ĐÁNH GIÁ NHỮNG QUY ĐỊNH VỀ CẤP GIẤY PHÉP LAO ĐỘNG CHO NGƯỜI NƯỚC NGOÀI QUA THỰC TRẠNG CÁC KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH BẮC NINH

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

CHƯƠNG TRÌNH GIẢNG DẠY KINH TẾ FULBRIGHT

NGUYỄN BÌNH DƯƠNG

ĐÁNH GIÁ NHỮNG QUY ĐỊNH VỀ CẤP GIẤY PHÉP

LAO ĐỘNG CHO NGƯỜI NƯỚC NGOÀI

QUA THỰC TRẠNG CÁC KHU CÔNG NGHIỆP

TỈNH BẮC NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2015

NGUYỄN BÌNH DƯƠNG

ĐÁNH GIÁ NHỮNG QUY ĐỊNH VỀ CẤP GIẤY PHÉP

LAO ĐỘNG CHO NGƯỜI NƯỚC NGOÀI

QUA THỰC TRẠNG CÁC KHU CÔNG NGHIỆP

TỈNH BẮC NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG

Chuyên ngành: Chính sách công

Mã số: 60340402

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA

HỌC: PGS. TS. PHẠM DUY

NGHĨA

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2015

-i￾LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn này hoàn toàn do tôi thực hiện. Các đoạn trích dẫn và số liệu sử

dụng trong luận văn đều được dẫn nguồn và có độ chính xác cao nhất trong phạm vi hiểu

biết của tôi. Luận văn này không nhất thiết phản ánh quan điểm của Trường Đại học Kinh

tế thành phố Hồ Chí Minh hay Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright.

Ngày 08 tháng 06 năm 2015

Tác giả

Nguyễn Bình Dƣơng

-ii￾LỜI CẢM ƠN

Đầu tiên, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với bố mẹ, vợ, con và những người thân

yêu trong gia đình của tôi, những người đã luôn sát cánh ủng hộ, tạo điều kiện cho tôi

trong suốt thời gian khóa học.

Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Thầy Phạm Duy Nghĩa, Thầy Huỳnh Thế Du, Thầy

Đinh Công Khải, Thầy Cao Hào Thi, những người đã có những đóng góp trực tiếp hữu ích,

trao đổi chân thành, cởi mở với tôi trong suốt quá trình học tại trường và cho tôi những lời

khuyên bổ ích, giúp tôi hoàn thành được luận văn này.

Tôi xin gửi đến các đồng nghiệp của Ban quản lý các KCN Bắc Ninh, các doanh nghiệp

hoạt động trong các khu công nghiệp Bắc Ninh lời biết ơn sâu sắc vì sự giúp đỡ tận tình

trong tham gia trả lời phiếu điều tra, phỏng vấn trực tiếp và cung cấp thông tin giúp tôi

hoàn thành luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ở quý Thầy Cô của Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright đã

nhiệt tình giúp đỡ, truyền đạt cho tôi những kiến thức và kinh nghiệm quý báu, cũng như

tạo môi trường thuận lợi cho tôi học tập, nghiên cứu tại trường.

Và sau cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến các bạn học viên F13, MPP7, những người đã luôn

quan tâm giúp đỡ tôi rất nhiều trong suốt quá trình học tập tại trường, cảm ơn các thầy cô

đã luôn giúp đỡ!.

Ngày 08 tháng 06 năm 2015

Tác giả

Nguyễn Bình Dƣơng

-iii￾TÓM TẮT

Giấy phép lao động là chứng nhận của nhà nước cấp cho người nước ngoài có đủ điều kiện

làm việc tại Việt Nam. Theo phản ánh của hầu hết các doanh nghiệp Khu công nghiệp Bắc

Ninh thì những quy định hiện hành của nhà nước về cấp giấy phép lao động đã gây khó

khăn, trở ngại cho doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng lao động nước ngoài.

Bắc Ninh là một trong những tỉnh thu hút vốn FDI dẫn đầu cả nước. Cùng với sự tăng

trưởng của dòng vốn FDI, số lượng doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng lao động là người

nước ngoài và người nước ngoài có nhu cầu vào làm việc tại Bắc Ninh cũng tăng dần theo

thời gian. Người nước ngoài làm việc tại các doanh nghiệp có vai trò rất quan trọng,

thường là nắm giữ những vị trí chủ chốt như nhà quản lý, giám đốc điều hành hay là

chuyên gia, lao động kỹ thuật có tay nghề cao. Vị trí công việc của người nước ngoài đảm

nhiệm ngoài yêu cầu về trình độ, kinh nghiệm còn yêu cầu về ngoại ngữ, sự am hiểu quy

trình vận hành của doanh nghiệp nên là nhân sự ít có sự lựa chọn thay thế và là nhân tố cho

sự thành công trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Nguồn nhân lực này

gặp khó khăn trong việc tiếp cận công việc tại các doanh nghiệp Khu công nghiệp Bắc

Ninh sẽ ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, ảnh hưởng đến

đóng góp của doanh nghiệp cho tỉnh và ảnh hưởng đến môi trường đầu tư của Bắc Ninh.

Để giải quyết vấn đề này, việc Chính phủ phải rà soát lại những quy định về cấp giấy phép

lao động cho người nước ngoài và tiến hành sửa đổi bổ sung là rất cần thiết. Luận văn sẽ

tìm ra những bất cập (nếu có) trong quy định của nhà nước về cấp giấy phép lao động cho

người nước ngoài. Đề xuất Chính phủ nên sửa đổi như thế nào, đồng thời đề nghị Chính

quyền địa phương hỗ trợ, tạo điều kiện ra sao trong khi chờ những sửa đổi từ Chính phủ để

tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp có sử dụng lao động nước ngoài.

Luận văn sẽ dùng khung lý thuyết lập pháp đánh giá những quy định của pháp luật để tìm

ra những bất cập, kiểm chứng khách quan những bất cập tìm ra bằng phiếu điều tra thu

thập từ các doanh nghiệp. Từ những bất cập được phát hiện sẽ đề xuất giải pháp đối với

Chính phủ và Chính quyền địa phương.

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN..................................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN.......................................................................................................................ii

TÓM TẮT............................................................................................................................iii

MỤC LỤC............................................................................................................................iv

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT....................................................................................vi

CÁC KHÁI NIỆM.............................................................................................................vii

DANH MỤC HÌNH...........................................................................................................viii

DANH MỤC BẢNG..........................................................................................................viii

CHƢƠNG 1 GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI...................................................................................1

1.1. Bối cảnh và sự ra đời chính sách............................................................1

1.2. Mục tiêu, câu hỏi nghiên cứu và ý nghĩa thực tiễn................................2

1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu..........................................................3

1.4. Phương pháp nghiên cứu........................................................................4

1.5. Cấu trúc dự kiến của đề tài.....................................................................4

CHƢƠNG 2 THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU VÀ KHUNG LÝ THUYẾT...........................5

2.1. Thiết kế nghiên cứu................................................................................5

2.2. Khung lý thuyết áp dụng để tìm ra những bất cập.................................6

2.3. Thiết kế phiếu điều tra............................................................................7

2.4. Phương pháp thu thập thông tin cho phiếu điều tra................................8

CHƢƠNG 3 PHÁT HIỆN BẤT CẬP TRONG ĐẠO LUẬT..........................................9

3.1. Nhận diện hành vi sai luật và chủ thể thực hiện các hành vi này...........9

3.2. So sánh với bối cảnh rộng hơn.............................................................11

3.3. Tìm ra những bất cập trong đạo luật về cấp GPLĐ..............................15

CHƢƠNG 4 PHÁT HIỆN NHỮNG BẤT CẬP TRONG THỰC TẾ TRIỂN KHAI . 19

4.1. Bất cập từ những điều kiện (đầu mục hồ sơ) cấp GPLĐ cho người

nước ngoài...................................................................................................20

4.2. Những bất cập khác trong quy định về cấp GPLĐ...............................24

4.3. Bất cập trong công tác phối hợp quản lý người nước ngoài làm việc

trong các KCN Bắc Ninh.............................................................................26

CHƢƠNG 5 THỐNG KÊ VÀ PHÂN TÍCH PHIẾU ĐIỀU TRA................................29

5.1. Giấy khám sức khỏe.............................................................................29

5.2. Lý lịch tư pháp Việt Nam.....................................................................30

5.3. Lý lịch tư pháp nước ngoài...................................................................31

5.4. Văn bản chấp thuận của UBND tỉnh....................................................32

5.5. Để hoàn thiện GPLĐ............................................................................33

5.6. Kết luận phần phiếu điều tra.................................................................34

CHƢƠNG 6 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ....................................................................35

6.1. Kiến nghị đối với Chính phủ................................................................35

6.2. Kiến nghị đối với UBND tỉnh Bắc Ninh..............................................37

6.3. Kiến nghị đối với Ban quản lý các KCN..............................................37

TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................................39

PHỤ LỤC............................................................................................................................42