loại :

Thạch Văn Mạnh TYD-K55

2

 MD tiếp thu bị động tự nhiên : là loại MD cơ thể có đc do kháng thể đặc hiệu từ mẹ

truyền sang cho con một cách tự nhiên.

 VD : Gia súc non và trẻ sơ sinh nhận đc kháng thể đặc hiệu từ mẹ qua nhau thai

hoặc do bú sữa đầu.Gia cầm non nhận đc kháng thể đặc hiệu từ mẹ qua lòng đỏ

trứng.

+ MD này giúp cho cơ thể non đề kháng đc với tác nhân gây bệnh và có thời

gian tồn tại ngắn.

+ Lớp kháng thể đặc hiệu từ mẹ truyền cho con thuộc lớp IgG.

+ Ứng dụng : Cho gia súc non hay trẻ sơ sinh bú sữa đầu ( trẻ < 6 tháng ìt bị

sởi).Gia cầm MD kéo dài đến 21 ngày tuổi, lợn khoảng 60 ngày.

 MD tiếp thu bị động nhân tạo : Là loại MD cơ thể có đc sau khi con người chủ động

đưa vào cơ thể 1 lượng kháng thể đặc hiệu.Kháng thể đặc hiệu này có sẵn trong máu

đv mắc bệnh qua khỏi hoặc của con vật đc tiêm vacxin.Người ta lấy máu của những

cơ thể đv này chắt lấy huyết thanh.Trong huyết thanh đó có kháng thể nên gọi là

kháng huyết thanh.

+Dùng kháng huyết thanh đó để tạo MD phòng bệnh hoặc chữa bệnh.

+MD này xuất hiện ngay sau khi tiêm kháng huyết thanh vào cơ thể.

+Thời gian MD tồn tại ngắn 3-4 ngày hoặc ko quá 1 tuần.

+ Đây là hính thức chi viện tạm thời giúp cơ thể chống lại sự xâm nhập ồ ạt

của mầm bệnh.

Câu 3: Thế nào là MD tiếp thu ? So sánh MD tiếp thu chủ động nhân tạo

và MD tiếp thu bị động nhân tạo. ?

a. MD tiếp thu :

 Là MD thu đc trong quá trính sống sau khi:tiếp xúc với vsv gây bệnh qua khỏi, sau

khi tiêm vacxin, hoặc sau khi tiêm huyết thanh MD.

b. So sánh :

MD tiếp thu chủ động nhân tạo MD tiếp thu bị động nhân tạo

1 Cơ thể huy động cơ quan MD sx kháng

thể đặc hiệu tạo MD

Cơ thể ko sx kháng thể đặc hiệu. MD có đc

do đưa kháng thể đặc hiệu từ ngoài vào.

2 Trạng thái MD xuất hiện muộn sau khi

tiêm vacxin 5-14 ngày.

MD xuất hiện ngay sau khi tiêm kháng huyết

thanh.

3 MD duy trí trong vài tháng, vài năm. MD ngắn ko quá 1 tuần

4 Liều lượng vacxin ìt 1-5ml Liều lượng huyết thanh nhiều từ 25-250ml

5 Chủ yếu để phòng bệnh Chủ yếu để chữa bệnh

6 Sau khi tiêm vacxin có thể có phản ứng Sau khi tiêm huyết thanh có thể có hiện tượng

choáng, quá mẫn.

Thạch Văn Mạnh TYD-K55

3

Câu 4: Thế nào là MD ko đặc hiệu, MD đặc hiệu,MD dịch thể và MD

qua trung gian tế bào ?

MD ko đặc hiệu MD đặc hiệu MD dịch thể MD qua trung gian tế

bào

-Là khả năng bảo vệ tự

nhiên của cơ thể chống

lại tác động có hại của

bất kỳ 1 tác nhân gây hại

nào.

-VD: vai trò bảo vệ cơ

thể của da, niêm mạc,

dịch tiết của các tuyến,

các tế bào thực bào.

-Là khả năng MD của

cơ thể chỉ chống lại 1

loại mầm bệnh nhất

định.

-Khả năng MD này do

kháng thể đặc hiệu

quyết định.

-Trong MD này vai trò

chủ yếu là tế bào

LymphoB khi bị kìch

thìch (kháng nguyên, IL

2,3,4,5,6)

-Lympho B biệt hóa -->

thành tương bào

(plasma) sản xuất kháng

thể dịch thể đặc hiệu

(γglobulin MD IgG)

-Chình γGlobulin MD

đảm nhận chức năng

MD này.

-Các kháng thể này tồn

tại trong máu, dịch tiết.

-Vai trò chủ yếu do

Lympho T đảm nhiệm.

-Gọi là trung gian bởi ví

thông tin kháng nguyên

muốn tiếp xúc với tế bào

Lympho T phải có sự

truyền tải gián tiếp qua

nhiều tế bào và các hoạt

chất hóa học trung gian

mới đến tế bào nhận

cuối cùng là tế bào

Lympho T để trở thành

kháng thể tế bào.

Câu 5,6: MD ko đặc hiệu của cơ thể gồm các yếu tố bảo vệ nào? Trình

bày vai trò bảo vệ cơ thể của hàng rào vật lý.

a. MD ko đặc hiệu gồm:

 Hàng rào vật lý: da, niêm mạc.

 Hàng rào hoá học: bổ thể, interferon, các protein liên kết, properdin, opsonin, betalyzin.

 Hàng rào tế bào: tiểu thực bào, đại thực bào.

 Hàng rào thể chất.

 Phản ứng viêm ko đặc hiệu.

b. Hàng rào vật lý:

 Da và niêm mạc ngăn cản cơ thể với môi trường xung quanh, yếu tố gây bệnh muốn vào

cơ thể phải qua nó.

 Vai trò của da:

-Da lành ngăn cản hầu hết VSV gây bệnh xâm nhập cơ thể.

-Da gồm nhiều lớp tế bào, lớp ngoài cùng được sừng hóa là một bức tường ngăn cản về

mặt cơ học khá vững chắc. Lớp tế bào thượng bí luôn được đổi mới, lớp tế bào chết

bong ra thường xuyên, kéo theo VSV khu trú, giảm bớt số lượng VSV trên da.

-Dưới lớp thượng bí là hệ thống mô liên kết với sự phân bố dày đặc của mạch máu và

thần kinh, khi VSV xuyên qua lớp thượng bí sẽ bị tế bào thực bào ở đây tiêu diệt.

-Da lành lặn, sạch sẽ là tấm gương phản ánh sức khỏe của cơ thể, có khả năng bảo vệ

cao.

 Niêm mạc: