Đánh giá sự ảnh hưởng của hoạt động chăn nuôi đến môi trường nước và không khí tại một số trang trại lợn trên địa bàn thành phố Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

–––––––––––––––––––––––

LÊ VIỆT THẮNG

ĐÁNH GIÁ SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA HOẠT ĐỘNG

CHĂN NUÔI ĐẾN MÔI TRƯỜNG NƯỚC VÀ

KHÔNG KHÍ TẠI MỘT SỐ TRANG TRẠI LỢN

TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG

THÁI NGUYÊN - 2017

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

---------------------------------

LÊ VIỆT THẮNG

ĐÁNH GIÁ SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA HOẠT ĐỘNG

CHĂN NUÔI ĐẾN MÔI TRƯỜNG NƯỚC VÀ

KHÔNG KHÍ TẠI MỘT SỐ TRANG TRẠI LỢN

TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN

Ngành: Khoa học môi trường

Mã số: 60.44.03.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Lợi

THÁI NGUYÊN - 2017

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu và

kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa được sử dụng để bảo

vệ một đề tài nào.

Tôi xin cam đoan các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ

nguồn gốc./.

Tác giả luận văn

Lê Việt Thắng

ii

LỜI CẢM ƠN

Thực hiện phương châm “Học đi đôi với hành” mỗi sinh viên cần trang bị

cho mình những kiến thức cần thiết về lý luận cũng như thực tiễn để có thể vận

dụng trong công việc. Thực tập tốt nghiệp cao học là giai đoạn cần thiết đối với

mỗi sinh viên, quá trình thực tập tốt nghiệp nhằm vận dụng lý thuyết vào thực

tiễn, qua đó mỗi sinh viên ra trường sẽ được hoàn thiện hơn về kiến thức lý luận,

phương pháp làm việc, cũng như nâng cao năng lực trong công tác.

Xuất phát từ yêu cầu về đào tạo và thực tiễn, được sự đồng ý của Ban giám

hiệu trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, khoa sau đại học và cô giáo hướng

dẫn TS. Nguyễn Thị Lợi, em tiến hành thực hiện đề tài: “Đánh giá sự ảnh

hưởng của hoạt động chăn nuôi đến môi trường nước và không khí tại một số

trang trại lợn trên địa bàn thành phố Thái Nguyên”.

Để hoàn thành luận văn này, tôi xin chân thành cảm ơn các thầy giáo, cô

giáo Khoa Tài nguyên và Môi trường, Trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên

đã tận tình giúp đỡ tạo mọi điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và thực hiện

đề tài.

Trong quá trình thực hiện đề tài, mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng do thời

gian và năng lực bản thân còn hạn chế nên không thể tránh khỏi những thiếu sót.

Kính mong nhận được những ý kiến đóng góp của quý thầy cô và các bạn để đề

tài của em được hoàn thiện hơn.

Em xin trân trọng cảm ơn!

Thái Nguyên, ngày ..... tháng .....năm 2017

Tác giả

Lê Việt Thắng

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN..........................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN.............................................................................................................. ii

MỤC LỤC................................................................................................................... iii

DANH MỤC CÁC TỪ VÀ CỤM TỪ VIẾT TẮT.................................................vi

DANH MỤC CÁC BẢNG....................................................................................... vii

DANH MỤC CÁC HÌNH....................................................................................... viii

MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1

2. Mục tiêu của đề tài...................................................................................................2

2.1. Mục tiêu tổng quát......................................................................................... 2

2.2. Mục tiêu cụ thể.............................................................................................. 2

3. Ý nghĩa của đề tài.....................................................................................................3

3.1. Ý nghĩa trong nghiên cứu khoa học .............................................................. 3

3.2. Ý nghĩa thực tiễn ........................................................................................... 3

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU ............................... 4

1.1. Cơ sở khoa học của đề tài....................................................................................4

1.1.1. Tác động của chăn nuôi tới đời sống và nền kinh tế.................................. 4

1.1.1.1. Vai trò của ngành chăn nuôi.................................................................... 4

1.1.1.2. Hiện trạng môi trường của một số trang trại chăn nuôi lợn.................... 5

1.2. Tài nguyên nước và ô nhiễm môi trường nước.................................................9

1.2.1. Ảnh hưởng của ô nhiễm trong chăn nuôi đến con người và môi trường. 12

1.2.2. Các loại hình chăn nuôi trên thế giới và Việt Nam.................................. 18

1.2.2.1. Tổng quan về ngành chăn nuôi trên thế giới......................................... 18

1.2.2.2. Giới thiệu về ngành chăn nuôi lợn ở Việt Nam .................................... 25

1.2.2.3. Những thuận lợi và khó khăn của ngành chăn nuôi ở Việt Nam.......... 30

1.2.2.4. Định hướng phát triển chăn nuôi tại Việt Nam..................................... 32

