Đánh giá biến động một số yếu tố môi trường thuỷ lý, thuỷ hoá hồ Thác Bà - Yên Bái làm cơ sở đánh giá tác động của việc di nhập cá tiểu bạc

KHOA HbC CbNG NGHfi

DAIMH GIA BIEiXI DOIVG iVIOT SO YEU TO IVIOI TRUOIVIi

THLIY LY, THLIY HOA HO THAC BA - YEIM BAI LAIVI CO

SO DE DAIMH GIA TAC DOIMG CLIA VIEC Dl IMHAP

CA TIEU BAC

Nguyin Hai SonS Ddo Vdn PhiiS V6 Vdn Binh\ I^ Minh Tudn^

T6MTAT

Mdu nudc tai ho Thac Ba dupc thu tii ngay 10 den ngay 15 hang thang trong nam 2009 va 2010 de danh gid

su bien ddng ciia mdt sd chi tieu mdi trudng nudc. Ket qua phan tich cho thay nhidt dp nudc hd Thac Ba

trong thdi gian nghien ciiu dao ddng tir 18,8 - 35,3°C, trung binh 27,9°C. Dp trong dao ddng tir 26 - 350 cm,

trung binh 153,0 cm. Hd cd mat nudc rpng, dien tich thoang nen ham lupng oxy hda tan cao bien dpng tir

4.8 - 9.1 mg/l, tiling binh (7,2 mg/\). Dp ddn didn biln dpng tii 104.8 \iS/cm - 239.2 ^S/cm tiiy thudc vdo

timg vi tri trong hd. Ham lupng chat diep luc - a dao dpng tir 4,38 mg/1-8.55 mg/ml Ham lupng amoniac

(0,02 mg/1-0,68 mg/l), trung binh (0,17 mg/\). Dinh dudng hd thdp dupc thi bidn qua ham lupng nitrit

(NOj-N) va phdt pho (PO/-P) chi dat hrang iing tii 0,02 - 0,3 vd 0,01 mg/l - 0.3 mg/l, nguyen nhan la do

ngudn cung cap dinh dudng cho hd kem. Hon ntra ho cd dp sdu tuang ddi cao. nudc trung binh ca nam dao

ddng tir 8 m-10 m gdy anh hudng tdi qua trinh quang hpp, phan ung hda hpc trong mdi trudng nuac, dd la

nhtrng nguyen nhan dan den lupng dinh dudng tai hd thap. Nudc hd mang tinh kiem cd pH dao dpng tir 7.3

- 8.0. Nhin chung. mdi trudng nudc hd Thac Ba trong. sach chua bi d nhilm va phii hpp cho quan ddn cd

Tieu bac phat trien.

Tir khda: Hd ThacBa, moi tru&ng nuoc, ca Tieu b^c.

L DAT VANDE

Hd chiia Thdc Bd Id cdng trinh dau tidn cua

nganh thuy dien Viet Nam. Hd cd tdng dien tich mdt

nudc la 19.050 ha vdi 1331 hdn dao ldn nhd chiem

diln tich 4.350 ha, dung tich hd 2,9 ty m^ nudc, chu vi

hd 629 km, chieu dai 80 km, chilu rdng tir 1-8 km khi

miic nudc d cao trinh 58 m (Vu Tuan Canh va ctv,

1996). Cdng trinh thuy diln ndy dugc hodn thanh vd

di vao su dung tir ndm 1972. Tir khi di vdo boat ddng

din nay dd gan 40 ndm, vi vdy hien trang mdi trudng

nudc dd cd rat nhilu thay ddi.

Thim vdo dd, vile tha bd sung mdt sd loai cd

nudi trong thdi gian vira qua vdi muc dich ndng cao

san lirgng cd hd chiia cung cd thi dd tdc ddng true

tiip hay gidn tiip din sir biln ddi cac yiu td mdi

trudng hd. Ddc biit, lodi cd Tieu bac dugc di nhdp

vao hd chira Thdc Ba tir Trung Qudc ndm 2001

(Trung tdm Thiiy san Yin Bai. 2005), hien nay dd

phdt triln thdnh quan ddn vd cho san lugng ddng kl.

Do dd, mdi trudng nudc hd Thdc Bd cd till dd cd

nhieu biln dpng so vdi trudc ddy.

Nhdm ndm dugc sir biln ddng vl mdt sd yl'u td

mdi trudng nudc hd chira Thac Bd de cd hudng phdt

trien trong tirong lai, ldm co sd cho vile ddnh gid tdc

dpng cua vile di gidng thuan hda cd Tiiu bac, nin

vile nghiin ciiu vd danh gid biln ddng mpt sd yiu td

mdi trudng thuy ly, thuy hod hd Thac Bd - Yin Bai

da dugc thuc hi|n tir ndm 2009 den ndm 2010.

L PHUONG PHAP NGHEN CUU

1. Phuong phdp thu vd bdo qudn mSu

Mau nudc dugc thu tai 12 diim thudc 3 viing

(tiiugng luu: Ngdi Bile. Phan Thanh, Tdn Lap, Xudn

Long, Bao di; trung luu: Tdn Huong, Mdng Son

Thugng. Phuc Nuih, My Gia, Phuc An; ha luu: Cira

Dpi 9, Cira dap Thac ba, Bdi sdi Yin Binh) tiieo mdt

cdt ngang ti-ln hd Thdc Bd. Thdi gian tiiu mau cd

djnh tii ngdy 10-15 hang thdng.

Mau nudc dugc tiiu d tang mdt va dp sdu 2 m.

Cdc yiu td ve: Nhiet dp, pH, dp trong, dp ddn diln,

oxy hda tan (DO) dugc do true tiep tai hien tiirdng.

Tiln hdnh tiiu mdi diem mgt mau. Mau dugc chira

h-ong chai nhua polyme vdi dung tich 1000 ml. bao

quan d 4°C, dua vl phdng tiii nghiim dl phdn tich:

Ham lugng amon (NH4-N), ham lugng phdt pho

(PO4-P), ham lugng nitiit (NO2-N), kiem tdng sd,

ham lugng Clorophyll-a).

Vi?n Nghien ciru Nudi trong Thiiy san I

78 NONG NGHIEP VA PHAT TRIEN NONG THON - KY 1 - THANG 6/2011