1.3. Cơ sở pháp lý có liên quan ................................................................................33

iv

CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU.................................................................................................. 35

2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................35

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................... 35

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu.................................................................................. 35

2.2. Địa điểm và thời gian tiến hành ........................................................................35

2.2.1. Địa điểm nghiên cứu ................................................................................ 35

2.2.2. Thời gian tiến hành: Từ năm 2016 - 2017 ............................................... 35

2.3. Nội dung nghiên cứu ..........................................................................................35

2.4. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................35

2.4.1. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp ...................................................... 35

2.4.2. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp........................................................ 36

2.4.3. Phương pháp đối chiếu, so sánh và đánh giá ........................................... 39

2.4.4. Phương pháp thống kê, xử lý số liệu và phân tích, tổng hợp số liệu ....... 39

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ...................... 40

3.1. Kết quả đánh giá sơ lược về điều kiện tự nhiên, kinh tế- xã hội của

thành phố Thái Nguyên .............................................................................................40

3.1.1. Điều kiện tự nhiên.................................................................................... 40

3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội......................................................................... 44

3.1.2.1. Về lĩnh vực kinh tế ................................................................................ 44

3.1.2.2. Về lĩnh vực xã hội ................................................................................. 48

3.2. Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến ô nhiễm môi trường chăn nuôi lợn

tại khu vực đô thị tại Thái Nguyên...........................................................................50

3.2.1. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng............................................................. 50

3.2.2. Một số yếu tố liên quan đến ô nhiễm môi trường .................................... 52

3.2.3. Đánh giá yếu tố xã hội ảnh hưởng đến ô nhiễm môi trường chăn nuôi lợn. 54

3.2.3.1. Nhận thức của người chăn nuôi với công tác vệ sinh môi trường ........ 54

3.2.3.2. Nhận thức của người chăn nuôi với sức khỏe con người ..................... 55

v

3.3. Đánh giá thực trạng và tác động đến môi trường của các trang trại chăn

nuôi lợn đến môi trường............................................................................................56

3.3.1. Đánh giá tác động đến môi trường đến chất lượng nước mặt.................. 56

3.3.2. Đánh giá tác động đến môi trường đến chất lượng nước ngầm............... 57

3.3.3. Đánh giá tác động đến môi trường đến chất lượng nước thải.................. 58

3.3.4. Chất lượng môi trường không khí tại các trang trại qua các chỉ tiêu

phân tích ............................................................................................................. 59

3.3.5. Đánh giá chất lượng môi trường tại khu vực nghiên cứu qua ý kiến của

người dân xung quanh các trang trại chăn nuôi lợn........................................... 59

3.4. Đề xuất biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường từ các trang trại chăn

nuôi lợn........................................................................................................................61

3.4.1. Biện pháp công nghệ................................................................................ 61

3.4.2. Biện pháp tuyên truyền giáo dục.............................................................. 63

3.4.3. Biện pháp quản lý, quy hoạch.................................................................. 63

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ......................................................................... 65

1. Kết luận ...................................................................................................................65

2. Kiến nghị.................................................................................................................66

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 67

I. Tiếng Việt................................................................................................................67

II. Tiếng Anh...............................................................................................................68

III. Tài liệu Internet....................................................................................................68

PHỤ LỤC

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VÀ CỤM TỪ VIẾT TẮT

BTNMT : Bộ Tài nguyên & Môi trường

FAO : Tổ chức Nông Lương Thế giới

GPMB : Giải phóng mặt bằng

IMPACT : (International Model for Policy Analysis of Agricultural

Consumption = Mô hình quốc tế để phân tích chính sách

trong tiêu thụ nông sản)

LMLM : Lở mồm long móng

Nxb : Nhà xuất bản

NN&PTNT : Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn

PSSR : Bệnh tai xanh

QCVN : Quy chuẩn Việt Nam

THPT : Trung học phổ thông

TCVN : Tiêu chuẩn Việt Nam

WHO : Tổ chức Y tế Thế giới